1462-IPPP1.4512.83.2017.1.MP - Opodatkowanie nieodpłatnego przekazania dla pracowników zakupionych posiłków oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego przy ich nabyciu.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2017 r. (data wpływu 1 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania dla pracowników zakupionych posiłków oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego przy ich nabyciu - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania dla pracowników zakupionych posiłków oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego poniesionego przy ich nabyciu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

X S.A. działając w celu poprawy efektywności pracy pracowników w ruchu ciągłym, w systemie zmianowym (12-godzinnym) na terenie zamkniętego zakładu produkcyjnego stworzył możliwość odbierania posiłków przez chętnych pracowników. Spółka nabywa usługi od zewnętrznego podmiotu, który realizuje usługę z wykorzystaniem tzw. lunchbusów (wozów gastronomicznych). Lunchbus, upoważniony jest do wjazdu na teren zakładu produkcyjnego i każdego dnia podjeżdża na instalacje produkcyjne na określonych zmianach według ściśle określonego harmonogramu. Pobranie posiłku następuje na podstawie weryfikacji uprawnień z przepustki pracownika na bezprzewodowym czytniku elektronicznym, który posiada kierowca lunchbusa. Wykonawca przygotowuje i dostarcza posiłki zachowując wymogi sanitarno-epidemiologiczne w zakresie personelu i warunków produkcji.

Zapewnienie posiłków określonej grupie pracowników zmianowych pozwala Spółce między innymi na sprawne, efektywne wykorzystanie czasu pracy, co przekłada się na to, że pracownicy nie są zmuszeni do opuszczania miejsca pracy w celu np. udania się na stołówki zlokalizowanej w miejscach oddalonych od miejsca wykonywania pracy. Pracownicy nie decydują o możliwości wyboru miejsca, czasu ani też rodzaju posiłku. Warunki te ustala pracodawca, który odpowiednio dostosowuje zarówno miejsce i czas serwowania posiłków z lunchbusa do specyfiki organizacji pracy w trybie zmianowym oraz wykonywania pracy na terenie zamkniętego zakładu produkcyjnego. Menu jest ustalane z wyprzedzeniem, z możliwością jej zróżnicowania dla różnych zmian pracowników. Beneficjentem wdrażanego projektu, poza pracownikami jest także pracodawca, który dzięki niemu zapewnia zwiększoną efektywność wykorzystania czasu pracy pracowników zmianowych, zmniejszając tym samym wpływ zewnętrznych czynników na organizację pracy.

Posiłki wydawane w ramach realizowanego świadczenia nie są posiłkami profilaktycznymi, o których mowa w art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) i rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Spółka zwraca się z przedmiotowym wnioskiem o potwierdzenie, że dokonuje prawidłowej kwalifikacji podatkowej odliczając podatek naliczony VAT z faktur wystawionych przez Zleceniobiorcę za wyświadczoną usługę oraz w konsekwencji, traktuje zapewnienie pracownikom zmianowym posiłków w opisanym systemie jako nieodpłatne świadczenia zachowujące związek z działalnością gospodarczą podatnika, a tym samym w trybie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, nie rozpoznaje z tego tytułu podatku należnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponoszony wydatek zachowuje pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności produkcyjnej (wpływa na wzrost efektywności pracowników w systemie zmianowym na produkcji), a tym samym zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Jednocześnie, nieodpłatne świadczenie usługi w postaci zapewnienia posiłków osobom świadczącym pracę zmianową w systemie 12-godzinnym w obszarze produkcyjnym, jako zachowujące związek z działalnością gospodarczą podatnika - nie podlega opodatkowaniu w trybie art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

