0115-KDIT1-2.4012.415.2018.1.AD - Zwolnienie z VAT usług pośrednictwa finansowego związanych z udzieleniem pożyczek nabywanych od podmiotu zagranicznego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 lipca 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT1-2.4012.415.2018.1.AD Zwolnienie z VAT usług pośrednictwa finansowego związanych z udzieleniem pożyczek nabywanych od podmiotu zagranicznego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 4 czerwca 2018 r. (data wpływu 6 czerwca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa finansowego nabywanych od podmiotu zagranicznego związanych z udzieleniem pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa finansowego nabywanych od podmiotu zagranicznego związanych z udzieleniem pożyczek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Świadczy na rzecz osób fizycznych niedziałających w charakterze przedsiębiorców (dalej: "Klienci" bądź "Konsumenci") m.in. usługi polegające na udzielaniu pożyczek, stanowiących kredyty konsumenckie w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1528).

Pożyczki są udzielane na rzecz klientów w systemie e-commerce, tj. za pośrednictwem sieci internetowej (Spółka nie posiada stacjonarnej sieci sprzedaży usług). Rozwiązanie takie niesie za sobą szereg korzyści, do których zaliczyć należy przede wszystkim:

* łatwość dotarcia do klienta (konsumenta) i pozostawania z nim w kontakcie,

* szybkość wydania pozytywniej decyzji o przyznaniu pożyczki,

* oszczędność czasu i zmniejszenie kosztów funkcjonowania,

* interaktywność,

* elastyczność,

* możliwość efektywniejszej realizacji działań marketingowych, nastawionych na zidentyfikowanie klientów z grupy docelowej i dotarcie do nich z ofertą pożyczkową.

Celem zwiększenia efektywności działań zamierzonych na pozyskanie nowych Klientów, a także zachęcenia do ponownego skorzystania z oferty Spółki przez jego dotychczasowych Klientów, Spółka zamierza nawiązać współpracę z wyspecjalizowanym podmiotem mającym siedzibę na Malcie (dalej: "Pośrednik"), będącym podatnikiem podatku od wartości dodanej, który nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Ów wyspecjalizowany podmiot ma bowiem do zaoferowania wsparcie przy wprowadzaniu na rynek produktów finansowych oferowanych w systemie on-line poprzez świadczenie usług pośrednictwa w zawieraniu umów pożyczkowych pomiędzy instytucjami pożyczkowymi a ich klientami.

W przypadku faktycznej realizacji wskazanego modelu współpracy, Spółka będzie zlecać Pośrednikowi wykonywanie usług pośrednictwa finansowego, stanowiących - w głównej mierze - czynności umożliwiające/ułatwiające jej udzielanie Klientom pożyczek on-line. Usługi świadczone przez Pośrednika będą nabywane przez Spółkę (dalej: "Usługi Pośrednictwa Finansowego").

Na Usługi Pośrednictwa Finansowego świadczone przez Pośrednika będzie składać się szereg powiązanych i w większości zautomatyzowanych czynności, łącznie niezbędnych do udzielania pożyczek, tj.:

* czynności mające na celu pozyskiwanie Klientów w celu zawarcia przez nich umów pożyczek z Wnioskodawcą, w tym w szczególności;

* zapewnienie i utrzymanie domeny internetowej oraz specjalnego systemu operacyjnego umożliwiającego sprzedaż pożyczek on-line, które razem będą tworzyć jedyny, dostępny dla potencjalnych pożyczkobiorców kanał zawierania umów pożyczki;

* podejmowanie działań marketingowych mających na celu dotarcie do potencjalnych pożyczkobiorców;

* poprzez stronę internetową przedstawienie oferty produktowej oraz jej warunków potencjalnym pożyczkobiorcom;

* obsługa komunikacji z potencjalnymi Klientami (w formie wiadomości testowych SMS oraz wiadomości elektronicznych E-MAIL) oraz przedstawienie potencjalnym Klientom ogólnych informacji dotyczących produktu oferowanego przez Wnioskodawcę;

* dokonywanie oceny zdolności kredytowej potencjalnych Klientów, z uwzględnieniem informacji uzyskanych w procesie weryfikacji tożsamości Klientów, zgodnie z wewnętrznymi wymaganiami Spółki i na tej podstawie dokonanie selekcji i wyboru Klientów, a także dostosowanie warunków umowy pożyczki do indywidualnych potrzeb Klientów (kwota, okres pożyczki);

