0115-KDIT1.4011.650.2023.1.MST - Ustalenie skutków podatkowych sprzedaży odziedziczonego udziału w nieruchomości położonej na terenie Republiki Czeskiej

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 września 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży odziedziczonego udziału w nieruchomości położonej na terenie Republiki Czeskiej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 3 sierpnia 2020 r. w Czechach zmarł ojciec Wnioskodawczyni A.B. Z racji tego, że zamieszkiwał przez wiele lat przed śmiercią w Czechach, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku toczyło się w Republice Czeskiej i w dniu 12 września 2022 r., po otrzymaniu prawomocnego postanowienia (prawomocne z dniem 30 czerwca 2022 r.) o stwierdzeniu nabycia spadku po ojcu, Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym deklarację SD-Z2 żeby skorzystać z możliwości zwolnienia od podatku. W skład masy spadkowej wchodził m.in. udział w wysokości¹/₂ w prawie własności nieruchomości - lokalu mieszkalnego położonego na terenie Czech. Ojciec Wnioskodawczyni nabył przedmiotowy udział w dniu 22 stycznia 2018 r.

W dniu 6 czerwca 2023 r. Wnioskodawczyni zbyła swój udział w przedmiotowej nieruchomości nabywcom czeskim. W związku z treścią przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.): art. 3 ust. 2b pkt 4, art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a, art. 10 ust. 5, art. 21 ust. 1 pkt 131, art. 30e ust. 4 pkt 2, art. 30e ust. 7, art. 30e ust. 8, art. 45 ust. 1a pkt 3 Wnioskodawczyni powzięła przekonanie, że wobec zbycia udziału w nieruchomości w okresie krótszym niż 5 lat od końca roku, w którym nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości przez spadkodawcę, musi wraz z deklaracją podatkową podatku od osób fizycznych za rok 2023 złożyć deklarację PIT-39 wskazującą na zamiar skorzystania z ulgi mieszkaniowej w ciągu 3 lat - przeznaczenia sumy nabytej ze sprzedaży udziału w nieruchomości na własne cele mieszkaniowe.

Niemniej jednak, po rozmowie z pracownikiem Krajowej Informacji Skarbowej, Wnioskodawczyni dowiedziała się, że w umowie między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 991 z późn. zm.): art. 6 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 21 ust. 1 obowiązuje metoda wyłączenia z progresją, co oznacza, że Wnioskodawczyni nie musi składać deklaracji PIT-39 albowiem opodatkowanie tego typu sprzedaży zależeć będzie wyłącznie od brzmienia czeskich przepisów. Zgodnie z czeskim prawem taka sprzedaż nie podlega opodatkowaniu po stronie zbywcy.

Pytania

1. Czy w przypadku zbycia na terenie Republiki Czeskiej odziedziczonego udziału w położonej na terenie Republiki Czeskiej nieruchomości przed upływem 5 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło jej nabycie przez spadkodawcę, dochód ze sprzedaży udziału będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na terenie Rzeczpospolitej Polskiej?

2. Czy Wnioskodawczyni, która dokonała takiego zbycia, powinna złożyć wraz z rocznym zeznaniem podatkowym za rok 2023 formularz PIT-39 celem skorzystania z ulgi mieszkaniowej?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że wobec treści art. 21 ust. 1 lit. a umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 991 z późn. zm.) i wobec wykazania nabycia tego majątku w drodze spadkobrania w terminie deklaracją SD-Z2 oraz wobec faktu, że kwota uzyskana ze zbycia udziału jest surogatem majątku nabytego w drodze spadkobrania, nie jest ona zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia udziału w nieruchomości.

Ad 2.

Wobec zaprezentowanego stanowiska dotyczącego odpowiedzi na pierwsze pytanie Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że nie musi składać deklaracji PIT-39 za rok 2023 oraz wskazywać zamiaru przeznaczenia kwoty otrzymanej ze sprzedaży udziału na cele mieszkaniowe, albowiem fakt ich takiego wykorzystania pozostanie bez znaczenia dla celów podatkowych, ponieważ zbycie nieruchomości nie zrodziło powstania obowiązku podatkowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W świetle art. 4a ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ww. ustawy jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy.

Stosownie do treści art. 10 ust. 5 omawianej ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Jak wynika z wniosku, nabyła Pani udział w nieruchomości w wyniku spadkobrania po ojcu zmarłym 3 sierpnia 2020 r., który udział ten nabył 22 stycznia 2018 r. Dokonała Pani odpłatnego zbycia odziedziczonego udziału w nieruchomości 6 czerwca 2023 r.