* Uzasadnienie stanowiska Spółki

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z kolei, na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego należy stwierdzić, że art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przyznaje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy ponoszony wydatek zachowuje związek z czynnościami opodatkowanymi. Związek ten może mieć charakter bezpośredni - gdy nabywane towary następnie są odsprzedawane w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Osobną grupę wydatków uprawniających do odliczenia podatku naliczonego stanowią wydatki zachowujące pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi. Jest to szeroki katalog kosztów ogólnych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez podatnika. W tej grupie wydatków mieszczą się m.in. różnego rodzaju usługi / towary, których zakup przekłada się w pośredni sposób na realizowanie sprzedaży opodatkowanej przez podatnika. Do tego rodzaju wydatków należy zaliczyć również nabycie usługi zapewnienia posiłków dla pracowników produkcji, bowiem przekłada się on na wzrost efektywności (także poprzez lepsze zarządzenie czasem pracy pracowników zmianowych przeznaczonym na posiłek). W efekcie, w procesie produkcji powstają produkty, których sprzedaż podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym, istnieje związek pomiędzy podatnikiem naliczonym z nabytej usługi, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT generowanymi przez Spółkę - podatnika tego podatku.

Drugą kwestią jest analiza przywołanego art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, w którym ustawodawca zrównuje nieodpłatne świadczenie usług z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu. Potraktowanie takiego świadczenia za podlegające opodatkowaniu obwarowane jest jednak warunkami. W przedmiotowej sprawie, nie mamy do czynienia z jakimkolwiek użyciem towarów stanowiących część przedsiębiorstwa, nie znajduje zatem zastosowania pkt 1 omawianej regulacji. Spółka nabywa usługi, które następnie nieodpłatnie wyświadcza w opisanych okolicznościach. Z tego względu oceny wymaga pkt 2 wspomnianego artykułu, zgodnie z którym, podatek należny powinien być rozpoznany w przypadku nieodpłatnego świadczenia na cele osobiste podatnika lub m.in. pracownika, a także generalnie wszelkie nieodpłatne świadczenia do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Treść przepisu wyraźnie wiąże powstanie należności w VAT z celem świadczonej nieodpłatnie usługi.

W przedstawionej sytuacji, zapewnienie posiłków pracownikom przez pracodawcę, wynika z chęci zapewnienia lepszej organizacji czasu pracy, co z kolei finalnie przenosi się na wzrost efektywności instalacji produkcyjnych. Co ważne, omawiane świadczenie adresowane jest wyłącznie do określonej grupy pracowników tj. pracowników świadczących pracę w ruchu ciągłym na terenie zamkniętego zakładu produkcyjnego, w systemie pracy zmianowej (12-godzinnej). Zorganizowanie wydawania posiłków z lunchbusów pozwala pracodawcy w sposób wydajniejszy zarządzić czasem pracy pracowników produkcyjnych, którzy nie są zmuszeni do opuszczania miejsca pracy i udawania się do oddalonych stołówek zakładowych w celu spożycia posiłku. Dostarczenie posiłków do pracowników wpływa również na utrzymanie większej obsady na danej instalacji w czasie przerw obiadowych (pracownicy nie muszą opuszczać obiektu, w którym świadczą pracę), co z perspektywy pracodawcy pozwala skuteczniej reagować w przypadku np. pojawiających się awarii.

Kolejnym argumentem przemawiającym za tym, że opisywane świadczenie jest ściśle powiązane z celami prowadzonej działalności jest fakt, że tryb zapewniania posiłków z lunchbusów jest ustalany przez pracodawcę. Oznacza to, że pracownik nie ma swobodnego wpływu na to, kiedy i gdzie zostanie spożyje posiłek - decyduje o tym pracodawca, który wyświadcza omawianą usługę.

Powyższa argumentacja w całości znajduje oparcie zarówno w orzecznictwie TSUE, jak i licznych interpretacjach organów podatkowych.