* selekcjonowanie potencjalnych nabywców usług Spółki;

* przeprowadzanie kompleksowego procesu weryfikacyjnego Klientów, mającego na celu dostosowanie oferty Spółki do ich potrzeb i możliwości finansowych (bazując na ocenie możliwości finansowych danego Klienta, sugerowanej wysokości pożyczki i modelu jej spłacania);

* pozyskiwanie i gromadzenie danych o potencjalnych Klientach w celu przeprowadzenia oceny zdolności kredytowej, w tym zautomatyzowane kierowanie zapytań do Biura Informacji Kredytowej oraz innych podmiotów;

* zapewnienie i utrzymanie narzędzi pozwalających na wyeliminowanie przypadków defraudacji, wyłudzeń środków pieniężnych i prania pieniędzy przez Klientów;

* udostępnienie Klientowi dokumentacji związanej z zawartą przez niego umową pożyczki;

* obsługa komunikacji z dotychczasowymi, jak i nowo pozyskanymi Klientami (w formie wiadomości testowych SMS oraz wiadomości elektronicznych E-MAIL).

Opis procesu udzielania pożyczki na rzecz Klienta:

Potencjalny pożyczkobiorca - poprzez stronę internetową Pośrednika - będzie miał możliwość zawnioskowania o udzielenie mu kredytu konsumenckiego w określonej kwocie i na określony czas. Zapytanie o możliwość otrzymania od Spółki pożyczki trafi do Pośrednika, który dokona wstępnej oceny zdolności kredytowej Klienta (w tym celu nastąpi m.in. logowanie do bankowości internetowej i pozyskanie wyciągu bankowego potencjalnego Klienta). Na podstawie uzyskanych danych nastąpi właściwa ocena tejże zdolności, która będzie polegać na analizie kilkuset zmiennych, które zostaną zaprojektowane w taki sposób, aby ustalić prawdopodobieństwo ewentualnego braku spłaty kredytu konsumenckiego przez potencjalnego Klienta.

Ocena zdolności kredytowej będzie następować nie tylko na podstawie wyników analizy określonych czynników (w tym dotyczących oceny ryzyka niewypłacalności pożyczkobiorcy), ale również zapytań do zewnętrznych baz (Biuro Informacji Kredytowej, Krajowy Rejestr Dłużników), zawierających dane o historii kredytowej potencjalnego pożyczkobiorcy oraz inne istotne informacje potrzebne w procesie oceny zdolności kredytowej. Zapytania do zewnętrznych baz również będą przygotowywane i wysyłane - w sposób automatyczny - przez Pośrednika.

Na podstawie tak uzyskanych informacji, co do zasady, w sposób automatyczny (za pośrednictwem systemu dostarczanego przez Pośrednika) zapadnie pozytywna albo negatywna decyzja kredytowa (na marginesie należy wskazać, że procedury obowiązujące w Spółce przewidują również możliwość wydawania decyzji kredytowych w sposób niezautomatyzowany przez przedstawiciela Spółki). W przypadku decyzji o przyznaniu pożyczki system ustali również warunki, na jakich pożyczka zostanie udzielona Klientowi (kwota, okres spłaty - możliwość negocjowania pozostałych postanowień umownych przez Klienta będzie w praktyce wykluczona), a także wygeneruje dokumentację związaną z udzieleniem kredytu konsumenckiego, tj. umowę pożyczki pieniężnej oraz formularz informacyjny. Dokumenty te zostaną udostępnione w panelu użytkownika, jakim jest pożyczkobiorca.

Umowa o kredyt konsumencki - mająca charakter umowy przystąpienia (umowy adhezyjnej) - zostanie zawarta pomiędzy Spółką a Klientem, za które to strony transakcji będzie działała ta sama, odpowiednio umocowana osoba, która opatrzy umowę podpisem elektronicznym. Umowa - oprócz jej udostępnienia w panelu użytkownika (pożyczkobiorcy) - zostanie wysłana na adres e-mail Klienta.

Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że rola Spółki w procesie ustalania, czy Spółka zwiąże się umową o kredyt konsumencki z Klientem, będzie ograniczona do zaakceptowania warunków umowy wynegocjowanych przez Pośrednika z danym Klientem, tj. formalnego zawarcia umowy o kredyt konsumencki.

Opis kalkulacji wynagrodzenia Pośrednika.

