1462-IPPB2.4514.545.2016.1.LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2016 r. (data wpływu 21 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie - jest prawidłowe.

W dniu 21 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału spółki przez wydzielenie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

H. Sp. z o.o. (dalej: Udziałowiec) z siedzibą i miejscem zarządu w W. jest jedynym udziałowcem E. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) z siedzibą i miejscem zarządu również w W. Ponadto, Udziałowiec posiada 100% akcji w spółce akcyjnej (dalej: Spółka Dzielona) z siedzibą i miejscem zarządu w Polsce.

Spółka Dzielona prowadzi wyspecjalizowaną działalność na rynku energetycznym w zakresie sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej, świadczenia usług elektroenergetycznych oraz sprzedaży paliw do pojazdów kolejowych. W ramach Spółki Dzielonej funkcjonują wyodrębnione (zarejestrowane w KRS) oddziały odpowiedzialne za poszczególne linie biznesowe (dalej odpowiednio: Oddział Dystrybucja, Oddział Obrót, Oddział Usługi, Oddział Paliwa). Każdy z oddziałów realizuje własne plany finansowe, a na ich czele stoją podlegający Członkom Zarządu Spółki Dzielonej dyrektorzy odpowiedzialni za wyniki poszczególnych linii biznesowych. Ponadto, w ramach Spółki funkcjonuje jednostka organizacyjna wspomagająca realizowanie zadań Zarządu Spółki Dzielonej oraz świadcząca usługi wsparcia na rzecz poszczególnych Oddziałów (tzw. centrala) m.in. w zakresie obsługi kadrowo-płacowej, organizacyjnej, informatycznej, kontrolingowej oraz innego wsparcia administracyjnego.

Mając na względzie m.in. budowę wartości Spółki Dzielonej oraz wzmocnienie jej pozycji na rynku, zapewnienie bardziej przejrzystej struktury korporacyjnej oraz ułatwienie zarządzania poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi funkcjonującymi w ramach Spółki Dzielonej, w przyszłości planowane jest przeprowadzenie podziału Spółki Dzielonej. Poszczególne segmenty działalności biznesowej Spółki Dzielonej zostaną wyodrębnione do osobnych podmiotów - spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Obecnie planowane jest wydzielenie ze Spółki Dzielonej Oddziału Obrót. W przyszłości planowane jest wydzielenie Oddziału Dystrybucja oraz Oddziału Paliwa. Każdorazowo podział nastąpi w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm., dalej k.s.h.), tj. w drodze podziału przez wydzielenie i przeniesienie części majątku Spółki Dzielonej na Wnioskodawcę - w zakresie wydzielenia Oddziału Obrót lub też pozostałych spółek przejmujących (w zakresie Oddziału Dystrybucja oraz Oddziału Paliwa).

Wskutek nabycia majątku wydzielonego ze Spółki Dzielonej dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy. Udziały w podwyższonym kapitale zakładowym zostaną objęte przez Udziałowca.

Planowana reorganizacja (tj. wydzielenie Oddziału Obrót i planowane przyszłe wydzielenie Oddziału Paliwa i Dystrybucja) ma na celu budowę wartości zarówno Spółki Dzielonej, jak i spółek przejmujących wydzielane zorganizowane części przedsiębiorstw (przejmujące odpowiednio Oddział Obrót, Dystrybucja oraz Paliwa) oraz wzmocnienie ich pozycji na rynku. Podejmowane działania mają na celu w szczególności osiągnięcie korzyści w postaci większej efektywności zarządzania, dokonania podziału ryzyka operacyjnego i finansowego pomiędzy wydzielone podmioty, poprawy rentowności Spółki Dzielonej, jak i urealnienia rentowności poszczególnych, wydzielanych linii biznesowych Spółki Dzielonej, zapewnienia pełnej niezależności Operatora Systemu Dystrybucyjnego (funkcję tę pełni Oddział Dystrybucja).

Przedmiotem niniejszego wniosku jest planowane wydzielenie ze Spółki Dzielonej do Wnioskodawcy Oddziału Obrót oraz konsekwencje na gruncie ustawy o p.c.c.

Wnioskodawca pragnie również wskazać, że w ramach podziału przez wydzielenie Wnioskodawca przejmie składniki majątkowe wchodzące w skład Oddziału Obrót niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie handlu hurtowego oraz detalicznego energią elektryczną i paliwami gazowymi w systemie sieciowym. Majątek stanowiący Oddział Obrót podlegający wydzieleniu do Wnioskodawcy będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.) oraz art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, podwyższenie kapitału zakładowego Wnioskodawcy związane z nabyciem majątku wydzielanego w wyniku podziału Spółki Dzielonej będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podwyższenie kapitału zakładowego Wnioskodawcy związane z nabyciem wydzielanego majątku w wyniku podziału Spółki Dzielonej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k oraz ust. 2 ustawy o p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej p.c.c.) podlegają umowy spółki oraz zmiany tych umów jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania p.c.c. W myśl art. 1 ust. 5 pkt 2 ustawy o p.c.c. umowa spółki oraz jej zmiany podlegają p.c.c., jeżeli w chwili dokonania czynności siedziba spółki znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie art. 1 ust. 3 ustawy o p.c.c., przez zmianę umowy spółki kapitałowej uważa się m.in. podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (pkt 2), a także przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej (pkt 3).

Jak zostało to wskazane w opisie zdarzenia przyszłego planowane jest dokonanie podziału Spółki Dzielonej w drodze podziału przez wydzielenie i przeniesienie części majątku Spółki Dzielonej na Wnioskodawcę. Wskutek nabycia majątku wydzielonego ze Spółki Dzielonej dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, podwyższenie kapitału zakładowego Spółki w wyniku nabycia majątku Spółki Dzielonej w ramach podziału przez wydzielenie, nie mieści się w katalogu czynności objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy o p.c.c.

Na podstawie przepisów art. 1 ust. 3 pkt 2 i pkt 3 ustawy o p.c.c. opodatkowaniu p.c.c. podlega wyłącznie podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej (i) z wkładów lub środków spółki, oraz (ii) będące następstwem przekształcenia lub łączenia spółek. Wykładnia językowa tych przepisów prowadzi zatem do jasnych i nie budzących wątpliwości wniosków, że czynność podziału spółki i będące jego efektem zmiany kapitału zakładowego, w tym utworzenie lub podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej, nie podlega opodatkowaniu p.c.c.

Wnioskodawca pragnie również zauważyć, że artykuł 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o p.c.c. w brzmieniu obowiązującym, do końca 2008 r. stanowił, że za zmianę umowy spółki podlegającą opodatkowaniu p.c.c. uważa się "przekształcenie, podział lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki lub podwyższenie kapitału zakładowego". Na mocy art. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: Nowelizacja), z dniem 1 stycznia 2009 r. art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o p.c.c. zyskał nowe brzmienie, zgodnie z którym za zmianę umowy spółki dla celów opodatkowania p.c.c. uznaje się jedynie "przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego". Powyższa zmiana przepisów skutkowała wyłączeniem z opodatkowania p.c.c. podziału spółek. Jakakolwiek inna wykładania treści art. 1 ust. 3 ustawy p.c.c. po Nowelizacji stałaby w oczywistej sprzeczności z założeniem racjonalności ustawodawcy.

W uzasadnieniu Nowelizacji (Druk Sejmowy nr 748 Sejmu RP VI kadencji) wskazano ponadto, że ma ona na celu wdrożenie postanowień Dyrektywy Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału. Tymczasem, na gruncie przepisów tej dyrektywy (art. 5 ust. 1 lit. e) w zw. z art. 4) podział spółki stanowi zwolnioną z podatku kapitałowego (w Polsce: p.c.c.) czynność restrukturyzacyjną. Pogląd ten podzielił polski ustawodawca wskazując wprost w dalszej części uzasadnienia Nowelizacji, że: "(...) w zakresie opodatkowania spółek kapitałowych (...) zaszły (...) zmiany dotyczące katalogu czynności uznawanych za zmianę umowy spółki kapitałowej dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w tym (...) zniesienie opodatkowania podziału spółek jako czynności restrukturyzacyjnych w świetle dyrektywy (...)". W konsekwencji, wykładnia historyczna przepisu art. 1 ust. 3 pkt 3 ustawy o p.c.c. w kontekście powołanego uzasadnienia Nowelizacji wyraźnie potwierdza, że wolą ustawodawcy było wyłączenie z zakresu p.c.c. czynności podziału spółek.

Wnioskodawca pragnie również podkreślić, że w myśl art. 2 pkt 6 lit. c ustawy o p.c.c. opodatkowaniu p.c.c. nie podlegają umowy spółki i ich zmiany związane m.in. z wniesieniem do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części. Jak zostało wskazane w opisie zdarzenie przyszłego przenoszona część majątku Spółki Dzielonej na Wnioskodawcę będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zatem nawet gdyby - wbrew stanowisku Wnioskodawcy wynikającym z przytoczonych powyżej przepisów prawa - przyjąć, że podwyższenie kapitału zakładowego Spółki w wyniku nabycia majątku Spółki Dzielonej w ramach podziału, mieści się w katalogu czynności objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy o p.c.c., to czynność ta będzie wyłączona z opodatkowania p.c.c. na bazie art. 2 pkt 6 lit. c ustawy o p.c.c.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że jego stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy skarbowe, przykładowo:

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 lipca 2016 r., sygn. IBPB-2-1/4514-289/16/PM,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2016 r., sygn. IPPB2/4514-100/16-2/JG1,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 29 stycznia 2016 r., sygn. IBPB-2-1/4514-557/15/MD,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 listopada 2015 r., sygn. IPPB2/4514-428/15-4/AK,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 listopada 2015 r., sygn. IBPB-2-1/4514-240/15/BD,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 września 2015 r., sygn. IPPB2/4514-304/15-2/MG,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 marca 2014 r., sygn. IPPB2/436-25/14-2/LS,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 28 listopada 2013 r., sygn. IPPB2/436-560/13-2/AF,

* Interpretacja Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie z dn. 25 kwietnia 2013 r., sygn. IPPB2/436-128/13-3/AF,

* Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dn. 4 stycznia 2011 r., sygn. ILPB2/436-225/10-2/MK.

Reasumując, w opisanym zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku, podwyższenie kapitału zakładowego Wnioskodawcy związane z nabyciem składników działalności wydzielanej w wyniku podziału Spółki Dzielonej nie będzie podlegać opodatkowaniu p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 223) opodatkowaniu podlegają umowy spółki, a także, co wynika z pkt 2 powołanego przepisu, ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 1 ust. 3 cyt. ustawy, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:

- także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego.

Z kolei zgodnie z art. 1a pkt 2 ww. ustawy określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że H. Sp. z o.o. (dalej: Udziałowiec) z siedzibą i miejscem zarządu w W. jest jedynym udziałowcem E. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) z siedzibą i miejscem zarządu również w W. Ponadto, Udziałowiec posiada 100% akcji w spółce akcyjnej (dalej: Spółka Dzielona) z siedzibą i miejscem zarządu w Polsce. Mając na względzie m.in. budowę wartości Spółki Dzielonej oraz wzmocnienie jej pozycji na rynku, zapewnienie bardziej przejrzystej struktury korporacyjnej oraz ułatwienie zarządzania poszczególnymi jednostkami organizacyjnymi funkcjonującymi w ramach Spółki Dzielonej, w przyszłości planowane jest przeprowadzenie podziału Spółki Dzielonej. Poszczególne segmenty działalności biznesowej Spółki Dzielonej zostaną wyodrębnione do osobnych podmiotów - spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Obecnie planowane jest wydzielenie ze Spółki Dzielonej Oddziału Obrót. W przyszłości planowane jest wydzielenie Oddziału Dystrybucja oraz Oddziału Paliwa. Każdorazowo podział nastąpi w trybie przewidzianym w art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm., dalej k.s.h.), tj. w drodze podziału przez wydzielenie i przeniesienie części majątku Spółki Dzielonej na Wnioskodawcę - w zakresie wydzielenia Oddziału Obrót lub też pozostałych spółek przejmujących (w zakresie Oddziału Dystrybucja oraz Oddziału Paliwa). Wskutek nabycia majątku wydzielonego ze Spółki Dzielonej dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy. Udziały w podwyższonym kapitale zakładowym zostaną objęte przez Udziałowca.

Wobec powyższego wskazać należy, że przy ustalaniu przedmiotu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności wprost wskazane w określającym przedmiot opodatkowania art. 1 ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 529 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1578 z późn. zm.) podział może być dokonany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Jak wynika z zacytowanych wyżej przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wśród czynności, które w świetle tej ustawy traktowane są jako zmiana umowy spółki, nie została wymieniona czynność podziału spółki. Zgodnie natomiast z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych pod pojęciem podziału spółki rozumieć należy również wydzielenie części majątku i przeniesienie go do majątku już istniejącej spółki - w opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawcy. Powyższe oznacza, że w niniejszej sprawie czynność podziału Spółki i wniesienie wydzielonej części majątku do Wnioskodawcy pozostaje poza zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Wobec tego nie implikuje on obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

W rezultacie, w opisanej sprawie, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a ustawy - Ordynacja podatkowa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.