0115-KDIT2-1.4011.208.2019.1.MK - Określenie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2019 r. (data wpływu 28 maja 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 28 maja 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 2 czerwca 2008 r. wspólnie z mężem do majątku wspólnego Wnioskodawczyni kupiła działkę budowlaną w B przy ulicy W, na której wybudowano dom mieszkalny. Budowę domu zakończono na początku 2009 r., od dnia 1 grudnia 2008 r. Wnioskodawczyni była już zameldowana w domu, natomiast do domu Wnioskodawczyni wspólnie z mężem wprowadziła się przed Świętami Wielkanocnymi w 2009 r. Dom pomimo tego, że został wybudowany i zamieszkany, nie był formalno-prawnie oddany do użytkowania zgodnie z przepisami prawa budowlanego.

W dniu 18 stycznia 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę majątkową małżeńską, w której wyłączono obowiązującą w małżeństwie wspólność ustawową i ustanowiono ustrój rozdzielności majątkowej.

W dniu 6 czerwca 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę częściowego podziału majątku wspólnego, wskutek którego nabyła cały dom położony w B przy ulicy W do majątku osobistego, bez spłaty na rzecz męża.

W dniu 31 stycznia 2018 r. Wnioskodawczyni przedmiotowy dom sprzedała przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nabyła w całości dom do majątku osobistego w drodze umowy częściowego podziału majątku wspólnego.

W dniu 30 kwietnia 2019 r. Wnioskodawczyni złożyła w urzędzie skarbowym zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2018 (PIT-39), w którym wykazała przychód z tytułu sprzedaży nieruchomości w kwocie 500.000 zł, koszty uzyskania przychodu w kwocie 26.470 zł oraz dochód w kwocie 473.530 zł, a także zadeklarowała, że cały dochód przeznaczy na swoje cele mieszkaniowe.

Następnie Wnioskodawczyni złożyła w urzędzie skarbowym korektę zeznania o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2018, w którym skorygowała przychód do kwoty 250.000 zł, koszty uzyskania przychodu do kwoty 13.235 zł oraz dochód do kwoty 236.765 zł. Wnioskodawczyni skorygowała również kwotę dochodu zwolnionego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kwoty 0 zł. Z korekty zeznania wynika podatek do zapłaty w kwocie 44.985 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy środki pieniężne otrzymane z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości otrzymane przez Wnioskodawczynię w 2018 r. są przychodem w rozumieniu podatku dochodowego od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, środki otrzymane z tytułu zbycia nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię i męża do majątku wspólnego w 2008 r. z domem wybudowanym przez Wnioskodawczynie i męża na tej działce, który następnie w drodze częściowego podziału majątku wspólnego Wnioskodawczyni nabyła w całości w dniu 6 czerwca 2016 r. do majątku osobistego, nie stanowi dla Wnioskodawczyni przychodu w rozumieniu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni uważa, że złożone przez Nią zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2018 (PIT-39) jest błędne.

Wspólność małżeńska jest wspólnością bezudziałową, Wnioskodawczyni nie ma możliwości określenia w jakiej części nastąpiło nabycie przez Nią nieruchomości w trakcie obowiązywania w małżeństwie ustroju wspólności majątkowej, nie jest możliwe nabycie określonego udziału w nieruchomości, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej.

Ze względu na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie. Przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości. Nie można liczyć terminu nabycia, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej lub daty następującego w następstwie ustania tej wspólności podziału majątku wspólnego.

Małżonek, który otrzymuje całą nieruchomość w wyniku podziału majątku wspólnego, pozostaje właścicielem całej nieruchomości nabytej już wcześniej, dlatego też zniesienie wspólności majątkowej małżeńskiej nie ma wpływu na określenie daty nabycia nieruchomości dla ustalenia przychodu z jej odpłatnego zbycia.

Stanowisko Wnioskodawczyni potwierdza wykładnia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w uchwale z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, wyjaśnił, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego.

Uchwała ta została podjęta w odmiennym stanie faktycznym (dziedziczenie po zmarłym małżonku), jednak wyrażona w niej zasada prawna co do daty nabycia nieruchomości wchodzącej w skład wspólności małżeńskiej ma walor uniwersalny. Stwierdzono w niej, że dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów jest określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

d. innych rzeczy * jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zatem dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i ww. praw majątkowych istotne jest ustalenie daty ich nabycia.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem do majątku wspólnego nieruchomość w 2008 r. Następnie w dniu 18 stycznia 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę majątkową małżeńską, w której wyłączono obowiązującą w małżeństwie wspólność ustawową i ustanowiono ustrój rozdzielności majątkowej. W dniu 6 czerwca 2016 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem umowę częściowego podziału majątku wspólnego, wskutek którego nabyła cały dom do majątku osobistego, bez spłaty na rzecz męża. Dom ten został sprzedany w dniu 31 stycznia 2018 r.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której wskazano, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w ww. uchwale są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w prawie do nieruchomości dojdzie w efekcie ustania wspólności w wyniku innych zdarzeń niż śmierć małżonka. Zarówno w wyniku ustania wspólności ustawowej (np. poprzez rozwód) jak i w wyniku podziału tzw. majątku dorobkowego następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia tych składników w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy w świetle uchwały należy uznać datę nabycia do ustawowej wspólności małżeńskiej. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

W przedmiotowej sprawie za datę nabycia nieruchomości przez Wnioskodawczynię należy uznać datę nabycia tej nieruchomości do ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, tj. 2008 r. W związku z powyższym 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z dniem 31 grudnia 2013 r. W związku z tym prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, że dokonana w 2018 r. sprzedaż tej nieruchomości nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, ponieważ nie jest źródłem przychodu w rozumieniu powołanego wyżej przepisu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.