1401/PH-I/4407/14-57/07/AŁ/PV-I - Zrzeczenie się w postępowaniu upadłościowym roszczeń z tytułu przewłaszczenia rzeczy na zabezpieczenie nabytej wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), art. 4 i art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 27 sierpnia 2007 r., uzupełnionego pismem z dnia 25 września 2007 r., wniesionego przez XXX, na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 13 sierpnia 2007 r., znak: 1471/VUR1/443-58/07/AWa, wydanego w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

- zmienić postanowienie organu pierwszej instancji

Wnioskiem z dnia 15 maja 2007 r. Prokura Niestadaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty wystąpił o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Strona zaznaczyła, że jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, jak również funduszem sekurytyzacyjnym w rozumieniu art. 183 tej ustawy. Przedmiotem dokonywanych inwestycji są wierzytelności, w tym wierzytelności finansowane ze środków publicznych w rozumieniu odrębnych przepisów lub prawa do świadczeń z tytułu określonych wierzytelności.

W toku swojej działalności Strona nabyła wierzytelność, której zabezpieczenie stanowiły m.in. zastawy rejestrowe oraz przewłaszczenia rzeczy ruchomych. Dłużnikiem rzeczowym zobowiązanym z tytułu powyższych zabezpieczeń jest spółka akcyjna, wobec której toczy się postępowanie upadłościowe. Ponieważ poprzedni wierzyciel nie zgłosił przysługującej mu wierzytelności do postępowania upadłościowego, Strona zgłosiła swoją wierzytelność rzeczową z tytułu zastawów rejestrowych i przyłączyła się do postępowania upadłościowego. Chcąc zaspokoić się z dokonanej w toku postępowania upadłościowego sprzedaży rzeczy obciążonej zastawem rejestrowym Strona oświadczyła, że zrzeka się prawa do ich przejęcia wynikającego z umów zastawów rejestrowych. Jednocześnie Strona oświadczyła, że nie kwestionuje przetargów przeprowadzonych przez syndyka, ustalonych cen i wyboru kontrahentów.

W związku z faktem, że rzeczy przewłaszczone na zabezpieczenie nabytej przez Stronę wierzytelności weszły w skład masy upadłości, gdyż poprzedni wierzyciel nie złożył w terminie wniosku o ich wyłączenie z masy upadłości, Strona w stosunku do tych rzeczy zrzekła się wszelkich roszczeń, w tym roszczeń windykacyjnych.

Strona zaznaczyła, że wszystkie oświadczenia zostały złożone pod warunkiem zabezpieczenia zaspokojenia się z ceny sprzedaży rzeczy obciążonych zastawami rejestrowymi, w postaci przelania przez syndyka kwoty uzyskanej ze sprzedaży na rachunek powierniczy, co skutkować będzie częściowym zaspokojeniem roszczeń Strony w drodze podziału funduszów uzyskanych w toku postępowania upadłościowego.

W związku z tym Strona wniosła o potwierdzenie, iż w opisanym stanie faktycznym zrzeczenie się roszczeń z tytułu przewłaszczenia rzeczy na zabezpieczenie nabytej wierzytelności oraz - w razie uzyskania zabezpieczenia zaspokojenia się z ceny uzyskanej przez syndyka w toku sprzedaży przedmiotów obciążonych zastawem rejestrowym - zrzeczenie się roszczeń przysługujących Stronie jako zastawnikowi, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2007 r., Nr 1471/VUR1/443-58/07/AWa uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe. Organ pierwszej instancji wskazał, iż czynność polegająca na zrzeczeniu się roszczeń z tytułu przewłaszczenia rzeczy na zabezpieczenie nabytej wierzytelności oraz przysługujących Stronie jako zastawnikowi, dokonywana za odpłatnością w postaci przelewu przez syndyka kwoty uzyskanej ze sprzedaży na rachunek powierniczy, stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W zażaleniu z dnia 27 sierpnia 2007 r. na powyższe postanowienie Strona zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Strona nie zgadza się ze stanowiskiem organu podatkowego pierwszej instancji, że przedmiotowe świadczenie ma charakter odpłatny, bowiem w zamian za złożone oświadczenie Strona nie miała obiecanego, ani nie otrzymała żadnego wynagrodzenia ani rekompensaty. Natomiast oświadczenie to ułatwiło uzyskanie przez Stronę spłaty wierzytelności. Przy czym, zdaniem Strony, spłata wierzytelności nie stanowi wynagrodzenia.

