0114-KDIP4-2.4012.659.2023.3.WH - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących raty leasingowe

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 20 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących raty leasingowe. Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie pismem z 4 stycznia 2024 r. (wpływ 10 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W latach 2018-2023 użytkował Pan samochód w ramach umowy leasingowej o ładowności 3,5 tony, który posiadał homologację samochodu ciężarowego, jednak nie posiadał dodatkowego badania technicznego pod kątem odliczenia VAT. W dowodzie rejestracyjnym również figurował ten pojazd jako ciężarowy.

Prowadzi Pan działalność w zakresie usług budowlanych, dlatego też taki samochód potrzebny jest Panu do przewozu towarów na budowę, jak również do przewozu pracowników. Konstrukcja tego samochodu wyklucza użycie go do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Kabina pojazdu posiada co prawda 2 rzędy siedzeń do przewozu 6 pracowników plus kierowca, która jest na stałe ścianą kabiny oddzielona od części otwartej przeznaczonej do przewozu ładunków.

Jednak Urząd Skarbowy podczas czynności sprawdzających uznał, że samochód nie jest samochodem ciężarowym i należy skorygować podatek VAT odliczony w wysokości 100% do wysokości 50%.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Oświadcza Pan, że jest czynnym podatnikiem podatku VAT zarejestrowanym pod nr (...).

Opisany we wniosku samochód wykorzystywany jest wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Samochód użytkowany był głównie na podstawie umowy leasingu operacyjnego i głównie odliczenie miałoby dotyczyć faktur za raty leasingowe.

Pojazd samochodowy jest pojazdem samochodowym o którym mowa w art. 86a ust. 4 pkt 2. Pojazd, który Pan posiada określono na stacji diagnostycznej, że taki pojazd nie podlega dodatkowemu badaniu technicznemu, jest to pojazd o ładowności 3,5 tony z otwartą przestrzenią ładunkową.

Od dnia zawarcia umowy leasingu nie prowadził Pan ewidencji przebiegu pojazdu ponieważ homologacja jaka była dołączona do dokumentów jednoznacznie stwierdzała, że jest to samochód ciężarowy.

Od dnia zawarcia umowy leasingu ww. samochodu wykluczone jest wykorzystanie samochodu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Wyraźnie konstrukcja samochodu sprawia, że samochód jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej, czyli do przewożenia pracowników na budowy oraz towarów budowlanych.

Nie prowadzi Pan ewidencji przebiegu pojazdu, ponieważ skoro posiadał Pan dokumenty, że jest to pojazd ciężarowy, dla pojazdów ciężarowych nie jest konieczne prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, przepis dotyczący prowadzenia ewidencji przebiegu dotyczy tylko pojazdów osobowych.

Posiada Pan wewnętrzny regulamin regulujący zasady użytkowania pojazdu, gdzie opisany jest sposób użytkowania pojazdu, sposób parkowania.

Od dnia zawarcia umowy leasingu, samochód jest nadzorowany tylko przez Pana jako właściciela firmy i to Pan sprawuje bezpośredni nadzór nad użytkowaniem pojazdu, Pan osobiście przewozi pracowników na budowę oraz sam osobiście dokonuję zakupów na budowy. Pojazd nie posiada GPS. Pojazd garażowany jest w godzinach pracy na budowach, po godzinach pracy w siedzibie działalności gospodarczej (...).

Wyjaśnia Pan, że nie istnieją obiektywne okoliczności potwierdzające brak wykorzystania samochodu o którym mowa we wniosku do użytku prywatnego. Posiada Pan samochód osobowy, który wykorzystuje do celów mieszanych, dlatego też samochód o którym mowa we wniosku jest użytkowany tylko do celów działalności gospodarczej.

Nie składał Pan Informacji VAT-26, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy o VAT, gdyż uważał Pan, że taką informację należy składać tylko dla samochodów osobowych, jeżeli chcemy odliczać VAT w 100%, a ten samochód o którym mowa we wniosku jest typowym samochodem ciężarowym.

