1471/VTR2/443-439/06/MŻ - Czy odszkodowanie za zwrot prawa wieczystego użytkowania gruntu na podstawie notarialnego rozwiązania umowy o użytkowanie wieczyste podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Na podstawie art. 14a § 4 w zw. z § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku Podatnika z dnia 15 listopada 2006 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie - biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz stan prawny

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, iż Strona jest wieczystym użytkownikiem gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa. Część nieruchomości gruntowej objęta została decyzjami Wojewody Mazowieckiego o ustaleniu lokalizacji drogi ekspresowej. W związku z powyższym Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad działając w imieniu Skarbu Państwa zwróciła się do Strony z wnioskiem o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego za odszkodowaniem, ustalonym według zasad obowiązujących przy wywłaszczeniu nieruchomości, w odniesieniu do ww. części nieruchomości gruntowej. Odszkodowanie za rozwiązanie ww. umowy zostało określone za grunt, roślinność i wzniesione na nim budowle.

W związku z powyższym Strona zwróciła się o potwierdzenie stanowiska, iż odszkodowanie (tj. wynagrodzenie) za zwrot prawa wieczystego użytkowania gruntu na podstawie notarialnego rozwiązania umowy o użytkowanie wieczyste z ww. powodów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowym stanie faktycznym dochodzi natomiast do wypłaty odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy użytkowania wieczystego gruntu zgodnie z zasadami obowiązującymi przy wywłaszczeniu nieruchomości, czyli jednostronnym ekwiwalentem pieniężnym wypłaconym Stronie tytułem rekompensaty.

Można w tym miejscu wykazać iż kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), który m.in. w orzeczeniu w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia) podkreślił, iż dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności. Natomiast w orzeczeniu w sprawie C-215/94 pomiędzy Jurgen Mohr a Finanzamt Bad Segeberg ETS stwierdził, iż w związku z brakiem świadczenia (korzyści), pozwalającego uznać za konsumentów usługi podmioty wypłacające kary umowne, zobowiązanie dające podstawę do wypłaty kary nie stanowi usługi w rozumieniu VI Dyrektywy.

Kwestia płatności o charakterze odszkodowawczym stała się przedmiotem analizy także w wyroku z dnia 1 lipca 1972 r. w sprawie 222/81 pomiędzy BAZ Bausystem AG a Finanzamt München für Korperschafte, w którym ETS powołując się na przepisy II Dyrektywy Rady Unii Europejskiej stwierdził, iż nie można uznać za element wynagrodzenia odszkodowania za nieterminowe wykonanie usługi, a w konsekwencji podstawę opodatkowania.

Reasumując, stwierdzić zatem należy, iż w przedstawionym stanie faktycznym przedmiotowa płatność na rzecz Strony nie stanowi wynagrodzenia za świadczoną usługę, lecz rekompensatę. W konsekwencji jej otrzymanie nie rodzi obowiązku podatkowego z tytułu wykonania czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług i nie pociąga za sobą konieczności wystawienia faktury VAT.

Mając powyższe na uwadze postanowiono jak na wstępie.

Niniejsze postanowienie dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz obowiązującego w tym stanie faktycznym stanu prawnego.

Niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla Strony i jest wiążąca dla organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej właściwych dla Strony do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Na niniejsze postanowienie służy Stronie zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego (art. 14a § 4 w związku z art. 236 § 2 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa), w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.