1434/PV/443-199/06/ABS - Czy od wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu pełnienia funkcji biegłego sądowego należy odprowadzać podatek od towarów i usług?

Na podstawie art. 14a oraz art. 216 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: z 2005 r. Dz. U., Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa Praga, w związku z wnioskiem z dnia 8 listopada 2006 r. w sprawie wydania pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu pełnienia funkcji biegłego sądowego wykonującego ekspertyzy kryminalistyczne na zlecenie organów procesowych

Wnioskiem z dnia 8 listopada 2006 r. (data wpływu do Urzędu: 20 listopada 2006 r.) uzupełnionym w dniu 8 grudnia 2006 r. wystąpiła Pani o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego z zakresu podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pani biegłym sądowym z zakresu ekspertyzy pisma ręcznego i podpisów, ustanowionym przy Sądzie Okręgowym w Warszawie i przy Sądzie Okręgowym dla Warszawy Pragi. Pełniąc funkcję biegłego sądowego wykonuje Pani ekspertyzy kryminalistyczne na zlecenie sądów, prokuratur, policji lub biur kryminalistycznych, które w szczególności polegają na stwierdzeniu czy podpis został sfałszowany, czy dokument został podrobiony lub przerobiony, czy pieczątki widniejące poniżej dokumentów są sfałszowane czy też autentyczne, czy dany maszynopis został odbity przy użyciu maszyny do pisania określonego typu lub określonej marki, czy tekst dokumentu jest tekstem oryginalnym czy w postaci kopii kserograficznej, czy dowodowy rękopis jest kopią kalkową lub czy został sporządzony przy użyciu ołówka, itp. Za sporządzone ekspertyzy otrzymuje Pani stosowne wynagrodzenie.

Strona pyta czy od wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu pełnienia funkcji biegłego sądowego jest obowiązana odprowadzać podatek od towarów i usług.

W ocenie Wnioskodawcy wykonywanie ekspertyz kryminalistycznych na zlecenie sądów, prokuratur lub policji nie jest działalnością gospodarczą, zatem jako biegły sądowy nie jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Jednocześnie Strona zaznacza, że za efekty jej pracy wyłącznie sama ponosi odpowiedzialność.

Odnosząc się do przedstawionego stanowiska Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa Praga stwierdza, że jest nieprawidłowe i jednocześnie wyjaśnia:

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Stosownie natomiast do postanowień zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy o VAT czynnościami, których nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą są czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Należy zaznaczyć, że w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uznano przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym. Naczelnik tutejszego Urzędu zauważa, że opinia wydana przez biegłego na zlecenie sądu lub innych organów administracji publicznej jest dowodem w postępowaniu sądowym, a nie usługą której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik tego postępowania. Sąd dopuszczając w toku postępowania dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do jego autorytetu i specjalistycznej wiedzy. W tym kontekście nie można zatem mówić, że sąd bierze odpowiedzialność za opinię biegłego w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, co potwierdza również Strona w złożonym wniosku.

Powyższe przepisy wskazują zatem, że czynności biegłego sądowego są uznawane przez ustawodawcę za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą a wynagrodzenie uzyskiwane w związku z pełnieniem tej funkcji traktowane jest jak przychód z działalności wykonywanej osobiście. Tym samym czynności biegłego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.