1401/PD-4230Z-71/06/ZO - Impreza integracyjna sfinansowana ze środków obrotowych jako koszt uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 233 w związku z art. 239 i art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 19.06.2006 r. SA "V" wniesionego przez Pełnomocnika Spółki - Panią (...) na postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 07.06.2006 r. Nr 1472/ROP1/423-112/177/06/DP

zmienić ww. postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie i uznać stanowisko Podatnika przedstawione we wniosku z dnia 20.03.2006 r. za prawidłowe.

Wnioskiem z dnia 20.03.2006 r. (data wpływu 29.03.2006 r.) Pełnomocnik Spółki "V" zwrócił się do Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie o udzielenie interpretacji w trybie art. 14a Ordynacji podatkowej. Podatnika pyta, czy impreza integracyjna sfinansowana ze środków obrotowych może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że Podatnik w związku z prowadzoną działalnością organizuje spotkania integracyjne oraz spotkania z okazji świąt dla swoich pracowników. Organizacja takich spotkań wynika z polityki personalnej Spółki. Spotkania te mają na celu zintegrowanie pracowników ze Spółką, poprawę atmosfery pracy oraz ułatwienie ułożenia wzajemnych relacji między pracownikami. Spółka wprawdzie posiada ZFŚS, jednakże nie zawsze charakter tych spotkań pozwala na sfinansowanie poniesionych wydatków ze środków Funduszu. W związku z wyjaśnieniem Ministra Finansów (opublikowanym na stronie Ministerstwa Finansów: www.mf.gov.pl), w którym stwierdzono, że wydatki takie - finansowane ze środków obrotowych Podatnika - są kosztami podatkowymi, Spółka zamierza zaliczać takie wydatki do kosztów uzyskania przychodów. Zdaniem Spółki (zgodnym z interpretacją Ministerstwa Finansów), ponieważ nie wszystkie imprezy integracyjne organizowane przez nią mają charakter socjalny i część z nich jest finansowana ze środków obrotowych, koszty imprez integracyjnych dla ogółu pracowników (spotkań i wyjazdów integracyjnych, spotkań świątecznych, imprez kulturalnych i rekreacyjno-sportowych) sfinansowane ze środków obrotowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Postanowieniem z dnia 07.06.2006 r. Nr 1472/ROP1/423-112/177/06/DP Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie uznał stanowisko przedstawione we wniosku za nieprawidłowe. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków, jeżeli pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami. Dlatego takimi kosztami są tzw. koszty pracownicze obejmujące przede wszystkim wynagrodzenia wypłacane pracownikom za pracę wykonywaną w ramach stosunku pracy - zasadnicze, za godziny nadliczbowe, wszelkiego rodzaju nagrody i premie, świadczenia dodatkowe itp. Zdaniem organu I instancji w kosztach tych nie mieszczą się wydatki poniesione na zorganizowanie dla pracowników imprez integracyjnych i okolicznościowych, takich jak: spotkania świąteczne, rekreacyjne, sportowe, pikniki, które generalnie są wydatkami w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego przyznaje, że celem spotkań integracyjnych i okolicznościowych jest niewątpliwie stworzenie dobrej atmosfery i zacieśnianie więzi zarówno wśród pracowników, jak i pomiędzy nimi a firmą, co w konsekwencji powinno przełożyć się na lepszą pracę, jednakże wskazuje na rekreacyjny charakter spotkań bliższy działalności socjalnej niż produkcyjnej. Dlatego w jego ocenie wydatki na takie imprezy Podatnik może pokrywać ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pod pojęciem "działalności socjalnej", o której mowa w ustawie z 04.03.1994 r. o ZFŚS (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.) rozumie się wszelką działalność socjalną, o ile jej zakres odpowiada zakresowi zdefiniowanemu w ww. ustawie. Zgodnie z art. 2 pkt 1 tej ustawy pojęcie "działalność socjalna" oznacza usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. W świetle powyższego, ponieważ opisane przez Spółkę we wniosku spotkania przyjmują między innymi formę imprez sportowych i rekreacyjnych, są wydatkami określonymi jako "działalność socjalna" w rozumieniu przepisów ustawy o ZFŚS i dlatego organ I instancji uznaje je za wydatki pracodawcy na działalność socjalną.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych; kosztem uzyskania przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego ww. przepis nie mówi o wydatkach sfinansowanych z ZFŚS, ale o wydatkach na działalność socjalną określoną w ustawie o ZFŚS, np. działalność sportowo-rekreacyjną, czy też kulturalno-oświatową w powszechnym i opartym na życiowym doświadczeniu rozumieniu tych pojęć. Zdaniem organu I instancji art. 8 ustawy o ZFŚS mówiący o przyznawaniu świadczeń z funduszu socjalnego w zależności od sytuacji materialnej beneficjenta nie ma tutaj zastosowania. Wynika to z istoty i natury ww. świadczeń - nikt nie różnicuje bowiem udziału w imprezie integracyjnej lub okolicznościowej od sytuacji materialnej pracownika. Wymóg ten dotyczy natomiast różnych form pomocy nadzwyczajnej, czy też dopłat do form wypoczynku przyznawanych przez pracodawcę. To, że w przypadku imprez integracyjnych i okolicznościowych nie uwzględnia się tzw. kryterium socjalnego nie oznacza, że wydatki na tego typu imprezy nie są związane z działalnością mogącą być finansowaną z funduszu socjalnego w rozumieniu przepisów o tym funduszu. Odnosi się to zarówno do pracodawców tworzących ZFŚS, jak również do pracodawców nie tworzących tego funduszu bądź niewypłacających świadczeń urlopowych. W konsekwencji wszelkie wydatki na działalność socjalną finansowane przez pracodawców, w tym pochodzące ze środków obrotowych, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

