3063-ILPP2-1.4512.29.2017.1.AS - Opodatkowanie podatkiem VAT odpłatnego udostępniania przez gminę nowopowstałych sieci wodociągowej i kanalizacyjnej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 stycznia 2017 r. (data wpływu 26 stycznia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 marca 2017 r. (data wpływu 3 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowaną inwestycją dotyczącą budowy i przebudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków;

* ustalenia, czy wpłaty mieszkańców na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług przez Gminę i w związku z tym będą opodatkowane podatkiem VAT;

* ustalenia, czy przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców;

- jest prawidłowe.

W dniu 26 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowaną inwestycją dotyczącą budowy i przebudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków;

* ustalenia, czy wpłaty mieszkańców na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług przez Gminę i w związku z tym będą opodatkowane podatkiem VAT;

* ustalenia, czy przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 2 marca 2017 r. o podanie adresu e-PUAP.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, składającym miesięcznie deklaracje VAT-7.

Do końca roku 2016 usługi w zakresie zbiorowego odprowadzania i oczyszczania ścieków świadczone były przez Gminę, natomiast usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę świadczone były przez Zakład Usług Wodnych.

Zakład Usług Wodnych w K jest spółką utworzoną do obsługi Związku Międzygminnego Wodociągów i Kanalizacji, którego Gmina jest członkiem.

Od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2026 r., Gmina oddała w odpłatną dzierżawę zarówno urządzenia wodociągowe, jak i kanalizacyjne wraz z dwoma oczyszczalniami Zakładowi Usług Wodnych, w celu świadczenia na rzecz mieszkańców Gminy usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Z tego tytułu co miesiąc Gmina wystawi dla Zakładu Usług Wodnych fakturę VAT za dzierżawę ww. urządzeń.

Gmina planuje zrealizować w latach 2017 - 2018 zadanie inwestycyjne pn.: "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy II etap w ramach PROW 2014 - 2020". W ramach niniejszej inwestycji zostanie wykonana budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zostaną wybudowane 142 przydomowe oczyszczalnie ścieków dla mieszkańców Gminy. Z mieszkańcami zostanie podpisana umowa na użyczenie nieruchomości pod budowę przydomowych oczyszczalni oraz umowa regulująca obowiązki właściciela działki. Dokonanie wpłaty przez mieszkańców będzie warunkowało wybudowanie oczyszczalni przez gminę. Wpłaty stanowiące udział w kosztach budowy, wprowadzone będą do budżetu z przeznaczeniem na pokrycie kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Realizacja przedmiotowego zadania, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446), należy do zadań własnych gminy. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Art. 7 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy stanowi, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy - w szczególności zadania te obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Nowopowstała sieć wodociągowa i kanalizacyjna zostanie oddana w odpłatną dzierżawę Zakładowi Usług Wodnych, wykonującemu zadania własne gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków przez okres 5 lat licząc od momentu otrzymania dofinansowania przez Gminę z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, będą własnością Gminy. Po upływie 5 lat zostaną przekazane nieodpłatnie właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane. Gmina będzie świadczyć usługi w zakresie wywozu osadów powstałych w wyniku eksploatacji oczyszczalni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowanym do realizacji w latach 2017 - 2018 zadaniem "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy II etap w ramach PROW 2014 - 2020", w ramach którego zostanie wykonana budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zostaną wybudowane 142 przydomowe oczyszczalnie ścieków?

2. Czy wpłacone przez mieszkańców kwoty pieniężne na podstawie umowy można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i w związku z tym powinny być one opodatkowane podatkiem od towarów i usług?

3. Czy w przypadku, gdy Gmina przeniesie własność oczyszczalni przydomowych, to transakcja taka nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z planowanym do realizacji w latach 2017 - 2018 zadaniem "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy II etap w ramach PROW 2014 - 2020", w ramach którego zostanie wykonana budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zostaną wybudowane 142 przydomowe oczyszczalnie ścieków. Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego zostało uregulowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710).

Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ust. 1 niniejszej ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 tej ustawy.

W myśl powyższej regulacji, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn.:

* odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług,

* oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa odliczenia podatku naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

W opinii Gminy, powyższe warunki będą w omawianej sytuacji spełnione.