Wynagrodzenie należne Pośrednikowi będzie kalkulowane w oparciu o ilość umów o kredyt konsumencki, które zostaną zawarte w okresie czasu, za jaki nastąpi rozliczenie pomiędzy Spółką i Pośrednikiem.

W tym miejscu należy również wskazać, że udział negatywnych decyzji kredytowych (odnośnie których obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Pośrednika nie powstanie) w stosunku do ogółu decyzji w sprawie udzielania kredytów konsumenckich powinien być - zdaniem Spółki - zdecydowanie mniejszy niż udział pozytywnych decyzji kredytowych, które będą skutkować koniecznością zapłaty wynagrodzenia za świadczoną usługę pośrednictwa finansowego na rzecz Pośrednika.

Na marginesie powyższych rozważań należy wskazać, że w przyszłości Pośrednik może stać się inwestorem i jedynym udziałowcem Spółki. Ta okoliczność nie będzie jednakże miała wpływu na opisany powyżej sposób świadczenia Usług Pośrednictwa Finansowego

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, wskazane w opisie zdarzenia przyszłego Usługi Pośrednictwa Finansowego nabywane od podatnika podatku od wartości dodanej w ramach importu usług, będą podlegać zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle ustawy o podatku od towarów i usług wskazane w opisie zdarzenia przyszłego Usługi Pośrednictwa Finansowego, nabywane od podatnika podatku od wartości dodanej w ramach importu usług, będą podlegać zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

Import usług jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług:

Jak stanowi art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: "VAT") podlega odpłatna dostawca towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (towarami zaś są, stosownie do art. 2 pkt 6 tej ustawy, rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii). Z kolei przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi wyżej zdefiniowanej dostawy towarów.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego przepisu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, pod pojęciem importu usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

* usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,

* usługobiorcą jest:

* w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,

* w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.

Jak stanowi art. 28b ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i la, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Mając na względzie przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że w roli usługodawcy, nieposiadającego siedziby działalności oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski, wystąpi Pośrednik, podmiot mający siedzibę i prowadzący działalność gospodarczą na Malcie.

Z kolei usługobiorcą - w odniesieniu do Usług Pośrednictwa Finansowego - będzie Spółka, tj. podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Ta okoliczność powinna skutkować uznaniem, że to Spółka - na podstawie ww. przepisów - będzie obowiązana do rozpoznania dla potrzeb VAT obowiązku podatkowego, powstałego z tytułu nabycia Usług Pośrednictwa Finansowego. Tym samym Spółka, nabywając usługi od Pośrednika, będzie zobowiązana do wykazywania w stosowanej deklaracji VAT importu usług ze stawką właściwą dla świadczenia tychże usług.

Stawska VAT właściwa dla importu Usług Pośrednictwa Finansowego:

Podstawowa stawka podatku VAT, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2- i 2c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże, w myśl art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednocześnie, przepisy ustawy o VAT oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Pojęcie usług i pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych:

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 347, str. 1, z późn. zm.; dalej: "Dyrektywa 112"). Zgodnie z tym przepisem państwa członkowskie zwalniają z podatku udzielanie kredytów i pośrednictwa kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Należy podkreślić, że ani przepisy krajowe, ani też przepisy Dyrektywy 112 nie zawierają definicji pojęcia "pośrednictwo", występujące odpowiednio w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT oraz art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 112. Sprawia to, że celem stwierdzenia, czy nabywane przez Spółkę Usługi Pośrednictwa Finansowego będą stanowić pośrednictwo w udzielaniu pożyczek należy w pierwszej kolejności - dla potrzeb dokonania wykładni normy prawnej wynikającej z analizowanego przepisu - zdefiniować wskazane pojęcie.

W oparciu o podstawkowe reguły w zakresie interpretowania przepisów - w przypadku, gdy dla pojęcia zastosowanego przez ustawodawcę w danym akcie prawnym nie wyprowadzono stosownej definicji, jak również pojęcie to nie jest definiowane przez inne ustawy, których charakter może sprawiać, że posłużenie się definicją w nich zawartą będzie celowościowo właściwe z punktu wadzenia dokonania poprawnej wykładni stosownego przepisu - konieczne jest odniesienie się do wykładni językowej.

Zgodnie z Wielkim słownikiem języka polskiego autorstwa PAN (http://wsjp.pl), pośrednictwo to "działalność polegająca na kojarzeniu strony sprzedającej lub oferującej coś ze stroną kupującą lub korzystającą z danej oferty". Z kolei opierając się na internetowej wersji słownika języka polskiego (http://sjp.pwoi.pl) należy stwierdzić, że pośrednictwo to "działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron" (znaczenie wskazane jako pierwsze), czy też "kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy" (znaczenie wskazane jako drugie). Inny słownik internetowy (http://encyklopedia.pwn.pl) w sposób bardzo zbliżony definiuje to pojęcie, uznając za pośrednictwo "umowę, w której jedna strona (pośrednik) zobowiązuje się do załatwienia stwarzania sposobności zawarcia umowy lub do pośredniczenia przy jej zawarciu".

Biorąc pod uwagę powyższe definicje słownikowe, w ocenie Spółki za istotę pośrednictwa należy przyjąć podejmowanie jakichkolwiek działań (a więc - co znamienne - bez względu na ich charakter) przyczyniających się do zawarcia transakcji pomiędzy sprzedawcą a nabywcą.

Analiza pojęcia "pośrednictwa" była również przedmiotem orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "TSUE").

W wyroku z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services Ltd TSUE dokonał analizy usługi świadczonej przez centrum obsługi telefonicznej (call center). Wnioski płynące z tego orzeczenia, ze względu na ich naturę, mają bez wątpienia znaczenie również dla stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem niniejszego wniosku. Otóż TSUE uznał, że pośrednictwo nie oznacza jedynie dostawy usługi materialnej, technicznej lub administracyjnej, która nie zmienia sytuacji prawnej lub finansowej. W skład takiej usługi powinno bowiem wchodzić zwłaszcza podejmowanie działań o charakterze negocjacji (a więc dostosowywania oferty dla potrzeb konkretnego klienta). Zdaniem TSUE, celem pośrednictwa jest bowiem uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę.

Na tezy wynikające z powyższego wyroku powołał się również TSUE w wyroku z dnia 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde. Według TSUE, działalność pośrednictwa stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły urnowy, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Wyrok ten potwierdza, że na działalność pośrednictwa mogą składać się różne odrębne usługi, które mieszczą się w pojęciu "pośrednictwa w sprawie kredytów". Co więcej, w wyroku tym podkreślono, że z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT.

Z kolei w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania) TSUE podkreślił, że zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem. Tym samym, usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

W tym miejscu należy zauważyć, że z treści art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych zarówno tych wykonywanych przez banki lub inne instytucje finansowe, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Wymienione zwolnienie ma charakter stricte przedmiotowy, tj. przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest jedynie rodzaj świadczonej usługi, a nie charakter czy formalny status podmiotu, który ją świadczy.

Opierając się na wyżej wskazanych orzeczeniach TSUE, wydanych w sprawach C-235/00, C- 453/05 oraz C-2/95, zdaniem Spółki, aby uznać daną usługę za usługę pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, konieczne jest wystąpienie następujących okoliczności z nią związanych:

* usługa ta jest świadczona za wynagrodzeniem na rzecz strony transakcji finansowej;

* z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej, usługa ta stanowi element usługi finansowej;

* celem świadczenia tej usługi jest dążenie do zawarcia umowy przez stronę transakcji finansowej (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści takiej umowy);

* usługa taka nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umowy, tj. np. nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej.

W ocenie Spółki, opisane powyżej Usługi Pośrednictwa Finansowego powinny spełniać wszystkie ww. kryteria. W szczególności:

* będą świadczone za wynagrodzeniem na rzecz Spółki, a więc strony transakcji finansowej; z punktu widzenia nabywców usług finansowych (czyli Klientów), Usługi Pośrednictwa Finansowego powinny być traktowane jako elementy usług finansowych;

* Usługi Pośrednictwa Finansowego będą nakierowane na dążenie do zawarcia umowy pożyczki pomiędzy Spółką a jej Klientami (przy czym Pośrednik nie będzie miał żadnego interesu co do treści umowy pożyczki, rentowności tej umowy, ani innych aspektów z nią związanych);

* Usługi Pośrednictwa Finansowego, w swej istocie, będą polegać na aktywnym działaniu Pośrednika, tj. prowadzeniu strony internetowej, podejmowaniu ustalonych działań oraz udostępnianiu Spółce funkcjonalności umożliwiających zawarcie umów pożyczek pomiędzy Spółką a jej Klientami (działalność Pośrednika nie będzie ograniczona wyłącznie do udostępniania informacji stronom transakcji finansowej).

Orzeczenia sądów administracyjnych/interpretacje podatkowe w przedmiocie usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych:

Poniżej Spółka wskazuje na argumentację zawartą w wybranych orzeczeniach sądów administracyjnych, czy też indywidualnych interpretacjach przepisów polskiego prawa podatkowego, które mogą posłużyć za punkt odniesienia dla sprawy będącej przedmiotem wniosku.

Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: "NSA") w: wyroku z dnia 26 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 922/12) wypowiedział się w kwestii istotnych kryteriów usług o charakterze pośrednictwa finansowego. Usługi te polegały na udostępnieniu w prowadzonym przez spółkę internetowym pasażu finansowym informacji o ofercie produktowej instytucji finansowych. Osoba odwiedzająca stronę internetową miała możliwość wypełnienia formularza kontaktu, czy też wniosku o produkt. NSA uznał, że: "Celem świadczonych przez skarżącą usług jest skojarzenie dwóch stron i doprowadzenie do zawarcia umowy między użytkownikiem a instytucją finansową. Skoro bowiem użytkownik po zapoznaniu się z przedstawioną przez skarżącą ofertą instytucji finansowych może wybrać odpowiedni dla niego produkt i go zakupić lub zgłosić zainteresowanie nim, to stworzona zostaje możliwość nawiązania kontaktu z instytucją finansową i nabycia jej produktu. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego takim działaniem spółka spełnia wynikający z powołanych wyżej orzeczeń TSUE warunek uczynienia wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sama spółka jako pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem uznać należy, że w przedstawionym stanie faktycznym spółka świadczy usługi pośrednictwa finansowego korzystające ze zwolnienia z opodatkowania VAT".

Co wymaga szczególnego podkreślenia, w ocenie NSA nieuprawnione było uznanie przez organ podatkowy, że w przedmiotowej sprawie rola spółki ograniczała się do stworzenia tzw. Hostingu internetowego, a więc do czynności stricte technicznych. Poniżej Wnioskodawca wskazuje na fragment powołanego wyroku, jako że argumentacja w nim przedstawiona dotyczy usług polegających na wykonaniu prac na stronie internetowej: "(...) podejmowane przez spółkę działania to nie tylko czynność udostępniania (oddania do dyspozycji) przestrzeni na stronie internetowej, ale również stworzenie instytucjom finansowym możliwości przedstawienia ich oferty, możliwość jej przeglądania i zapoznania się przez osoby zainteresowane, a także możliwość uzyskania kontaktu z doradcą instytucji finansowej, czy otrzymania wniosku i zawarcia umowy na zakup danego produktu.

Spółka nie tylko oddaje przestrzeń na stronie internetowej, ale również zapewnia narzędzia stwarzające możliwość przeglądania oferty, nawiązania kontaktu, pobrania wniosku, a w rezultacie tego zawarcie umowy i nabycie produktu. Poza samym przekazywaniem informacji skarżąca tworzy bądź nabywa narzędzia, a następnie udostępnia je w celu nawiązania kontaktu i zawarcia umowy. Zgodzić się należy ze skarżącą, że świadczone przez nią usługi nie mają wyłącznie charakteru czynności faktycznych związanych z umową. Nie jest to jedynie pasywne udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej. Spółka wychodzi poza czynności udostępniania na stronie internetowej informacji o produktach finansowych. Wyposażając stronę internetową w specjalne narzędzia, rozszerza zakres czynności, które wykonuje. Dzięki tym narzędziom spółka umożliwia zawarcie między użytkownikiem, a instytucją finansową umowy i rozpoczęcie świadczenia określonej usługi finansowej".

Zdaniem NSA, natura usług, których wykonywanie było analizowane w toku sprawy, spełnia przesłanki wynikające z ww. orzeczeń TSUE, a przede wszystkim warunek polegający na uczynieniu wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowy, nie mając przy tym żadnego interesu w zakresie treści takiej umowy. NSA orzekł, że w przedstawionym stanie faktycznym spółka świadczy usługi pośrednictwa finansowego korzystające ze zwolnienia od VAT.

