3063-ILPP2-2.4512.69.2017.1.AKR - Opodatkowanie sprzedaży własności nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 lutego 2017 r. (data wpływu 20 lutego 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 marca 2017 r. (data wpływu 6 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży własności nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego - jest prawidłowe.

W dniu 20 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży własności nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego. Wniosek uzupełniono w dniu 6 marca 2017 r. o adres elektroniczny ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina jest właścicielem gruntów oznaczonych jako działki nr 185/71, 185/10 o łącznej pow. 5,18 ha zapisanych w księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy - wydział Ksiąg Wieczystych.

Aktem notarialnym z dnia I6 lutego 1995 r. oddano w użytkowanie wieczyste ww. grunty oraz sprzedano budowle w postaci komina usytuowanego na działce 185/7.

Następnie aktem notarialnym z dnia 20 listopada 2012 r. dotychczasowy użytkownik wieczysty sprzedał prawo użytkowania wieczystego wraz z prawem własności posadowionych na tym gruncie budynków stanowiących odrębną nieruchomość i urządzeń stanowiących odrębny przedmiot własności na rzecz kolejnego użytkownika wieczystego. Zdaniem Wnioskodawcy drugi użytkownik wieczysty jest następcą prawnym nabytych nieruchomości.

W 2016 r. obecny użytkownik wieczysty wystąpił z wnioskiem o sprzedaż prawa użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1774, z późn. zm.).

W ocenie Wnioskodawcy przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomościami jako właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia wieczystego użytkowania na rzecz pierwszego użytkownika wieczystego w 1995 r., a w 2012 r. przeniesione na drugiego użytkownika wieczystego jako następcy prawnego.

W świetle art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, w momencie oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste pierwszemu użytkownikowi wieczystemu doszło już do dostawy tej nieruchomości, bowiem może on rozporządzać nią jak właściciel. Ponadto użytkownik wieczysty może swobodnie korzystać z gruntu i czerpać z niego pożytki w taki sam sposób jak właściciel, a także posiada możliwości przeniesienia swego władztwa na inny podmiot, tak jak właściciel.

Zdaniem Wnioskodawcy sprzedaż użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego na własność, stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego tych nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy przy sprzedaży nieruchomości w myśl art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowiącej własność Gminy na rzecz obecnego użytkownika wieczystego, cena sprzedaży podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.)?

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż prawa własności do nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomościami, jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia użytkowania wieczystego na rzecz użytkowników wieczystych. W świetle art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku towarów i usług, w momencie oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste doszło już do dostawy nieruchomości na rzecz użytkowników wieczystych. Zatem sprzedaż użytkowania wieczystego na własność stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego tych nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

W świetle powołanych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż, jak również oddanie w użytkowanie, stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że ww. przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiując pojęcie "dostawy towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego. W celu właściwego zinterpretowania pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy mieć na uwadze, że dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem wyrażenia "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Należy ponadto wskazać, że czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie "dostawa towarów" oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel", ustawodawca uznał, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Według art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.) w granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.

Przepis ten, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237) kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego) wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

W myśl art. 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r. poz. 2147, z późn. zm.), z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

Stosownie do art. 32 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody. Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2 i art. 57 ust. 1.

Według art. 32 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

W świetle art. 37 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nieruchomości są sprzedawane lub oddawane w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu.

Jak stanowi art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2012 r. poz. 83, z późn. zm.), decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości wydaje:

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Gmina) jest właścicielem gruntów oznaczonych jako działki nr 185/71, 185/10. Aktem notarialnym z dnia I6 lutego 1995 r. oddano w użytkowanie wieczyste ww. grunty oraz sprzedano budowle w postaci komina usytuowanego na działce 185/7.

Następnie aktem notarialnym z dnia 20 listopada 2012 r. dotychczasowy użytkownik wieczysty sprzedał prawo użytkowania wieczystego wraz z prawem własności posadowionych na tym gruncie budynków stanowiących odrębną nieruchomość i urządzeń stanowiących odrębny przedmiot własności na rzecz kolejnego użytkownika wieczystego. Zdaniem Wnioskodawcy drugi użytkownik wieczysty jest następcą prawnym nabytych nieruchomości.

W 2016 r. obecny użytkownik wieczysty wystąpił z wnioskiem o sprzedaż prawa użytkowania wieczystego na rzecz użytkownika wieczystego na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomościami jako właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia wieczystego użytkowania na rzecz pierwszego użytkownika wieczystego w 1995 r., a w 2012 r. przeniesione na drugiego użytkownika wieczystego jako następcy prawnego.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

Należy zauważyć, że do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zmieniła się definicja towaru oraz zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Powołany przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że obecny użytkownik wieczysty gruntu, którego prawo własności Wnioskodawca sprzedaje, w sensie ekonomicznym nabył już prawo wieczystego użytkowania ww. nieruchomości, a zatem w sensie ekonomicznym nabył już prawo do dysponowania gruntem jak właściciel. W świetle przepisów art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy doszło już więc do dostawy tych nieruchomości na rzecz obecnego użytkownika wieczystego.

W związku z powyższym, sprzedaż prawa własności gruntu na rzecz obecnego użytkownika wieczystego jest w zasadzie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości. Czynność ta stanowi jedynie zmianę tytułów prawnych do tych nieruchomości, natomiast nie wpłynie na "władztwo do rzeczy", które użytkownik wieczysty już uzyskał w momencie nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntów. Zatem czynność ta nie jest traktowana jako ponowna dostawa tych samych działek.

Wobec powyższego sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz obecnego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 7 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Reasumując, sprzedaż nieruchomości gruntowych na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Czynność ta nie stanowi bowiem dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.