Poza tym, zdaniem Strony, brak jest przesłanek świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT, bowiem z pozoru szeroka definicja świadczenia na rzecz innego podmiotu, nie oznacza, że ma ona charakter nieograniczony, a tym samym każda czynność faktyczna lub prawna podmiotu stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i obowiązujący stan prawny, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zauważa, co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) - dalej ustawa o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

Przepis ten określa przedmiot opodatkowania podatkiem VAT. Przedmiotem opodatkowania są zdarzenia faktyczne lub prawne, z którymi prawo łączy powstanie obowiązku podatkowego. Przy czym lista zawarta w art. 5 omawianej ustawy ma charakter wyczerpujący i zawiera określenie wszystkich czynności i zjawisk stanowiących przedmiot opodatkowania podatkiem VAT, zaś czynności i zjawiska niewymienione w ww. regulacji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługa.

W tym miejscu zauważyć należy, iż czynność jest odpłatna, jeżeli strona, która dokonała przysporzenia, otrzymuje lub ma otrzymać w zamian korzyść majątkową, stanowiącą ekwiwalent tego przysporzenia. O odpłatności można zatem mówić, gdy pomiędzy świadczeniem a zapłatą istnieje bezpośredni związek.

Stosownie od przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przez pojęcie świadczenia, zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Przy czym przyjęta definicja zakłada, iż świadczeniem usług jest każde świadczenie niebędące dostawą towaru. Zatem wszelkie świadczenia na rzecz innej osoby mogą być zaklasyfikowane albo jako dostawa towarów, albo jako odpłatne świadczenie usług.

W przedmiotowej sprawie Strona we wniosku z dnia 15 maja 2007 r. podała, że zrzeka się wszelkich roszczeń, w tym w szczególności roszczeń windykacyjnych, wobec syndyka masy upadłości oraz kolejnych nabywców.

W kontekście powyższego zagadnieniem, które należy rozstrzygnąć jest kwestia, czy rezygnacja z dochodzenia roszczeń od dłużnika w określony sposób lub z określonych przedmiotów w celu zaspokojenia swojej wierzytelności zawiera element świadczenia w rozumieniu wyżej przywołanego art. 8 ustawy o VAT.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Strona złożyła oświadczenia w celu zaspokojenia swojej wierzytelności, zaś ważność złożonych oświadczeń została obciążona warunkiem zaspokojenia wierzytelności ze sprzedaży rzeczy obciążonych zastawem rejestrowym. Zachowanie podatnika zmierza do osiągnięcia określonego celu, w postaci zaspokojenia swojego roszczenia wynikającego z wierzytelności. Wybór środków prowadzących do osiągnięcia zamierzonego rezultatu bądź też rezygnacja z dochodzenia roszczeń w określony sposób lub z określonych przedmiotów nie może być uznana za dokonanie przez Stronę świadczenia. Strona nie wykonuje bowiem świadczenia polegającego w tym przypadku na zaniechaniu dochodzenia roszczeń w określony sposób, lecz dokonuje jedynie wyboru metody prowadzącej do zaspokojenia Jej wierzytelności.

Pomijając powyższe rozważania pod uwagę, przy rozpatrywaniu niniejszej sprawy, należało również wziąć regulacje art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a mianowicie to, że opodatkowaniu podlegają jedynie usługi świadczone odpłatnie. Co do zasady opodatkowaniu podlega świadczenie usług. Usługi świadczone nieodpłatnie nie podlegają opodatkowaniu, niezależnie od tego, czy nieodpłatność jest istotą danej usługi, czy też usługa została wykonana bez wynagrodzenia. W przypadku niniejszej sprawy złożone przez podatnika oświadczenia nie rodzą zobowiązań finansowych, które można by im bezpośrednio przyporządkować i uznać jako czynności świadczone odpłatnie.

W świetle powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza, że czynności dokonywane przez podatnika nie są odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Biorąc powyższe pod uwagę Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie postanowił jak w sentencji.