Pytanie

Czy rzeczywiście należało odliczyć 50% VAT/ewidencja przebiegu nie była prowadzona/, czy też na podstawie opisanego zdarzenia można było skorzystać ze 100% odliczenia podatku naliczonego?

Pana stanowisko w sprawie

Konstrukcja samochodu wskazuje, że jest to typowy samochód ciężarowy mimo, że jego ładowność wynosi 3,5 tony. W kabinie przewozi Pan pracowników na budowę, natomiast część ładunkowa jest częścią odkrytą wykonaną z blachy typowo do przewozu towarów na budowę.

Pana zdaniem, w tym przypadku mógł Pan odliczyć 100% podatku naliczonego od rat leasingowych, dlatego uważa Pan, że Pana stanowisko jest prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 z późn. zm.):

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z ust. 2 pkt 1 lit. a powołanego artykułu wynika, że:

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przywołany przepis art. 86 ust. 1 ustawy stanowi, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca stworzył zatem podatnikom prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Kwestie dotyczące odliczenia podatku od towarów i usług związanego z pojazdami samochodowymi zostały uregulowane przepisami art. 86a ustawy.

W myśl art. 2 pkt 34 ustawy:

przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3.5 tony.

Zgodnie z treścią art. 86a ust. 1 ustawy:

w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

W ust. 2 powołanego ww. artykułu postanowiono, że:

do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Stosownie natomiast do art. 86a ust. 3 ustawy:

przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

Zgodnie z art. 86a ust. 4 ustawy:

pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

W myśl art. 86a ust. 5 ustawy:

warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

W świetle ust. 9 powołanego ww. artykułu:

do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:

- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

Zgodnie z ust. 10 powołanego artykułu:

spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9:

Jak wynika z ust. 12 tego artykułu:

podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Na podstawie ust. 13 cyt. artykułu:

w przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację.

Z treści art. 86a ust. 4 pkt 1 wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z pojazdem w sytuacji, gdy pojazd ten jest wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Dla celów pełnego odliczania podatku VAT fakt jego wykorzystywania wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tego pojazdu przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach jego używania wyklucza użycie go do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu pojazdu. Niezbędnym elementem warunkującym uznanie, że mamy do czynienia z pojazdem samochodowym wykorzystywanym wyłącznie w działalności gospodarczej jest również - określony w art. 86 ust. 12 ustawy - wymóg zgłoszenia (w ściśle określonym terminie) faktu takiego sposobu wykorzystywania pojazdu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Z treści art. 86a ust. 4 pkt 2 w związku z art. 86a ust. 9 ustawy wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z eksploatacją pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą klasyfikowanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van oraz z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków i pojazdów samochodowych, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu.

W tej grupie pojazdów, uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika mieszczą się pojazdy ustawowo uznane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, przy wykorzystywaniu których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Są to pojazdy o konstrukcji wskazującej na ich podstawowe przeznaczenie do celów gospodarczych, wykluczającej ich użycie do celów prywatnych lub powodującej, że ewentualny użytek do celów prywatnych będzie nieistotny.

W opisie sprawy wskazał Pan, że w latach 2018-2023 użytkował Pan samochód w ramach umowy leasingowej o ładowności 3,5 tony, który posiadał homologację samochodu ciężarowego, jednak nie posiadał dodatkowego badania technicznego pod kątem odliczenia VAT. Prowadzi Pan działalność w zakresie usług budowlanych. Samochód użytkowany był głównie na podstawie umowy leasingu operacyjnego i głównie odliczenie miałoby dotyczyć faktur za raty leasingowe. Pojazd samochodowy jest pojazdem samochodowym o którym mowa w art. 86a ust. 4 pkt 2. Od dnia zawarcia umowy leasingu nie prowadził Pan ewidencji przebiegu pojazdu. Nie składał Pan informacji VAT-26, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy o VAT.

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy należało odliczyć 50% VAT (ewidencja przebiegu nie była prowadzona), czy też można było skorzystać ze 100% odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących raty leasingowe.

W celu rozstrzygnięcia Pana wątpliwości należy w pierwszej kolejności przeanalizować, czy pojazd będący przedmiotem wniosku może być uznany za pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy.

Z treści tych przepisów wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej.

Odwołując się do wykładni językowej, zgodnie z interpretacją zawartą w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN przez pojęcie "wyłącznie" należy rozumieć "tylko" oraz "jedynie". Przy definiowaniu słowa "wyłącznie" mogą być również pomocne synonimy tego słowa, wśród których wskazuje się: absolutnie; bezwzględnie; całkowicie; jedynie; tylko; zupełnie. Zatem możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z pojazdami samochodowymi dotyczy tylko tych pojazdów, które przeznaczone są jedynie do wykonywania czynności służbowych, tym samym nie są wykorzystywane, choćby przejściowo, w inny sposób.

Dla celów pełnego odliczania VAT fakt wykorzystywania pojazdów wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku VAT muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach ich używania, wyklucza ich użycie do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

W tym miejscu wskazać należy, że przepisy ustawy nie określają, w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyeliminowanie użytku prywatnego używanych w nim pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów. Przy czym użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych.

W opisie sprawy wskazał Pan, że nie złożył Pan do Naczelnika Urzędu Skarbowego informacji, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy.

Biorąc pod uwagę, że niezbędnym elementem warunkującym uznanie, że mamy do czynienia z samochodem wykorzystywanym wyłącznie w działalności gospodarczej jest również - określony w art. 86 ust. 12 ustawy - wymóg zgłoszenia (w ściśle określonym terminie) faktu takiego sposobu wykorzystywania pojazdu Naczelnikowi Urzędu Skarbowego należy stwierdzić, że samochód wykorzystywany przez Pana nie może być uznany za pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy.

Tym samym, nie ma Pan prawa do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego dotyczącej wydatków związanych z ratami leasingowymi, gdyż przedmiotowy samochód nie spełnia warunków, o których mowa w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w związku z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy.

Ponadto w świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że aby dokonać odliczenia pełnej kwoty podatku z tytułu wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy o VAT, warunkiem koniecznym jest, aby pojazdy te posiadały zaświadczenie wydane przez okręgową stację kontroli pojazdów, po przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego, przy czym powyższe powinno wynikać również z dowodu rejestracyjnego zawierającego właściwą adnotację o spełnieniu tych wymagań.

Wykonanie dodatkowego badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem okręgowej stacji kontroli pojazdów oraz posiadanie stosownej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym pojazdu staje się obowiązkiem podatnika, w sytuacji, gdy podatnik chce dokonać obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego od nabywanych przez podatnika wydatków związanych z samochodami wymienionymi w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy. Dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony z tytułu poniesienia takich wydatków jest prawem podatnika, z którego to prawa podatnik może lecz nie musi skorzystać. Zatem jeżeli podatnik chce z powyższego prawa skorzystać powinien być w posiadaniu stosownych dokumentów (zaświadczenia i adnotacji w dowodzie rejestracyjnym), które by to prawo do odliczenia potwierdzały.

Należy podkreślić, że w art. 86a ust. 10 ustawy wyraźnie uregulowano, że spełnienie wymagań określonych w art. 86a ust. 9 pkt 1 i 2 w związku z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy stwierdza się na podstawie badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez stację kontroli pojazdów oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań, co stanowi dowód potwierdzający prawidłowość dokonywanych przez podatnika odliczeń podatku od wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją samochodu.

Ponadto w analizowanym przypadku nie zachodzą wyłączenia wskazane w art. 86a ust. 5 ustawy zwalniające Pana z obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

W konsekwencji stwierdzić należy, że - wbrew Pana stanowisku - brak odpowiedniej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym, potwierdzającej wykonanie dodatkowego badania technicznego, stwierdzającego spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w art. 86a ust. 9 pkt 1-2 ustawy, brak prowadzonej dla tego pojazdu ewidencji przebiegu pojazdu oraz brak złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego informacji VAT-26 powoduje, że nie przysługiwało Panu prawo do odliczenia 100%, ale jedynie 50% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z ratami leasingowymi, o ile nie zachodziły wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

POUCZENIE o funkcji o ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).