2405-VPO-436-11-2003 - Prawo do ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bytomiu działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.) w odpowiedzi na Pani pismo z dnia 21 listopada 2003 r. uzupełnione pismem z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od darowizn, organ podatkowy wyjaśnia co następuje:

Problematykę dotyczącą darowizn normują przepisy art. 888 - 902 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89, z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obowiązku składania zeznań podatkowych przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 234, poz. 1967) oraz rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie właściwości organów podatkowych (Dz. U. Nr 240, poz. 2069).

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy znajdujących się w kraju i praw majątkowych wykonywanych w kraju, w drodze spadku lub darowizny przez osoby fizyczne.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze darowizny lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy w przypadku darowizny ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

Podstawę opodatkowania zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W przypadku nabycia w drodze darowizny przez osoby zaliczone do I grupy podatkowej (między innymi przez wnuczkę) lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nie przekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej lokalu.

Ulga o której mowa w art. 16 ust. 1 przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1) spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (tzn. jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu w Polsce)

2) nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy.

3) nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego,

4) nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu,

5) będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:

a) od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,

b) od dnia zamieszkania w nabytym budynku lub lokalu - jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.

W przypadku darowizny lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość osobie zaliczonej do II grupy podatkowej (mąż wnuczki) nie mają zastosowania przepisy art. 16 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 9 ww. ustawy opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę zaliczonego do II grupy podatkowej, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości darowizny przekraczającej aktualnie kwotę 7.276,00 zł.

W oparciu o art. 15 ww. ustawy podatek w II grupie podatkowej oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku według skali:

do 10.278,00 zł - 7%

ponad 10.278,00 zł do 20.556,00 zł - 719,50 zł i 9% nadwyżki ponad 10278,00 zł

ponad 20.556,00 zł 1.644,50 zł i 12% nadwyżki ponad 20.556,00 zł

W odpowiedzi na pytanie zawarte w piśmie zgodnie z przedstawionym powyżej stanowiskiem - darowizna lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość na rzecz wnuczki (I grupa podatkowa) spełniającej warunki art. 16 ww. ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn

- darowizna lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość na rzecz wnuczki oraz jej męża będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od darowizny w części dotyczącej darowizny ww. lokalu, na rzecz męża wnuczki według skali opodatkowania przewidzianej dla osób zaliczonych do II grupy podatkowej.