1061-IPTPP1.4512.495.2016.1.RG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2016 r. (data wpływu 28 września 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie polegającym na montażu przydomowych oczyszczalni ścieków;

* braku uznania przeniesienia prawa własność przydomowych oczyszczalni ścieków na właścicieli nieruchomości za odrębną, od świadczonych usług, czynność opodatkowaną VAT

- jest prawidłowe.

W dniu 28 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie polegającym na montażu przydomowych oczyszczalni ścieków;

* braku uznania przeniesienia prawa własność przydomowych oczyszczalni ścieków na właścicieli nieruchomości za odrębną, od świadczonych usług, czynność opodatkowaną VAT,

* prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami na montaż przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach projektu pn. "...." oraz z faktur dokumentujących wydatki ponoszone w przyszłości i związane z usuwaniem awarii przydomowych oczyszczalni ścieków.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) Gmina.... (zwana dalej: "Gmina") jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego i wykonuje określone przepisami prawa zadania publiczne. Zadania te wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W Gminie realizowane jest między innymi zadanie publiczne z zakresu dostarczania wody i odbioru ścieków od mieszkańców Gminy. Gmina jest w przeszło 90% zwodociągowana. Od kilku lat prowadzone są roboty związane ze skanalizowaniem miejscowości... polegające na budowie oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej, której właścicielem jest Gmina. Wszystkie dotychczas realizowane inwestycje z tego zakresu są własnością Gminy. Osiągając przychody i ponosząc koszty działalności rozliczany jest podatek VAT zarówno z działalności bieżącej związanej z dostawą wody i odbiorem ścieków jak również z realizowanych inwestycji.

W związku z tym, że budowa sieci kanalizacyjnej na terenie całej Gminy nie jest możliwa, w bieżącym roku Gmina planuje ubiegać się o przyznanie pomocy na operacje typu "Gospodarka wodno-ściekowa" na projekt pn.: "....." w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020. Została już wykonana dokumentacja projektowa przydomowych oczyszczalni ścieków.

Gmina zawarła już umowy cywilnoprawne z właścicielami nieruchomości biorącymi udział w przedmiotowym projekcie i na podstawie tych umów pobierać będzie od nich wpłaty do budżetu Gminy z tytułu ich udziału finansowego w montażu w przyszłości na ich nieruchomościach przydomowych oczyszczalni ścieków. Gmina pobrała już od każdego właściciela nieruchomości biorącego udział w projekcie wpłaty w kwocie 200,00 zł brutto w celu pokrycia części kosztów związanych z wykonaniem projektów technicznych przydomowych oczyszczalni ścieków. Gmina wystawiła faktury VAT dla właścicieli nieruchomości z tytułu ich udziału finansowego w dokumentacji projektowej montażu przydomowych oczyszczalni. Wpłaty te zostały ujęte w budżecie Gminy z przeznaczeniem na pokrycie kosztów wykonania tych dokumentacji.

Zostało już wypłacone wynagrodzenie wykonawcy dokumentacji projektowej na podstawie wystawionej przez niego faktury VAT. Wykonawca ten został wybrany w drodze zapytania ofertowego.

Po uzyskaniu dofinansowania przedmiotowej inwestycji zostanie ogłoszony przetarg nieograniczony mający na celu wyłonienie wykonawcy montażu przydomowych oczyszczalni ścieków. Wtedy też zostaną pobrane od każdego właściciela nieruchomości biorącego udział w projekcie wpłaty określone w umowach cywilnoprawnych w celu pokrycia części kosztów montażu tych instalacji na nieruchomościach tych właścicieli. Gmina wystawi wówczas kolejne faktury VAT właścicielom ww. nieruchomości na wpłaty będące ich udziałem finansowym w kosztach montażu. Wpłaty właścicieli tych nieruchomości zostaną ujęte w budżecie Gminy z przeznaczeniem na pokrycie części kosztów montażu przydomowych oczyszczalni ścieków.

