0114-KDIP4-3.4012.13.2020.1.IG - Zwolnienie z VAT usług w zakresie zarządzania działalnością funduszy inwestycyjnych.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 marca 2020 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-3.4012.13.2020.1.IG Zwolnienie z VAT usług w zakresie zarządzania działalnością funduszy inwestycyjnych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2020 r. (data wpływu 13 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług na rzecz ZASI - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 stycznia 2020 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku zwolnienia od podatku świadczonych usług na rzecz ZASI.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT.

Wnioskodawca rozważa w najbliższym czasie rozpoczęcie, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, współpracy z innym podmiotem - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością świadczącą usługi zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1355, dalej: "Ustawa o funduszach inwestycyjnych").

Działalność Wnioskodawcy związana będzie z działalnością inwestycyjną w zakresie, w jakim działalność ta prowadzona jest przez tzw. alternatywną spółkę inwestycyjną (dalej: "ASI"). Zgodnie z art. 8a ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, alternatywna spółka inwestycyjna jest rodzajem alternatywnego funduszu inwestycyjnego innym niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną (art. 8a ust. 3 Ustawy o funduszach inwestycyjnych).

ASI prowadzi działalność w formie spółki komandytowej, co jest zgodne z przepisami Ustawy o funduszach inwestycyjnych, która przewiduje, że alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie bądź spółki kapitałowej (w tym spółki europejskiej), bądź też w formie spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka kapitałowa.

ASI zarządzana jest przez tzw. zarządzającego ASI (dalej: "ZASI"). Zgodnie z art. 8b ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną (ASI), w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem. Status zarządzającego ASI posiadać może wyłącznie spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI bądź też spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z Ustawą o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI jest obowiązany prowadzić działalność w zakresie zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną w sposób rzetelny i profesjonalny, z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z zasadami uczciwego obrotu, w interesie ASI i ich inwestorów, a także w celu zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego.

Przedmiotem działalności ZASI, z którym Wnioskodawca nawiąże współpracę, jest działalność związana z zarządzaniem alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, w tym wprowadzanie ich do obrotu (PKD 66.30.Z). Z kolei przedmiotem działalności ASI, którym aktualnie zarządza ZASI, jest działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (PKD 64.30.Z).

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza zawrzeć z ZASI umowę o świadczenie usług ("Umowa"). Przedmiotem Umowy będą w szczególności usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym ASI oraz jej ryzykiem obejmujące m.in. usługi:

1.

prowadzenia, pozyskiwania i nadzoru nad projektami badawczo-rozwojowymi (B+R), w tym wykonywania badania due diligence prawnego, technicznego i biznesowego potencjalnych grantobiorców - spółek prawa handlowego będących beneficjentami środków przekazywanych przez ZASI tytułem inwestycji dokonywanej w imieniu i na rzecz ASI,

2.

negocjacji warunków inwestycji,

3.

kontroli kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI,

4.

planowania i koordynacji zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy,

5.

kreowania i aktualizowania polityki inwestycyjnej ASI, w tym dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, wskazywanie dziedzin naukowych oraz inwestycyjnych o szczególnym potencjale dla ASI,

6.

ustalania oraz monitowania celów w obszarze badawczo-rozwojowym, realizowanych w wyniku działalności inwestycyjnej ASI,

7.

realizacji celów inwestycyjnych ASI,

8.

czynnego udziału w spotkaniach komitetu inwestycyjnego działającego w ramach ZASI - organu podejmującego kluczowe decyzje w przedmiocie polityki inwestycyjnej, w tym decyzje w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne, decyzje odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający strategii inwestycyjnej ASI czy decyzje w zakresie organizacji procesów inwestycyjnych i operacyjnych ASI,

9.

zarządzania ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI.

Wnioskodawca będzie więc odpowiedzialny za zarządzanie wszystkimi procesami realizowanymi przez ASI i związanymi z zarządzaniem jego działalnością i portfelem inwestycyjnym.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowić będą odrębną całość specjalistycznych usług istotnych dla prawidłowego zarządzania ASI przez ZASI, stanowiąc nierozerwalną część kompleksowej usługi świadczonej następnie przez ZASI i będą kluczowe dla świadczonych przez ZASI usług zarządzania ASI, co jednocześnie oznacza, iż bez usług Wnioskodawcy świadczona przez ZASI usługa miałaby charakter niepełny, niekompletny i jako taki nieodpowiadający potrzebom ASI w tym zakresie.

