2461-IBPP3.4512.716.2016.1.ASz - Brak możliwości odliczenia podatku naliczonego w ramach realizacji projektu: budowy przydomowych oczyszczalni.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 11 października 2016 r. (data wpływu 17 października 2016 r.), uzupełnionym pismem z 13 grudnia 2016 r. oraz pismem z 14 grudnia 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia podatku naliczonego w ramach realizacji projektu pn. "..."- jest prawidłowe.

W dniu 17 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z 13 grudnia 2016 r.) oraz pismem z 14 grudnia 2016 r., o wydanie interpretacji prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia podatku naliczonego w ramach realizacji projektu pn. "...".

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (uzupełnione pismem z 14 grudnia 2016 r.:

Gmina R. (Wnioskodawca) przystępuje do realizacji inwestycji, której celem jest zaspokojenie potrzeb z zakresu gospodarki ściekowej oraz poprawa infrastruktury sanitarnej Gminy, poprzez wyposażenie nieruchomości z terenu gminy R. w infrastrukturę ściekową - etap IV. W ramach projektu planuje się budowę od 40 do 50 oczyszczalni na działkach będących własnością gospodarstw domowych osób fizycznych z terenu Gminy.

Realizacja zadania wpisuje się w tzw. działalność publicznoprawną, w ramach której Gmina nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Faktury za wykonane roboty budowlane oraz roboty towarzyszące inwestycji zostaną wystawione na Gminę. Wykonane oczyszczalnie będą własnością Gminy, lecz ewentualne koszty z tytułu ich eksploatacji ponosić będą właściciele nieruchomości, na których zostaną one zamontowane.

Ponieważ Gmina nie jest właścicielem nieruchomości, na których będą wybudowane oczyszczalnie, pomiędzy Gminą a właścicielem działki, zostaną zawarte stosowne umowy użyczenia nieruchomości.

Ewentualne przekazanie urządzeń właścicielom nieruchomości może nastąpić nie wcześniej niż po upływie pięciu lat od dnia wypłaty pomocy finansowej, o którą na realizację przedmiotowej inwestycji wnioskuje gmina.

Oczyszczalnie ścieków nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W ramach projektu planuje się poniesienie następujących kosztów: w roku 2016 opracowanie dokumentacji, w roku 2018 - budowa oczyszczalni i nadzór.

Centralizacja VAT w Gminie nastąpi od dnia 1 stycznia 2017 r.

Planowana realizacja inwestycji pod nazwą "..." realizowana będzie przy udziale środków własnych z budżetu Gminy oraz środków Unii Europejskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina może odliczyć podatek VAT - naliczony od całości inwestycji zawarte w przedmiotowym wniosku.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Gmina stoi na stanowisku, że nie posiada prawnej możliwości odliczenia podatku VAT w zakresie opisanej we wniosku inwestycji ponieważ powstała infrastruktura po zakończeniu zadania nie będzie wykorzystywana w przyszłości do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Gmina przystępuje do realizacji inwestycji, której celem jest zaspokojenie potrzeb z zakresu gospodarki ściekowej oraz poprawa infrastruktury sanitarnej Gminy, przez wyposażenie nieruchomości z terenu Gminy w infrastrukturę ściekową. W ramach projektu planuje się budowę od 40 do 50 oczyszczalni na działkach będących własnością gospodarstw domowych osób fizycznych z terenu Gminy. Wykonane oczyszczalnie będą własnością Gminy. Realizacja zadania wpisuje się w tzw. działalność publicznoprawną, w ramach której Gmina nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Oczyszczalnie ścieków nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Planowana inwestycja realizowana będzie przy udziale środków własnych z budżetu Gminy oraz środków Unii Europejskiej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego na fakturach dokumentujących wydatki poniesione na realizację ww. inwestycji.

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego.

Z całości unormowań zawartych w ustawie o samorządzie gminnym, w tym zwłaszcza z art. 2 ust. 1 trzeba wyprowadzić wniosek, że w działalności gminy należy wyróżnić wykonywanie działań publicznych i wykraczającą poza te działania działalność gospodarczą.

O publicznym charakterze działania gminy przesądza to, że wykonywanie zadań publicznych odbywa się na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących i że przez te działania zaspokajane są zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej.

Mając na uwadze uregulowania zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, należy stwierdzić, że Gmina, nabywając towary i usługi celem zrealizowania inwestycji polegającej na budowie oczyszczalni ścieków, nie będzie nabywać ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT, zatem nie spełni przesłanek z art. 86 ust. 1 ustawy.

Analizując przedstawiony opis stanu faktycznego, należy wskazać, że nie wyczerpuje on znamion unormowania regulującego prawo do odliczenia podatku naliczonego przedstawionego w ww. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Przesłanką pozwalającą na taki wniosek, jest brak związku zakupów dokonanych na potrzeby realizacji projektu z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Zakupy te nabywane będą do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z opisu sprawy wynika, że oczyszczalnie ścieków nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W konsekwencji, stosownie do powołanych wyżej unormowań Wnioskodawca nie posiada możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w zakresie opisanej we wniosku inwestycji.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się również, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). W niniejszej interpretacji przyjęto jako element opisu sprawy twierdzenie Wnioskodawcy, że oczyszczalnie ścieków nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT i ta okoliczność nie była przedmiotem oceny Organu. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Ponadto zauważa się, że niniejsza interpretacja nie zawiera analizy kwestii czy wskazane w opisie sprawy dotacje stanowią wynagrodzenie lub bezpośrednią dopłatę do ceny podlegającą opodatkowaniu.

Ponadto tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.