1401/OF-I/4110-14/5/08/KG - Zbycie nieruchomości nabytej w drodze spadku

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2007 r. w związku z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590) po rozpatrzeniu zażalenia Podatniczki z dnia 27 grudnia 2006 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa -Praga z dnia 8 grudnia 2006 r. Nr 1434/DZ/415/55/WL/2006 w sprawie udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

zmienić postanowienie organu pierwszej instancji i uznać stanowisko Podatniczki zawarte we wniosku z dnia 3 listopada 2006 r. za prawidłowe.

Pismem z dnia 3 listopada 2006 r. Pani Hanna T. wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Praga z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania przepisów prawa podatkowego. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Podatniczka planowała zbycie nieruchomości nabytej w drodze spadku oraz w drodze działu spadku i zniesienia współwłasności. Z wniosku Podatniczki wynika, że aktem notarialnym z dnia 19 grudnia 2005 r. została zawarta umowa o dział spadku, zgodnie z którą nabyła w całości nieruchomość położoną w Warszawie przy ul.,...... Zdaniem Podatniczki cały przychód osiągnięty ze sprzedaży nie podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 8 grudnia 2006 r. Nr 1434/DZ/415/55/WL/2006 Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa - Praga uznał stanowisko Podatniczki za nieprawidłowe. W uzasadnieniu postanowienia powołano zapis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) i na jego podstawie stwierdzono, że wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny. Natomiast przychód uzyskany z planowanej sprzedaży nieruchomości, nabytej na podstawie umowy zniesienia współwłasności i działu spadku (zawartej w formie aktu notarialnego w dniu 19 grudnia 2005 r.) stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Na powyższe postanowienie w dniu 27 grudnia 2006 r. Podatniczka złożyła zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w którym wniosła o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz stwierdzenie, że interpretacja przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. art. 10 ust 1 pkt 8 lit. b) została przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa - Praga zastosowana rozszerzająco i tym samym wskazuje na konieczność uregulowania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Decyzją z dnia 12 marca 2007 r. Nr 1401/BF-I/4117-0015/07/4/KG organ odwoławczy odmówił zmiany lub uchylenia postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji. Wobec niewniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie powyższa decyzja stała się prawomocna. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznając, że zachodzą przesłanki do stwierdzenia rażącego naruszenia prawa, postanowieniem z dnia 10 czerwca 2008 r. Nr 1401/OF-I/418-12/4/08/KG, wszczął z urzędu postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej. Mając na uwadze oczywistą sprzeczność między treścią przepisu a rozstrzygnięciem zawartym w podjętej wcześniej decyzji, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie decyzją z dnia 16 lipca 2008 r. Nr 1401/OF-I/418-12/08/KG z uwagi na rażące naruszenie prawa stwierdził nieważność decyzji z dnia 12 marca 2007 r. Nr 1401/BF-I/4117-0015/07/4/KG.

Po ponownym przeanalizowaniu akt i rozpoznaniu zarzutów zażalenia, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza, że zażalenie jest zasadne i zauważa, co następuje:

Stosownie do przepisu art. 14b § 5 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2007 r., organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika zasługuje na uwzględnienie. W przedmiotowej sprawie istotą sporu jest rozbieżność w rozumieniu mającego zastosowanie w przedstawionym stanie faktycznym przepisu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) i b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest sprzedaż nieruchomości lub prawa majątkowego, jeżeli została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Mający zastosowanie w analizowanym stanie faktycznym przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) powołanej ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny. Należy jednak podkreślić, że w powołanym przepisie nie ma wyraźnego odesłania do ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast przepisy dotyczące spadku ujęte zostały w Kodeksie cywilnym, gdzie uregulowano kwestie nabycia spadku, działu spadku i spadkobrania. Z całokształtu tych przepisów wynika, że nie można zakładać, jak to zostało przyjęte w postanowieniu organu podatkowego pierwszej instancji, że nabycie przedmiotów należących do spadku przez jednego ze spadkobierców w drodze działu spadku (umownego lub sądowego) nie nastąpiło w drodze spadku. W tym miejscu należy wskazać, że prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku przechodzą w drodze dziedziczenia na jedną osobę lub na kilku współspadkobierców. Jeżeli do spadku dojdzie więcej niż jedna osoba, między współspadkobiercami powstaje wspólność praw i obowiązków spadkowych. Istnieje ona do chwili dokonania działu spadku (E. Skowrońska-Bocian, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga czwarta. Spadki, Wydanie 5, Warszawa 2004, s. 226). A zatem w przypadku, gdy jest jeden spadkobierca to wówczas korzystałby on ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.), a w przypadku więcej niż jednego spadkobiercy i dokonania działu spadku nie byłoby podstaw do takiego zwolnienia. Taka wykładnia prowadzi do naruszenia zasady równości ze względu na liczbę spadkobierców i nie ma bezpośredniego umocowania w przepisach prawa.

Również w orzecznictwie sądowym obowiązuje aktualnie stanowisko, że pod pojęciem "nabycie w drodze spadku" mieści się zarówno nabycie na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, jak i nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku. W konsekwencji dla skorzystania ze zwolnienia ze zryczałtowanego podatku dochodowego przychodu uzyskanego ze sprzedaży prawa majątkowego, ważne jest wykazanie nabycia całości tego prawa w drodze działu spadku, w miejsce określonej dotąd części ułamkowej. Mając na uwadze powyższe uzasadnienie orzeczono jak w sentencji.

Decyzja ta jest ostateczna w toku instancji. Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 1 i art. 53 § 1 oraz art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270), w przypadku uznania tej decyzji za niezgodna z prawem Strona może wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, w terminie 30 dni od daty doręczenia tej decyzji.