10350/2017 - Interpretacja i zastosowanie przepisów zawartych w art. 188 Kodeksu pracy w stosunku do nauczycieli

Przepis art. 188 Kodeksu pracy 1 ^, ma zastosowanie do nauczycieli 2 ^. Zgodnie z obowiązującym jego brzmieniem, pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Omawiane zwolnienie od pracy udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się do pełnej godziny pracy.

Nauczyciel, który zdecydował o godzinowym sposobie wykorzystania zwolnienia od pracy, decyduje o: wyborze terminu korzystania ze zwolnienia oraz w zależności od potrzeb, czy wykorzysta on ww. wolne w czasie obowiązkowego wymiaru zajęć tzw. pensum, czy ponadto również w godzinach pracy wykonywanej w szkole lub poza nią, przypadających poza obowiązkowymi dla niego godzinami lekcyjnymi czy godzinami innych zajęć prowadzonych z uczniami albo na ich rzecz np. w czasie przeznaczonym na: rady pedagogiczne, zebrania z rodzicami czy wycieczki szkolne.

Nauczyciel zatrudniony w niepełnym wymiarze może skorzystać z dwóch dni zwolnienia od pracy. W przypadku, gdy ten nauczyciel wybierze zwolnienie w wymiarze godzinowym, należy ustalić ten wymiar proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika, np. nauczyciel realizujący tzw. pensum w wymiarze 13/26, wykonuje swoje wszystkie obowiązki w czasie do 20 godzin tygodniowo, a jego wymiar zwolnienia z tytułu opieki nad dzieckiem wynosi 8 godzin. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.

Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy należy stosować zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy 3 ^.

Ponadto uprzejmie wyjaśniam, że czynności w zakresie prawa pracy w stosunku do nauczycieli należą do wyłącznych kompetencji dyrektora szkoły, który jest kierownikiem szkoły i zobligowany jest do działania zgodnie z obowiązującym prawem. W przypadku, gdy pracownik nie zgadza się z decyzjami podjętymi przez pracodawcę, powinien zwrócić się do sądu pracy, który jest niezawisły i wydaje wyroki wiążące dla wszystkich stron sporu. Nadzór i kontrolę przestrzegania prawa pracy, w tym przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, sprawuje Państwowa Inspekcja Pracy.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że zarządzeniem nr 56 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 listopada 2016 r. został powołany Zespół do spraw statusu zawodowego pracowników oświaty. Zadaniem Zespołu jest wypracowywanie rozwiązań systemowych w dziedzinie edukacji narodowej oraz definiowanie długofalowej strategii polityki oświatowej w zakresie praw i obowiązków pracowników oświaty, w szczególności w zakresie finansowania oświaty, wynagradzania nauczycieli, awansu zawodowego, czasu i warunków pracy nauczycieli. Dopiero zakończenie prac Zespołu pozwoli na ostateczne zaprojektowanie kierunków zmian przepisów prawa w zakresie statusu zawodowego nauczycieli, pracowników oświaty niebędących nauczycielami oraz finansowania oświaty.

Uprzejmie proszę o przyjęcie powyższych wyjaśnień.