W zażaleniu z dnia 19.06.2006 r. na ww. postanowienie Pełnomocnik Spółki wnosi o zmianę zaskarżonego postanowienia. Zdaniem Spółki imprezy integracyjne stanowią tzw. pośredni koszt uzyskania przychodu, a ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie różnicuje wydatków zależnie od bliskości związku z uzyskanym przychodem podatnika - wystarczy, aby taki związek, nawet minimalny, istniał. Chociaż Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego nie podziela jej stanowiska w sprawie spornych wydatków, Spółka podkreśla, że w przytoczonym piśmie Ministerstwo Finansów stwierdziło, iż kosztami podatkowymi są również tzw. koszty pracownicze. Koszty te mogą obejmować poza wynagrodzeniem, nagrodami, premiami, itd. również wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych. Spółka wyraża zdanie, że nie ma obowiązującej definicji pojęcia "kosztów pracowniczych". Zatem pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie wydatki związane z pracownikami, które mogą wpływać na przychód Spółki. Trudno jest więc podzielić zdanie, że koszt szkoleń pracowników (jako wydatek mający na celu podniesienie kwalifikacji pracowników) stanowi koszt pracowniczy, a koszt imprezy integracyjnej (mający na celu poprawę atmosfery pracy i zintegrowanie pracowników z pracodawcą i podatnikiem, a przez to zwiększenie efektywności ich pracy) kosztu takiego nie stanowi. Spółka uważa, że nie wszystkie wydatki, aby stanowiły koszt uzyskania przychodów, muszą być ściśle związane z działalnością produkcyjną. Większość wydatków pracowniczych, jako tzw. koszty pośrednie, nie jest związanych z działalnością produkcyjną. Ponadto pracodawca, organizując imprezę integracyjną, nie ma na celu ani działań charytatywnych, ani działań socjalnych, lecz działa przede wszystkim zgodnie z psychologią biznesu. Wydatki na imprezy integracyjne nie mają charakteru socjalnego. Jedynym celem pracodawców jest integracja pracowników, której głównym zadaniem jest poprawa atmosfery pracy oraz wymiana doświadczeń zawodowych - co będzie wpływało na podniesienie jakości pracy, a w konsekwencji na zwiększenie przychodów.

Zdaniem Spółki Naczelnik Urzędu Skarbowego dokonał także nieprawidłowej interpretacji przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Jak stwierdziło Ministerstwo Finansów, organizacja imprezy okolicznościowej nie powinna być finansowana ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, jeżeli nie uzależnia przyznawania świadczenia od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Stanowisko takie znajduje również odzwierciedlenie w orzecznictwie sądowym (wyrok SN z 20.08.2001 r., sygn. akt I PKN 579/00).