Orzeczeniem, które dało w zasadzie początek obecnie prezentowanej linii interpretacyjnej analizowanego zagadnienia jest orzeczenie TSUE z dnia 11 grudnia 2008 r. sygn. C-371/07 w sprawie Danfoss A/S i AstraZeneca A/S przeciwko Skatteministeriet. TUSE rozpatrując tę sprawę uznał, że analizowany przepis art. 6 ust. 2 VI Dyrektywy 77/388 (stanowiący unijny wzorzec implementacyjny art. 8 ust. 2 ustawy o VAT) co do zasady dotyczy nieodpłatnego wydawania posiłków przez przedsiębiorstwo swym pracownikom w lokalach tego przedsiębiorstwa, chyba że - co szczególnie uwypuklił - potrzeby przedsiębiorstwa, jak na przykład potrzeba zapewnienia sprawnego i nieprzerwanego przebiegu spotkań służbowych, wymagają od pracodawcy zapewnienia takich posiłków. TSUE podkreślił, że " (...) w niektórych szczególnych okolicznościach zapewnianie posiłków swym pracownikom nie służy zaspokajaniu prywatnych potrzeb tych ostatnich i nie jest dokonywane w celach innych niż związane z działalnością przedsiębiorstwa. Osobista korzyść, jaka wynika z tego dla pracowników, wydaje się mieć w tym przypadku jedynie charakter uboczny względem potrzeb przedsiębiorstwa".

TSUE dostrzegł fakt, że " (...) zapewnianie posiłków swoim pracownikom pozwala pracodawcy między innymi na ograniczenie możliwości przerywania spotkań. Dlatego, dla zapewnienia sprawnego i nieprzerwanego przebiegu spotkań, pracodawca może zobowiązać się do zapewniania posiłków pracownikom uczestniczącym w tych spotkaniach".

Trybunał podkreślił, żeby przy ocenie danego zdarzenia zwrócić szczególną uwagę na to, w jaki sposób przedsiębiorstwo jest zorganizowane. To bowiem stanowi wskazówkę, że świadczenia polegające na nieodpłatnym wydawaniu posiłków pracownikom nie są wykonywane w celach innych niż związane z jego działalnością.

Cenna jest również opinia Rzecznika Generalnego przygotowana na potrzeby ww. sprawy, w której podkreślił m.in., że " (...) koszty nieodpłatnego wydania obiadu w stołówce lub tacy kanapek partnerom handlowym w ciągu krótkiej przerwy (lub nawet bez przerwy) w trakcie trwającego cały dzień spotkania służbowego zostały poniesione dla celów prowadzonej działalności - w celu uniknięcia dyskomfortu wiążącego się z głodem lub niedogodnościami oraz stratą czasu spowodowaną poszukiwaniem innych możliwości spożycia obiadu, co skutkowałoby zmniejszeniem efektywności spotkania." Jednocześnie zaznaczył, że " (...) wydatki na zakwaterowanie, wyżywienie, cele rozrywkowe i reprezentacyjne są w stanie służyć ściśle celom prowadzonej działalności i że jeśli może zostać wykazane, iż miało to miejsce, oraz gdy stanowi to składnik kosztów świadczonych usług objętych opodatkowaniem, powinno to skutkować prawem do odliczenia podatku naliczonego zgodnie z zasadą neutralności podatku."

Rzecznik zauważył również, że " (...) mogą zaistnieć okoliczności, w których wymogi pracy pozbawiają pracownika tego wyboru i faktycznie obligują przykładowo do spożywania standardowego posiłku, który może nie do końca odpowiadać mu smakowo, w miejscu pracy w towarzystwie partnerów handlowych, z którymi się spotyka lub innych pracowników, z którymi przechodzi szkolenie. W takich okolicznościach pracownik będzie przestrzegał szczególnych wymogów, które zasadniczo służą raczej celom tegoż pracodawcy niż jego własnym celom prywatnym".

W tożsamym tonie wypowiadał się również Minister Finansów w wydawanych interpretacjach. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej (dalej: DIS) w Warszawie w interpretacji z dnia 24 czerwca 2014 r. sygn. IPPP1/443-572/14-2/MP wypowiedział się dość kategorycznie stwierdzając, że " (...) nieodpłatne wydanie i zużycie artykułów spożywczych typu - zupy błyskawiczne przez pracowników Wnioskodawcy w czasie wykonywania obowiązków służbowych nie nosi znamion zużycia na cele osobiste, prywatne tych osób, ponieważ związane jest niewątpliwie ze statusem pracownika w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, choć niewątpliwie pracownicy ci należą do kręgu podmiotów wymienionych w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT".

