0115-KDIT2.4011.898.2021.2.RS - Skutki podatkowe likwidacji rachunku oszczędnościowo-kredytowego (kasy mieszkaniowej) nabytego w drodze cesji

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 16 maja 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT2.4011.898.2021.2.RS Skutki podatkowe likwidacji rachunku oszczędnościowo-kredytowego (kasy mieszkaniowej) nabytego w drodze cesji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 grudnia 2021 r. wpłynął Pani wniosek z 23 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych likwidacji rachunku oszczędnościowo-kredytowego (kasy mieszkaniowej) nabytego w drodze cesji. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 22 marca 2022 r. (wpływ 29 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani ojciec był właścicielem rachunku oszczędnościowo-kredytowego (kasy mieszkaniowej) prowadzonego przez Bank (...).

18 maja 2021 r. przeniósł prawa i obowiązki do ww. rachunku na swoją córkę, czyli na Panią.

1 czerwca 2021 r. wydała Pani dyspozycję wycofania oszczędności po zakończeniu okresu oszczędzania z ww. rachunku. Dyspozycja została zrealizowana 11 czerwca 2021 r. - Bank przy wycofaniu pobrał zryczałtowany podatek dochodowy od odsetek w wysokości (...).

Cesja praw do rachunku oszczędnościowo-kredytowego została dokonana na podstawie oświadczenia o przeniesieniu praw i obowiązków posiadacza rachunku oszczędnościowo-kredytowego na osobę bliską (wg druku udostępnionego przez Bank) 18 maja 2021 r. Nie była to zatem umowa darowizny.

Ww. kasa mieszkaniowa stanowi rodzaj działalności Banku, polegającej na prowadzeniu rachunku oszczędnościowo-kredytowego i udzieleniu kredytu kontraktowego w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 2224).

Pytanie

Czy likwidacja kasy mieszkaniowej, tj. wypłata przez Bank wkładu, odsetek i premii gwarancyjnej, na Pani konto będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego, o którym mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, cesja kasy mieszkaniowej, która nie została dokonana w formie darowizny, mieści się w katalogu wymienionym w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc stanowi przychód z praw majątkowych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy stanowi, że wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20. Przepis ten jednocześnie nie ogranicza ani rodzaju otrzymanych świadczeń, ani ich wartości. Art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn określa, że do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Skoro zatem znajduje się Pani w I grupie podatkowej, a prawo cesji kasy mieszkaniowej nie zostało wyłączone z katalogu w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - więc realizacja kasy również będzie podlegać pod ww. przepisy.

Podobne stanowisko wyrażono m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 sierpnia 2019 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.309.2019.1.AK1.

Likwidacja kasy mieszkaniowej, tj. wypłata przez Bank wkładu, odsetek i premii gwarancyjnej na Pani konto nie będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego - zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia, otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy wymienia jako źródło przychodu "inne źródła". W myśl art. 20 ust. 1 ustawy:

za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 tej ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy - jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

W niniejszej sprawie należy odróżnić skutki podatkowe nabycia przez Panią praw i obowiązków do rachunku oszczędnościowo-kredytowego w drodze cesji od wypłaty przez bank środków pieniężnych w związku z likwidacją kasy mieszkaniowej.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 o podatku dochodowym od osób fizycznych:

źródłami przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Zgodnie z art. 18 ww. ustawy:

za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przepisy ustawy podatkowej mimo, że posługują się terminem "prawa majątkowe", nie definiują tego pojęcia, a zawarty w art. 18 katalog tych praw jest jedynie przykładowy - na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Oznacza to, że przychód powstały w związku z wszelkiego rodzaju prawami majątkowymi, które nie zostały wprost przyporządkowane do innych źródeł przychodów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, mieści się w kategorii przychodów wymienionych w art. 18 tej ustawy. Zatem tą kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem lub nabyciem przez niego praw o charakterze majątkowym.

