1061-IPTPB3.4511.204.2016.2.GG - Ustalenie momentu opodatkowania przychodu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 lutego 2016 r. (data wpływu 7 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 27 kwietnia 2016 r. (data wpływu 2 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie momentu opodatkowania przychodu - jest prawidłowe.

W dniu 7 marca 2016 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), pismem z dnia 18 kwietnia 2016 r., nr 1061-IPTPB3.4511.204.2016.1.GG 1061-IPTPB3.4511.328.2016.1.GG (doręczonym w dniu 25 kwietnia 2016 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 2 maja 2016 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 28 kwietnia 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest pracownikiem polskiej spółki wchodzącej w skład grupy kapitałowej... ("Grupa..."). Wnioskodawca jest uprawniony do uczestniczenia w programie akcjonariatu pracowniczego Grupy... ("Program"). Uczestnictwo Wnioskodawcy w Programie jest możliwe pod warunkiem spełnienia kilku warunków, w tym m.in. wykazania stażu pracy wynoszącego co najmniej trzy miesiące w jednej lub większej liczbie spółek Grupy... w ostatnim dniu okresu subskrypcji.

W wyniku uczestnictwa w programie Wnioskodawca jest uprawniony do objęcia, w zamian z wynagrodzenie opisane w dalszej części wniosku, akcji spółki... SAS, z siedzibą we Francji ("Spółka"). Akcje Spółki nie są notowane na giełdzie papierów wartościowych. Spółka nie jest pracodawcą Wnioskodawcy. Spółka została utworzona wyłącznie w celu nabycia i posiadania akcji... SA na rzecz pracowników Grupy.... Spółka w praktyce jest zarządzana przez Grupę..., jednocześnie jej właścicielem są pracownicy Grupy..., jak wskazano poniżej.

Akcje Spółki zostaną przyznane Wnioskodawcy jako osobie uprawnionej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki.

Środki finansowe zgromadzone przez Spółkę w wyniku inwestycji Wnioskodawcy i innych uczestników Programu zostaną zainwestowane przede wszystkim akcje spółki... SA ("Spółka matka"), niebędącej pracodawcą Wnioskodawcy. Akcje Spółki matki zostaną nabyte przez Spółkę od innego podmiotu z Grupy.... Zgodnie z warunkami Programu w pozostałym zakresie majątek Spółki mogą stanowić środki pieniężne, jednak ich udział w majątku spółki nie powinien przekraczać 10%.

Akcje Spółki zostaną subskrybowane przez Wnioskodawcę i będą przechowywane (powierniczo) w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy przez specjalny fundusz inwestycyjny (francuski: Fonds Communs de Placement dEntreprise; polski: Fundusz Zbiorowego Inwestowania, dalej: "Fundusz FCPE"). Fundusz FCPE jest rodzajem funduszu FCP (francuski: Fonds Communs de Placement) przeznaczonym m.in. do lokowania oszczędności pracowników spółek.

Fundusz FCPE jest powszechnie wykorzystywany we Francji dla celów przechowywania akcji posiadanych przez pracowników-inwestorów. W związku z subskrypcją akcji Spółki przez pracowników, Fundusz FCPE wyda Wnioskodawcy jednostki uczestnictwa, których wartość będzie odzwierciedleniem ceny subskrypcyjnej akcji. Wartość jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE będzie ulegała zmianom odpowiadającym zmianom kursu akcji Spółki.

Fundusz FCPE został utworzony we Francji, według prawa francuskiego i zgodnie z obowiązującym we Francji prawem nie jest traktowany jako osoba prawna ani spółka osobowa. Według wiedzy Wnioskodawcy, Fundusz FCPE nie jest funduszem kapitałowym w rozumieniu art. 5a pkt 14 Ustawy PIT. Fundusz FCPE nie jest również funduszem w rozumieniu Dyrektywy 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. Natomiast w rozumieniu francuskich przepisów stanowiących implementację Dyrektywy w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, jest on alternatywnym funduszem inwestycyjnym (ang. Alternative Investment Fund; AFI).