Po pierwsze, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710), Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Po drugie, czynności wykonywane przez Gminę będą stanowiły odpłatne świadczenie usług, czyli czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

Po trzecie, wydatki poniesione przez Gminę na planowane zadanie, będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Z uwagi na powyższe, gminie będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowanym do realizacji w latach 2017 - 2018 zadaniem "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy II etap w ramach PROW 2014 - 2020", w ramach którego zostanie wykonana budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zostaną wybudowane 142 przydomowe oczyszczalnie ścieków".

Ad. 2.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Aby uznać dane świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą. W zamian za wykonanie usługi powinno być wypłacone wynagrodzenie. Wpłaty mieszkańców stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 3.

Po przeniesieniu przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków, transakcja ta nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, z późn. zm.) zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jak wynika z powyżej przedstawionego stanu prawnego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

* podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

* podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np.: czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadania własne obejmują m.in. zadania w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym). W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Ponadto art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015 r. poz. 139, z późn. zm.) stwierdza, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Jednocześnie, art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250, z późn. zm.) stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Do końca roku 2016 usługi w zakresie zbiorowego odprowadzania i oczyszczania ścieków świadczone były przez Gminę, natomiast usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę świadczone były przez Zakład Usług Wodnych - spółkę utworzoną do obsługi Związku Międzygminnego Wodociągów i Kanalizacji, którego Wnioskodawca jest członkiem. Od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2026 r., Gmina oddała w odpłatną dzierżawę zarówno urządzenia wodociągowe, jak i kanalizacyjne wraz z dwoma oczyszczalniami Zakładowi Usług Wodnych, w celu świadczenia na rzecz mieszkańców Gminy usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Z tego tytułu co miesiąc Gmina wystawi dla Zakładu Usług Wodnych fakturę VAT za dzierżawę ww. urządzeń. Gmina planuje zrealizować w latach 2017 - 2018 zadanie inwestycyjne pn.: "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy II etap w ramach PROW 2014 - 2020". W ramach niniejszej inwestycji zostanie wykonana budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz zostaną wybudowane 142 przydomowe oczyszczalnie ścieków dla mieszkańców Gminy. Z mieszkańcami zostanie podpisana umowa na użyczenie nieruchomości pod budowę przydomowych oczyszczalni oraz umowa regulująca obowiązki właściciela działki. Dokonanie wpłaty przez mieszkańców będzie warunkowało wybudowanie oczyszczalni przez gminę. Wpłaty stanowiące udział w kosztach budowy wprowadzone będą do budżetu z przeznaczeniem na pokrycie kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Realizacja przedmiotowego zadania, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, należy do zadań własnych gminy. Nowopowstała sieć wodociągowa i kanalizacyjna zostanie oddana w odpłatną dzierżawę Zakładowi Usług Wodnych, wykonującemu zadania własne gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków przez okres 5 lat licząc od momentu otrzymania dofinansowania przez Gminę z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, będą własnością Gminy. Po upływie 5 lat zostaną przekazane nieodpłatnie właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane. Gmina będzie świadczyć usługi w zakresie wywozu osadów powstałych w wyniku eksploatacji oczyszczalni.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą m.in. kwestii ustalenia, czy wpłacone przez mieszkańców na podstawie umów kwoty pieniężne można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług i w związku z tym powinny być opodatkowane podatkiem VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

W niniejszej sprawie czynnością, jaką Gmina dokona na rzecz mieszkańców, biorących udział w projekcie, będzie budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, na poczet wykonania których Gmina pobierze określoną w umowie wpłatę, zgodnie z zawartymi z mieszkańcami umowami.

