0115-KDIT3.4011.970.2022.2.DP - Wydatki na świadczenia małżonka jako koszt podatkowy

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych przez Pana małżonkę w ramach jej odrębnej działalności gospodarczej. Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 10 lutego 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Będzie prowadził Pan działalność gospodarczą o profilu projektowania specjalistycznego i agenta ubezpieczeniowego. Małżonka Pana również będzie prowadziła działalność gospodarczą o profilu agenta ubezpieczeniowego. Pana działalność gospodarcza "będzie miała podpisane umowy na wykonywanie działalności agenta ubezpieczeniowego", natomiast Pana małżonka jako osoba wykonująca czynności agencyjne na rzecz Pana firmy będzie zajmowała się wszelką działalnością w ramach agencji ubezpieczeniowej.

Wynagrodzenie z zakładów ubezpieczeń "będzie trafiało" do Pana działalności gospodarczej, ponieważ w ramach Pana działalności będą podpisywane umowy z towarzystwami ubezpieczeniowymi. Pana małżonka, wykonując dla Pana usługi agenta ubezpieczeniowego będzie wystawiała w ramach własnej działalności gospodarczej faktury za wykonane usługi na rzecz Pana firmy.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

W złożonym do wniosku uzupełnieniu wskazał Pan, że:

- Oczekuje interpretacji w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów faktur wystawionych na "Pana działalność gospodarczą" przez Pana małżonkę w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Faktury wystawione przez Pana małżonkę będą u Pana kosztem, a podatek od nich odprowadzi Pana małżonka.

- Przez "koszt pracy małżonki" rozumie Pan sytuację, w której Pana małżonka świadczy pracę na rzecz Pana firmy, a co za tym idzie chciałaby za wykonaną pracę wystawiać faktury na podstawie, których będzie Pan mógł wypłacać jej należność za wykonaną usługę.

- W związku ze wskazaniem: "Moja działalność gospodarcza będzie miała podpisane umowy na wykonywanie działalności agenta ubezpieczeniowego" wyjaśnienia Pan, że:

* mowa jest o umowach na pośrednictwo w sprzedaży ubezpieczeń. "Umowy te będzie miała podpisana Pana działalność".

* umowy podpisane będą z Towarzystwami Ubezpieczeniowymi i/lub z innymi pośrednikami ubezpieczeniowymi.

- Pisząc o czynnościach agencyjnych ma Pan na myśli wykonywanie pracy agenta ubezpieczeniowego, w tym m.in. sprzedaż ubezpieczeń majątkowych, wykonywanie dokumentacji zdjęciowej do zawartych ubezpieczeń oraz obsługa klienta, który chce zawrzeć ubezpieczenie majątkowe.

- Przez sformułowanie "Wszelka działalność" należy rozumieć działania jakie podejmuje się w pracy Agenta Ubezpieczeniowego, tj. obsługa klienta, sprzedaż polis i wykonywanie dokumentacji zdjęciowej.

- Małżonka Pana będzie posiadała wymagane uprawnienia do wykonywania pracy agenta ubezpieczeniowego, w tym indywidualne dostępy do systemów sprzedażowych Towarzystw Ubezpieczeniowych, dzięki czemu będzie Pan mógł powierzyć jej wypełnianie zadań agenta ubezpieczeniowego, tj. obsługi klienta, sprzedaży ubezpieczeń oraz wykonywania dokumentacji zdjęciowej.

- Wynagrodzenie z zakładów ubezpieczeń, to comiesięczna wypłata ustalonego procentu kwoty od sumy wszystkich sprzedanych ubezpieczeń przez Towarzystwa Ubezpieczeń i pośredników ubezpieczeniowych - tak zwana prowizja dla agenta ubezpieczeniowego. Wynagrodzenie z Towarzystw Ubezpieczeniowych i od pośredników ubezpieczeniowych, które wypracuje Pana małżonka będzie trafiało do Pana. Właśnie dlatego chciałby Pan, żeby małżonka Pana za wykonaną swoją pracę wystawiła dla Pana faktury, na podstawie których będzie mógł Pan wypłacić jej "zarobione pieniądze", a Pan fakturę tę zaliczy do kosztów działalności, ponieważ fizycznie część lub całość wynagrodzenia z zakładu ubezpieczeń będzie wypracowana przez Pana małżonkę i to ona rozliczy należny podatek dochodowy z tytułu działalności agenta ubezpieczeniowego.

Pytanie

Czy może zaliczyć Pan do kosztów uzyskania przychodów koszt pracy Pana małżonki, która za swoją pracę wystawi dla Pana fakturę zwolnioną z VAT zgodnie ze zwolnieniem podmiotowym?

Pana stanowisko w sprawie

Uważa Pan, że może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu fakturę "wystawioną przez działalność gospodarczą" Pana małżonki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy - oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodów istnieje związek przyczynowy.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów, powinien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* być poniesiony przez podatnika,

* być poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* być definitywny (rzeczywisty), czyli wartość poniesionego wydatku nie może zostać podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* zostać właściwie udokumentowany,

* wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów określonych w art. 23 ust. 1 ustawy.