W tym miejscu Spółka pragnie zauważyć, że finalnym efektem usług (świadczonych w sprawie będącej przedmiotem powyższego orzeczenia NSA był - w porównaniu z Usługami Pośrednictwa Finansowego nabywanymi przez Spółkę - stosunkowo wąski zakres czynności mających na celu zawarcie umowy pomiędzy instytucją finansową a finalnym nabywcą. Usługi te (tj. będące przedmiotem orzeczenia NSA) polegały bowiem na stworzeniu hostingu internetowego, jak również skonstruowaniu narzędzi pozwalających na zapoznanie się z ofertą i nawiązanie kontaktu z instytucją finansową.

Efektem Usług Pośrednictwa Finansowego nabywanych przez Spółkę będzie z kolei bardzo zaawansowany mechanizm, nastawiony na wykonywanie - w sposób automatyczny - szeregu czynności, które w tradycyjnym modelu świadczenia usług pośrednictwa finansowego powinien wykonać odpowiednio wyszkolony personel. Jak to zostało opisane w zdarzeniu przyszłym, będzie się na niego składać możliwość pozyskiwania Klientów (poprzez prezentowanie oferty Spółki szerokiej gamie potencjalnych pożyczkobiorców w sieci Internet), przedstawianie Klientom oferty, ocena zdolności kredytowej Klienta, przeprowadzanie kompleksowego procesu weryfikacyjnego Klientów, jak również dostosowanie oferty do potrzeb i możliwości finansowych Klientów oraz - finalnie - doprowadzenie do zawarcia umowy pożyczki pomiędzy Klientem i Spółką. Skoro więc NSA orzekł w przedmiotowym wyroku, że opisane usługi kwalifikują się do zwolnienia od VAT, to zdaniem Spółki, tym bardziej usługi Pośrednika wykonywane na rzecz Spółki powinny podlegać zwolnieniu od VAT (jako czynności w jeszcze szerszym stopniu nakierowane na uczynienie wszystkiego co możliwe, by w pierwszej kolejności zidentyfikować Klientów, a następnie doprowadzić do zawarcia umów pożyczek pomiędzy Spółką a jej Klientami).

Idąc dalej należy wskazać, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (dalej: "WSA") w prawomocnym wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. (sygn. I SA/Wr 189/12) przedstawił stanowisko analogiczne do zajętego przez NSA, uznając, że usługa pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych "charakteryzuje się tym, że pomiędzy instytucją finansową (pożyczkową) a klientem (zainteresowanym otrzymaniem pożyczki) pojawia się podmiot trzeci (pośrednik), który - pełniąc rolę "czynnika spajającego" - uczestniczy w opisanym wyżej procesie udzielania pożyczek. Rola pośrednika nie w każdym przypadku ogranicza się do "kojarzenia" podmiotów zainteresowanych udzieleniem i otrzymaniem pożyczki."

W przywoływanym powyżej wyroku WSA zauważył, że wobec braku definicji legalnej pojęcia "pośrednictwa" należy interpretować je przez pryzmat języka potocznego. W związku z tym wskazał na definicję zawartą w słowniku języka polskiego, a ponadto odwołał się do poglądów wyrażonych w orzeczeniach TSUE w sprawcach C-453/05 i C-235/00 (które to orzeczenia zostały przedstawione we wcześniejszej części niniejszego wniosku). Spółka ponownie podkreśla, iż jak już zostało to uargumentowane, Usługi Pośrednictwa Finansowego będą odpowiadać wszystkim kryteriom wypracowanym przez TSUE, od których spełnienia TSUE uzależnia możliwość uznania danego świadczenia za czynność pośrednictwa finansowego zwolnioną od VAT.

W ocenie Spółki, Minister Finansów podziela argumentację zaprezentowaną w wyżej wskazanych wyrokach sądów administracyjnych, co wynika m.in. z interpretacji indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 21 stycznia 2015 r. (sygn. IPPP3/443-1064/14-3/IG oraz IPPP3/443-1065/14-3/KT, a także z dnia 28 lipca 2016 r. sygn. IPPP1/4512-392/16-4/Kr i z dnia 10 sierpnia 2016 r. sygn. IPPP1/4512-509/16- 2/JL). Wynika to również z interpretacji indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 11 maja 2016 r. sygn. IBPP2/4512-133/15/KO oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 czerwca 2016 r. sygn. ITPP1/4512-341/16/MS.

W tym miejscu należy jednakże zwrócić szczególną uwagę na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 czerwca 2017 r. nr 0114-KDIP1- 2.4012.67.2017.2.KT, która zapadła na gruncie bardzo zbliżonego stanu faktycznego. Otóż w treści tej interpretacji organ ją wydający przychylił się do stanowiska wnioskodawcy i uznał, że: "(...) usługi wykonywane za pośrednictwem serwisu internetowego, umożliwiające zainteresowanym stronom - odpowiednio - udzielenie pożyczki lub jej uzyskanie, poprzez: zapewnienie funkcjonowania domeny internetowej oraz systemu operacyjnego umożliwiającego sprzedaż pożyczek on-line (które są jedynym dostępnym dla potencjalnych pożyczkobiorców kanałem zawarcia umowy pożyczki), przedstawienie oferty produktowej oraz jej warunki potencjalnym pożyczkobiorcom, ocenę potencjalnych pożyczkobiorców za pomocą dostępnych systemów oceny kredytowej i dokonywanie na tej podstawie selekcji i wyboru Klientów, dostosowanie (negocjowanie) warunków umowy pożyczki do indywidualnych Klientów, wreszcie zawarcie umowy pożyczki (dostarczenie pożyczkobiorcy dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy, potwierdzenie przez Klienta treści zawieranej umowy oraz - po zawarciu umowy pożyczki - przesłanie na adres e-mail Pożyczkobiorcy potwierdzenia zawarcia umowy pożyczki) - stanowią usługi pośrednictwa finansowego". W konsekwencji powyższego Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy zgodnie z którym: "(...) wskazane w opisie stanu faktycznego oraz zdarzeniu przyszłym Usługi Pośrednictwa Finansowego nabywane od podatnika podatku od wartości dodanej w ramach import usług, podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT".

Spółka w całości przychyla się do stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wyrażonego w ww. interpretacji indywidualnej i podziela tezy tam zawarte.

Usługi nabywane przez Spółkę jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych:

W ocenie Spółki, nabywane Usługi Pośrednictwa Finansowego będą spełniać wszystkie przesłanki konieczne dla uznania ich za usługi zwolnione od VAT, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Za takim podejściem przemawia przede wszystkim fakt, że:

* usługi Pośrednictwa Finansowego będą świadczone za wynagrodzeniem i na rzecz strony transakcji finansowej (czyli Spółki);

* z punktu widzenia nabywcy usług finansowych (tj. Klientów), Usługi Pośrednictwa Finansowego będą stanowić elementy usług finansowych;

* świadczenie Usług Pośrednictwa Finansowego będzie nakierowane na zawarcie umów pożyczek przez strony transakcji finansowej (Spółkę i Klientów);

* Usługi Pośrednictwa Finansowego nie będą miały wyłącznie charakteru wykonywania czynności faktycznych związanych z umową, tj. nie będą wyłącznie polegać na udostępnianiu informacji stronom transakcji finansowej, lecz na aktywnych działaniach zmierzających do zawarcia umów o kredyt konsumencki (począwszy od zapewnienia platformy i oprogramowania niezbędnego do oferowania pożyczek on-line, prezentowania oferty potencjalnym Klientom, weryfikowania danych wprowadzonych do systemu przez potencjalnych Klientów, przeprowadzania oceny zdolności kredytowej klientów, a skończywszy na przedstawieniu oferty dostosowanej do konkretnych potrzeb potencjalnego Klienta).

Biorąc pod uwagę, że art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT stanowi zwolnienie przedmiotowe, a więc zwolnienie warunkowane wykonywaniem danego rodzaju usługi - i to bez względu na podmiot i sposób, w jaki się ją wykonuje - a na dodatek fakt, że zwolnienie to stanowi implementację wymogów Dyrektywy 112, zdaniem Spółki, ograniczenie stosowania go jedynie do czynności wykonywanych przez strony umowy pożyczki stanowiłoby interpretację contra legem. Pośrednictwo, z natury rzeczy, będzie wykonywane przez podmiot, który nie będzie stroną umowy (tj. np. przez podmiot, który będzie jedynie pośredniczyć w zawarciu umów o kredyt konsumencki).

W związku z powyższym - w ocenie Spółki - usługi opisane w treści niniejszego wniosku jako "Usługi Pośrednictwa Finansowego", nabywane przez Spółkę od Pośrednika mającego siedzibę i miejsce prowadzenia działalności na Malcie w ramach importu usług, będą korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Mając na uwadze przedstawione wyżej argumenty, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl