0115-KDIT2.4011.72.2021.1.RS

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2021 r. (data wpływu 27 stycznia 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 stycznia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca z dniem... kwietnia 2019 r. rozpoczął w Spółce pracę z miesięcznym wynagrodzeniem brutto 25.000 zł. Zawarta z Wnioskodawcą na czas określony umowa o pracę została rozwiązana w dniu... września 2019 r. na mocy oświadczenia złożonego przez Spółkę w trybie art. 52 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (dalej: "k.p.") bez zachowania okresu wypowiedzenia. W złożonym do Sądu Pracy pozwie Wnioskodawca domagał się przywrócenia do pracy. W związku ze skierowaniem przez Sąd Rejonowy sprawy do mediacji, w wyniku zawartej w 2020 r. przed mediatorem ugody, płatnik cofnął oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z Wnioskodawcą, a Wnioskodawca wyraził na to zgodę. Jednocześnie strony ugody oświadczyły, że łącząca je umowa o pracę uległa rozwiązaniu... września 2020 r. za porozumieniem stron, a płatnik wypłaci Wnioskodawcy tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę kwotę 135.000 zł, przy czym na ww. kwotę składają się:

W wykonaniu powyższej ugody dotychczas Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie w łącznej wysokości 97.500 zł, w tym:. września 2020 r. kwotę 60.000 zł i... września 2020 r. kwotę 37.500 zł, w obu przypadkach z tytułem przelewu "odszkodowanie".

Zgodnie z art. 50 § 3 k.p., jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Zgodnie z art. 50 § 4 k.p. odszkodowanie, o którym mowa w § 3, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu, którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące, co oznacza, że Wnioskodawcy przysługiwałoby w takim przypadku odszkodowanie za 3 miesiące pracy w kwocie 75.000 zł brutto. Natomiast zgodnie z art. 59 w związku z art. 58 k.p. tj. w przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony w trybie natychmiastowym z winy pracownika, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

W opisanej sytuacji, płatnik przyznając, iż do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia doszło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę skonstatował, iż w przypadku nie zawarcia ugody, Wnioskodawca byłby przywrócony do pracy, bądź też sąd orzekłby na jego rzecz odszkodowanie, co obligowałoby także płatnika do zmiany świadectwa pracy. W tej sytuacji płatnik wyraził wolę cofnięcia swojego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, na co Wnioskodawca wyraził zgodę, a nadto płatnik zobowiązał się do zmiany świadectwa pracy i zapłaty na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania, które zostało podzielone na dwie części:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle istniejącego stanu faktycznego, w stosunku do kwoty 75.000 zł ma zastosowanie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PDoFizU)? W szczególności, czy odszkodowanie przewyższające kwotę wynikającą z art. 58 k.p., ale mieszczące się w kwocie wynikającej z art. 50 § 4 k.p. jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów prawa rangi ustawowej i przepisów wykonawczych do tych aktów, tj. art. 50 § 4 Kodeksu pracy, a zatem czy to odszkodowanie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 PDoFizU?

Zdaniem Wnioskodawcy, wynikająca z ugody zawartej z Wnioskodawcą kwota 75.000 zł jest objęta zwolnieniem z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 PDoFizU, gdyż stanowi odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, przepisów prawa rangi ustawowej i przepisów wykonawczych do tych aktów. Przepis art. 50 § 4 Kodeksu pracy przewiduje, iż wysokość odszkodowania za wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nie może przekraczać trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Natomiast stosownie do art. 59 w związku z art. 58 k.p., w przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony w trybie natychmiastowym z winy pracownika, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Jednocześnie zgodnie z art. 36 § 1 Kodeksu pracy, okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi: 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy; 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy; 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata. Okresy wypowiedzenia określone w art. 36 § 1 Kodeksu pracy nie są jednak bezwzględnie obowiązujące. Judykatura uznaje dopuszczalność przedłużenia okresu wypowiedzenia, o ile jest to korzystniejsze dla pracownika, znajduje to potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2003 r., I PK 416/02, OSNP 2004, Nr 19, poz. 328. Zważywszy na powyższe strony stosunku pracy (będące jednocześnie płatnikiem i podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych) mogły przyjąć, iż odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia będzie stanowić wartość 3-miesięcznego wynagrodzenia, co jednocześnie będzie odpowiadać przejętemu przez nie w ugodzie okresowi wypowiedzenia umowy o pracę. Tym samym w stosunku do kwoty odszkodowania w wysokości 75.000 zł ma zastosowanie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, Wnioskodawca z dniem... kwietnia 2019 r. rozpoczął w Spółce pracę z miesięcznym wynagrodzeniem brutto 25.000 zł. Zawarta z Wnioskodawcą na czas określony umowa o pracę została rozwiązana w dniu... września 2019 r. na mocy oświadczenia złożonego przez Spółkę w trybie art. 52 § 1 pkt 2 ustawy - Kodeks pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia. W złożonym do Sądu Pracy pozwie Wnioskodawca domagał się przywrócenia do pracy. W związku ze skierowaniem przez Sąd Rejonowy Wydział Pracy sprawy do mediacji, w wyniku zawartej... lipca 2020 r. przed mediatorem ugody, płatnik cofnął oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z Wnioskodawcą, a Wnioskodawca wyraził na to zgodę. Jednocześnie strony ugody oświadczyły, że łącząca je umowa o pracę uległa rozwiązaniu... września 2020 r. za porozumieniem stron, a płatnik wypłaci Wnioskodawcy tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę kwotę 135.000 zł, przy czym na ww. kwotę składają się:

