1471/DPF/415/37/07/MJ - Umorzenie części należności odsetkowej na podstawie ugody zawartej z bankiem.

Na podstawie art. 14a § 4 w związku z § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku Banku o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie - biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz stan prawny

Z przedstawionego przez Stronę we wniosku stanu faktycznego wynika, że Bank udziela swoim klientom - osobom fizycznym kredytów. W niektórych przypadkach klienci zalegający ze spłatą występują do Banku o zawarcie ugody, na mocy której (po spełnieniu określonych warunków) następuje umorzenie części należności kapitałowej i/lub odsetkowej. Zawarcie ugody jest równoznaczne ze zrzeczeniem się przez Bank dochodzenia roszczeń w odniesieniu do umarzanego zadłużenia kapitałowego i/lub odsetkowego. Postępowanie takie uzasadnione jest w szczególnosci uzyskaniem możliwości spłaty w przyszłości pozostałej części kredytu, poprzez poprawienie płynności i ustabilizowanie sytuacji finansowej kredytobiorcy.

Zdaniem Strony, wskutek umorzenia odsetek od kredytu po stronie kredytobiorcy nie powstaje przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. Kredytobiorca nie uzyskuje więc także przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Bank nie jest zatem zobowiązany, na podstawie art. 42a wyżej cytowanej ustawy, do sporządzenia i przesłania kredytobiorcy informacji o przychodach z innych źródeł sporządzonej na formularzu PIT-8C.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Naczelnik tutejszego Urzędu Skarbowego stwierdza, co następuje.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w r. kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Świadczenie nieodpłatne to takie, które przysparza korzyść majątkową tylko i wyłącznie temu, kto je otrzymuje.

Aby więc w świetle art. 11 ww. ustawy można było zaliczyć określone świadczenie do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu musi dojść do stosunku prawnego, w którego wyniku jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Orzecznictwo NSA potwierdza, że z tego, iż dłużnik nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania, nie można wyciągnąć wniosku, iż fakt ten stanowi równocześnie nieodpłatne świadczenie wierzyciela na rzecz dłużnika. Aby mówić o otrzymaniu świadczenia przez świadczeniobiorcę, świadczeniodawca musi wyrazić pozytywną wolę świadczenia, tzn. że chce przekazać świadczenie na rzecz świadczeniobiorcy; działanie polegające na przekazaniu świadczenia nie może być bezwolne. Przeciwny pogląd prowadziłby do wniosku, że każde nie tylko umorzone czy przedawnione, ale również nieterminowe regulowanie zobowiązania podlega opodatkowaniu jako nieodpłatne świadczenie wierzyciela na rzecz dłużnika.

Reasumując w przypadku umorzenia odsetek od kredytu osobie fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej nie dochodzi do powstania przychodów z tytułu nieodpłatnych świadczeń, ponieważ umorzenie ww. odsetek nie stanowi przysporzenia majątkowego dla kredytobiorcy, a jedynie zmniejsza lub likwiduje zobowiązanie pieniężne wobec kredytodawcy. W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku umorzenia odsetek od kredytu osobie fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej nie wystąpi obowiązek podatkowy, zatem po stronie wierzyciela nie wystąpi również obowiązek określania dłużnikom przychodu z ww. tytułu i wystawiania informacji PIT-8C. Natomiast zawarcie ugody sądowej, zgodnie z którą umorzona zostanie również część zadłużenia kapitałowego spowoduje powstanie przychodu podatkowego u kredytobiorcy na podstawie art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ww. ustawy w postaci otrzymanych pieniędzy z innych źródeł. W takiej sytuacji na Spółce będzie ciążył obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Odrębną kwestią są skutki podatkowe umorzenia przez Bank odsetek lub kapitału dla osób prowadzących działalność gospodarczą z tytułu kredytów zaciągniętych w związku z prowadzoną działalnością. Osiągnięcie korzyści na skutek umorzenia kapitału lub odsetek od kredytu, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie jest obojętne podatkowo, bowiem zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań (...) w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy stanowi przychód z działalności gospodarczej. Zasada ta ma zastosowanie do wszelkich zobowiązań z tytułu kredytu obejmujących zarówno zobowiązanie o charakterze kapitałowym jak i odsetkowym.

Mając powyższe na uwadze postanowiono jak na wstępie.

Niniejsze postanowienie dotyczy wyłącznie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz obowiązującego w tym stanie faktycznym stanu prawnego.