Na zakończenie Spółka podkreśla, że podziela zdanie Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż pisma Ministerstwa Finansów nie stanowią źródła prawa, jednakże zaprezentowanie stanowiska odmiennego od stanowiska Ministerstwa Finansów przez organ mu podległy stanowi naruszenie konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa, z której wynika zasada poręczenia obywatelom przez państwo pewności jego prawa oraz zasady zaufania do organów państwa.

Wprawdzie właściwym organem do rozstrzygnięcia, czy wydatki związane z imprezami okolicznościowymi dla pracowników podatnika, takimi jak spotkania integracyjne, świąteczne i imprezy kulturalne oraz rekreacyjno-sportowe, mogą zostać uznane za wydatki na działalność socjalną, jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ale jak wynika z przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, przyznawanie tego rodzaju świadczeń uzależnia się przede wszystkim od tzw. kryterium socjalnego (art. 8 ust. 1 tej ustawy), czyli od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. W ocenie organu odwoławczego nie ulega wątpliwości, że fundusz świadczeń socjalnych jest instytucją prawną, która ma łagodzić różnice w poziomie życia pracowników i ich rodzin, a także byłych pracowników - emerytów i rencistów. Fundusz ten jest więc wyrazem funkcji społecznej zakładu pracy, zaś jego adresatami są zwłaszcza rodziny o najniższych dochodach. Przyjęcie przez ustawodawcę ww. kryteriów prowadzi do wniosku, że jest wykluczone przyznawanie świadczeń z Funduszu ogółowi zatrudnionych w tej samem wysokości, według zasady "każdemu po równo". Zatem opłacenie przez Spółkę ze środków Funduszu każdemu pracownikowi uczestnictwa w imprezach integracyjnych lub okolicznościowych - z pominięciem kryterium socjalnego, które odnosi się, zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego, nie do wszystkich świadczeń finansowanych z Funduszu, lecz tylko do różnych form pomocy nadzwyczajnej lub dopłat do wypoczynku - naruszałoby zasadę powiązania Funduszu z sytuacją osób uprawnionych oraz socjalny charakter Funduszu.

Organ odwoławczy zauważa także, że błędne założenie przez organ I instancji, iż impreza integracyjna, okolicznościowa lub o charakterze sportowo-rekreacyjnym organizowana dla ogółu pracowników Spółki mieści się w definicji ustawowej "działalność socjalna", a zatem wydatki poniesione na tego typu spotkania spełniają wszelkie warunki zawierające się w definicji "działalności socjalnej" w rozumieniu ustawy o ZFŚS - rozszerza w sposób nieuprawniony ustawowy zakres pojęcia "działalność socjalna" na takie formy i rodzaje, które nie zostały określone w ustawie.

W sytuacji, gdyby istniała prawna możliwość sfinansowania spornych wydatków ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, wydatki te nie stanowiłyby kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 45 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W świetle art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b tej ustawy kosztami uzyskania przychodów są już bowiem odpisy dokonane przez pracodawcę na ZFŚS. Ponieważ jednak Spółka finansuje organizację imprez integracyjnych i okolicznościowych dla swoich pracowników ze środków obrotowych firmy, zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej wydatki poniesione na tego typu spotkania mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów jako koszty pracownicze na warunkach art. 15 ust. 1 ustawy. Na podstawie tego przepisu wszelkie wydatki, poza wymienionymi w art. 16 ust. 1 ustawy, są kosztami uzyskania przychodów podatnika, jeżeli zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów oraz mają związek z prowadzoną przez niego działalnością.

Ze stanu faktycznego sprawy wynika, że wydatki ponoszone na pracowników ze środków obrotowych, w związku z organizacją dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych, są związane pośrednio z prowadzoną przez Spółkę działalnością oraz mają na celu poprawę atmosfery pracy i zintegrowanie pracowników z pracodawcą (Spółką), a przez to zwiększenie efektywności ich pracy, a to przekłada się na przychody Spółki. Stąd w ocenie organu odwoławczego zachodzą przesłanki do zaliczenia tego typu wydatków do kosztów uzyskania przychodów Podatnika.