1462-IPPB2.4514.498.2016.1.LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 19 października 2016 r. (data wpływu 21 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 21 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące stan faktyczny.

Sp. z o.o. (Wnioskodawca, Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług marketingowych mających na celu wsparcie procesu sprzedaży towarów i usług przez klientów Spółki. Spółka zatrudnia szereg osób, część z nich na podstawie umów o pracę (Pracownicy), zaś pozostałych w oparciu o umowy cywilnoprawne (m.in. umowy zlecenia i umowy o dzieło) (Współpracownicy).

W Spółce wprowadzony został we wrześniu 2016 r. Pracowniczy Program Jubileuszowy (Program). Celem Programu jest wzmocnienie lojalności Pracowników oraz Współpracowników Spółki poprzez dofinansowanie przez Spółkę kosztów związanych z:

Programem zostały objęte osoby będące pracownikami Spółki w rozumieniu postanowień Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, a także osoby zatrudnione przez Spółkę w oparciu o umowy cywilnoprawne (m.in. umowy zlecenie, umowy o dzieło itp.) (Pracownicy i Współpracownicy łącznie zwani dalej także Uczestnikami).

W ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych Spółka, na uzasadniony pisemny wniosek Uczestnika, może udzielić mu dofinansowania na:

Wniosek o dofinansowanie Podnoszenia kwalifikacji zawodowych powinien zawierać:

W przypadku uwzględnienia wniosku przyznawane jest prawo do otrzymania dofinansowania.

Wymogiem otrzymania przyznanego dofinansowania jest zawarcie ze Spółką umowy określającej wzajemne prawa i obowiązki stron (Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych).

Dofinansowanie wypłacane jest bezpośrednio na rachunek bankowy podmiotu świadczącego usługę podnoszenia kwalifikacji zawodowych niezwłocznie po okazaniu przez Uczestnika faktury za tą usługę. Uczestnik, któremu przyznane zostało dofinansowanie i który zawarł ze Spółką Umowę o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązany jest:

1. Podjąć kształcenie w formie wskazanej we wniosku i kontynuować je przez okres tamże wskazany;

2. Przedstawić Spółce fakturę wystawioną przez podmiot świadczący usługę podnoszenia kwalifikacji zawodowych na kwotę przyznanego dofinansowania lub na kwotę należną za dany etap kształcenia, jeżeli kształcenie finansowane jest częściami za poszczególnego jego etapy;

3. Pozostawać ze Spółką w stosunku pracy lub w zatrudnieniu w oparciu o umowę cywilnoprawną w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych i w okresie 2 lat po jego ukończeniu.

Uczestnik podnoszący kwalifikacje zawodowe:

W ramach Programu pożyczkowego Spółka, na uzasadniony pisemny wniosek Uczestnika, może udzielić mu dofinansowania (Pożyczki) na realizację przez Uczestnika jego własnych celów mieszkaniowych. Pod tym pojęciem rozumie się zaspakajanie osobistych potrzeb mieszkaniowych Uczestnika poprzez przeznaczenie środków pieniężnych z Pożyczki na:

Jako Pożyczkę rozumie się nieoprocentowaną (nieodpłatną) pożyczkę na Własne cele mieszkaniowe, udzieloną przez Spółkę na rzecz Uczestnika, na zasadach określonych w Programie pożyczkowym oraz Umowie pożyczki.

Postanowienia Programu pożyczkowego stanowią, że każdy z Uczestników, ubiegających się o uzyskanie Pożyczki od Spółki, zobowiązany jest spełnić identyczne wymagania formalne.

Spółka udziela Pożyczki w kwocie nieprzekraczającej równowartości sześciokrotności miesięcznego wynagrodzenia netto należnego Uczestnikowi za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku, jednakże. kwota Pożyczki na rzecz pojedynczego Uczestnika nie może przekroczyć limitu określonego przez Spółkę.

W przypadku uwzględnienia Wniosku przyznawane jest prawo do otrzymania Pożyczki - wymogiem otrzymania Pożyczki jest zawarcie Umowy pożyczki ze Spółką.

Uczestnik, któremu zostało przyznane prawo do otrzymania Pożyczki i który zawarł ze Spółką Umowę pożyczki, obowiązany jest:

1. Wydatkować Pożyczkę na Własny cel mieszkaniowy określony we Wniosku;

2. Przedstawiać dokumenty, potwierdzające realizację własnego celu mieszkaniowego, na każde wezwanie Spółki;

3. Dokonać zwrotu Pożyczki na warunkach określonych w Programie pożyczkowym i Umowie pożyczki.

W przypadku gdy:

1. Spółka rozwiąże z Uczestnikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną wypowie umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z przyczyn leżących po stronie Uczestnika, w okresie spłaty Pożyczki;

2. Uczestnik, w okresie wskazanym w pkt 1, rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn określonych w art. 943 Kodeksu pracy, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną, wypowie umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z jakiegokolwiek powodu;

3. Uczestnika, w okresie wskazanym w pkt 1, rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 lub art. 943 Kodeksu pracy, mimo braku uzasadnionych podstaw do rozwiązania stosunku pracy w oparciu o powyższe regulacje prawne, a jeżeli jest osobą zatrudnioną w oparciu o umowę cywilnoprawną, wypowie tę umowę lub odmówi zawarcia kolejnej z jakiegokolwiek powodu;

4. Uczestnik wydatkuje pożyczkę na cel inny niż Własne cele mieszkaniowe albo odmówi przedłożenia dokumentów potwierdzających realizację określonego celu, a w szczególności: aktu notarialnego, umowy kredytu, informacji pochodzącej od kredytodawcy o kwocie spłaconego kredytu, wyciągów z historii rachunku bankowego itp.

- Spółka uprawniona jest do natychmiastowego wypowiedzenia Umowy pożyczki.

W przypadku złożenia przez Spółkę oświadczenia w przedmiocie wypowiedzenia Umowy pożyczki Spółka naliczy Uczestnikowi odsetki od pożyczonej kwoty zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego. Wypowiedzenie przez Spółkę Umowy pożyczki skutkuje po stronie Uczestnika obowiązkiem bezzwłocznego zwrotu całej kwoty Pożyczki wraz z odsetkami, nie później niż w terminie 14 dni od dnia wypowiedzenia tej umowy.

Prawo do ubiegania się przez Uczestnika o dofinansowanie szkolenia w ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz udzielenie Pożyczki w ramach Programu pożyczkowego uzależnione jest od określonego przez Spółkę stażu pracy w ramach jej przedsiębiorstwa.

Przez cały okres obowiązywania w Spółce Programu suma wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalona na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 29 września 1994 r., o rachunkowości lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy nie będzie przewyższać kwoty 200 min zł - przy obliczaniu tej wartości wzięto pod uwagę łącznie wszystkich podatników zależnych lub współzależnych pośrednio lub bezpośrednio od jednego podmiotu lub grupy podmiotów powiązanych ze sobą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę na rzecz Pracownika dofinansowania na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, na warunkach określonych w Programie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, na Spółce, jako płatniku, będzie spoczywał obowiązek obliczenia i pobrania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaty tego świadczenia (obowiązek płatnika)?

2. Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę na rzecz Współpracownika dofinansowania na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, na warunkach określonych w Programie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, dochód z tego tytułu zwolniony będzie z opodatkowania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym na Spółce, jako płatniku, nie będzie spoczywał obowiązek obliczenia i pobrania w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób z tytułu wypłaty tego świadczenia (obowiązek płatnika)?

3. Czy zawarcie przez Wnioskodawcę, z Pracownikiem iub Współpracownikiem, Umowy pożyczki (nieoprocentowanej), spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych?

4. Czy zawarcie przez Wnioskodawcę, z Pracownikiem lub Współpracownikiem, Umowy pożyczki oraz realizacja tej umowy, powinny być kwalifikowana na gruncie Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług przez Spółkę, o którym mowa jest w art. 8 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, a jednocześnie będzie to czynność zwolniona na zasadzie art. 43 ust. 1 pkt 38 tej ustawy?

5. Czy Wnioskodawca jest uprawniony aby zaliczyć wydatki poniesione przez niego na sfinansowanie funkcjonowania Programu, a w szczególności wydatki poniesione na rzecz Pracowników oraz Współpracowników w ramach Programu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, do jego kosztów uzyskania przychodów, o których mowa jest w treści art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ?

6. Czy Wnioskodawca, udzielając Pożyczek na rzecz Współpracowników, jest podatnikiem podatku od niektórych instytucji finansowych i tym samym jest zobowiązany do zapłaty tego podatku?

Niniejsze rozstrzygnięcie dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na pytanie nr 3 powinna być przecząca - w przypadku zawarcia przez Wnioskodawcę, z Pracownikiem lub Współpracownikiem, Umowy pożyczki (nieoprocentowanej), nie spowoduje to powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Ustawa o p.c.c.).

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę oparte jest na wykładni art. 4 pkt 7 Ustawy o p.c.c. a contrario - skoro bowiem w myśl tego przepisu w przypadku umowy pożyczki i umowy depozytu nieprawidłowego obowiązek podatkowy w zakresie podatku p.c.c. spoczywa na biorącym pożyczkę lub przechowawcy, to wykluczone jest aby taki obowiązek mógł spoczywać na Wnioskodawcy jako dającym pożyczkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy oceny stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 223) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki.

W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa została zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Należy nadmienić, że zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

W związku z powyższym, należy wskazać, że nie jest zatem w tym przypadku podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych Wnioskodawca który, jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zamierza udzielić pożyczek.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.