1472/RPP1/443-744/05/AW - Opodatkowanie usług faktoringu.

Pytanie podatnika

Bank zwraca się z wątpliwościami dotyczącymi opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczonych przez siebie usług faktoringu.

Postanowienie

W związku z wnioskiem Spółki z dnia 26.10.2005 r. (data wpływu do tut. Urzędu w dniu 31.10.2005 roku) - w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.)

uznaje stanowisko Podatnika za nieprawidłowe.

Uzasadnienie

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Bank prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie świadczenia usług faktoringu. W związku ze świadczonymi usługami podmiot pobiera m. in. następujące opłaty:

- prowizje i inne opłaty stanowiące wynagrodzenie Banku,

- odsetki dyskontowe,

- odsetki pobierane od faktoranta w związku z nieterminową spłatą zobowiązania przez dłużników,

- odpisy na Fundusz Gwarancyjny Klienta.

Bank zwraca się z wątpliwościami dotyczącymi opodatkowania podatkiem od towarów i usług świadczonych przez siebie usług faktoringu. Jednocześnie Bank wyraża opinię, iż podstawę opodatkowania wg stawki 22% w podatku od towarów i usług świadczonej usługi faktoringu stanowiły będą należne Bankowi opłaty i prowizje z tytułu świadczonej usługi. Jednocześnie zdaniem Banku otrzymywane przez Bank odsetki naliczane metodą dyskontową od finansowanej części kwoty wykupionej faktury oraz odsetki z tytułu nieterminowej spłaty polegały będą zwolnieniu w podatku od towarów i usług. W przypadku zaś dokonywanych wpłat na Fundusz Gwarancyjny Klienta, które mają charakter kaucyjny i zwrotny, zdaniem Banku kwoty te nie stanowią wynagrodzenia co powoduje, że nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przed udzieleniem odpowiedzi na postawione zagadnienie należy stwierdzić, iż w przypadku usługi faktoringu faktor wykupuje wierzytelności handlowe powstałe pomiędzy dostawcą towarów lub usługi (faktorantem - zbywcą wierzytelności) a odbiorcą towaru lub usługi. Odbiorca towaru lub usługi staje się dłużnikiem faktora i jemu bezpośrednio spłaca swoje zobowiązania wynikające z przyjęcia dostawy towaru lub usługi.

Faktor spełnia wobec faktoranta trzy funkcje:

1) funkcję kredytową - faktoring jest formą krótkoterminowego finansowania faktoranta przez nabycie przez faktora jego wierzytelności,

2) przejęcie ryzyka - faktoring z regresem (faktor może żądać od faktoranta zwrotu udzielonej zaliczki, jeżeli dłużnik nie ureguluje zobowiązania) albo bez regresu (faktor przejmuje na siebie całe ryzyko niewypłacalności dłużnika);

3) funkcję usługową - np. rozliczanie transakcji, inkasowanie należności. Ponadto faktor może przejąć na siebie obowiązek prowadzenia ewidencji należności zleceniodawcy, a także dochodzenia należności od niewypłacalnych dłużników.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Ponadto zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Wśród usług zwolnionych pozycja nr 3 załącznika nr 4 do ustawy wymienia usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67) według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Jednakże powyższego zwolnienia nie stosuje się m.in. w przypadku świadczenia usług pośrednictwa finansowego związanych ze ściąganiem długów oraz faktoringiem. Dodatkowo należy zauważyć, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtował się pogląd, iż "podział jednorodnej, kompleksowej usługi na dwa odrębne rodzaje jest podziałem sztucznym i nie może stanowić podstawy do podziału kwoty należnej za tę usługę na dwie części, z czego każda jest objęta inną stawką VAT" (wyrok z dnia 21.05.2002 r., sygn. akt III RN 66/01).

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia oraz przytoczone przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku świadczenia opisanych we wniosku z dnia 26.10.2005 roku usług faktoringu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem jednej stawki w wysokości 22% podlegała będzie całość wynagrodzenia otrzymanego od kontrahenta w związku ze świadczoną usługą faktoringu, na które składają się zarówno kwoty pobranych prowizji jak również kwoty odsetek (w tym dyskontowych oraz naliczonych w związku z nieterminową spłatą zobowiązania), jak również kwoty opisanych we wniosku opłat, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Jednocześnie kwoty wpłacone na poczet Funduszu Gwarancyjnego Klienta z uwagi na brak charakteru wynagrodzenia, pozostaną poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.