W przypadku źródła przychodu, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągniecie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Przy czym - związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem ich źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodu.

Należy przy tym podkreślić, że obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego między poniesionym wydatkiem a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem tego źródła przychodów każdorazowo spoczywa na podatniku.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki; kosztem uzyskania przychodów jest jednak wynagrodzenie małżonka podatnika i małoletnich dzieci podatnika, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną - także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki, należne z tytułów określonych w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9 lub z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz. U. z 2018 r. poz. 1244), z zastrzeżeniem pkt 55 i art. 22 ust. 6ba.

W przypadku, gdy każdy z małżonków prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w jej ramach wykonuje usługi na rzecz firmy małżonka, to wykonanie tych usług nie stanowi pracy własnej małżonka. Mamy tu bowiem do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami gospodarczymi, ponieważ każdy z małżonków jako odrębny przedsiębiorca będzie wykonywał usługi dla firmy drugiego małżonka i wystawiał dokumenty potwierdzające wykonanie tych usług.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że będzie Pan prowadził działalność gospodarczą m.in. w zakresie świadczenia usług agenta ubezpieczeniowego. Małżonka Pana również będzie prowadziła działalność gospodarczą o profilu agenta ubezpieczeniowego i w ramach tej działalności będzie na rzecz prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, zajmowała się wszelką działalnością w ramach agencji ubezpieczeniowej.

Wobec tego, stwierdzić należy, że w sytuacji gdy Pan oraz Pana małżonka będziecie prowadzić odrębne działalności gospodarcze, a Pana żona w ramach prowadzonej własnej działalności gospodarczej będzie świadczyła usługi na rzecz Pana firmy, to w takiej sytuacji wartość usług świadczonych przez firmę Pana małżonki na rzecz firmy prowadzonej przez Pana będzie mogła stanowić dla Pana koszty uzyskania przychodów, o których wartość może pomniejszyć Pan przychód osiągnięty z działalności gospodarczej.

Podkreślić należy, że zawieranie tego typu transakcji podporządkowane jest określonym wymogom.

Prowadzący takie odrębne działalności gospodarcze, zawierający umowy między sobą powinni mieć jednak na uwadze treść przepisu art. 23o ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczącego transakcji między podmiotami powiązanymi.

Zgodnie z art. 23o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że świadczenie usług przez Pana małżonkę w ramach odrębnej działalności gospodarczej na rzecz odrębnej działalności gospodarczej prowadzonej przez Pana, nie stanowi przeszkody dla możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie usług świadczonych przez Pana małżonkę.

W konsekwencji, wydatki poniesione na nabycie usług, wynikających z wystawianych przez Pana małżonkę faktur potwierdzających wykonanie usług właściwie przez Pana zaewidencjonowane mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, jeżeli w istocie zostaną poniesione i spełniać będą przesłanki wskazane w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Faktura wystawiona przez Pana małżonkę na rzecz Pana firmy nie może być kosztem, może stanowić jedynie dokument, będący podstawą zaliczenia poniesionego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Wskazać ponadto należy, że zaliczając określony wydatek do kosztów uzyskania przychodów, podatnik stosuje przepis prawa podatkowego o charakterze materialnoprawnym, tj. uznaje, że zaistniałe po jego stronie okoliczności wypełniają hipotezę określonej normy prawnej (mieszczą się w zakresie zastosowania danej normy prawnej/danego przepisu). Podejmując decyzję o zastosowaniu danego przepisu prawa podatkowego, podatnik musi liczyć się jednak z koniecznością przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość tej czynności, jaka może się pojawić na etapie ewentualnych postępowań podatkowych lub kontrolnych. Udowodnienie prawidłowości zaliczenia opisanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów może zatem wymagać w szczególności udowodnienia: poniesienia wydatków, ich charakteru, w szczególności ich celowości, racjonalności działań podatnika, a w konsekwencji braku okoliczności uniemożliwiających uznanie przedmiotowych kosztów za koszty uzyskania przychodów. W ramach postępowania dowodowego może również zostać dokonana szczegółowa analiza związku ponoszonych wydatków z Pana przychodami.

Zasady udowadniania okoliczności faktycznych w postępowaniu podatkowym normuje ustawa - Ordynacja podatkowa. Na mocy art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodami takimi mogą być księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej, z zastrzeżeniem art. 284a § 3, art. 284b § 3 i art. 288 § 2, oraz materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe (art. 181 Ordynacji podatkowej). Stosownie do art. 187 § 1 ww. aktu prawnego, organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Ocena kwestii udowodnienia danej okoliczności jest dokonywana na podstawie całości zgromadzonych dowodów (art. 191 tej ustawy).

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy - Ordynacja podatkowa. Dokonując interpretacji indywidualnej organ interpretacyjny przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Innymi słowy, organ wydający interpretacje indywidualne opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, tj. okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Nie prowadzi natomiast postępowania dowodowego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).