3063-ILPP1-2.4512.184.2016.2.NF - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 14 listopada 2016 r. (data wpływu 21 listopada 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 grudnia 2016 r. (data wpływu 4 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 21 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych (...)". Wniosek uzupełniono pismem z dnia 28 grudnia 2016 r. o adres ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Na terenie Gminy istnieją tereny nieskanalizowane. Są to zasadniczo mniejsze miejscowości wiejskie usytuowane w znacznej odległości od terenów zurbanizowanych mających dostęp do typowej kanalizacji sanitarnej opartej o system rurociągów grawitacyjnych i tłocznych. Dlatego też Gmina zamierza zrealizować zadanie inwestycyjne pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych (...)" (dalej: Zadanie, Inwestycja) polegające na budowie oczyszczalni ścieków typu biologiczno-mechanicznej przeznaczonej do oczyszczania ścieków. Do oczyszczalni będą odprowadzane ścieki z wielorodzinnych budynków mieszkalnych znajdujących w miejscowości A. Na realizację przedmiotowego Zadania Gmina ubiega się o dofinansowanie ze środków europejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w zakresie Operacji typu "Gospodarka wodno-ściekowa" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszeniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii".

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Gmina wykonuje zadania własne na podstawie art. 7 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. W strukturze organizacyjnej Gminy znajduje się Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy (dalej: ZGK), będącym samorządową jednostką budżetową. ZGK działa na podstawie ustawy z dnia 7 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, a także na podstawie Uchwały Rady Gminy z dnia 24 września 2009 r. w sprawie powołania gminnej jednostki organizacyjnej pod nazwą "Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy". Zakład nie posiada osobowości prawnej. Stosownie do art. 2 i art. 4 ustawy o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 573) Gmina, poprzez ZGK wykonuje zadania własne o charakterze użyteczności publicznej polegające na zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie dostarczania wody i odprowadzania oraz oczyszczania ścieków.

Infrastruktura powstała wskutek realizacji Inwestycji pozostanie własnością Gminy. Wytworzony majątek w ramach Zadania zostanie przekazany do eksploatacji do Zakładu Gospodarki Komunalnej Gminy i będzie wykorzystywany do świadczenia odpłatnych usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków, tj. czynności, które zdaniem Gminy podlegają opodatkowaniu VAT.

Od dnia 1 stycznia 2017 r. Gmina dokona tzw. centralizacji rozliczeń VAT uwzględniając w składanych przez siebie deklaracjach VAT-7 obroty oraz podatek należny i naliczony od wszystkich swoich jednostek organizacyjnych (w tym również ZGK).

Wydatki związane z realizacją przedmiotowej Inwestycji będą ponoszone po dniu 1 stycznia 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zakładając jednoczesne dokonanie centralizacji rozliczeń VAT Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Zadania, które będzie wykorzystywane przez Gminę za pośrednictwem ZGK do świadczenia usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710), dalej ustawa o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uważa się za podatnika organów władzy publicznej lub urzędów obsługujących te organy w okresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako, że jednostki samorządu terytorialnego (dalej: jst) są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, że spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jst, nawet gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Jednocześnie w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jako właściciel.

Z kolei, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji należy uznać, że przedmiotowe czynności wykonywane w ramach realizacji zadań własnych Gminy, tj. świadczenie odpłatnych usług zbiorowego odprowadzania ścieków na terytorium Gminy podlegają opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono podatek VAT:

* zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

* pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się do pierwszego ze wskazanych powyżej warunków, tj. nabywanie towarów i usług przez podatnika, jak wskazano w opisie sprawy, wydatki na infrastrukturę kanalizacyjną zostaną poniesione przez Gminę, będącą zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. W szczególności w ramach wykonywania przedmiotowych czynności przez Gminę za pośrednictwem ZGK, tj. sprzedaży usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków, na podstawie zawartych umów z mieszkańcami, Gmina działa i będzie działać w roli podatnika VAT. Umowa sprzedaży stanowi umowę cywilnoprawną i w konsekwencji Gmina, która działa w roli podatnika zobligowana jest do odprowadzania podatku należnego z tego tytułu. Odnosząc się do drugiej ze wskazanych powyżej przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego, tj. związku ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych, w związku z faktem, że ZGK nie posiada statusu odrębnego podatnika podatku VAT (pomimo formalnej rejestracji dla celów VAT wynikających z dotychczasowej praktyki organów skarbowych), podatnikiem tym jest jedynie jednostka samorządu terytorialnego, to również działalność prowadzoną przez ZGK należy postrzegać jako prowadzoną de facto przez Gminę. ZGK przyjmuje zatem rolę technicznego wykonawcy działalności jst - istnieje zatem tożsamość działalności prowadzonej przez ZGK i jst.

Zatem towary i usługi nabyte w ramach działań inwestycyjnych przez Gminę mają bezpośredni związek z usługami które będą świadczone za pośrednictwem ZGK, tj. sprzedażą usług związanych ze zbiorowym odprowadzaniem ścieków, na podstawie zawartych umów z mieszkańcami. Skoro jst powierzy wykonywanie części swojej działalności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT ZGK i w ramach tego powierzenia udostępni nieodpłatnie środki trwałe niezbędne do prowadzenia tej działalności, to nie dochodzi w tym przypadku do przerwania związku pomiędzy poniesionymi przez jednostkę samorządu terytorialnego wydatkami na wytworzenie lub nabycie tych środków trwałych z działalnością opodatkowaną. W taki bowiem przypadku działalność prowadzoną przez ZGK należy postrzegać jako działalność prowadzoną de facto przez samą Gminę. Takie nieodpłatne udostępnianie środków trwałych na rzecz własnego zakładu nie powinno zatem pozbawiać jednostki samorządu terytorialnego prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami na nabycie lub wytworzenie tych środków trwałych. Zależność ta ma skutek dwustronny - wykonywanie działalności opodatkowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego nie prowadzi do zerwania związku z działalnością opodatkowaną wydatków ponoszonych przez ZGK w ramach oddanej jemu do użytkowania infrastruktury. Przyjęcie odmiennego założenia byłoby sprzeczne z podstawową zasadą konstrukcyjną podatku VAT, zgodnie z którą podatek VAT powinien być neutralny, a jego ciężar winien ponosić ostateczny konsument. Jeżeli zatem jst poniesie ciężar podatku VAT w ramach nabycia środków trwałych, które będą wykorzystywane przez nią następnie w działalności podlegającej opodatkowaniu VAT, przy czym prowadzenie tej działalności zostało powierzone ZGK, to odmówienie jst prawa do odliczenia podatku VAT byłoby sprzeczne z zasadą neutralności tego podatku. Analogicznie - poniesienie wydatków przez ZGK, a następnie wykorzystywanie środków trwałych bezpośrednio przez jednostkę samorządu terytorialnego (z pominięciem ZGK) również nie prowadzi do przerwania związku tych wydatków z działalnością opodatkowaną i nie pozbawia prawa do odliczenia.

Zdaniem Gminy, istnieje zatem bezsprzeczny i bezpośredni związek pomiędzy planowanymi wydatkami na budowę osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych w A z wykonywaniem czynności opodatkowanych w postaci sprzedaży usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków. Gdyby bowiem Gmina nie poniosła w przyszłości wydatków na budowę oczyszczalni ścieków (infrastruktury kanalizacyjnej), nie powstałby przedmiot świadczenia usług i tym samym Gmina za pośrednictwem ZGK nie miałaby w ogóle możliwości świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT.

W tym miejscu Gmina zwraca uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14, zgodnie z którym jednostki budżetowe nie powinny być traktowane jako odrębni od gmin podatnicy VAT. Tym samym dla celów VAT czynności wykonywane przez jednostki budżetowe są wykonywane de facto przez samą gminę (powinny być odpowiednio rozliczane w deklaracji gminy).

Konsekwencją wyroku Trybunału było podjęcie przez Sejm ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jst (specustawa). Specustawa nakłada na jst obowiązek podjęcia wspólnego rozliczania VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r. Od tego dnia Gmina oraz ZGK będą stanowić jednego podatnika VAT.

W związku z powyższym, Gmina stoi na stanowisku, że będzie jej przysługiwać prawo do odliczenia pełnych kwot podatku VAT naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z budową osiedlowej biologicznej oczyszczalni w A., ponieważ wykorzystywany przez Gminę za pośrednictwem ZGK majątek będzie służył do świadczenia usług z zakresu gospodarki ściekowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki prawnopodatkowe, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ponadto, podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi natomiast art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Podmioty takie są wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie samorządowego zakładu budżetowego lub jednostki budżetowej.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).

Należy zaznaczyć, że przypisana gminie - jako jednostce samorządu terytorialnego - samodzielność działania ma znaczenie z uwagi na cytowaną wyżej definicję podatnika podatku od towarów i usług. Wynika z niej bowiem, że tylko podmiot samodzielnie prowadzący działalność gospodarczą może być z tytułu tej działalności uznany za podatnika.

