1446.PDI/415-6/07/BK - Jak dokonać rozliczenia rocznego za 2006 r. w przypadku nieotrzymania informacji PIT-8C i wykazania straty z tytułu utraconych zainwestowanych pieniędzy?

Wnioskiem z dnia 28 marca 2007 r. (data wpływu: 29 marca 2007 r.) podatnik zwrócił się do organu podatkowego, na podstawie art.14a Ordynacji podatkowej o udzielenie informacji odnośnie stosowania przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, a w szczególności dokonania rozliczenia rocznego za 2006 r. i wykazania straty z tytułu utraconych zainwestowanych pieniędzy, które powierzył W. S.A. w przypadku nie otrzymania informacji PIT-8C.

Podatnik poinformował, iż w przedmiotowej sprawie nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed Sądem Administracyjnym. We wniosku przedstawił następujący stan faktyczny: w roku 2006 był klientem domu maklerskiego W. S.A. na mocy zawartej w roku 2005 "Umowy o zarządzanie portfelem i prowadzenie rachunku inwestycyjnego w PLN i EURO". Komisja Papierów Wartościowych i Giełd w dniu 4 kwietnia 2006 r. odebrała W. S.A. zezwolenie na prowadzenie działalności maklerskiej nakazując rozwiązanie umów z klientami i zwrot powierzonych W. S.A. środków. Podatnik wypowiedział W. S.A. umowę z końcem kwietnia 2006 r. na prowadzenie rachunków inwestycyjnych (PLN i EURO). W dniu 22 czerwca 2006 r. Sąd ogłosił upadłość W. S.A., który nie rozliczył się z podatnikiem z zainwestowanych przez Niego pieniędzy. Prawdopodobnie przez kilka lat inwestycje realizowane przez W. S.A. przynosiły straty wpływające na spadek rzeczywistej wyceny rachunku inwestycyjnego podatnika w wyniku opisanych wyżej wydarzeń Syndyk masy upadłości W. S.A. nie przekaże rocznej informacji o dochodach z kapitałów pieniężnych - PIT-8C. Podatnik zwraca się z zapytaniem jak ma dokonać rozliczenia rocznego za 2006 r. i czy zasadne jest wykazanie straty z tytułu utraconych a zainwestowanych pieniędzy, które powierzył W. S.A. Czy mimo nie posiadania PIT-8C może wykazać stratę w rozliczeniu rocznym?. Czy może w ogóle nie uwzględniać żadnych danych w zakresie środków powierzonych a nie odzyskanych z W. S.A., licząc na to, że w przyszłości może uda się wyegzekwować jakieś pieniądze z masy upadłości W. S.A.?

Jednocześnie zawarł we wniosku własne stanowisko, w którym stwierdził, iż podstawą do rozliczenia rocznego są informacje uzyskane na formularzach PIT-11/8B lub PIT-8C. Formularze te winny być przekazywane podatnikom do końca lutego po zakończeniu każdego roku. Brak tych informacji nie zwalnia jednak podatnika z obowiązku złożenia zeznania za dany rok podatkowy. Przepis art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazuje składanie zeznań o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku bez względu na możliwe przeszkody w ustaleniu rzeczywistej wartości dochodów podlegających opodatkowaniu, strat lub innych kwot mających wpływ na wymiar podatku. Z założenia między innymi PIT-8C jest podstawą do prawidłowego rozliczenia rocznego, jednak brak tej informacji nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia zeznania za dany rok podatkowy. Jeżeli zatem podatnik nie dysponuje informacją, powinien sporządzić zeznanie podatkowe na podstawie posiadanych przez siebie danych określonych na podstawie zastępczych dowodów. W przypadku podatnika będzie to wartość wpłaconych do W. S.A. środków pieniężnych i wartość uzyskanych zwrotnie środków po rozwiązaniu umowy.

Po przeanalizowaniu przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego i obowiązujących prawa podatkowego w tym zakresie - organ podatkowy stwierdził co następuje:

Uzyskane przychody z realizacji usług, polegających na inwestowaniu środków pieniężnych, zdeponowanych na imiennym subkoncie w banku, w transakcje na terminowym rynku walutowym poprzez dokonywanie sprzedaży na termin waluty bazowej za walutę niebazową, zawieranie umów w zakresie opcji walutowych, zakup wybranych obligacji i papierów wartościowych oraz wykorzystywanie lokat bankowych transakcji stanowią przychody z kapitałów pieniężnych, określonych w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) Zgodnie z nim za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających. Z kolei art. 5a pkt 13 tej ustawy, w uzupełnieniu tej definicji wskazuje, że ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Instrumenty pochodne są to zatem transakcje dotyczące przyszłej wartości instrumentu bazowego. Zyski pochodzące z inwestowania przez zleceniobiorcę podatnika środków pieniężnych (depozytu) na rynku walutowym w celu pomnażania ich wartości stanowią przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających.

Przychód ten zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 30b ust. 1 tej ustawy, który stanowi, że od dochodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających, podatek dochodowy wynosi 19 % uzyskanego dochodu, przy czym, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 3, dochodem jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30b ust. 5 ustawy o podatku dochodowym, dochodów tych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c i należy rozliczyć je według postanowień art. 45 ust. 1a pkt 1 i ust. 4 pkt 2. Oznacza to, że po zakończeniu roku podatkowego podatnik w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego jest zobowiązany wykazać w odrębnym zeznaniu podatkowym sporządzonym według ustalonego wzoru (PIT-38) dochody (poniesioną stratę) w danym roku podatkowym z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających. W tym terminie podatnik obowiązany jest również obliczyć i wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z tego zeznania.

Zatem słuszne jest Pana stanowisko, że obowiązek złożenia zeznania podatkowego istnieje, nawet jeżeli płatnik nie dopełnił obowiązku wystawienia i doręczenia informacji PIT-8C. Do ustalenia danych, które należy wykazać w zeznaniu, należy skorzystać z posiadanych przez Pana dowodów. Obowiązek złożenia zeznania rocznego będzie miał jednak miejsce o tyle, o ile będzie Pan posiadał dostateczne dane do prawidłowego rozliczenia. W przypadku gdyby jednak płatnik przysłał wyżej wymienioną informację i wystąpiła by pomiędzy tą informacją a złożonym zeznaniem różnica wykazanych w niej kwot będzie Pan zobowiązany złożyć korektę tego zeznania.

Organ podatkowy nie podziela natomiast stanowiska aby stratę w przedstawionej sytuacji ustalać jedynie na podstawie wpłaty gotówki na rachunek inwestycyjny i z drugiej strony dotychczasowej wypłaty z tego rachunku. O dochodzie lub stracie decydują bowiem nie tylko wypłacone i wpłacone środki pieniężne lecz również stan rachunku inwestycyjnego.

W niniejszej interpretacji zgodnie z art. 14a § 2 Ordynacji podatkowej ustosunkowano się wyłącznie do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, gdyż organ podatkowy wydając postanowienie w sprawie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie ma obowiązku badania załączonych dokumentów.

Wobec powyższego organ podatkowy postanowił uznać za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w sprawie rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2006 rok, a uznać za nieprawidłowe w zakresie przedstawionego sposobu ustalania straty z tytułu przychodów z pochodnych instrumentów finansowych.