Wykonawca, który będzie montować przydomowe oczyszczalnie ścieków, wystawi faktury częściowe po zakończeniu i protokolarnym odbiorze kolejnego etapu robót objętych projektem. Planowany termin zakończenia i odbioru końcowego robót zostanie określony w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia i planuje się, że będzie to 30 września 2018 r. Faktury częściowe po kolejnych etapach robót wystawi również inspektor nadzoru inwestorskiego, który zostanie wybrany w drodze zapytania ofertowego.

Faktury VAT związane z realizacją przedmiotowej inwestycji wystawiane będą przez wykonawców na Gminę jako nabywcę. Ponadto Gmina może otrzymywać w przyszłości faktury związane z naprawami przydomowych oczyszczalni ścieków w przypadku ich awarii.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków będą własnością Gminy przez okres 5 lat od zakończenia ich montażu i od dnia zatwierdzenia końcowego wniosku o płatność z realizacji projektu. W tym czasie urządzenia wchodzące w skład przydomowej oczyszczalni ścieków zostaną przekazane Właścicielowi do bezpłatnego korzystania. Po upływie 5 lat przydomowa oczyszczalnia ścieków stanie się własnością właściciela nieruchomości, na rzecz którego została wybudowana. Właściciele nieruchomości poza wcześniejszymi wpłatami nie będą zobowiązani do dokonywania innych płatności celem uzyskania własności przydomowej oczyszczalni ścieków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, prawidłowe będzie opodatkowanie podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie polegającym na montażu przydomowych oczyszczalni ścieków, gdyż wpłaty stanowić będą wynagrodzenie za świadczoną przez Gminę usługę podlegającą opodatkowaniu, ponieważ Gmina dla konkretnego właściciela danej nieruchomości wykonała już projekt przydomowej oczyszczalni, a następnie po otrzymaniu dofinansowania wybuduje i w przyszłości przekaże każdemu właścicielowi na własność przydomową oczyszczalnię ścieków.

W przypadku, gdy Gmina w przyszłości, tj. po zamontowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, przeniesie prawo ich własność na właścicieli nieruchomości to transakcja taka nie będzie stanowić odrębnej czynności opodatkowanej VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.). zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Zatem wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo - przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Ponadto art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015 r" poz. 139 z późn. zm.) stwierdza, że zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Jednocześnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250 z późn. zm.) stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej, lub w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość wyposażona jest w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W Gminie realizowane jest między innymi zadanie publiczne z zakresu dostarczania wody i odbioru ścieków od mieszkańców Gminy. Gmina jest w przeszło 90% zwodociągowana. Od kilku lat prowadzone są inwestycje związane ze skanalizowaniem miejscowości..... polegające na budowie oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacyjnej, której właścicielem jest Gmina. W związku z tym, że budowa sieci kanalizacyjnej nie w każdym przypadku jest możliwa, obecnie w budżecie Gminy ujęte jest zadanie inwestycyjne: "Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków", w ramach którego została wykonana dokumentacja projektowa. Gmina zawarła już umowy cywilnoprawne z właścicielami nieruchomości biorącymi udział w projekcie i na podstawie tych umów będzie pobierać wpłatę do budżetu Gminy z tytułu udziału finansowego właścicieli nieruchomości, dla których montowane będą w przyszłości przydomowe oczyszczalnie ścieków. Obecnie Gmina pobrała już wpłaty w wysokości 200,00 zł brutto od każdego właściciela nieruchomości, biorącego udział w przedmiotowym projekcie na pokrycie części kosztów związanych z wykonaniem dokumentacji projektowej przydomowych oczyszczalni ścieków i wystawiła stosowne faktury VAT.

Po uzyskaniu dofinansowania przedmiotowej inwestycji ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 - 2020 zostaną pobrane wpłaty w celu pokrycia części kosztów montażu tych instalacji na tych nieruchomościach. Wtedy Gmina również wystawi faktury VAT dla właścicieli nieruchomości na wpłaty będące ich udziałem finansowym w tych kosztach montażu. Wpłaty te wprowadzane zostaną do budżetu Gminy z przeznaczeniem na pokrycie kosztów montażu przydomowych oczyszczalni ścieków.

Przydomowe oczyszczalnie będą posadowione na nieruchomościach (działkach) będących własnością mieszkańców Gminy.

Należy podkreślić, że aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem.

Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

W tym kontekście, w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że wpłaty właścicieli nieruchomości pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem realizowanym na rzecz tychże właścicieli. Wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne nie pozostają "w oderwaniu" od czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę - zachodzi więc związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami, a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności, tj. budową przydomowych oczyszczalni ścieków. We wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaniem wpłaty, a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego właściciela nieruchomości. Czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz tego właściciela biorącego udział w projekcie będzie montaż przydomowych oczyszczalni ścieków poprzedzony sporządzeniem projektów technicznych ww. oczyszczalni, na poczet wykonania których Gmina pobiera określoną w umowie cywilnoprawnej wpłatę.

Należy podkreślić, że wpłaty uiszczane przez właścicieli nieruchomości z tytułu pokrycia kosztów projektów, a następnie montażu przydomowych oczyszczalni ścieków pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem Gminy, która zobowiązała się do realizacji inwestycji w postaci montażu przydomowych oczyszczalni ścieków. Zatem, świadczenia wykonane przez Wnioskodawcę stanowią odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przez okres 5 lat od zakończenia montażu przydomowych oczyszczalni ścieków i od dnia zatwierdzenia końcowego wniosku o płatność z realizacji projektu będą one własnością Gminy, a po upływie 5 lat zostaną przekazane nieodpłatnie właścicielom na rzecz których zostały zamontowane.

Przekazanie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków właścicielom na rzecz których zostały wybudowane nie stanowi nieodpłatnej dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy.

Gmina zawierając umowę z właścicielami nieruchomości zobowiązała się do świadczenia mającego na celu montaż przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach osób prywatnych. Po zamontowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni wydany zostanie właścicielom tych nieruchomości. Właściciele nieruchomości, na których zostały zamontowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, będą je użytkowali, będą mieli prawo do rozporządzania tymi urządzeniami jak właściciel.

Przeniesienie w przyszłości (po upływie 5 lat) własności oczyszczalni na właścicieli nieruchomości nie będzie zatem stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary - stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie z art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów i usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z ust. 2 ww. artykułu wynika, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołany wyżej stan prawny, stwierdzić należy, iż aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Jednocześnie należy wskazać, że czynność może być odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych kosztów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako "transakcji odpłatnej" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W bieżącym roku Gmina planuje ubiegać się o przyznanie pomocy na projekt pn.: "....". Gmina zawarła już umowy cywilnoprawne z właścicielami nieruchomości biorącymi udział w przedmiotowym projekcie i pobrała już od każdego właściciela nieruchomości biorącego udział w projekcie wpłaty w kwocie 200,00 zł brutto w celu pokrycia części kosztów związanych z wykonaniem projektów technicznych przydomowych oczyszczalni ścieków oraz wystawiła faktury VAT z tytułu ich udziału finansowego w dokumentacji projektowej montażu przydomowych oczyszczalni. Po uzyskaniu dofinansowania przedmiotowej inwestycji zostaną pobrane od każdego właściciela nieruchomości biorącego udział w projekcie wpłaty określone w umowach cywilnoprawnych w celu pokrycia części kosztów montażu tych instalacji na nieruchomościach tych właścicieli. Gmina wystawi wówczas kolejne faktury VAT właścicielom ww. nieruchomości na wpłaty będące ich udziałem finansowym w kosztach montażu.