Innym przykładem jest interpretacja DIS w Warszawie z dnia 25 stycznia 2016 r. sygn. IPPP1/4512-1156/15-2/Kr, w której organ podatkowy uznał, że " (...) usługi cateringowe są przeznaczone dla pracowników w przypadku pracy w nadgodzinach w siedzibie spółki. W związku z tym, stwierdzić należy, że wskazane usługi nie noszą znamion zużycia na cele osobiste, prywatne tych osób. Bowiem w przypadku pracowników, osoby te należą co prawda do kręgu podmiotów wymienionych w art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, lecz ww. usługi, które są przeznaczone dla pracowników, nie służą celom prywatnym tych osób, gdyż ich zużycie związane jest niewątpliwie z działalnością spółki, a zatem czynności tych nie można uznać za czynności, które podlegają opodatkowaniu."

DIS w Poznaniu w interpretacji z dnia 11 kwietnia 2016 r. sygn. ILPP2/4512-1-60/16-4/MR podkreślił, że " Wydawanie artykułów spożywczych i posiłków ma miejsce w czasie przerw w pracy, spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy, narad wewnątrzfirmowych, spotkań roboczych, szkoleń wewnętrznych. Artykuły te nie są wydawane pracownikom nieobecnym oraz nie są wynoszone poza siedzibę firmy. Artykuły spożywcze i posiłki mają na celu zwiększenie wydajności/efektywności pracowników i zwiększenie przychodu Spółki. W takim kształcie zależności, zużycie artykułów oraz posiłków, związane jest z prowadzoną działalnością, przez co nie ma celów osobistych i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług."

Mając powyższe na uwadze Spółka wnosi o potwierdzenie stanowiska przedstawionego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ww. ustawy.

I tak według art. 7 ust. 2 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

W myśl art. 7 ust. 3 ww. ustawy, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych,prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.

W treści cytowanego wyżej przepisu ustawodawca posłużył się dwoma pojęciami: "przekazanie" i "zużycie". W art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, występują te dwa pojęcia, zaś w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, występuje jedynie pojęcie "przekazanie".

Zatem z art. 7 ust. 2 ustawy wynika, że opodatkowaniu podlega, zgodnie z pkt 1, przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a zgodnie z pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny.

W przeciwieństwie do nieodpłatnego zbycia towarów zużycie towaru traktowane jest jako następujące na cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem tylko w przypadku, gdy następuje na cele osobiste pracowników (i innych osób wymienionych w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem potrzeb osobistych pracownika. Przyjąć należy, że potrzebami osobistymi są, co do zasady te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy lub innym, który łączy przekazującego i osobę otrzymującą towar. Potrzeby osobiste to takie, których pracodawca nie ma obowiązku zaspokoić, zaś potrzeby pracownicze to te, do zaspokojenia których pracodawca jest zobowiązany.

Nie podlegają zatem opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku, gdy beneficjentem jest kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) - osoba trzecia, nie będąca pracownikiem, udziałowcem ani inna osoba wymieniona w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy. Opodatkowaniu nie podlega także zużycie towarów przez pracowników przedsiębiorstwa w trakcie spotkań, narad i szkoleń przeprowadzanych w zakładzie pracy, bowiem w tym przypadku nie ma miejsca zużycie towarów na cele osobiste pracowników lecz zużycia te mają (pośredni) związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami osobistymi są takie potrzeby, które dotyczą danej osoby i które są jej potrzebami prywatnymi, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją. Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy.

Opodatkowaniu VAT podlega więc co do zasady każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych, z wyjątkiem przekazania towarów spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki. Natomiast zużycie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy dokonywane jest na rzecz podmiotów i na cele wymienione w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, pod warunkiem, że przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Z opisu sprawy wynika, że Spółka działając w celu poprawy efektywności pracy pracowników w ruchu ciągłym, w systemie zmianowym (12-godzinnym) na terenie zamkniętego zakładu produkcyjnego stworzyła możliwość odbierania posiłków przez chętnych pracowników. Spółka nabywa usługi od zewnętrznego podmiotu, który realizuje usługę z wykorzystaniem tzw. lunchbusów (wozów gastronomicznych). Lunchbus, upoważniony jest do wjazdu na teren zakładu produkcyjnego i każdego dnia podjeżdża na instalacje produkcyjne na określonych zmianach według ściśle określonego harmonogramu. Pobranie posiłku następuje na podstawie weryfikacji uprawnień z przepustki pracownika na bezprzewodowym czytniku elektronicznym, który posiada kierowca lunchbusa.