W myśl art. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, z późn. zm.), sektor finansów publicznych tworzą m.in.:

Na podstawie art. 14 pkt 3 ww. ustawy, zadania własne jednostki samorządu terytorialnego w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz - mogą być wykonywane przez samorządowe zakłady budżetowe.

Zasady i formy gospodarki komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, polegające na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej - uregulowano w ustawie z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 573, z późn. zm.).

Na mocy art. 2 tej ustawy, gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego, w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osoby fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Zamierza ona zrealizować zadanie inwestycyjne pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych (...)" polegające na budowie oczyszczalni ścieków typu biologiczno-mechanicznej przeznaczonej do oczyszczania ścieków, do której będą odprowadzane ścieki z wielorodzinnych budynków mieszkalnych znajdujących w miejscowości A.

W strukturze organizacyjnej Gminy znajduje się Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy, będący samorządową jednostką budżetowa. Zakład ten nie posiada osobowości prawnej. Gmina, poprzez ZGK wykonuje zadania własne o charakterze użyteczności publicznej polegające na zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie dostarczania wody i odprowadzania oraz oczyszczania ścieków.

Infrastruktura powstała wskutek realizacji Inwestycji pozostanie własnością Gminy. Jak wskazał Wnioskodawca we wniosku wytworzony majątek zostanie przekazany nieodpłatnie do eksploatacji do Zakładu Gospodarki Komunalnej Gminy i będzie wykorzystywany do świadczenia odpłatnych usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków, tj. czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Od dnia 1 stycznia 2017 r. Gmina dokona tzw. centralizacji rozliczeń VAT. Wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji będą ponoszone po dniu 1 stycznia 2017 r.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie można pominąć orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - dalej TSUE - z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

Ponadto na tle obecnej ustawy o podatku od towarów i usług w dniu 26 października 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów (sygn. akt I FSP 4/15) wskazał na orzeczenie TSUE z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław i podkreślił, że w wyroku tym TSUE udzielił bardzo szczegółowych wskazówek dotyczących warunków, jakie muszą spełniać publiczne jednostki organizacyjne aby mogły one być uznane za podatników VAT czynnych, tj. działanie we własnym imieniu i na własny rachunek, ponoszenie ryzyka gospodarczego, brak hierarchicznego podporządkowania, itp.

NSA wskazał również, że pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem ww. warunków - nie jest wystarczająco samodzielny. Jednocześnie NSA wskazał również, że dotychczasowe orzecznictwo NSA w tej materii należy uznać za nieaktualne. Podatnikiem i stroną w kontaktach na zewnątrz jest wyłącznie Gmina. Zatem to Gmina świadczy usługi opodatkowane i z tego powodu ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1454), jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

W myśl art. 4 ww. ustawy, jednostka samorządu terytorialnego, której jednostki organizacyjne rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.

Jak stanowi art. 2 pkt 1 cyt. ustawy, przez jednostkę organizacyjną rozumie się:

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że utworzona przez Gminę samorządowa jednostka budżetowa, tj. Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy wykonując zadania z zakresu dostarczania wody i odprowadzania oraz oczyszczania ścieków, nie będzie działała w charakterze odrębnego od Gminy podatnika podatku VAT. Gmina, zgodnie z ww. ustawą od dnia 1 stycznia 2017 r. scentralizuje swoje rozliczenia z tytułu podatku od towarów i usług. Rzeczowa realizacja inwestycji wskazanej we wniosku nastąpi więc już po centralizacji rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług w Gminie. Towary i usługi nabyte w ramach działań inwestycyjnych związanych z budową osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych w A będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tj świadczenia odpłatnych usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków.

Zatem, skoro z tytułu realizacji przez Zakład Gospodarki Komunalnej Gminy, będący samorządową jednostkę budżetową, powierzonych mu przez Gminę zadań własnych gminy, podatnikiem będzie Gmina, a nie ten Zakład, to Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Inwestycji, których efekty zostaną przekazane temu Zakładowi i wykorzystywane będą w całości przez niego do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, zakładając dokonanie centralizacji rozliczeń VAT, Gminie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadania inwestycyjnego pn. "Budowa osiedlowej biologicznej oczyszczalni ścieków dla budynków mieszkalnych (...)", które będzie wykorzystywane przez Gminę za pośrednictwem Zakładu Gospodarki Komunalnej do świadczenia usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ nadmienia, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Wobec tego, niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis sprawy przedstawiony przez Gminę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, w szczególności w oparciu o informację, że towary i usługi związane z budową lokalnej biologicznej oczyszczalni ścieków na potrzeby sali wiejskiej będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.