W wykonaniu powyższej ugody dotychczas Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie w łącznej wysokości 97.500 zł, w tym:. września 2020 r. kwotę 60.000 zł i... września 2020 r. kwotę 37.500 zł, w obu przypadkach z tytułem przelewu "odszkodowanie".

W opisanej sytuacji, płatnik przyznając, iż do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia doszło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę skonstatował, iż w przypadku nie zawarcia ugody, Wnioskodawca byłby przywrócony do pracy, bądź też sąd orzekłby na jego rzecz odszkodowanie, co obligowałoby także płatnika do zmiany świadectwa pracy. W tej sytuacji płatnik wyraził wolę cofnięcia swojego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, na co Wnioskodawca wyraził zgodę, a nadto płatnik zobowiązał się do zmiany świadectwa pracy i zapłaty na rzecz Wnioskodawcy odszkodowania, które zostało podzielone na dwie części:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320, z późn. zm.), z wyjątkiem:

Należy zaznaczyć, że powyższym zwolnieniem objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia i to tylko te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a-g zacytowanego przepisu.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy - Kodeks pracy ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Ponadto należy podkreślić, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane zgodnie z wykładnią literalną. W związku z tym tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

Zgodnie z art. 52 § 1 ustawy - Kodeks pracy, pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

Stosownie do art. 50 § 1 Kodeksu pracy, jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na okres próbny nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać.

Zgodnie z art. 50 § 3 Kodeksu pracy, jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.

Odszkodowanie, o którym mowa w § 3, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące (art. 50 § 4 Kodeks pracy).

W myśl art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

Zgodnie z art. 59 Kodeksu pracy, w razie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas określony z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. W tym przypadku odszkodowanie przysługuje w wysokości określonej w art. 58.

Natomiast stosownie do treści art. 30 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, umowę o pracę rozwiązuje się na mocy porozumienia stron.

Przepisy ustawy - Kodeks pracy nie przewidują wypłaty odszkodowania w sytuacji rozwiązania umowy za porozumieniem stron. A do takiego sposobu rozwiązania umowy o pracę w przedstawionym stanie faktycznym w efekcie doszło.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości sprecyzowania na gruncie powołanego powyżej Kodeksu pracy podstawy prawnej ustalenia wysokości odszkodowania a tym samym stwierdzenia, iż zasady czy też wysokość wskazanego odszkodowania zostały ustalone na podstawie przepisów stosownych ustaw czy też aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, do których to przepisów odsyła powołany powyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego zawarta między Wnioskodawcą a pracodawcą ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy - Kodeks cywilny, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartej między stronami ugody, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować Wnioskodawcy utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści. Należy zauważyć, że w niniejszej sprawie rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą Wnioskodawcy). Odszkodowanie to ma więc charakter umowny i tak naprawdę ma zrekompensować zarobek jaki Wnioskodawca mógłby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.

W związku z powyższym należy uznać, iż wypłacona kwota nie stanowi odszkodowania, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zatem nie podlega zwolnieniu na podstawie tego przepisu. Kwota ta winna być zakwalifikowana do przychodu ze stosunku pracy, bowiem wypłata tego świadczenia miała swe źródło w uprzednio łączącym pracownika (Wnioskodawcę) z pracodawcą stosunku pracy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.