Zgodnie z prawem francuskim, uczestnicy programu, w tym Wnioskodawca, posiadający jednostki Funduszu FCPE, są właścicielami akcji Spółki. Fundusz FCPE nie posiada osobowości prawnej. Jednocześnie Fundusz g FCPE nie jest - z formalnego punktu widzenia - stroną jakichkolwiek czynności prawnych. Stroną umów zawieranych przez Fundusz FCPE są bowiem uczestnicy Programu posiadający jednostki Funduszu FCPE, w tym również Wnioskodawca. W tym celu, Fundusz FCPE jest reprezentowany przez spółkę nim zarządzającą, która działa na rzecz uczestników Programu. Tym samym, akcje Spółki pozostaną własnością uczestników programu. Chociaż akcje Spółki są zarejestrowane w imieniu Funduszu FCPE, jest to wyłącznie ułatwienie administracyjne. Fundusz FCPE nie może być bowiem właścicielem akcji Spółki, ponieważ Fundusz FCPE nie posiada osobowości prawnej. Chociaż z ewidencyjnego punktu widzenia wszystkie aktywa Funduszu FCPE są w posiadaniu tego funduszu, uczestnicy Funduszu FCPE nie wyzbywają się własności akcji Spółki w zamian za jednostki uczestnictwa FCPE, a jednostki te są dowodem potwierdzającym prawo własności przysługujące, uczestnikom w odniesieniu do aktywów zarządzanych przez Fundusz FCPE. W konsekwencji, Fundusz FCPE nie nabędzie akcji w Spółce na swoją rzecz. Fundusz będzie pełnił na rzecz uczestników Programu (w tym Wnioskodawcy) wyłącznie funkcję powierniczą w stosunku do akcji Spółki, pod kontrolą spółki zarządzającej Funduszem FCPE i zgodnie z zasadami określonymi w warunkach funkcjonowania Funduszu FCPE.

Zgodnie z prawem francuskim, jednostki uczestnictwa w Funduszu FCPE stanowią niezbywalne papiery wartościowe. Jeśli uczestnik Programu będzie chciał zrezygnować z Programu, Fundusz FCPE odkupi od niego jednostki uczestnictwa FCPE. W rezultacie, Fundusz FCPE zbędzie akcje bazowe do podmiotu z Grupy..., a następnie wypłaci kwotę uzyskaną ze sprzedaży akcji bazowych posiadaczowi jednostek FCPE umarzając jednostki FCPE. Tym samym, kwota, jaką uczestnik otrzyma z tytułu odkupienia przez Fundusz FCPE jednostek uczestnictwa będzie uzależniona od wartości akcji Spółki.

Inwestycja Wnioskodawcy w ramach Programu będzie podlegała 5-letniej blokadzie, w ciągu której Wnioskodawca co do zasady (za wyjątkiem kilku ściśle określonych w prawie francuskim przypadków wcześniejszego umorzenia), nie będzie mógł dokonać umorzenia posiadanych jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE.

Część akcji Spółki zostanie objęta przez pracowników w zamian za kwoty subskrypcyjne pochodzące z jego środków własnych ("Wkład osobisty"). Inwestycja pracowników może być uzupełniona o przyznane im dodatkowe akcje Spółki sfinansowane przez ich pracodawcę ("Wkład Uzupełniający"). Liczba akcji przyznanych pracownikom w ramach Wkładu Uzupełniającego zostanie określona w oparciu o odpowiedni algorytm zależny od wysokości Wkładu osobistego pracowników. Koszt przyznania akcji w ramach Wkładu Uzupełniającego zostanie poniesiony efektywnie przez ich pracodawcę. W rezultacie, w zamian za zapłatę ceny subskrypcyjnej akcji Spółki w formie Wkładu osobistego pracownikom przyznane zostaną akcje w ilości wynikającej z wysokości Wkładu osobistego oraz dodatkowe akcje w wysokości Wkładu Uzupełniającego, których nabycie będzie sfinansowane przez ich pracodawcę. Ponieważ akcje w Spółce subskrybowane przez uczestników (w tym Wnioskodawcę) będą następnie przechowywane w imieniu uczestników w funduszu FCPE, zarówno w przypadku Wkładu osobistego jak i Wkładu Uzupełniającego, pracownikom zostaną wydane jednostki uczestnictwa FCPE odzwierciedlające wartość rynkową akcji Spółki.

Zarówno akcje objęte ze środków własnych Wnioskodawcy, jak i przyznane za Wkład Uzupełniający zostaną objęte po cenie równej ich bieżącej wartości rynkowej. Wartość rynkowa zostanie ustalona na podstawie wyceny niezależnego rzeczoznawcy sporządzonej kilka tygodni przed rozpoczęciem subskrypcji. W Programie nie wystąpi zatem dyskonto zakupu akcji wobec ich wartości rynkowej.

W okresie blokady Spółka nie będzie wypłacać dywidend z tytułu akcji będących własnością Wnioskodawcy. Ewentualne dywidendy otrzymane przez Spółkę od Spółki matki zwykle nie są w żaden sposób reinwestowane. W przypadku gdyby Spółka dokonała reinwestycji tych dywidend (prawdopodobnie w akcje Spółki matki), nie będzie to skutkowało wyemitowaniem dodatkowych jednostek uczestnictwa na rzecz Wnioskodawcy.

W momencie wygaśnięcia blokady Wnioskodawca będzie mógł umorzyć jednostki uczestnictwa w Funduszu FCPE na podstawie kursu akcji ustalonego na dzień umorzenia. Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego odkupienia jednostek uczestnictwa od Wnioskodawcy przez Fundusz FCPE. Wnioskodawcy na skutek umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu w FCPE zostaną wypłacone środki pieniężne.

Alternatywnie, Wnioskodawca będzie mógł nadal kontynuować posiadanie akcji Spółki poprzez Fundusz FCPE pomimo zakończenia okresu blokady.

Podsumowując, realizacja Programu będzie przebiegała w następujących etapach istotnych z punku widzenia sytuacji podatkowej Wnioskodawcy:

1. W momencie subskrypcji akcji Spółki:

a. Wnioskodawca obejmie część akcji Spółki po ich bieżącej wartości rynkowej za Wkład osobisty,

b. Wnioskodawcy przyznane zostaną dodatkowe akcje Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego.

2. W okresie blokady Spółka nie będzie wypłacała dywidendy na rzecz Wnioskodawcy. Dywidendy otrzymane przez Spółkę od Spółki matki co do zasady nie są reinwestowane (mogą być natomiast reinwestowane w akcje Spółki matki, w przypadku podjęcia takiej decyzji przez Spółkę). W przypadku reinwestowania tych dywidend przez Spółkę, nie spowoduje to wyemitowania na rzecz Wnioskodawcy nowych jednostek uczestnictwa w Fundusz FCPE.

3. Jednostki uczestnictwa w Funduszu FCPE mogą być umorzone w momencie wygaśnięcia blokady (tekst jedn.: odkupione przez Fundusz FCPE, który sprzeda akcje Spółki oraz umorzy odpowiednią liczbę jednostek uczestnictwa FCPE). Na skutek tego Wnioskodawca otrzyma środki pieniężne.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy są skutki podatkowe na gruncie Ustawy PIT związane z powyższymi etapami realizacji Programu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że stosownie do art. 5a pkt 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm., dalej: Ustawa PIT), "pochodne instrumenty finansowe" oznacza "instrumenty finansowe", o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy o obrocie, z wyłączeniem "tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania" oraz "instrumentów rynku pieniężnego".

Pochodnym instrumentem finansowym w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c Ustawy o obrocie są m.in. instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy.

Oprócz opisów zawartych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c - i), Ustawa o obrocie zawiera w art. 3 pkt 28a definicję legalną instrumentów pochodnych przez które należy rozumieć: opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego. Dokonując oceny, czy dany instrument kwalifikuje się jako pochodny instrument finansowy, należy analizować te regulacje łącznie. W ślad za definicją instrumentów pochodnych w doktrynie podnosi się, iż ich elementem wspólnym jest istnienie instrumentu bazowego, powiązanie z wartością innych aktywów Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, (red.) M. Wierzbowski, L. Sobolewski i P. Wajda, Warszawa 2014, str. 478, p. 26>.

Wskazuje się, że immanentną cechą instrumentów pochodnych jest to, że treść prawa podmiotowego z danego instrumentu pochodnego "jest uzależniona od wartości dóbr występujących w obrocie, względnie od wskaźników ekonomicznych opisujących wartość takich dóbr" Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, (red.) M. Wierzbowski, L. Sobolewski i P. Wajda, Warszawa 2014, str. 566>.

Jednostki uczestnictwa w funduszu FCPE są prawami majątkowymi. Wartość tych praw majątkowych (cena odkupu) zależy pośrednio od wartości akcji spółki... SAS. Akcje tej spółki są zaś papierami wartościowymi, a zatem także instrumentami finansowymi.

Co za tym idzie, z analizy ww. przepisów wynika, że jednostki uczestnictwa w funduszu FCPE stanowią pochodne Instrumenty finansowe w rozumieniu art. 5a pkt 13 Ustawy PIT w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy o obrocie.

Jednocześnie, jednostki w funduszu FCPE nie podlegają wyłączeniu z ww. definicji, ponieważ nie stanowią "tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania" ani "instrumentów rynku pieniężnego".

W szczególności, jednostki uczestnictwa w funduszu FCPE nie spełniają bowiem kryteriów definicji "tytułów uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania" zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy o obrocie:

* jednostki uczestnictwa FCPE nie stanowią papierów wartościowych w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ustawy o obrocie, ponieważ nie posiadają cechy zbywalności określonej w tym przepisie. W konsekwencji, nie można uznać, że fundusz FCPE emituje papiery wartościowe;

* Funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy o obrocie są fundusze inwestycyjne, o których mowa w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 157, z późn. zm.). Ustawa ta stanowi implementację Dyrektywy 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS);

* Fundusz FCPE nie jest funduszem w rozumieniu Dyrektywy 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) na gruncie prawa francuskiego, ani tym bardziej polskiego;

* Fundusz FCPE nie jest również funduszem zagranicznym w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zgodnie z którym przez "fundusz zagraniczny" rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Jednostki uczestnictwa w funduszu FCPE nie stanową "instrumentów rynku pieniężnego", gdyż takimi instrumentami - na podstawie art. 3 pkt 28 ustawy o obrocie są papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe wyemitowane lub wystawione na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, które mogą być przedmiotem obrotu na rynku pieniężnym. Jednostki uczestnictwa w funduszu FCPE nie są natomiast przedmiotem obrotu na tego rodzaju rynku.

Reasumując, jednostki uczestnictwa w Funduszu FCPE:

* nie są papierami wartościowymi w rozumieniu przepisów Ustawy o obrocie;

* nie stanowią tytułów uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania;

* nie są instrumentami rynku pieniężnego;

* stanowią prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości m.in. instrumentów finansowych (instrumentów bazowych).

Jednostki te, w ocenie Wnioskodawcy, mogą być kwalifikowane jako "pochodne instrumenty finansowe" w rozumieniu art. 5a pkt 13 Ustawy PIT w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 Ustawy o obrocie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wartość akcji Spółki przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego stanowi przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji Spółki (jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE).

2. Czy wynagrodzenie Wnioskodawcy otrzymane w przypadku odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE na rzecz Funduszu FCPE w celu ich umorzenia stanowi przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 Ustawy PIT i w konsekwencji dochód w wysokości kwoty uzyskanej z umorzenia jednostek pomniejszony o wartość (i) Wkładu osobistego oraz (ii) Wkładu Uzupełniającego (w przypadku opodatkowania Wkładu Uzupełniającego w momencie subskrypcji) podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ust. 1 Ustawy PIT.

3. W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze lub drugie, czy w związku z (i) uzyskaniem przychodu z tytułu nabycia akcji Spółki przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego lub (ii) otrzymaniem wynagrodzenia z tytułu odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE, po stronie Wnioskodawcy powstanie w trakcie roku podatkowego obowiązek uiszczenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 40 Ustawy PIT.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 i pytanie nr 3 w części odnoszącej się do pytania nr 1, natomiast w pozostałym zakresie zostanie wydana odrębna interpretacja.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad.1

Wartość akcji Spółki przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji Spółki. Wartość akcji przyznanych w ramach Wkładu Uzupełniającego wchodzić będzie w zakres podstawy opodatkowania dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE.

Inwestycja osobista Wnioskodawcy zostanie uzupełniona na skutek przyznania Wnioskodawcy dodatkowych akcji Spółki finansowych w całości z Wkładu Uzupełniającego. Wnioskodawca nie poniesie zatem żadnych kosztów nabycia akcji Spółki nabytych ze środków pochodzących z Wkładu Uzupełniającego. W istocie więc Wnioskodawcy przyznane zostaną akcje darmowe odpowiadające w momencie subskrypcji kwocie Wkładu Uzupełniającego, czyli akcje ze 100% dyskontem.

Pomimo zastosowania dyskonta, samo przyznanie akcji finansowych Wkładem Uzupełniającym nie stanowi natomiast podstawy do ustalenia zaistnienia w tym momencie przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 2a Ustawy PIT.

Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 Ustawy PIT, przychód powstaje w momencie jego faktycznego otrzymania przez Wnioskodawcę lub postawienia do dyspozycji Wnioskodawcy w postaci środków pieniężnych lub nieodpłatnych bądź częściowo nieodpłatnych świadczeń. Taka sytuacja nie występuje natomiast w analizowanym zdarzeniu przyszłym. Zaznaczyć jednak należy, że aby podatnik uzyskał przychód z tytułu otrzymanego nieodpłatnego świadczenia niezbędnym jest aby generowało ono po stronie otrzymującego ewidentną korzyść ekonomiczną poprzez przysporzenie lub zaoszczędzenie (patrz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/2013).

Z uwagi na to, że Wnioskodawca nie może swobodnie rozporządzać ani akcjami Spółki, ani jednostkami uczestnictwa Funduszu FCPE w okresie blokady, akcje Spółki przyznane Wnioskodawcy a sfinansowane Wkładem Uzupełniającym nie mogą być traktowane jako wartości faktycznie otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

Wnioskodawca zatem, nie uzyska w tym zakresie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz swojego majątku, które to przysporzenie miałoby konkretny wymiar finansowy. Ze względu na to, że Wnioskodawca nie będzie posiadał możliwości dysponowania akcjami Spółki i jednostkami uczestnictwa w Funduszu FCPE w okresie blokady brak będzie zdarzenia prawnego skutkującego możliwością określenia zindywidualizowanego wymiaru finansowego jego przysporzenia majątkowego. Nie będzie w szczególności możliwe przyjęcie, że przysporzenie to jest równe wartości rynkowej akcji z daty subskrypcji, ponieważ wartość ta może odnosić się jedynie do akcji będących przedmiotem obrotu, podczas gdy akcje będące własnością Wnioskodawcy z takiego obrotu zostaną wyłączone do czasu zakończenia okresu blokady, a co za tym idzie, w kontekście ewentualnego przychodu podatkowego, ich wartość ma charakter jedynie hipotetyczny.

Konieczność określenia takiego wymiaru finansowego nieodpłatnego przysporzenia jest natomiast kluczowym warunkiem dla możliwości uznania danego przysporzenia za nieodpłatne świadczenie opodatkowane na gruncie Ustawy PIT. Kwestia ta jest podnoszona chociażby w orzecznictwie sądowym - np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego ("NSA") z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt FSK 2206/04 czy uchwała NSA z dnia 1 października 2003 r., sygn. akt SA/Bk 730/03, gdzie NSA wskazuje, że "ponieważ przychodem jest kwota rzeczywiście przez podatnika osiągnięta, otrzymana lub postawiona do dyspozycji podatnika, organ podatkowy winien rozważyć, i jaka faktycznie kwota przychodu została pozostawiona do dyspozycji podatnika na koniec roku podatkowego".

Stanowisko, zgodnie z którym nieodpłatne świadczenie musi posiadać konkretny wymiar finansowy znajduje swoje rozwinięcie w uchwałach NSA z dnia 24 maja 2010 r., sygn. akt II FPS 1/10 oraz z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt II FPS 7/10, jak również przywołanego powyżej w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, gdzie Trybunał nie kwestionując konstytucyjności przepisów Ustawy PIT dot. nieodpłatnych świadczeń wskazał, że świadczenia te występują jedynie wtedy, gdy można im przypisać indywidualnie określoną w stosunku do danego podatnika wartość, tj. wymierną korzyść. Istotą więc nieodpłatnego świadczenia jest jego wymierność pod względem finansowym, której to wymierności brak jest w przypadku przyznania Wnioskodawcy akcji Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego, które to akcje nie podlegają obrotowi w okresie blokady.

Ponieważ zaś dla uzyskania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 2a Ustawy PIT niezbędne jest określenie faktycznej wysokości tego świadczenia, zaś akcje przyznane Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego nie będą posiadały konkretnego wymiaru finansowego dla Wnioskodawcy na moment ich subskrypcji, brak będzie możliwości przypisania Wnioskodawcy przychodu na moment subskrypcji tych akcji.

Jednocześnie, zauważyć należy, że konkretny finansowy wymiar świadczenia uzyskiwanego przez Wnioskodawcę z tytułu akcji przyznanych mu w ramach Wkładu Uzupełniającego nastąpi dopiero z momentem otrzymania środków pieniężnych na skutek umorzenia jednostek Funduszu FCPE. Co za tym idzie, powyższa konkluzja o braku przychodu na moment subskrypcji akcji nie oznacza braku jakichkolwiek skutków podatkowych przyznania akcji Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego. Przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu subskrypcji tych akcji powstanie bowiem w momencie odpłatnego umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE po upływie okresu blokady. W tym przypadku bowiem Wnioskodawca, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy PIT, będzie mógł obniżyć podstawę opodatkowania wyłącznie o poniesione wydatki na objęcie (nabycie) akcji Spółki (jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE) - a więc o kwotę odpowiadającą cenie subskrypcyjnej akcji sfinansowanych z Wkładu własnego. Nie będzie mógł natomiast dokonać takiego obniżenia o wartość akcji przyznanych Wnioskodawcy a sfinansowanych w ramach Wkładu Uzupełniającego.

Jednocześnie, nawet gdyby zostało przyjęte, że wartość akcji przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego stanowić będzie przychód Wnioskodawcy z tytułu nieodpłatnego świadczenia (co faktycznie nie ma uzasadnienia), na moment subskrypcji tych akcji, wartość subskrybowanych z Wkładu Uzupełniającego akcji nie podlegałaby opodatkowaniu w momencie subskrypcji, z uwagi na treść art. 24 ust. 11 i 12a Ustawy PIT.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca obejmie akcje Spółki na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Zatem stan faktyczny, w którym znajdzie się Wnioskodawca, będzie odpowiadał hipotezie przepisu art. 24 ust. 11 Ustawy PIT.

Jednocześnie, Spółka jest podmiotem, o którym mowa w art. 24 ust. 12a Ustawy PIT, z uwagi na to, że jest Spółką posiadającą siedzibę we Francji będącej państwem członkowskim Unii Europejskiej. W związku z powyższym wartość akcji przyznanych w oparciu o Wkład Uzupełniający nie powinna podlegać opodatkowaniu w momencie subskrypcji akcji.

Przyznanie Wnioskodawcy akcji sfinansowanych Wkładem Uzupełniającym oznacza nabycie ich przez Wnioskodawcę za cenę niższą od ich wartości rynkowej. Brak jest natomiast jakichkolwiek przeciwskazań dla zastosowania normy wynikającej z art. 24 ust. 11 i 12a do opodatkowania akcji przyznanych nieodpłatnie. Jednocześnie zaznaczyć trzeba, że fakt iż ustawodawca zdecydował się na zamieszczenie w ustawie o PIT regulacji powołanych w poprzednim zdaniu, sam w sobie przesądza o istnieniu przychodu w przypadku opisanym w niniejszym wniosku. Regulacje takie mają bowiem zastosowanie w innych okolicznościach, w których istotnie przychód powstaje ale są one odrębne niż opisane w niniejszym wniosku.

W związku z powyższym wartość akcji przyznanych na skutek Wkładu Uzupełniającego wchodzić będzie w zakres podstawy opodatkowania dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE.

Brak opodatkowania na moment subskrypcji akcji przyznanych na skutek Wkładu Uzupełniającego ma miejsce niezależnie od tego, że akcje Spółki subskrybowane przez Wnioskodawcę będą przechowywane przez Fundusz FCPE.

Wynika to z faktu, że akcje Spółki, pomimo ich subskrypcji przez Wnioskodawcę poprzez Fundusz FCPE, będą przez cały czas trwania Programu własnością Wnioskodawcy. Fundusz FCPE nie jest właścicielem akcji, ani stroną jakichkolwiek umów zawieranych przez niego w imieniu Wnioskodawcy.

Sam fakt subskrypcji i posiadania akcji Spółki poprzez Fundusz FCPE nie będzie prowadził zatem do odmiennej sytuacji prawnej na gruncie ww. przepisów niż miałoby to miejsce, gdyby Wnioskodawca bezpośrednio dokonał objęcia akcji Spółki. Pośrednictwo Funduszu FCPE (i wydanie Wnioskodawcy w miejsce akcji jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE) będzie jedynie technicznym sposobem objęcia akcji przez Wnioskodawcę i zarządzania akcjami uczestników Programu w okresie blokady.

Stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie potwierdzają interpretacje organów podatkowych oraz orzeczenia sądów administracyjnych dotyczące objęcia akcji w z dyskontem w ramach programów akcji pracowniczych analogicznych do Programu, tj. w szczególności w programach w których akcje emitenta subskrybowane przez uczestników przechowywane są następnie w ich imieniu w funduszu FCPE (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 października 2015 r., nr IPPB2/4511-796/15-2/MK, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 kwietnia 2014 r., nr IPPB2/415-22/09/10/14-27/S/MK lub Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 maja 2013 r., nr ILPB2/415-46/09/13-S/JK, jak również wyrok NSA z dnia 26 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 150/10, wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2013 r., sygn. II FSK 2961/11, czy wyrok NSA z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt II FSK 925/11).

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w szeregu interpretacji organów podatkowych dot. otrzymania przez podatników uczestniczących w programach akcji pracowniczych analogicznych do Programu darmowych akcji spółek zagranicznych - m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2012 r., nr ITPB2/415-972b/11/IB, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 20 stycznia 2012 r. nr ILPB2/415-1042/11-3/WS oraz nr ILPB2/415-1037/11-3/JK.

Ad.3.

W przypadku negatywnego stanowiska Organu podatkowego w zakresie pytań pierwszego lub drugiego, zdaniem Wnioskodawcy, w związku z (i) uzyskaniem przychodu z tytułu nabycia akcji Spółki przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego lub (ii) otrzymaniem wynagrodzenia z tytułu umorzenia jednostek FCPE, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie w trakcie roku obowiązek uiszczenia zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 40 Ustawy PIT.

Zgodnie z art. 40 Ustawy PIT, podatnicy o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35, jeżeli osiągają inne dochody, od których płatnicy nie mają obowiązku poboru zaliczek na podatek, są obowiązani wpłacać zaliczki na podatek od tych dochodów według zasad określonych w art. 44 ust. 3a Ustawy PIT.

Zgodnie z art. 8 Ordynacji podatkowej, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepisami podatkowymi wymienionymi w art. 40 Ustawy PIT, na podstawie których płatnicy są obowiązani do obliczenia i pobrania zaliczki są art. 31, 33, 34 i 35 Ustawy PIT. W konsekwencji, płatnikami dokonującymi wypłat podatnikom, o których mowa w art. 40 Ustawy PIT mogą być:

Z zestawienia ww. przepisów wynika więc, że podatnicy, o których mowa w art. 40 Ustawy PIT (w szczególności pracownicy, członkowie spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, emeryci i renciści, w tym otrzymujący emerytury i renty z zagranicy, stypendyści) obowiązani są do samodzielnej wpłaty zaliczek na podatek dochodowy wyłącznie w przypadku uzyskania dochodu za pośrednictwem płatników, o których mowa w art. 31, 33, 34 i 35 w zw. z art. 40 Ustawy PIT, tj. w szczególności w przypadku otrzymania przychodu w odniesieniu do którego nie pobrano zaliczek na podatek od pracodawców, spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, organów rentowych, banków dokonujących wypłat emerytur i rent z zagranicy, jednostek organizacyjnych uczelni, placówek naukowych.

Powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z dnia 6 czerwca 2014 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wskazał, że: "(...) Uregulowanie zawarte w ww. przepisie dotyczy sytuacji, gdy podatnicy wymienieni w art. 31, 33, 34 i 35 ustawy (m.in. pracownicy, członkowie spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, emeryci i renciści, w tym otrzymujący emerytury i renty z zagranicy, stypendyści) otrzymują od płatników wymienionych w tych przepisach (m.in. od pracodawców, spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, organów rentowych, banków dokonujących wypłat emerytur i rent z zagranicy, jednostek organizacyjnych uczelni, placówek naukowych) przychody, od których płatnik nie ma obowiązku poboru zaliczki na podatek (...)".

Tymczasem przychód z tytułu otrzymania akcji Spółki przyznanych Wnioskodawcy w ramach Wkładu Uzupełniającego lub z tytułu odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE w celu ich umorzenia, zostanie wypłacony Wnioskodawcy przez podmiot niebędący płatnikiem, o którym mowa w art. 40 Ustawy PIT. Spółka przyznająca akcje Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego, czy Fundusz FCPE wypłacając Wnioskodawcy dochód ze zbycia jednostek uczestnictwa nie będą bowiem działały w charakterze płatnika, o którym mowa w art. 40 Ustawy PIT. Innymi słowy, ww. przychód (dochód) nie zostanie Wnioskodawcy wypłacony przez płatnika, o którym mowa w art. 40 Ustawy PIT, w szczególności nie zostanie on wypłacony przez pracodawcę, organ rentowy, czy placówkę naukową. W konsekwencji, z tytułu otrzymania ww. przychodu z tytułu akcji Spółki w ramach Wkładu Uzupełniającego, czy dochodu z umorzenia jednostek uczestnictwa w Funduszu FCPE, Wnioskodawca nie będzie obowiązany do samodzielnej wpłaty zaliczek na podstawie art. 40 Ustawy PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W związku z tym, że stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 1 uznano za prawidłowe, to odpowiedź na pytanie nr 3 jest bezprzedmiotowa.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Tutejszy Organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.