Wnioskodawca będąc stroną Umowy z ZASI, w trakcie wykonywania Umowy pozostanie jednocześnie członkiem zarządu ZASI - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest komplementariuszem w spółce komandytowej będącej alternatywną spółką inwestycyjną (ASI).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ZASI będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego na rzecz ZASI usługi będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT. Usługi te bowiem odpowiadają usłudze zarządzania funduszem inwestycyjnym (alternatywną spółką inwestycyjną) i będą stanowić element usługi zarządzania świadczonej przez ZASI na rzecz ASI.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Czynności odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zostały zdefiniowane odpowiednio w art. 7 i art. 8 Ustawy o VAT. Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT.

Jednocześnie, ustawodawca przewidział katalog czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Jednym z rodzajów zwolnienia jest zwolnienie przewidziane w art. 43 ust. 12 lit. a Ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Odwołując się do literalnego brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT, określone na mocy tego przepisu zwolnienie z opodatkowania odnosi się do usług zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfelami inwestycyjnymi alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub ich częścią.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a Ustawy o funduszach inwestycyjnych, pod pojęciem alternatywnego funduszu inwestycyjnego należy rozumieć instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe. Zgodnie zaś z art. 8a ust. 1 tej samej ustawy, alternatywną spółką inwestycyjną (forma odpowiadająca ASI w opisie zdarzenia przyszłego) jest alternatywny fundusz inwestycyjny, inny niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Stosownie z kolei do art. 8b ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI (którym w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego jest ZASI) zarządza alternatywną spółką inwestycyjną (ASI), w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

Zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, przedmiotem działalności ZASI jest działalność związana z zarządzaniem alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, w tym wprowadzanie ich do obrotu. W konsekwencji, w opinii Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, że czynności zarządzania ASI przez ZASI korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie przywołanego art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawcy, usługi świadczone przez niego na rzecz ZASI na podstawie Umowy również będą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT, ponieważ ich zakres w istocie odpowiadać będzie kluczowym elementom usługi zarządzania funduszem inwestycyjnym (za jaki należy uznać ASI), którą to usługę bezpośrednio wykonuje ZASI. Czynności Wnioskodawcy w rzeczywistości koncentrują się na realnym zarządzaniu ASI; kluczowymi elementami wchodzącymi w skład tego zakresu są bowiem przysługujące Wnioskodawcy prerogatywy decyzyjne, dotyczące w szczególności podejmowania decyzji inwestycyjnych, decyzje w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne inwestycje, decyzje odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający strategii inwestycyjnej ASI czy decyzje w zakresie organizacji procesów inwestycyjnych i operacyjnych ASI.

Na prezentowane stanowisko, zdaniem Wnioskodawcy nie ma również wpływu okoliczność, że stroną Umowy z Wnioskodawcą będzie ZASI, jako podmiot, który zgodnie z przywołaną wyżej Ustawą o funduszach inwestycyjnych, jest uprawniony do sprawowania zarządu nad ASI. Świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy z ZASI kompleksowe usługi wchodzić będą w rzeczywistości w zakres świadczonej przez ZASI na rzecz ASI usługi zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną, korzystającej ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

W związku z powyższym nie ulega wątpliwości, że Wnioskodawca będzie brał pośrednio udział w zarządzaniu ASI, formalnie zarządzaną przez ZASI. Podkreślenia wymaga także fakt, iż wszystkie świadczone przez Wnioskodawcę usługi posiadają bezpośredni związek z zarządzaniem ASI przez ZASI (stanowią element prawidłowego przebiegu procesu zarządu oraz podejmowania decyzji), stanowiąc przy tym odrębną, integralną całość. Bez świadczonych przez Wnioskodawcę usług, spółka ZASI nie byłaby zdolna w sposób samodzielny świadczyć na rzecz ASI swoich usług zarządzania. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi związane są wprost z zarządzaniem procesem inwestycyjnym prowadzonym przez ASI oraz zarządzanym przez ZASI. Wnioskodawca zatem w sposób pośredni, ale nie pozostawiający wątpliwości, jest zaangażowany w proces zarządzania ASI.

Wskazać należy, iż zakres usług objętych Umową mieści się w zakresie treściowym Załącznika 1 do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010. Wspomniany Załącznik nr I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. dotyczący funduszy inwestycyjnych, przewiduje, że minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać Zarządzający Alternatywnym Funduszem Inwestycyjnym (ZAFI) obejmuje co najmniej zarządzanie portfelami inwestycyjnymi i zarządzanie ryzykiem. Inne funkcje, które ZAFI może dodatkowo wykonywać w trakcie zarządzania AFI to administrowanie, obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami; zapytania klientów; wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe; monitorowanie przestrzegania uregulowań; prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów; emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów.

Przedmiotowe zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT zostało wdrożone do polskiego systemu prawnego w drodze implementacji przepisów art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 2006, nr 347, dalej: "Dyrektywa"). Zgodnie z przywołaną regulacją Dyrektywy, państwa członkowskie zwolnią z opodatkowania transakcje mające za przedmiot zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, których zdefiniowanie będzie leżeć w gestii tych państw członkowskich. Jak podkreśla się w piśmiennictwie (por.m.in. K. Lewandowski, P. Fałkowski, Dyrektywa VAT 2006/112, Komentarz, Warszawa 2012), państwa członkowskie nie są jednak upoważnione do definiowania samego pojęcia zarządzania, będącego autonomicznym pojęciem prawa europejskiego. Uzasadnione i słuszne jest zatem w tym miejscu odwołanie się do dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W orzeczeniu TSUE z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił w kontekście przedmiotowego zwolnienia, iż: "(...) cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze".

Uściślenia powyższej definicji dokonano w wyroku TSUE z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape lnvestment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej TSUE wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli - gdy oceniać je holistycznie - tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.

Zasadniczo zbieżne z powyższymi rozważaniami TSUE, jest także orzecznictwo polskich sądów administracyjnych, w szczególności Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tytułem przykładu można przywołać wyrok NSA z 13 lutego 2018 r., I FSK 634/16, w którym Sąd stwierdził, iż: "Aby usługi zarządzania świadczone przez osobę trzecią można było zakwalifikować jako transakcję podlegającą zwolnieniu od VAT, to muszą one stanowić w globalnej ocenie odrębną całość oraz spełniać szczególne i istotne funkcje z zakresu zarządzania funduszami "inwestycyjnymi".

W przypadku przedmiotowego opisu zdarzenia przyszłego podnoszony przez Sąd warunek jest bez wątpienia spełniony. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę stanowią bowiem odrębną całość specjalistycznych usług istotnych dla prawidłowego zarządzania ASI przez ZASI, stanowiąc nierozerwalną część kompleksowej usługi świadczonej następnie przez ZASI.

Podsumowując powyższe rozważania, należy stwierdzić, że czynności, które pełnić będzie Wnioskodawca zgodnie z Umową, stanowiące odrębną, lecz integralną całość związaną z zarządzaniem ASI, powinny zostać uznane same w sobie za usługę zarządzania zwolnioną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT. Stanowią one kluczową i integralną z punktu widzenia zapewnienia prawidłowego zarządu ASI działalność, czego bezpośrednim potwierdzeniem jest już wskazany w opisie zdarzenia przyszłego zakres działań Wnioskodawcy.

Potwierdzeniem stanowiska Wnioskodawcy są także interpretacje podatkowe, gdzie w zbliżonych do zaprezentowanego w niniejszym wniosku stanach faktycznych, organy podatkowe wielokrotnie zajmowały stanowisko zbieżne ze stanowiskiem Wnioskodawcy. Tytułem przykładu można wskazać interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 kwietnia 2017 r., sygn. 1462-IPPP1.4512.54.2017.1.BS; interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 lutego 2016 r., sygn. IPPP1/4512-1326/15-2/k.c. oraz interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 września 2019 r., sygn. 0112-KDIL4.4012.348.2019.2.AR, w której organ aprobując stanowisko wnioskodawcy, stwierdził w analogicznym - do będącym przedmiotem niniejszego wniosku - stanie faktycznym, iż: "Należy podkreślić, że Wnioskodawca będzie świadczył usługi zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną, ponieważ zakres wykonywanych przez niego czynności będzie obejmował zarządzanie portfelami inwestycyjnymi oraz zarządzanie ryzykiem, kluczowych do zdefiniowania czynności zarządzania. Wszystkie opisane czynności stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania funduszem. W analizowanej sprawie wymienione usługi będą bezpośrednio dotyczyły czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez ZASI jako zewnętrznie zarządzającego i mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI. Biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną. Zatem usługi świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie umowy zawartej z zewnętrznie zarządzającym alternatywnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy i w związku z tym będą zwolnione od podatku na podstawie ww. artykułu.".

Podsumowując powyższe stanowisko, Wnioskodawca wskazuje, że w jego opinii, na podstawie przedstawionej argumentacji, świadczone przez niego na rzecz ZASI usługi będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

W świetle art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a.

funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b.

portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

c.

ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

d.

otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,

e.

pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,

f.

obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,

g.

pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2215 oraz z 2019 r., poz. 1074 i 1572).

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. Wnioskodawca posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu przepisów Ustawy o VAT.

Wnioskodawca rozważa w najbliższym czasie rozpoczęcie, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej, współpracy z innym podmiotem - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością świadczącą usługi zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Działalność Wnioskodawcy związana będzie z działalnością inwestycyjną w zakresie, w jakim działalność ta prowadzona jest przez tzw. alternatywną spółkę inwestycyjną. Zgodnie z art. 8a ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, alternatywna spółka inwestycyjna jest rodzajem alternatywnego funduszu inwestycyjnego innym niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną - art. 8a ust. 3 Ustawy o funduszach inwestycyjnych.

ASI prowadzi działalność w formie spółki komandytowej, co jest zgodne z przepisami Ustawy o funduszach inwestycyjnych, która przewiduje, że alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie bądź spółki kapitałowej - w tym spółki europejskiej, bądź też w formie spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka kapitałowa.

ASI zarządzana jest przez tzw. zarządzającego - ZASI. Zgodnie z art. 8b ust. 1 Ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem. Status zarządzającego ASI posiadać może wyłącznie spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI bądź też spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z Ustawą o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI jest obowiązany prowadzić działalność w zakresie zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną w sposób rzetelny i profesjonalny, z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z zasadami uczciwego obrotu, w interesie ASI i ich inwestorów, a także w celu zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa rynku finansowego.

Przedmiotem działalności ZASI, z którym Wnioskodawca nawiąże współpracę, jest działalność związana z zarządzaniem alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, w tym wprowadzanie ich do obrotu. Z kolei przedmiotem działalności ASI, którym aktualnie zarządza ZASI, jest działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zamierza zawrzeć z ZASI umowę o świadczenie usług. Przedmiotem Umowy będą w szczególności usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym ASI oraz jej ryzykiem obejmujące m.in. usługi: prowadzenia, pozyskiwania i nadzoru nad projektami badawczo-rozwojowymi, w tym wykonywania badania due diligence prawnego, technicznego i biznesowego potencjalnych grantobiorców - spółek prawa handlowego będących beneficjentami środków przekazywanych przez ZASI tytułem inwestycji dokonywanej w imieniu i na rzecz ASI, negocjacji warunków inwestycji, kontroli kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI, planowania i koordynacji zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy, kreowania i aktualizowania polityki inwestycyjnej ASI, w tym dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, wskazywanie dziedzin naukowych oraz inwestycyjnych o szczególnym potencjale dla ASI, ustalania oraz monitowania celów w obszarze badawczo-rozwojowym, realizowanych w wyniku działalności inwestycyjnej ASI, realizacji celów inwestycyjnych ASI, czynnego udziału w spotkaniach komitetu inwestycyjnego działającego w ramach ZASI - organu podejmującego kluczowe decyzje w przedmiocie polityki inwestycyjnej, w tym decyzje w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne, decyzje odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający strategii inwestycyjnej ASI czy decyzje w zakresie organizacji procesów inwestycyjnych i operacyjnych ASI, zarządzania ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI.

Wnioskodawca będzie więc odpowiedzialny za zarządzanie wszystkimi procesami realizowanymi przez ASI i związanymi z zarządzaniem jego działalnością i portfelem inwestycyjnym.

Świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowić będą odrębną całość specjalistycznych usług istotnych dla prawidłowego zarządzania ASI przez ZASI, stanowiąc nierozerwalną część kompleksowej usługi świadczonej następnie przez ZASI i będą kluczowe dla świadczonych przez ZASI usług zarządzania ASI, co jednocześnie oznacza, iż bez usług Wnioskodawcy świadczona przez ZASI usługa miałaby charakter niepełny, niekompletny i jako taki nieodpowiadający potrzebom ASI w tym zakresie.

Wnioskodawca będąc stroną Umowy z ZASI, w trakcie wykonywania Umowy pozostanie jednocześnie członkiem zarządu ZASI - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która jest komplementariuszem w spółce komandytowej będącej alternatywną spółką inwestycyjną.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy usługi przez niego świadczone na rzecz ZASI będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

W odniesieniu do powyższego należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą m.in. funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2020 r. poz. 95), zwanej dalej ustawą o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych, ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym - rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Według art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

Zarządzającym ASI może być, w myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, wyłącznie:

1.

w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 - spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2.

w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 - spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych, przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu. Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

Zgodnie z art. 70zc ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych, komisja dokonuje wpisu zarządzającego ASI do rejestru zarządzających ASI na wniosek:

1.

spółki kapitałowej w organizacji - w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2.

spółki kapitałowej, która ma być komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, zgodnie z jej umową albo statutem, przed zgłoszeniem tej spółki do sądu rejestrowego - w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Wskazać należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Zgodnie z tym przepisem państwa członkowskie zwalniają transakcje: zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Zarówno w przepisach krajowych, jak i przepisach unijnych brak jest definicji "zarządzania". Dyrektywa 2006/112/WE Rady nie definiuje pojęcia "zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi". W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.Urz.UE.L Nr 302, s. 32, z późn. zm.).

Na mocy art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE - działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Zgodnie z treścią załącznika II - funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

* zarządzanie inwestycjami,

* administracja:

a.

obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b.

zapytania klientów;

c.

wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d.

monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e.

prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f.

wypłata zysków;

g.

emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h.

rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i.

prowadzenie ksiąg,

* wprowadzanie do obrotu.

Natomiast na podstawie pkt 1 załącznika I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U.UE.L Nr 174 s. 1 z późn. zm.) (tzw. Dyrektywa ZAFI) - minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZAFI, zarządzając AFI:

a.

zarządzanie portfelami inwestycyjnymi;

b.

zarządzanie ryzykiem.

Według pkt 2 ww. załącznika I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE - inne funkcje, które ZAFI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania AFI:

a.

administrowanie:

I.

obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;

II.

zapytania klientów;

III.

wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe;

IV.

monitorowanie przestrzegania uregulowań;

V.

rowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;

VI.

podział dochodu;

VII.

emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;

VIII.

ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;

IX.

przechowywanie ksiąg;

b.

wprowadzanie do obrotu;

c.

działalność związana z aktywami AFI, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej ZAFI, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem AFI oraz spółkami i innymi aktywami, w które zainwestowali.

W dokonaniu interpretacji pojęcia zarządzania w sposób zgodny z celami Dyrektywy 2006/112/WE Rady pomocne są orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert SA (BBL) v. Państwo Belgijskie), definiującym ww. pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny podkreślił: "Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze". Zdaniem pełnomocnika "transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi VAT".

Doprecyzowania powyższej definicji dokonał TSUE w orzeczeniu z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 (Abbey National plc Inscape Investment Fund v. Commissioners of Customs & Excise), w którym Trybunał podkreślił, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli - gdy oceniać je globalnie - tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Trybunał zaznaczył też, że: "odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług". W uzasadnieniu TSUE podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Natomiast przedmiotem rozstrzygnięcia TSUE w orzeczeniu z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 (GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH), była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności "zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym" i stwierdził: "okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności "zarządzania" specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy (...). Fakt, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnej lub finansowej funduszu również nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem "zarządzania" specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d".

W wyroku tym Trybunał wyjaśnił, że na pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi składa się wiele czynności, muszą one stanowić odrębną całość i być istotne dla procesu zarządzania takim funduszem. Również wykonywanie ich przez osobę trzecią nie stanowi przeszkody do zwolnienia z opodatkowania VAT, gdyż najważniejsze jest powiązanie świadczenia z zarządzaniem działalnością funduszu.

W konsekwencji Trybunał orzekł, że art. 13 część B lit. d pkt 6 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że usługi doradztwa inwestycyjnego w zakresie inwestowania w zbywalne papiery wartościowe świadczone przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym mieszczą się w zakresie pojęcia "zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi" do celów zwolnienia ustanowionego we wskazanym przepisie.

Ze względu na fakt, że pojęcie "zarządzania" funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy 2006/112/WE Rady stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno więc być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić.

Zgodnie z orzecznictwem TSUE, pojęcie "zarządzania" może obejmować różne odrębne usługi np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04), czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez zarządzających będących osobami trzecimi. Jedynym warunkiem jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zgodnie z treścią załącznika II do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to zarządzanie inwestycjami, administracja, w tym m.in. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem oraz wprowadzanie do obrotu.

Należy jednakże zauważyć, że do zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. zarządzających wszelkimi typami funduszy, które nie są objęte Dyrektywą UCITS zastosowanie znajduje wspomniana wyżej Dyrektywa ZAFI.

Jak wynika z art. 4 ust. 1 lit. w cyt. Dyrektywy ZAFI - zarządzanie AFI (rozumiane jako alternatywne fundusze inwestycyjne) oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit.

a.

lub

b.

załącznika I, na rzecz jednego lub większej liczby AFI.

Minimalny zakres funkcji zarządzania to:

* zarządzanie portfelem inwestycyjnym - pkt 1 lit. a ww. załącznika,

* zarządzanie ryzykiem - pkt 1 lit. b ww. załącznika.

Zatem, zarządzanie portfelami inwestycyjnymi lub zarządzanie ryzykiem to minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZASI, zarządzając ASI. Inne funkcje, które ZASI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania ASI to m.in. administrowanie, w tym obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami.

Podobne uregulowania zawarto w ustawie o funduszach inwestycyjnych. W myśl przepisów tej ustawy, zarządzający zarządza alternatywną spółką inwestycyjną (która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym), w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem (art. 8b ust. 1 i art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Mając na uwadze, że przepisy ustawy wprost wskazują, że zwolnienie dla czynności zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi powinno być rozumiane zgodnie z przepisami o zarządzaniu tymi funduszami, a zatem wykonywane przez Wnioskodawcę czynności należy rozpatrywać w oparciu o przepisy ww. Dyrektywy ZAFI oraz ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Na konieczność dokonania analizy pojęcia zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi w oparciu o ww. przepisy ustawy i Dyrektywy ZAFI wskazał również WSA w wyroku z dnia 18 lipca 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 3563/17.

Ze względu na wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów oraz orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że wykonywane przez Wnioskodawcę czynności mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że zakres opisanych przez Wnioskodawcę usług, świadczonych przez niego tj.: usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym ASI oraz jej ryzykiem obejmujące m.in. usługi: prowadzenia, pozyskiwania i nadzoru nad projektami badawczo-rozwojowymi, w tym wykonywania badania due diligence prawnego, technicznego i biznesowego potencjalnych grantobiorców - spółek prawa handlowego będących beneficjentami środków przekazywanych przez ZASI tytułem inwestycji dokonywanej w imieniu i na rzecz ASI, negocjacji warunków inwestycji, kontroli kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI, planowania i koordynacji zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy, kreowania i aktualizowania polityki inwestycyjnej ASI, w tym dokonywanie analiz przedinwestycyjnych, wskazywanie dziedzin naukowych oraz inwestycyjnych o szczególnym potencjale dla ASI, ustalania oraz monitowania celów w obszarze badawczo-rozwojowym, realizowanych w wyniku działalności inwestycyjnej ASI, realizacji celów inwestycyjnych ASI, czynnego udziału w spotkaniach komitetu inwestycyjnego działającego w ramach ZASI - organu podejmującego kluczowe decyzje w przedmiocie polityki inwestycyjnej, w tym decyzje w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne, decyzje odnośnie polityk oraz procedur w zakresie procesów inwestycyjnych w sposób odpowiadający strategii inwestycyjnej ASI czy decyzje w zakresie organizacji procesów inwestycyjnych i operacyjnych ASI, zarządzania ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI - mieszczą się w całości w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE.

Należy podkreślić, że Wnioskodawca będzie świadczył usługi zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną, ponieważ zakres wykonywanych przez niego czynności będzie obejmował zarządzanie portfelami inwestycyjnymi oraz zarządzanie ryzykiem, kluczowych do zdefiniowania czynności zarządzania. Wszystkie opisane czynności stanowią powiązany ze sobą zespół świadczeń, których zakres jest istotny i specyficzny dla procesu zarządzania funduszem. W analizowanej sprawie wymienione usługi będą bezpośrednio dotyczyły czynności zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi obejmują całość poszczególnych zadań o charakterze zarządczym, realizowanych przez ZASI jako zewnętrznie zarządzającego i mają istotne znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania ASI. Biorąc pod uwagę specyfikę ww. czynności, należy uznać, że mają one znaczenie wyłącznie z punktu widzenia podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną.

Zatem usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ZASI mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy i w związku z tym będą zwolnione od podatku na podstawie ww. artykułu.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...) za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl