1021_POS_141_144_177 (III/443/31/06/AO - Możliwość anulowania faktury VAT w przypadku niezawarcia umowy sprzedaży na skutek utraty lub uszkodzenia paczki przez przewoźnika.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 5 marca 2007 r. Urząd Skarbowy w Sieradzu 1021_POS_141_144_177 (III/443/31/06/AO Możliwość anulowania faktury VAT w przypadku niezawarcia umowy sprzedaży na skutek utraty lub uszkodzenia paczki przez przewoźnika.

W dniu 6 grudnia 2006 r. firma T-K Spółka Jawna x wystąpiła z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Z wniosku wynika następujący stan faktyczny. Przedmiotem działalności Spółki jest między innymi sprzedaż hurtowa przypraw. Zamówiony telefonicznie, faxem bądź elektronicznie towar wraz z dokumentem sprzedaży, firma dostarcza do swoich klientów za pośrednictwem firm przewozowych takich jak: R.., Sch.... Jednostka informuje, że zdarzają się przypadki zaginięcia całej zawartości paczki (przesyłki). Ponadto z przyczyn losowych, np. kradzieży, zalania, uszkodzenia, towar nie zostaje dostarczony do kupującego.

Zgodnie z przepisami w zakresie prawa przewozowego za towary w transporcie odpowiada przewoźnik, który jest zobowiązany wypłacić nadawcy stosowne odszkodowanie.

Warunkiem rozpatrzenia reklamacji jest między innymi przekazanie przewoźnikowi kopii faktury korygującej, wystawionej do faktury VAT niedostarczonej klientowi. Po spełnieniu takiego warunku w dokumentach pozostają:

1)

kopia faktury VAT (oryginał ginie najczęściej z paczką),

2)

oryginał faktury korygującej (kopię oddajemy przewoźnikowi), nie ma możliwości podpisania faktury korygującej przez odbiorcę, ponieważ odbiorca nie odebrał towaru i faktury pierwotnej, nie potwierdzi w związku z tym odbioru faktury korygującej,

3)

dokumenty stwierdzające fakt niedostarczenia towaru odbiorcy, np. list przewozowy niepotwierdzony, protokół szkody, odmowa przyjęcia przesyłki.

Mając na uwadze powyższe Spółka ma wątpliwości w następujących kwestiach:

1)

Czy opisana wyżej dokumentacja dotycząca zdarzeń niedostarczenia towaru przez przewoźnika do odbiorcy jest prawidłowa w świetle obowiązujących przepisów podatkowych?

2)

Czy zasadne jest wystawienie w opisanych przypadkach faktury korygującej bez możliwości potwierdzenia przez potencjalnego odbiorcę?

3)

Czy dokumentacja ta jest wystarczająca jako dowód, że nie doszło do transakcji sprzedaży, wobec czego wystawiona faktura VAT nie rodzi obowiązku zapłaty wykazanego w niej podatku?

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Spółka Jawna T-K uważa, że w sytuacji gdy nie dochodzi do sprzedaży z winy przewoźnika (utrata paczki lub jej uszkodzenie) przedstawiony sposób dokumentowania jest prawidłowy i zgodny z obowiązującymi przepisami dotyczącymi podatku VAT. Wystawienie faktury korygującej jest zasadne z uwagi na wymagania przewoźnika, a także program komputerowy sprzedaży, który pozwala wyzerować transakcję z faktury pierwotnej tylko i wyłącznie poprzez wystawienie faktury korygującej.

Dokumenty te są też wystarczającym dowodem na to, że nie doszło do sprzedaży towarów i wprowadzenia faktury VAT pierwotnej do obrotu prawnego, wobec czego faktura ta pomimo zapisu w art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, nie rodzi obowiązku zapłaty podatku. Strona oświadcza, że w sprawie będącej przedmiotem zapytania nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa ani postępowanie przed Sądem Administracyjnym.

Tutejszy organ podatkowy po przeanalizowaniu wniosku oraz obowiązujących przepisów prawa podatkowego przedstawia własne stanowisko w niniejszej sprawie.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1)

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

2)

eksport towarów,

3)

import towarów,

4)

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

5)

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje prawne oraz stan faktyczny przedstawiony przez Stronę należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie istotny jest fakt, czy odbiorca towaru nabył prawo do rozporządzania towarem, który uległ zniszczeniu bądź zagubieniu czy kradzieży w trakcie transportu przez przewoźnika.

W sytuacji w której odbiorca nie otrzymał zarówno towaru jak i potwierdzającej jego dostawę faktury, należy stwierdzić, iż nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Na podstawie art. 106 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...).

Jednocześnie zgodnie z art. 108 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Należy jednak podkreślić, że nie rodzi obowiązku zapłaty podatku faktura, która została sporządzona dla podmiotu zamawiającego, jednak do realizacji zamówienia nie doszło, gdyż zamawiający nie przyjął z różnych przyczyn towaru wraz z oryginałem faktury, a w związku z tym nie doszło do wprowadzenia jej do obrotu prawnego. W omawianym stanie faktycznym wystawienie faktury z wykazanym na niej podatkiem nie rodzi obowiązku zapłaty tego podatku, gdyż faktura ta nie dokumentuje rzeczywistej sprzedaży.

Jeżeli do realizacji zamówienia nie doszło, wystawione dokumenty - będące w posiadaniu Spółki oryginał i kopię faktury VAT - należy anulować poprzez dokonanie adnotacji (unieważniającej jej wydanie oraz wykorzystanie) i pozostawić w aktach. Powyższe oznacza, że Podatnik na podstawie art. 81 § 1 i § 2 oraz art. 81b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005 r. Dz. U. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) winien dokonać korekty deklaracji VAT - 7, w której wykazał podatek należny z tytułu wystawienia faktury, która nie dokumentowała faktycznej sprzedaży. Dodać należy, że dla celów dowodowych fakt wystąpienia powyższego zdarzenia winien być przez podatnika należycie udokumentowany.

Stanowisko dotyczące anulowania dokumentów sprzedaży potwierdza NSA w wyroku z dnia 19 grudnia 2000 r. (III SA 1715/99), w którym stwierdził m.in., że możliwość anulowania faktur, mimo że nie jest dopuszczalna wyraźnie przez ustawę o VAT, należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę wycofania się podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Powinna ona dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych (faktur), które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego (poprzez doręczenie ich kontrahentowi).

Generalną zasadą dotyczącą korygowania przez sprzedawcę danych wynikających z wystawionej faktury jest wystawienie faktury korygującej. Zgodnie z § 16 i § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), fakturę korygującą wystawia się w przypadku:

-

udzielenia rabatu po wystawieniu faktury pierwotnej,

-

zwrotu sprzedawcy towarów,

-

zwrotu nabywcy kwot nienależnych, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT,

-

zwrotu nabywcy zaliczek, przedpłat, zadatków lub rat podlegających opodatkowaniu,

-

podwyższenia ceny po wystawieniu faktury pierwotnej,

-

stwierdzeniu pomyłki w cenie, stawce lub w kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Ponadto należy podkreślić, iż zgodnie z § 16 ust. 4 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, sprzedawca jest obowiązany posiadać potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę; nie dotyczy to eksportu towarów, przypadków określonych w § 11 ust. 2 pkt 3, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju. Potwierdzenie odbioru faktury korygującej stanowi podstawę do obniżeniem kwoty podatku należnego w rozliczeniu za miesiąc, w którym sprzedawca otrzymał to potwierdzenie, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 99 ust. 2 i 3 ustawy - w rozliczeniu za kwartał, w którym to potwierdzenie otrzymali, z uwzględnieniem zasad, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy.

Ww. przepisy dotyczące zasad korygowania wystawionych dokumentów, nie przewidują możliwości wystawienia faktury korygującej w sytuacji, gdy wystawiono fakturę, lecz do transakcji nie doszło, gdyż towar wraz dokumentami został skradziony bądź uległ zniszczeniu.

Mając na uwadze powyższe, tutejszy organ podatkowy stoi na stanowisku, że w sytuacji kiedy w trakcie transportu doszło do zdarzeń losowych (kradzież, zniszczenie towaru i dokumentów sprzedaży), to w świetle obowiązujących przepisów dotyczących podatku od towarów i usług brak jest podstaw do skorygowania dostawy i podatku należnego za pomocą faktury korygującej. Nie będzie bowiem możliwości w takim przypadku potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę, a taki wymóg jest w tym przypadku niezbędny. Zdaniem tutejszego organu podatkowego nie należy wystawiać faktury korygującej, która zostaje przekazana przewoźnikowi.

W przedstawionej sytuacji należy uznać, iż jest to niedobór niezawiniony, bądź zawiniony powstały z określonych przyczyn. Mogą być to przyczyny związane z niedopełnieniem obowiązków przez osobę do tego zobowiązaną, a także powstałe na skutek zdarzeń losowych takich jak: kradzież bądź też przyczyny naturalne związane z uszkodzeniem towaru podczas transportu, spowodowane złymi warunkami przewozu, na które firma przewozowa nie ma wpływu.

Jeżeli podatnik odprowadził podatek należny z wystawionej faktury, która nigdy nie dotarła wraz z towarem do nabywcy, to w świetle obowiązujących przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, nie ma możliwości skorygowania tego podatku za pomocą faktury korygującej, gdyż brak jest podstaw do jej wystawienia, w związku z czym brak jest również podstaw do dokonania korekty deklaracji w części dotyczącej odprowadzonego podatku należnego.

W przedmiotowej sprawie opisanej we wniosku należy obciążyć przewoźnika wartością odpowiadającą cenie sprzedaży towarów, których niedobór stwierdzono. Ponadto dla celów dowodowych, niezbędne jest posiadanie wszelkiej dokumentacji związanej z zaistniałymi zdarzeniami w postaci protokołów zniszczeń, protokołów z policji, itp. Zgodnie z art. 180 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Ponadto zgodnie z art. 181 tej ustawy dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej (...).

Mając na uwadze zaprezentowane przez Spółkę stanowisko, tutejszy organ podatkowy uznaje je za nieprawidłowe.

Odnośnie rodzaju posiadanych dokumentów potwierdzających fakt niedostarczenia towarów odbiorcy, dopuszczalne są wszelkie dowody, w związku z czym wymienione w piśmie rodzaje dokumentów takie jak: niepotwierdzony list przewozowy, protokół szkody, odmowa przyjęcia przesyłki mogą świadczyć o faktycznych zajściach i w tej części zapytania stanowisko Spółki jest prawidłowe.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl