1401/PH-I/4407/14-122/06/KO - Brak prawa do odliczenia VAT w związku z wydatkami poniesionymi w celu podwyższenia kapitału akcyjnego.

Na podstawie art. 14a § 4, art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego przez firmę "X", na postanowienie Naczelnika Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 17 lipca 2006 r., znak 1473/WV/443/579/70/2006/MK w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

odmówić zmiany postanowienia organu pierwszej instancji

Wnioskiem z dnia 18 kwietnia 2006 r. Strona wystąpiła o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisu art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Przedstawiając stan faktyczny Strona wskazała, iż poprzez emisję nowych serii akcji oraz zaoferowanie ich nabycia w drodze publicznej subskrypcji dokonała podwyższenia kapitału akcyjnego Spółki. W tym celu Strona poniosła wydatki na zakup usług w zakresie księgowości, doradztwa prawnego oraz podatkowego, obsługi notarialnej. Nabyte usługi były niezbędne do przeprowadzenia prawidłowej emisji papierów wartościowych i wiązały się bezpośrednio z planowanym podwyższeniem kapitału zakładowego.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego Strona wystąpiła z zapytaniem "czy w związku z wydatkami poniesionymi na potrzeby podwyższenia kapitału akcyjnego, przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od ww. zakupów?"

Przedstawiając własne stanowisko Strona wskazała, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w każdym przypadku, gdy podatnik dokonuje nabycia towarów i usług na potrzeby prowadzonej przez siebie opodatkowanej działalności gospodarczej, ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Jednakże prawo to zostaje ograniczone, jeżeli wydatek na nabycie towaru/usługi nie stanowi kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu podatku dochodowego.

Wobec powyższego decydujące znaczenie dla omawianego przypadku ma rozstrzygnięcie kwestii, czy poniesione nakłady stanowią koszt uzyskania przychodu.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych wszystkie wydatki poniesione w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w celu uzyskania przychodu stanowią koszty jego uzyskania, z wyjątkiem wydatków wyliczonych enumeratywnie w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Należy zatem uznać, wskazuje Strona, iż poczynione przez nią zakupy usług są kosztami uzyskania przychodu w takim zakresie, w jakim pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z racjonalnie oczekiwanym przychodem. Przy czym związek ten nie musi wystąpić natychmiast, w momencie poniesienia nakładu. Jeżeli z okoliczności wynika, iż przychód powstanie w bliżej nieokreślonej przyszłości, to wówczas podatnik ma prawo zaliczyć wydatki do kosztów na bieżąco wraz z dokonywaniem kolejnych nakładów. W świetle art. 15 ust. 4 ustawy o CIT takie działanie musiałoby zostać uznane za prawidłowe. Prawo do ujęcia w ciężar kosztu nie zostanie ograniczone nawet wówczas, gdy przychód faktycznie nigdy nie powstanie. Dzieje się tak dlatego, że koszty ponosi się jedynie w celu uzyskania przychodu. Tak więc istotny dla oceny prawidłowości zaliczenia wydatku w koszt jest oczekiwany, uprawdopodobniony rezultat w postaci przychodu, a nie przychód rzeczywisty. Ewentualna argumentacja, zmierzająca do ograniczenia prawa do ujęcia w ciężar kosztów wydatków łączących się z podwyższeniem kapitału akcyjnego, która opiera się na art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz z art. 7 ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa.

Ponadto Strona stwierdza, iż poniesione wydatki pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem, tyle że nie jest nim przychód w postaci środków pieniężnych otrzymanych na podwyższenie kapitału akcyjnego. Ten, jak wynika z powołanych przepisów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Przedmiotowe nakłady, w rzeczywistości ponoszone są celem zwiększenia mobilności, prestiżu i operatywności prowadzonej działalności gospodarczej. Skutek ten może zaistnieć tylko w drodze podwyższenia kapitału akcyjnego. Wobec tego jest logiczne, iż za przychody, w związku z którymi poniesiono omawiane nakłady uznać należy przyszłe i oczekiwane zyski z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i rozwijanej poprzez zwiększenie kapitału zakładowego. W tym przypadku nakład pozostaje więc z przychodem w związku przyczynowo-skutkowym o charakterze pośrednim.

Dokonując wykładni przepisów ustawy o CIT, Strona zauważyła, iż wydatki na obsługę prawną, podatkową, księgową oraz notarialną poczynione na potrzeby podwyższenia kapitału akcyjnego, stanowią koszty uzyskania przychodu. W konsekwencji Podatnik ma pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na zakup ww. usług.

W wydanym w dniu 17 lipca 2006 r. postanowieniu znak 1473/WV/443/579/70/2006/MK, Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego uznał stanowisko Strony przedstawione we wniosku za nieprawidłowe.

Uzasadniając swoje stanowisko organ pierwszej instancji uznał, że przy zakupie przez Podatnika wykonującego czynności opodatkowane usług z zakresu księgowości, doradztwa prawnego, podatkowego oraz obsługi notarialnej w związku z prowadzoną przez niego emisją akcji, czyli realizacją czynności nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, pomimo tego, że pozyskany z tego tytułu kapitał posłuży czynnościom opodatkowanym, to podatek naliczony z tytułu nabycia tych usług nie podlega odliczeniu, ponieważ usługi te nabyte były w bezpośrednim związku z emisją akcji, a więc czynnością nie podlegająca opodatkowaniu.

Na powyższe postanowienie Strona w dniu 31 lipca 2006 r. wniosła zażalenie, w którym zarzuca naruszenie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. W uzasadnieniu uznano stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego przedstawione w ww. postanowieniu za niezasadne, gdyż opowiedziano się w nim jednoznacznie przeciwko przyznaniu podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usług z zakresu księgowości, doradztwa prawnego oraz obsługi notarialnej, w sytuacji gdy do nabycia ww. usług doszło w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego dokonanego poprzez emisję nowych serii akcji oraz zaoferowanie ich nabycia w publicznej subskrypcji.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po zapoznaniu się z całością zgromadzonego w sprawie materiału, mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdza, co następuje:

Jak wynika z treści wniosku Strona dokonała podwyższenia kapitału zakładowego, ponosząc w związku z tym wydatki na zakup usług w zakresie księgowości, doradztwa prawnego, podatkowego oraz obsługi notarialnej. Podwyższenie kapitału zakładowego dokonano poprzez emisję nowych serii akcji oraz zaoferowania ich w drodze publicznej subskrypcji.

Strona wskazuje, iż poniesione nakłady mają na celu zwiększenie mobilności, prestiżu oraz operatywności prowadzonej działalności gospodarczej.

Na wstępie należy podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym prawem podatnika, określonym w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jednakże, przepisy ww. ustawy przewidują sytuacje, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnione są generalnie przesłanki upoważniającego go do takiego odliczenia.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

O możliwości zaliczenia wydatków poniesionych w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego do kosztów uzyskania przychodu decydują przepisy art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Ponadto, art. 16 ust. 1 powołanej ustawy zawiera katalog wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Oznacza to, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ww. ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, jeżeli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Są to więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, czyli związane z funkcjonowaniem firmy.

Nie będą jednak kosztami uzyskania przychodów koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego.

Ponadto należy podkreślić, iż stosownie do przepisu art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Zatem, podwyższenie kapitału zakładowego nie powoduje powstania przychodu w Spółce. Tym samym koszty jego uzyskania związane z przychodem niepodlegającym opodatkowaniu są neutralne podatkowo.

Konsekwencją takiego uregulowania jest przyjęcie, iż wartość wkładów wnoszona na podwyższenie kapitału zakładowego nie jest zaliczana do kosztów uzyskania przychodów.

W ocenie organu odwoławczego, podatek naliczony poniesiony na nabycie usług z zakresu księgowości, doradztwa podatkowego i prawnego oraz obsługi notarialnej, związanych jak sama Strona wskazuje z emisją akcji w celu podwyższenia kapitału zakładowego, jako wydatek nie zaliczony do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym nie podlega odliczeniu w podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie postanowił jak w sentencji.