0461-ITPB2.4511.18.2017.3.ŁS - PIT w zakresie odpłatnego zbycia udziału nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 8 stycznia 2017 r. (data wpływu 12 stycznia 2017 r.) uzupełnionym w dniu 12 kwietnia 2017 r. i 4 maja 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego zbycia udziału nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 12 kwietnia 2017 r. i 4 maja 2017 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odpłatnego zbycia udziału nieruchomości.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni oraz sześciu innych spadkobierców nabyli spadek po zmarłej w 1978 r. H. W. Fakt nabycia spadku potwierdzono na mocy postanowienia Sądu R. w K. z dnia 11 lipca 1985 r. Spadek nabyło rodzeństwo oraz rodzina pozostałego rodzeństwa. Spadkobiercy pozwem z dnia 3 kwietnia 2008 r. wnieśli do Sądu R. w K. o "uzgodnienie treści Księgi Wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym" poprzez wpisanie ich jako właścicieli nieruchomości, która w okresie po II wojnie światowej została zabrana im z naruszeniem prawa. Skarb Państwa władał zabraną nieruchomością co najmniej od roku 1952, jak później pokazał prawomocny wyrok Sądu Skarb Państwa był posiadaczem w "złej wierze". Na podstawie prawomocnych wyroków sądowych Sądu R. w K. z dnia 14 września 2012 r. sygn. akt X X XXX oraz Sądu O. w G., Wydział III Cywilny z dnia 7 lutego 2013 r., sygn. akt XXX uwzględniono Księgę Wieczystą w ten sposób, że nakazano wyłączenie z działu I KW działek wskazanych w wyroku Sądu i założenie dla tych działek nowej Księgi Wieczystej, w której w dziale II KW jako właściciele zostaną wpisani spadkobiercy po zmarłej w roku 1978 H.W. Grunty zostały protokolarnie przekazane spadkobiercom w dniu 16 września 2013 r. Aktem notarialnym Repertorium A nr XXX w dniu 15 kwietnia 2016 r. zostało dokonane zniesienie współwłasności - nieodpłatne, w wyniku którego spadkobiercy, którzy odzyskali nieruchomości podzielili między siebie działki bez dopłat i wzajemnych rozliczeń. Wnioskodawczyni (oraz dwie inne osoby, które łącznie z Wnioskodawczynią stały się współwłaścicielami zbywanej nieruchomości) nie otrzymała żadnej spłaty w wyniku zniesienia współwłasności ani nie dopłacała nikomu żadnej należności. Wnioskodawczyni (razem z dwoma innymi osobami) w wyniku zniesienia współwłasności została współwłaścicielką nieruchomości, którą to nieruchomość osoby te (łącznie) zbyły w dniu 29 kwietnia 2016 r. Wnioskodawczyni wskazuje również, że wartość udziału w nieruchomości, którą otrzymała w wyniku zniesienia współwłasności w dniu 15 kwietnia 2016 r. odpowiadała wartości posiadanego przez Nią udziału w nieruchomościach nabytych w drodze spadku przed dokonaniem czynności zniesienia współwłasności. W żadnym stopniu wartość nie przekraczała udziału posiadanego przed dokonaniem czynności zniesienia współwłasności co potwierdza zapis w akcie notarialnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy należny jest 19% podatek dochodowy z tytułu sprzedanej nieruchomości, skoro upłynęło ponad 30 lat, liczonych od momentu nabycia spadku, a nie od momentu odzyskania nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie musi opłacać podatku dochodowego od sprzedanej nieruchomości. Wątpliwości dotyczą tego, że nieruchomości te zostały odzyskane od Skarbu Państwa w roku 2013 (a więc w chwili zbycia upłynęły 3 lata). Samo nabycie spadku po rodzicach nastąpiło w roku 1985 i takie jest stanowisko Wnioskodawczyni. Zgodnie z interpretacją prawną spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Sąd postanowieniem stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobierców. Postanowienie Sądu potwierdza prawo spadkobierców do spadku od momentu jego otwarcia. Wnioskodawczyni wskazuje, że zwrot nieruchomości właścicielowi (lub jego następcom prawnym) nie jest nabyciem w rozumieniu przepisów ustawy o PIT, nie ma więc skutków podatkowych. Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawczyni powołuje przykładowe interpretacje indywidualne:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 stycznia 2013 r. sygn. IPPB2/415-1121/12-4/AK,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 2011 r., sygn. ITPB2/415-834/11/TJ,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 30 kwietnia 2012 r. sygn. IPTPB2/415-50/12-4/k.k.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości następuje przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment jej nabycia.

Ustawodawca w cytowanym powyżej przepisie posługuje się terminem nabycie. Termin "nabycie" oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni oraz sześciu innych spadkobierców nabyli spadek po zmarłej w 1978 r. H. W. Fakt nabycia spadku potwierdzono na mocy postanowienia Sądu R. w K. z dnia 11 lipca 1985 r. Spadek nabyło rodzeństwo oraz rodzina pozostałego rodzeństwa. Spadkobiercy pozwem z dnia 3 kwietnia 2008 r. wnieśli do Sądu R. w K. o "uzgodnienie treści Księgi Wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym" poprzez wpisanie ich jako właścicieli nieruchomości, która w okresie po II wojnie światowej została zabrana im z naruszeniem prawa. Skarb Państwa władał zabraną nieruchomością co najmniej od roku 1952, jak później pokazał prawomocny wyrok Sądu Skarb Państwa był posiadaczem w "złej wierze". Na podstawie prawomocnych wyroków sądowych Sądu R. w K. z dnia 14 września 2012 r. sygn. akt XXX oraz Sądu O. w G., Wydział III Cywilny z dnia 7 lutego 2013 r., sygn. akt XXX uwzględniono Księgę Wieczystą w ten sposób, że nakazano wyłączenie z działu I KW działek wskazanych w wyroku Sądu i założenia dla tych działek nowej Księgi Wieczystej, w której w dziale II KW jako właściciele zostaną wpisani spadkobiercy po zmarłej w roku 1978 H.W. Grunty zostały protokolarnie przekazane spadkobiercom w dniu 16 września 2013 r. Aktem notarialnym Repertorium A nr XXX w dniu 15 kwietnia 2016 r. zostało dokonane zniesienie współwłasności - nieodpłatne, w wyniku którego spadkobiercy, którzy odzyskali nieruchomości podzielili między siebie działki bez dopłat i wzajemnych rozliczeń. Wnioskodawczyni (oraz dwie inne osoby, które łącznie z Wnioskodawczynią stały się współwłaścicielami zbywanej nieruchomości) nie otrzymała żadnej spłaty w wyniku zniesienia współwłasności ani nie dopłacała nikomu żadnej należności. Wnioskodawczyni (razem z dwoma innymi osobami) w wyniku zniesienia współwłasności została współwłaścicielką nieruchomości, którą to nieruchomość osoby te (łącznie) zbyły w dniu 29 kwietnia 2016 r. Wnioskodawczyni wskazuje również, że wartość udziału w nieruchomości, którą otrzymała w wyniku zniesienia współwłasności w dniu 15 kwietnia 2016 r. odpowiadała wartości posiadanego przez Nią udziału w nieruchomościach nabytych w drodze spadku przed dokonaniem czynności zniesienia współwłasności. W żadnym stopniu wartość nie przekraczała udziału posiadanego przed dokonaniem czynności zniesienia współwłasności co potwierdza zapis w akcie notarialnym.

Jako że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "spadek", należy odwołać się do odpowiednich przepisów zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459). Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego, spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 ww. Kodeksu spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Oznacza to, że dniem nabycia przez spadkobiercę spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast postanowienie sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W świetle art. 196 § 1 współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W myśl art. 210 ww. ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Natomiast, zgodnie z art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeżeli:

Zatem zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości - w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, ale tylko wówczas gdy wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej przed dokonaniem tej czynności oraz zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby na rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że skoro wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię na skutek zniesienia współwłasności części nieruchomości w dniu 15 kwietnia 2016 r. nie przekroczyła wartości udziału, jaki przysługiwał Jej we współwłasności przed dokonanym podziałem i w wyniku tej czynności udział Wnioskodawczyni nie uległ powiększeniu, nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, datą nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w sprzedanej nieruchomości jest data nabycia spadku (nabycie nieruchomości na podstawie prawa spadkowego miało miejsce w 1978 r. w dacie śmierci H.W.), nie jest natomiast data wpisania do Księgi Wieczystej na mocy orzeczenia sądów oraz data zniesienia współwłasności.

W konsekwencji okres pięciu lat liczony od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do nabycia przez Wnioskodawczynię ww. udziału w nieruchomości, określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z dniem 31 grudnia 1983 r.

Tym samym odpłatne zbycie w dniu 29 kwietnia 2016 r. udziału w nieruchomości - z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu ww. przepisu, a uzyskany przychód nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dodatkowo należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), a zatem wywiera ona skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego jest skierowana. Niniejsza interpretacja jest wiążąca jedynie dla Wnioskodawczyni, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutku prawnego dla innych osób (pozostałych spadkobierców).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.