Odnośnie wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie polegającym na montażu przydomowych oczyszczalni ścieków w pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

Zatem wpłaty wnoszone przez mieszkańców nie pozostają "w oderwaniu" od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę - zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a wykonaniem przez Gminę określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika inwestycji, które zostanie wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Z opisu sprawy wynika, iż wydatki związane z realizacją projektu będą dokumentowane wystawianymi na Gminę przez dostawcóww.ykonawców fakturami VAT, tym samym Gmina wchodzi w rolę świadczącego usługę. W związku z tym wpłaty otrzymywane przez Gminę od mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców. Oznacza to, że dokonane wpłaty, o których mowa we wniosku, będą stanowić wynagrodzenie za wykonanie usługi.

W związku z powyższym dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu uczestnictwa w projekcie będą dotyczyć świadczenia usługi montażu przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywanych przez Gminę na rzecz mieszkańców, co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiązuje się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca w związku z ww. czynnościami będzie występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że usługi w zakresie montażu przydomowych oczyszczalni ścieków dokonywane przez Gminę na rzecz mieszkańców będą stanowiły odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1.

Przechodząc do kwestii objętej zakresem pytania nr 2 (we wniosku nr 3), a mianowicie braku uznania przeniesienia prawa własność przydomowych oczyszczalni ścieków na właścicieli nieruchomości za odrębną, od świadczonych usług, czynność opodatkowaną VAT, należy wskazać co następuje:

Jak wskazano wyżej, w przedmiotowej sprawie czynnością, jakiej Gmina będzie dokonywała na rzecz osób fizycznych, biorących udział w projekcie, będzie wykonanie usługi polegającej na montażu instalacji solarnych w obiektach budowlanych, na poczet wykonania której Wnioskodawca pobiera określoną wpłatę, zgodnie z zawartą z mieszkańcem umową. Gmina zamierza przekazać mienie na rzecz mieszkańców, dla których montowane będą instalacje solarne, po zakończeniu "okresu trwałości projektu", tj. po 5 latach.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy stwierdzić należy, iż Gmina zawierając umowę z mieszkańcami zobowiązała się do świadczenia mającego na celu montaż przydomowych oczyszczalni ścieków. Po zakończeniu montażu przedmiot świadczenia w postaci oczyszczalni wydany został właścicielom tych posesji. Mieszkańcy Gminy, na działkach na których zostały wybudowane przydomowe oczyszczalnie ścieków, użytkują je bezpłatnie jak właściciel. Przeniesienie przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie będzie stanowić zatem odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Reasumując, transakcja przeniesienia przez Gminę własności przydomowych oczyszczalni ścieków na mieszkańców nie będzie stanowić odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ale będzie stanowić element całościowej usługi świadczonej przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Wobec powyższego, oceniając stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać je za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Dodatkowo tut. Organ zwraca uwagę, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Wydając przedmiotową interpretację tut. Organ oparł się na opisie sprawy, w którym jednoznacznie wskazano, iż przebudowana w ramach projektu droga nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych VAT. Powyższe zostało przyjęte jako element przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego i nie było przedmiotem oceny. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że postępowanie w przedmiocie wydawania interpretacji indywidualnej opiera się wyłącznie na ściśle określonym stanie przedstawionym przez Wnioskodawcę, czyli takim zdarzeniu, którego wszelkie elementy istotne dla wyrażenia własnego stanowiska w zakresie i sposobie zastosowania prawa podatkowego podatnik przedstawił we wniosku. Należy zaznaczyć, że w postępowaniu w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji, nie może być prowadzone postępowanie dowodowe zmierzające do jednoznacznego określenia przedstawionego zdarzenia, jak również toczyć się spór, co do przedstawionego stanu sprawy.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat dokonywanych przez właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie polegającym na montażu przydomowych oczyszczalni ścieków;

* braku uznania przeniesienia prawa własność przydomowych oczyszczalni ścieków na właścicieli nieruchomości za odrębną, od świadczonych usług, czynność opodatkowaną VAT.

Natomiast wniosek w pozostałym zakresie został załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego....., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.