Wobec powyższego, cesja kasy mieszkaniowej z ojca na Panią, która nie została dokonana w formie darowizny, stanowi przychód z praw majątkowych i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje zwolnienie od podatku w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy. Z jego treści wynika, że:

wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Sposób ustalania wartości pieniężnej świadczeń w naturze został uregulowany w art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z treści art. 11 ust. 2 tej ustawy:

wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Stosownie do brzmienia art. 11 ust. 2a ustawy:

wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się w następujący sposób:

1)

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)

jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3)

jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)

w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Natomiast w myśl art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)

do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)

do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)

do grupy III - innych nabywców.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że cesja kasy mieszkaniowej została dokonana pomiędzy ojcem a córką (Panią), czyli pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o spadkach i darowiznach. Zatem dokonanie przez Pani ojca cesji kasy mieszkaniowej na Panią stanowi Pani przysporzenie majątkowe, którego źródłem są prawa majątkowe podlegające uregulowaniom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak uzyskany z tego tytułu przychód (przysporzenie majątkowe) - na mocy art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Jednakże - wbrew Pani stanowisku - do uzyskanego świadczenia z tytułu likwidacji kasy mieszkaniowej i wypłaty zgromadzonych środków wraz z odsetkami nie znajduje zastosowania powołany art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z ww. przepisu wynika bowiem, że w dyspozycji zwolnienia przedmiotowego mieści się wyłącznie wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Skoro zatem w związku z wycofaniem oszczędności z kasy mieszkaniowej uzyskała Pani świadczenie pieniężne, uznać należy, że w przedstawionej we wniosku sytuacji wskazane przez Panią zwolnienie przedmiotowe nie znajduje zastosowania.

W kontekście powyższego podkreślić należy, że zwolnienia przedmiotowe są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

W tym miejscu należy wskazać, że wypłata przez Bank na Pani rzecz wkładu zgromadzonego na rachunku oszczędnościowo-kredytowym będącym przedmiotem umowy cesji nie spowoduje po Pani stronie powstania przychodu, gdyż była to czynność neutralna podatkowo. Zatem z tytułu wypłaty przez Bank wkładu mieszkaniowego nie uzyskała Pani przysporzenia majątkowego.

Przechodząc do dalszych konsekwencji likwidacji rachunku w kasie mieszkaniowej i wypłaty wkładu należy zauważyć, że ulga z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową została zlikwidowana z dniem 1 stycznia 2002 r. - z jednoczesnym zachowaniem praw nabytych.

Zgodnie z art. 27a ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r.:

jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych m.in. na systematyczne gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej, a następnie:

- wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,

- przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych

- do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2001 r. Nr 134, poz. 1509):

przepis art. 27a ust. 13 ustawy wymienionej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po dniu 1 stycznia 2002 r.

W świetle powyższego, ewentualny obowiązek zwrotu ulgi podatkowej ciąży również na dziecku, które prawa do rachunku oszczędnościowo-kredytowego "przejęło" po rodzicach w wyniku dokonanej cesji, jeżeli dziecko nie wydatkowało kwot zgromadzonych na tym rachunku zgodnie z celami systematycznego oszczędzania lub wycofało oszczędności z kasy mieszkaniowej przed upływem okresu systematycznego oszczędzania. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy dziecko w związku z kontynuacją wpłat na scedowany na nie rachunek korzystało lub nie korzystało z odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd w każdym przypadku, gdy rodzic korzystał z odliczeń z tytułu wpłat na rachunek oszczędnościowo-kredytowy prowadzony przez kasę mieszkaniową, a następnie dokonał cesji tego rachunku na rzecz dzieci własnych lub przysposobionych, obowiązki wynikające z posiadania takiego rachunku przechodzą na dziecko. Dlatego nawet gdy dziecko w związku z kontynuacją wpłat na ten rachunek nie korzystało z odliczeń w podatku dochodowym, to aby nie wystąpiła utrata prawa do ulgi podatkowej, jest zobowiązane wydatkować środki zgromadzone na tym rachunku zgodnie z celami systematycznego oszczędzania. W przeciwnym wypadku musi doliczyć w składanym przez siebie zeznaniu podatkowym kwoty faktycznie odliczone przez rodziców (a gdy i ono korzystało z odliczeń - kwoty faktycznie odliczone przez siebie jak i przez rodziców).

Z kolei rozpatrując kwestię opodatkowania uzyskanych przez Panią odsetek i innych przychodów od środków zgromadzonych na rachunku - w pierwszej kolejności należy wskazać na przepis art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 5.

Kwestie związane z kasami mieszkaniowymi i kredytami kontraktowymi uregulowane są w ustawie z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2021 r. poz. 2224).

W myśl art. 2 ust. 1 tej ustawy:

w rozumieniu ustawy określenie "kasa mieszkaniowa" oznacza finansowo wyodrębnioną działalność banków polegającą na prowadzeniu imiennych rachunków oszczędnościowo-kredytowych i udzielaniu kredytów kontraktowych.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

przez zawarcie umowy o kredyt kontraktowy osoba fizyczna zobowiązuje się do systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej przez czas oznaczony, a bank prowadzący kasę mieszkaniową - do przechowywania oszczędności i udzielenia po upływie tego okresu, z zastrzeżeniem art. 12 i 13, długoterminowego kredytu na cele mieszkaniowe.

Natomiast stosownie do art. 10 ust. 1 powołanej ustawy:

określony w umowie okres systematycznego oszczędzania nie może być, z zastrzeżeniem ust. 2, krótszy niż 36 miesięcy, licząc od dnia pierwszej wpłaty na rachunek oszczędnościowo-kredytowy w kasie mieszkaniowej.

Zgodnie z art. 14 tej ustawy,

posiadacz rachunku, przed udzieleniem kredytu, może w każdym czasie rozwiązać umowę, żądając wypłacenia zgromadzonych oszczędności i należnych odsetek, z tym że:

1)

jeżeli rozwiązanie umowy nastąpi przed upływem umownego terminu oszczędzania, kasa mieszkaniowa jest zobowiązana wypłacić oszczędności i odsetki w wysokości określonej w umowie, w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia zgłoszenia żądania;

2)

jeżeli rozwiązanie umowy nastąpiło po nabyciu uprawnień do otrzymania kredytu, kasa mieszkaniowa wypłaca oszczędności i odsetki naliczone za cały okres oszczędzania w wysokości 50% stosowanego przez bank prowadzący kasę mieszkaniową oprocentowania rocznego depozytu, w terminie określonym w umowie, a gdy nie jest określony - w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia zgłoszenia żądania.

W świetle powyższego, w związku z likwidacją kasy mieszkaniowej posiadacz rachunku może żądać wypłacenia zgromadzonych oszczędności i należnych odsetek. Premia gwarancyjna przysługuje natomiast właścicielom książeczek mieszkaniowych zgodnie z zapisami ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych.

Przepis art. 52a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymieniony w art. 30a ust. 1 ustawy, zawiera szczegółowy katalog zwolnień niektórych dochodów z zysków kapitałowych oraz określa warunki nabywania i utraty tych zwolnień. Zwolnione z podatku dochodowego - pod warunkiem spełnienia ściśle określonych w tym przepisie przesłanek - są dochody enumeratywnie wymienione w ust. 1 omawianego artykułu.

I tak, zgodnie z art. 52a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

zwalnia się od podatku dochodowego dochody (przychody), o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 3, jeżeli są wypłacane albo stawiane do dyspozycji podatnika od środków pieniężnych zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym dniem.

W myśl art. 52a ust. 2 ustawy:

zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie ma zastosowania do dochodów (przychodów) od środków pieniężnych zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym dniem - wypłacanych lub stawianych do dyspozycji na podstawie tych umów zmienionych, przedłużonych lub odnowionych począwszy od dnia 1 grudnia 2001 r.

Zgodnie z art. 52a ust. 5 ustawy:

zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie ma również zastosowania do dochodów (przychodów) od środków pieniężnych zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym dniem, w przypadku gdy umowa ta:

1)

została rozwiązana przed upływem okresu, na który została zawarta, bez względu na przyczynę tego rozwiązania;

2)

przewiduje możliwość wypłaty całości lub części kapitału, w tym z tytułu skapitalizowanych odsetek, zgromadzonego przez podatnika w trakcie trwania umowy, a podatnik z tej możliwości skorzystał.

Stosownie do art. 52a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

w przypadku, o którym mowa w ust. 5, podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia rachunku podatnika albo do gromadzenia środków pieniężnych podatnika w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania pobiera podatek, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 3, w dniu rozwiązania umowy albo wypłaty całości lub części kapitału, o którym mowa w ust. 5 pkt 2. Przepisy ust. 3 i art. 42 stosuje się odpowiednio, z tym że podatek pobiera się od sumy dochodów (przychodów) uzyskanych począwszy od dnia 1 marca 2002 r.

Ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) skreślony został pkt 5 ust. 1 w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zwalniający z podatku dochodowego odsetki i dyskonta od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa i od obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych, z wyjątkiem rachunków bankowych utrzymywanych w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą.

Znosząc od 1 marca 2002 r. powyższe zwolnienie podatkowe ustawodawca, kierując się zasadą ochrony praw nabytych, dodał art. 52a ustawy, w którym określił, że dochody zgromadzone zgodnie z określonymi zasadami przed dniem 1 grudnia 2001 r. pozostają w dalszym ciągu zwolnione od podatku, nawet jeśli zostały wypłacone lub pozostawione do dyspozycji począwszy od dnia 1 marca 2002 r.

Należy tutaj zauważyć, że z wykładni językowej przedmiotowego przepisu art. 52a, a w szczególności z zawartego w nim stwierdzenia " (...) zgromadzonych przez podatnika przed dniem 1 grudnia 2001 r., na podstawie umów zawartych na czas oznaczony przed tym dniem (...)" w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że przedmiotowemu zwolnieniu podlegają odsetki od środków zgromadzonych przed dniem 1 grudnia 2001 r. Innymi słowy przedmiotowemu zwolnieniu nie podlegają te odsetki, które zostaną podatnikowi naliczone od środków przez niego zgromadzonych od dnia 1 grudnia 2001 r. - nawet jeśli zostały one przez podatnika uzyskane na podstawie umowy zawartej przed dniem 1 grudnia 2001 r.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że przedmiotowemu zwolnieniu podlegają jedynie te odsetki, które zostały naliczone od środków zgromadzonych - w ramach umowy o kredyt kontraktowy - do dnia 1 grudnia 2001 r. Natomiast odsetki od środków zgromadzonych od dnia 1 grudnia 2001 r. podlegają opodatkowaniu, albowiem zgodnie z przedmiotowym przepisem art. 52a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okolicznością decydującą o możliwości zastosowania zawartego w nim zwolnienia z opodatkowania odsetek jest okres w jakim środki zostały zgromadzone na rachunku.

Rozpatrując natomiast możliwość zwolnienia z opodatkowania uzyskanego dochodu w oparciu o art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie on zastosowania. Należy bowiem zauważyć, że przepis art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy wyraźnie wskazuje, iż zwolnieniem w nim przewidzianym objęte są odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych. Przepis ten został uchylony ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328), która weszła w życie 18 października 2014 r. Jednocześnie ta sama ustawa zachowała zwolnienie odsetek i premii od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ww. ustawy:

zwalnia się od podatku dochodowego odsetki i premie gwarancyjne od wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych, o których mowa w ustawie z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 763).

Kwestie związane z gromadzeniem środków na książeczkach mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1779), dalej zwanej: ustawą o udzielaniu premii gwarancyjnych.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że zwolnienie w podatku dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy dotyczy odsetek i premii gwarancyjnych zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych, o których mowa w ustawie z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych.

Zatem skoro otrzymała Pani środki zgromadzone w kasie mieszkaniowej (którą reguluje ustawa o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego) nie zaś środki zgromadzone na książeczce mieszkaniowej (o której mowa w ustawie o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych) - przepis art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje zastosowania. Wobec tego należne Pani odsetki nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania również na podstawie ww. przepisu.

Jeżeli - jak wynika z treści wniosku - 1 czerwca 2021 r. wydała Pani dyspozycję wycofania oszczędności po zakończeniu okresu oszczędzania z ww. rachunku - to zastosowanie znajdzie art. 52a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem przedmiotowemu zwolnieniu podlegać będą jedynie te odsetki, które zostały naliczone od środków zgromadzonych - w ramach umowy o kredyt kontraktowy - do dnia 1 grudnia 2001 r. Natomiast odsetki od środków zgromadzonych od dnia 1 grudnia 2001 r. - podlegają opodatkowaniu.

Mając powyższe na uwadze Pani stanowisko, że wycofanie oszczędności z kasy mieszkaniowej i związana z tym wypłata przez bank wkładu, odsetek i premii nie będzie wiązała się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego - należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do wskazanej przez Panią w uzasadnieniu własnego stanowiska interpretacji nr 0114-KDIP3-2.4011.309.2019.1.AK1 należy wskazać, że interpretacja ta dotyczy innego stanu faktycznego i prawnego. Rozstrzygnięcie w niej zawarte zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego interpretację.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl