1472/ROP3/423-11/05/GAM - Rozliczenie między spółkami na zasadzie umownego potrącenia a powstanie przychodu z tytułu dodatnich różnic kursowych.

Działając na podstawie art. 14a § 4 w związku z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie po rozpatrzeniu wniosku Banku Nr (...)/ 2005 z dnia 24 lutego 2005 r. (wpływ do Urzędu 1 marca 2005 r.) w sprawie udzielenia interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych

W dniu 1 marca 2005 r. wpłynął do Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie wniosek strony Nr (...)/2005 z dnia 24 lutego 2005 r. dotyczący udzielenia w trybie art. 14a ww. ustawy odpowiedzi na pytanie,

czy w wyniku umownego potrącenia powstanie po stronie Banku przychód z tytułu dodatnich różnic kursowych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w związku z planowaną restrukturyzacją zadłużenia jednego z dłużników - spółki kapitałowej, Bank oraz pozostali jej udziałowcy planują podwyższenie kapitału zakładowego Spółki w formie wkładów pieniężnych.

Zgodnie z art. 14 § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr. 94, poz. 1037 z późn. zm.) wpłaty na kapitał zakładowy miałyby zostać umownie potrącane z wierzytelności udziałowców, w tym również Banku z tytułu udzielonych Spółek kredytów dewizowych.

Zdaniem Banku potrącenie (kompensata) jest możliwe stosownie do regulacji zawartej w przepisach art. 498 i art. 499 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr. 16, poz. 93 z późn. zm.), gdy strony stosunku prawnego są jednocześnie względem siebie wierzycielem i dłużnikiem. W skutek potrącenia, dochodzi do umorzenia dwóch wzajemnych wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej.

Bank uważa, iż w myśl przepisów art. 12 ust. 1 pkt 1 i art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) rozliczane podatkowo są wyłącznie różnice kursowe zrealizowane w wyniku zapłaty - faktycznego otrzymania.

Na dzień kompensaty ustala się różnice kursowe, ale w związku z faktem, iż nie są one związane z operacjami polegającymi na faktycznym zakupie lub sprzedaży waluty obcej, nie stanowią one różnic kursowych wpływających na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie podziela stanowisko Banku.

Stosownie do treści przepisu art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

W myśl art. 12 ust. 2a ww. ustawy, przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnice między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłoszonego odpowiednio przez bank, z którego usług korzystał podatnik.

Z kolei ust. 3 tego artykułu stanowi, że jeżeli przychody związane są z działalnością gospodarczą wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu.

W/ w przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczą rozliczenia podatkowego obejmującego jedynie różnice kursowe zrealizowane.

Potrącenie (kompensata) jest formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności uregulowaną w art. 498-499 Kodeksu cywilnego. Istotą tej instytucji jest to, iż strony stosunku prawnego są jednocześnie względem siebie wierzycielem i dłużnikiem. W skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Zastosowanie potrącenia nie jest związane z finansowymi operacjami, skutkującymi w kasowym ujęciu utratą lub wzrostem wartości waluty.

Dlatego w sytuacji, gdy rozliczenia między dwoma spółkami nastąpią na zasadach kompensaty wzajemnych zobowiązań i należności, nie powstaną różnice kursowe, które miałyby wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Różnice kursowe powstałe pomiędzy dniem powstania przychodu (kosztu), a dniem kompensaty należności (zobowiązania), jako niezrealizowane mogą zostać uwzględnione jedynie w bilansowym rachunku podatnika.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, iż w sytuacji gdy rozliczenia między dwoma spółkami nastąpią na zasadach potrącenia wzajemnych należności, nie powstaną różnice kursowe, które miałby wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie informuje iż:

Zgodnie z art. 14a § 4 Ordynacji podatkowej na wydane postanowienie przysługuje zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej, które należy wnieść w terminie siedmiu dni od dnia jego doręczenia za pośrednictwem Naczelnika tutejszego Urzędu.