Zapewnienie posiłków określonej grupie pracowników zmianowych pozwala Spółce między innymi na sprawne, efektywne wykorzystanie czasu pracy, co przekłada się na to, że pracownicy nie są zmuszeni do opuszczania miejsca pracy w celu np. udania się na stołówki zlokalizowane w miejscach oddalonych od miejsca wykonywania pracy. Pracownicy nie decydują o możliwości wyboru miejsca, czasu ani też rodzaju posiłku. Warunki te ustala pracodawca, który odpowiednio dostosowuje zarówno miejsce i czas serwowania posiłków z lunchbusa do specyfiki organizacji pracy w trybie zmianowym oraz wykonywania pracy na terenie zamkniętego zakładu produkcyjnego. Menu jest ustalane z wyprzedzeniem, z możliwością jej zróżnicowania dla różnych zmian pracowników.

Posiłki wydawane w ramach realizowanego świadczenia nie są posiłkami profilaktycznymi, o których mowa w art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) i rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony przez Spółkę opis sprawy (z którego wynika, że Spółka od podmiotu zewnętrznego nabywa jedynie gotowe posiłki i dania do spożycia przez swoich pracowników na terenie zakładu pracy i nie świadczy przy tym dodatkowych usług), stwierdzić należy, że przedmiotem nieodpłatnego przekazania pracownikom Spółki są w istocie towary, których wydanie należy uznać za czynność wyczerpującą znamiona zużycia na cele osobiste tych osób.

Posiłki, które nabywa Wnioskodawca, nie są przekazywane do zużycia podczas narad, szkoleń, spotkań służbowych ani w okresie wzmożonej pracy. Wnioskodawca nie jest także zobligowany przepisami prawa pracy do zakupu takich posiłków, a sam zakup nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi, bowiem pracownicy zobowiązani są świadczyć pracę niezależnie od tego, czy pracodawca zagwarantuje im posiłek w trakcie wykonywania swoich obowiązków. Zapewnienie posiłków ma na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych pracowników, a nie potrzeb Spółki, nie ma wpływu na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości i nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Z uwagi zatem na brak związku zakupu posiłków z czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego poniesionego przy ich nabyciu.

Jedną z przesłanek opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonywanych zakupów. Skoro, w tak przedstawionym stanie faktycznym Spółka nie ma prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazanie gotowych posiłków pracownikom), nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

Wskazana przez Wnioskodawcę interpretacja z dnia 24 czerwca 2014 r. sygn. IPPP1/443-572/14-2/MP dotyczyła przekazania zup regeneracyjnych pracownikom zatrudnionym w specyficznych warunkach np. przy obsłudze chłodni, lodówek lub w trakcie inwentaryzacji (odbywającej się często do późnych godzin nocnych).

W interpretacji z dnia 25 stycznia 2016 r. sygn. IPPP1/4512-1156/15-2/Kr, jak zauważył również Wnioskodawca, organ podatkowy analizował m.in. kwestię opodatkowania świadczenia na rzecz pracowników w postaci posiłków zapewnianych pracownikom w nadgodzinach (caterig) do spożycia w miejscu pracy, zamawianych w przypadkach, gdy w ramach prac nad konkretnym projektem konieczne jest pozostanie w pracy poza standardowymi godzinami pracy.

Natomiast interpretacja z dnia 11 kwietnia 2016 r. sygn. ILPP2/4512-1-60/16-4/MR dotyczyła wydawania artykułów spożywczych w czasie spotkań z kontrahentami, narad wewnątrzfirmowych, spotkań roboczych czy szkoleń wewnętrznych.

Powołane przez Wnioskodawcę interpretacje indywidualne dotyczyły zatem innych stanów faktycznych niż opisany we wniosku Spółki, nie mogły więc wpłynąć na ocenę prawidłowości analizowanej kwestii.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.