Nie można zatem uznać, że wpłaty, które będą wnoszone przez mieszkańców deklarujących uczestnictwo w projekcie pozostaną "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę - będzie zachodził bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Tym samym wpłaty, które Gmina otrzyma od mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, będą stanowiły zaliczki na poczet przyszłej usługi.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz przywołanych regulacji ustawy o podatku od towarów i usług prowadzi do stwierdzenia, że w rozpatrywanej sprawie będą występowały skonkretyzowane świadczenia, które będą wykonane między dwoma stronami umowy cywilnoprawnej, tj. między Gminą (która zobowiązała się do wybudowania przydomowych oczyszczalni i przekazania ich do użytkowania mieszkańcom), a właścicielami nieruchomości, którzy zobowiązali się do partycypowania w kosztach ww. budowy. Wobec powyższego, wystąpi bezpośredni związek (ekwiwalentność) pomiędzy świadczeniem Gminy, a płatnościami wnoszonymi przez ww. właścicieli. Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz właścicieli nieruchomości należy stwierdzić, że usługi, które będzie wykonywała Gmina, będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy, nie przewidują zwolnienia od podatku VAT dla usług odpłatnej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w związku z czym, usługi te będą stanowiły czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że wpłaty, które będą uiszczane przez mieszkańców z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, będą stanowić konieczny i niezbędny warunek ich wykonania. Pozostaną zatem w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiąże się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia od mieszkańców. Wobec tego, świadczenia do których zobowiąże się Wnioskodawca, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym, z uwagi na brak możliwości zastosowania w stosunku do tych usług zwolnienia od podatku, świadczenia te - jak wskazano wyżej - będą stanowiły czynność opodatkowaną podatkiem VAT.

Ponadto, wątpliwości Gminy dotyczą również kwestii ustalenia, czy transakcja bezpłatnego przeniesienia własności oczyszczalni ścieków na mieszkańców po upływie 5 lat, będzie stanowić odrębną czynność opodatkowaną VAT, czy też będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że po zakończeniu przedmiotowej inwestycji, przydomowe oczyszczalnie pozostaną własnością Gminy przez okres 5 lat licząc od momentu otrzymania dofinansowania przez Gminę. Po upływie tego okresu zostaną przekazane nieodpłatnie właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Gmina, zawierając umowy z mieszkańcami zobowiąże się do świadczenia mającego na celu budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na posesjach osób prywatnych. Mieszkańcy Gminy, na działkach, na których zostaną wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, będą je użytkowali, a zatem będą mieli prawo do rozporządzania tymi budowlami jak właściciel. Przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie będzie zatem stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Jednocześnie należy wskazać, że przekazanie przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków właścicielom, na rzecz których zostały wybudowane, nie będzie stanowić nieodpłatnej dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy.

Reasumując, transakcja przeniesienia przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców, nie będzie stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, że będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się także do ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z planowaną inwestycją dotyczącą budowy i przebudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. "niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego". Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane przez podatnika towary i usługi były przez niego wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy w tym miejscu podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Jak już wcześniej wspomniano, wpłacane przez mieszkańców kwoty pieniężne, stanowiące udział finansowy w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, na podstawie umów zawartych z Gminą, należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez Gminę usług opodatkowanych podatkiem VAT.

Wobec powyższego, towary i usługi nabywane przez Gminę w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków, będą miały związek z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi.

W ramach planowanego przez Gminę zadania inwestycyjnego, zostanie wykonana również budowa i przebudowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Sieci te zostaną oddane w odpłatną dzierżawę Zakładowi Usług Wodnych.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.) - przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Należy zatem stwierdzić, że dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że dla czynności odpłatnego udostępnienia przez Gminę nowopowstałych sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na rzecz Zakładu Usług Wodnych w oparciu o umowę dzierżawy, za którą Zainteresowany będzie pobierał wynagrodzenie, Wnioskodawca nie będzie działał jako organ władzy publicznej i w konsekwencji nie będzie mógł skorzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W analizowanym przypadku Gmina wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a ww. czynność - jako usługa zdefiniowana w art. 8 ust. 1 ustawy - będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy wskazać, że ani przepisy ustawy, ani rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na dzierżawie sieci wodociągowej i kanalizacyjnej na rzecz Zakładu Usług Wodnych - zewnętrznego podmiotu, za które Wnioskodawca będzie pobierał wynagrodzenie. W konsekwencji, również w odniesieniu do towarów i usług nabywanych w celu budowy i przebudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, będzie istniał związek poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Gminę.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz nabyte towary i usługi w związku z realizacją przedmiotowego projektu będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.