W odniesieniu zatem do skutków podatkowych dokonanej przez Panią sprzedaży, nastąpiła ona przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Okres ten w świetle powyższych przepisów należy bowiem liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył udział w nieruchomości będący przedmiotem sprzedaży (2018 rok). Tym samym osiągnięty przez Panią dochód z tego tytułu podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 i 2 cytowanej ustawy:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Stosownie natomiast do treści art. 30e ust. 5 powołanej ustawy:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Jak wynika z art. 30e ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody określone w ust. 1 poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a dochody te nie są zwolnione od opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub gdy z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami osiągniętymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie.

Z kolei w świetle art. 30e ust. 9 tej ustawy:

W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiągającego dochody określone w ust. 1 wyłącznie poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku dochodowego na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, lub gdy z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasadę określoną w ust. 8 stosuje się odpowiednio.

Z uwagi na powyższe uregulowania, jak i wobec faktu, że nieruchomość, w której udział nabyła Pani w spadku, położona była na terytorium Czech, dla celów określenia skutków podatkowych jej sprzedaży niezbędne jest uwzględnienie zapisów Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie dnia 13 września 2011 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 991).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 tej Umowy:

Zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z tytułu przeniesienia własności majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6 i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Przy czym sformułowanie "mogą być opodatkowane w drugim państwie" oznacza, że drugie państwo (w rozpatrywanym przypadku Czechy) ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa dochód ze sprzedaży nieruchomości podlega w tym państwie opodatkowaniu. Sformułowanie to oznacza zatem brak wyłączności do opodatkowania tego dochodu przez państwo, w którym podatnik ma miejsce zamieszkania. W świetle zapisów cytowanej umowy dochód osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce z tytułu sprzedaży majątku nieruchomego położonego w Czechach może być opodatkowany zarówno w państwie rezydencji, tj. w Polsce, jak i w Czechach, zgodnie z prawem tego państwa.

W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania należy zastosować przewidzianą w art. 21 ust. 1 umowy metodę unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie z treścią lit. a i b) tego przepisu:

W przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób:

a) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy może być opodatkowany w Republice Czeskiej, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania, z zastrzeżeniem postanowień liter b)-c) niniejszego ustępu.

b) Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 11, 12 lub 13, może być opodatkowany w Republice Czeskiej, Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi zapłaconemu w Republice Czeskiej. Jednakże, takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku, obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która przypada na dochód uzyskany w Republice Czeskiej.

Powyższy przepis reguluje dwie odrębne i niezależne od siebie metody unikania podwójnego opodatkowania, a zastosowanie każdej z tych metod zależy od rodzaju dochodu osiąganego przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce.

Wobec tego, że sprzedając udział w nieruchomości położonej w Czechach osiągnęła Pani dochód, który zgodnie z postanowieniami art. 13 ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może być opodatkowany w Republice Czeskiej, w Pani sytuacji zastosowanie znajdzie metoda proporcjonalnego odliczenia, o której mowa w art. 21 ust. 1 lit. b tej umowy (a nie - jak Pani wskazała w stanowisku do pytania nr 1 - metoda wyłączenia z progresją).

Analiza opisanej we wniosku sytuacji w kontekście powołanych przepisów prowadzi zatem do wniosku, że sprzedając w 2023 r. udział w nieruchomości położonej w Czechach uzyskała Pani przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i w Republice Czeskiej.

W konsekwencji, od podatku obliczonego przy zastosowaniu przepisów ww. ustawy będzie Pani mogła (w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania) odjąć kwotę podatku zapłaconego z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości w Czechach (gdyby taki był zapłacony), z uwzględnieniem ograniczenia wynikającego z art. 21 ust. 1 lit. b umowy polsko-czeskiej oraz z art. 30e ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obliczona w ten sposób kwota stanowić będzie kwotę podatku, jaką zobowiązana będzie Pani wykazać w zeznaniu podatkowym PIT-39 składanym za rok podatkowy, w którym uzyskała dany dochód - tj. do 30 kwietnia 2024 r. - i uiścić na rachunek właściwego urzędu skarbowego, chyba że spełnione zostaną warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 powołanej ustawy.

Stosownie bowiem do treści tego przepisu:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Wskazania przy tym wymaga, że w sytuacji zamiaru wydatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe zamiar ten nie zwalnia Pani z obowiązku złożenia we właściwym terminie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) wraz z załącznikiem PIT/ZG, czyli informacją o wysokości dochodów z zagranicy i zapłaconym podatku, w którym należy wykazać przychód osiągnięty w Czechach oraz zapłacony w tym państwie podatek.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i musi się Pani zastosować do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).