0114-KDIP4-1.4012.802.2021.1.RMA - Stosowanie w ewidencji VAT (JPK) oznaczenia GTU_10 na kanwie przekształcenia użytkowania wieczystego we własność

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. stawki podatku VAT dla opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności oraz oznaczenia transakcji symbolem GTU_10 w części ewidencyjnej JPK_V7M (pytania nr 5-6). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej: Powiat) jest zarejestrowany na potrzeby podatku od towarów i usług (dalej: "podatek VAT") jako podatnik VAT czynny. Powiat będąc jednostką samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną i wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, co w szczególności reguluje ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 920 z późn. zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 65 z późn. zm.- dalej: "ustawa o gospodarce nieruchomościami") w sprawach gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa organem reprezentującym Skarb Państwa jest (...), wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Jednakże podatnikiem podatku VAT w ramach wykonywania zadań zleconych ustawami w imieniu Skarbu Państwa nie jest (...), który nie posiada osobowości prawnej, tylko Powiat posiadający status podatnika VAT.

Wnioskodawca, na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, oddaje w użytkowanie wieczyste grunty, będące jego własnością. Ponadto Powiat ustanawiał prawo użytkowania wieczystego gruntów zarówno przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm. - dalej: "ustawa o VAT"), tj. przed dniem 1 maja 2004 r., jak i po wejściu w życie tej ustawy. W oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, Powiat pobiera od osób zobowiązanych do tego opłaty za użytkowanie wieczyste gruntów. Zgodnie bowiem z art. 71 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Dodatkowo, ust. 2 i 3 art. 71 stanowią, że pierwsza opłata za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste w drodze przetargu podlega zapłacie jednorazowo, nie później niż do dnia zawarcia umowy o oddanie tej nieruchomości w użytkowanie wieczyste i można rozłożyć ją na oprocentowane raty. Natomiast stosownie do art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ, na wniosek użytkownika wieczystego, złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego.

Od wyżej opisanych opłat rocznych, w sytuacji użytkowania wieczystego ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., Powiat nie odprowadzał podatku VAT oraz traktował opłaty roczne zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast w sytuacji opłat rocznych dotyczących użytkowania wieczystego ustanowionego po dniu 30 kwietnia 2004 r., Powiat odprowadzał podatek VAT zgodnie z obowiązującą ustawą o VAT.

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2019 r. poz. 916; dalej: "ustawa przekształceniowa"), to zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy przekształceniowej, z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształciło się w prawo własności tych gruntów.

Analizując ustanowienie prawa użytkowania wieczystego, jak również przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności pod kątem opodatkowania podatkiem VAT to dotychczasowa praktyka, biorąc pod uwagę orzecznictwo z dnia 21 grudnia 2015 r. o sygn. VIII SA/Wa 285/15, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ukształtowała się w ten sposób, iż opłata przekształceniowa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT tylko w przypadku, gdy opodatkowaniu podlegało samo użytkowanie wieczyste. Stanowisko to przedstawiło także Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 4 marca 2019 r. o sygn. PT1.054.10.2019.NWQ.99, które było odpowiedzią na interpelację poselską nr 29137. Minister wyjaśnia, że w wydawanych interpretacjach indywidualnych prezentowane jest jednolite stanowisko, że opodatkowanie opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności następuje przy zastosowaniu takiej stawki, jak miało to miejsce w momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego. W tym zakresie w interpretacjach indywidualnych wskazuje się treść art. 41 ust. 14a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek podatku obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania. Równocześnie Minister potwierdza, że przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono przed 1 maja 2004 r. (wejście w życie ustawy o VAT określającej zasady opodatkowania ww. dostawy towarów) nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 tej ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i pozostaje poza zakresem tej ustawy. W rezultacie pobrane opłaty, w tym z tytułu przekształcenia w prawo własności, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy pojawiły się w związku z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 dalej: "ustawa Polski Ład Podatkowy"), której celem jest dostosowanie przepisów do wyroku TSUE C-604/19 z dnia 25 lutego 2021 r. Art. 76 ustawy Polski Ład Podatkowy, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. mówi, że: "W przypadku otrzymania od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy całości lub części zapłaty z tytułu przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie, które miało miejsce przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepis art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy zmienianej w art. 14, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek z tego tytułu został rozliczony przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy".

Pytania (numeracja zgodna z przedstawioną we wniosku)

5. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, to wg jakiej stawki podatku VAT należy opodatkować opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związane z użytkowaniem wieczystym ustanowionym przed 1 maja 2004 r.?

6. W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy w przypadku wystawienia faktury zgodnie z ustawą o VAT dokumentującą opłatę przekształceniową dotyczącą przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związaną z użytkowaniem wieczystym ustanowionym przed 1 maja 2004 r., należy określić transakcję kodem GTU_10 w części ewidencyjnej JPK_V7M?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 5 W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1 w niniejszym wniosku, opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związane z użytkowaniem wieczystym ustanowionym przed 1 maja 2004 r. winny być opodatkowane wg stawki VAT 23%.

Ad. 6 W przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 1 w niniejszym wniosku, w przypadku wystawienia faktury zgodnie z ustawą o VAT dokumentującą opłatę przekształceniową dotyczącą przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związaną z użytkowaniem wieczystym ustanowionym przed 1 maja 2004 r., Powiat powinien określić transakcję kodem GTU_10 w części ewidencyjnej JPK_V7M.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Ponadto art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartość niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Artykuł 5 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

W związku z powyższym przepisem, ustanowienie prawa użytkowania wieczystego stanowi dostawę towarów. Równocześnie przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów na podstawie przepisów ustawy przekształceniowej jest dostawą towarów i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność powinny dotychczas podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na takich samych zasadach jak opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego zarówno w zakresie stawki podatku, jak i terminu powstania obowiązku podatkowego.

Nie ulega wątpliwości, że Powiat dla czynności, w związku z którymi jest zobowiązany pobierać opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związane z użytkowaniami wieczystymi ustanowionymi po 1 maja 2004 r., będzie działał w charakterze podatnika VAT. W rezultacie, należne opłaty przekształceniowe z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, ustalone na podstawie przepisów ustawy przekształceniowej, powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli czynność ustanowienia prawa użytkowania wieczystego została dokonana po dniu 1 maja 2004 r.

Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 3, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Z kolei zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%. W świetle powyższych przepisów opłaty należne Powiatowi w związku z przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności będą podlegać opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, na zasadach i według stawki podatku, jaka obowiązywała w momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego. Oznacza to, że jeżeli użytkowanie wieczyste ustanowione zostało w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2010 r., opłaty z tytułu przekształcenia będą podlegały opodatkowaniu według stawki podatku obowiązującej dla czynności w momencie jej wykonania, czyli w wysokości 22%. Natomiast w przypadku oddania do użytkowania wieczystego gruntu po dniu 1 stycznia 2011 r. stawka opodatkowania będzie wynosić 23%.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w praktyce organów podatkowych. I tak zatem Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 stycznia 2019 r., sygn. akt 0111-KDIB3-2.4012.723.2018.1.AZ, uznał, że "z powyższych przepisów wynika, że opłata wnoszona w przypadku przekształcenia w prawo własności prawa użytkowania wieczystego ustanowionego od 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2010 r. będzie opodatkowana stawką 22%, natomiast w przypadkach przekształcenia w prawo własności prawa użytkowania wieczystego ustanowionego od 1 stycznia 2011 r. - stawką 23%". Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 grudnia 2018 r., sygn. 0115-KDIT1-2.4012.762.2018.1.AW, wskazując, że: "(...) opłaty należne Gminie od właścicieli gruntu z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, na zasadach i według stawki podatku, jaka obowiązywała w momencie ustanowienia prawa użytkowania wieczystego. Oznacza to, że jeżeli użytkowanie wieczyste ustanowione zostało w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do 31 grudnia 2010 r. opłaty z tytułu przekształcenia - wobec wypełnienia dyspozycji art. 41 ust. 14a ustawy - będą podlegały opodatkowaniu według stawki podatku obowiązującej dla czynności w momencie jej wykonania, czyli w wysokości 22%. Natomiast w przypadku oddania do użytkowania wieczystego gruntu po 1 stycznia 2011 r. stawka opodatkowania będzie wynosić 23%".

Z kolei należne Powiatowi opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność związane z użytkowaniami wieczystymi ustanowionymi przed 1 maja 2004 r. - a więc, w okresie, gdy zgodnie z przepisami podatkowymi, grunt nie był traktowany jak towar, Powiat nie powinien być zobowiązany do rozliczania VAT należnego z tego tytułu.

Takie stanowisko potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 21 grudnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.807.2018.2.IK: "(...) należy podkreślić, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), grunt nie był towarem i ustanowienie jego użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zmieniła się definicja towarów oraz zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, od dnia 1 maja 2004 r. ustanowienie prawa użytkowania wieczystego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy".

Analogicznie wypowiedział się również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 lipca 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.228.2019.1.MK "Należy zaznaczyć, że do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, grunt nie był towarem i jego sprzedaż lub ustanowienie użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów, to w konsekwencji również pozostała do spłaty należność w związku z przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności tych gruntów nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem".

Z kolei Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej 0114-KDIP1-1.4012.133.2019.2.KOM z 17 kwietnia 2019 r. stwierdził, że "Przy czym należy podkreślić, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50, z późn. zm.), grunt nie był towarem i ustanowienie jego użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zmieniła się definicja towaru oraz zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, od dnia 1 maja 2004 r. ustanowienie prawa użytkowania wieczystego stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. Potwierdza to m.in. treść uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 stycznia 2007 r. sygn. akt I FPS 1/06, w której uznano, iż: "Konsekwencją stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów będzie stwierdzenie, że w przypadku gdy taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004 r. (tj. przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa) nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. (...) Wobec powyższego należy uznać, że opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., gdy taka czynność nie podlegała podatkowi od towarów i usług po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w sprawie podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), ani nie zawiera w sobie należnego podatku, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy. (...) Jednakże należy zaznaczyć, że do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ na podstawie obowiązującej przed tym dniem ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, grunt nie był towarem i jego sprzedaż lub ustanowienie użytkowania wieczystego nie stanowiło dostawy towarów.

W konsekwencji opłata przekształceniowa należna od dotychczasowego użytkownika wieczystego gruntu z tytułu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, jeżeli czynność ustanowienia prawa użytkowania wieczystego została dokonana do dnia 30 kwietnia 2004 r. Tym samym nie powstał obowiązek podatkowy w podatku VAT z tego tytułu dla gruntów będących w gospodarowaniu Wnioskodawcy, dla których prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione do 30 kwietnia 2004 r.".

Jednakże, stosowana dotychczas w Polsce praktyka została podważona przez wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w sprawie C-604/19 z 25 lutego 2021 r. Zgodnie z przywołanym orzeczeniem TSUE przekształcenie z mocy ustawy prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości w zamian za uiszczenie opłaty stanowi dostawę towarów dla celów podatku od towarów i usług. TSUE przytoczył art. 14 ust. 2 lit. a Dyrektywy VAT, na podstawie którego za dostawę towarów uznaje się przeniesienie prawa własności do towaru w zamian za odszkodowanie, z nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu albo z mocy prawa.

Ponadto "Zakwalifikowanie jako <<dostawy towarów>> w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. a dyrektywy VAT wymaga spełnienia trzech kumulatywnych przesłanek. Przede wszystkim musi nastąpić przeniesienie prawa własności. Następnie przeniesienie to musi nastąpić z nakazu wydanego przez organ władzy publicznej lub w jego imieniu albo z mocy prawa. Wreszcie musi nastąpić wypłata odszkodowania. (...)

(...) co się tyczy dwóch pierwszych przesłanek wskazanych w poprzednim punkcie niniejszego wyroku, z informacji przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że bezsporne jest, iż przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo pełnej własności, które doprowadziło do przeniesienia prawa własności Gminy Wrocław na dawnych użytkowników wieczystych, należy uznać za przeniesienie prawa własności w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. a) dyrektywy VAT. Ponadto bezsporne jest, że owo przekształcenie nastąpiło z mocy prawa. (...)

(...) obowiązek uiszczenia opłaty z tytułu przekształcenia powstaje z mocy prawa w dniu, w którym dokonane zostaje przekształcenie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w prawo pełnej własności, i że wysokość tej opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej należnej z tytułu użytkowania wieczystego w dniu tego przekształcenia, przy czym owa opłata jest należna przez okres 20 lat. Zgodnie z informacjami przedstawionymi przez sąd odsyłający opłaty roczne należne z tytułu użytkowania wieczystego są z kolei obliczane jako procent ceny nieruchomości gruntowej. Opłaty z tytułu przekształcenia będące przedmiotem postępowania głównego są zatem bezpośrednio związane z przeniesieniem własności".

W rezultacie przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, zgodnie z wyrokiem TSUE, stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, co zaprzecza ugruntowanej praktyce występującej w Polsce w zakresie opodatkowania opłaty przekształceniowej podatkiem VAT. Z kolei analizując art. 76 ustawy Polski Ład Podatkowy, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. można stwierdzić, że wszystkie otrzymane przez Powiat po 1 stycznia 2022 r. opłaty przekształceniowe dotyczące przekształcenia użytkowania wieczystego w odrębną własność, nawet te związane z użytkowaniami wieczystymi ustanowionymi przed 1 maja 2004 r., podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wg stawki podatku VAT w wysokości 23%. W konsekwencji w świetle art. 76 ustawy Polski Ład Podatkowy, której celem jest dostosowanie przepisów do wyroku TSUE C-604/19 z dnia 25 lutego 2021 r. Powiat uważa, że każda opłata przekształceniowa, jak również kwota zaległości związana z opłatami przekształceniowymi otrzymana po 1 stycznia 2022 r., powinny być opodatkowane podatkiem VAT w wysokości obecnie obowiązującej stawki podstawowej 23% nawet w sytuacji, jeżeli dotyczy opłaty przekształceniowej związanej z użytkowaniem wieczystym ustanowionym przed 1 maja 2004 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ww. ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Natomiast zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy,

W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, Powiat jest zarejestrowany na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny. Zgodnie z regulacją zawartą w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w sprawach gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa organem reprezentującym Skarb Państwa jest Starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej. Jednakże podatnikiem podatku VAT jest Powiat posiadający status podatnika VAT.

Wnioskodawca, na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, oddaje w użytkowanie wieczyste grunty, będące jego własnością. Ponadto Powiat ustanawiał prawo użytkowania wieczystego gruntów zarówno przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tj. przed dniem 1 maja 2004 r., jak i po wejściu w życie tej ustawy. W oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, Powiat pobiera od osób zobowiązanych do tego opłaty za użytkowanie wieczyste gruntów. Od wyżej opisanych opłat rocznych, w sytuacji użytkowania wieczystego ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., Powiat nie odprowadzał podatku VAT oraz traktował opłaty roczne zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Natomiast w sytuacji opłat rocznych dotyczących użytkowania wieczystego ustanowionego po dniu 30 kwietnia 2004 r., Powiat odprowadzał podatek VAT zgodnie z obowiązującą ustawą o VAT.

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształciło się w prawo własności tych gruntów.

Państwa wątpliwości dotyczą stawki VAT dla opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, gdy te prawo zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r.

W celu rozstrzygnięcia ww. problemu należy wskazać, że 22 grudnia 2021 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną znak PT1.8101.2.2021. Została ona opublikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z 29 grudnia 2021 r. poz. 14.

Interpretacja ta dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej w prawo własności, dokonanego z mocy prawa na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2040, dalej: ustawa o przekształceniu).

Z ww. interpretacji ogólnej jednoznacznie wynika, że przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności nieruchomości z mocy ustawy o przekształceniu należy traktować jako przeniesienie prawa własności do towaru w zamian za odszkodowanie, a nie jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Zatem przekształcenie - na podstawie ww. ustawy o przekształceniu - prawa wieczystego użytkowania gruntów (m.in. ustanowionego przed 1 maja 2004 r.) w prawo własności, stanowi odrębną od oddania w użytkowanie wieczyste czynność podlegającą opodatkowaniu i należy stosować stawkę podatku właściwą dla tej drugiej, osobnej czynności.

Tym samym opłaty z tytułu przekształcenia ustanowionego przed 1 maja 2004 r. prawa użytkowania wieczystego w prawo własności podlegają opodatkowaniu stawką podatku od towarów i usług właściwą w momencie przekształcenia przedmiotowego prawa.

Stanowisko w zakresie pytania nr 5 jest prawidłowe.

Wątpliwości Państwa dotyczą również oznaczania symbolem GTU_10 w pliku JPK_V7M przekształcenia ww. prawa dla użytkowania wieczystego ustanowionego przed 1 maja 2004 r. w sytuacji wystawienia faktury.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

Zgodnie z art. 99 ust. 7c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

Stosownie do art. 99 ust. 11c ustawy:

Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

Natomiast zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy:

Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

Zgodnie z art. 109 ust. 3b ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Na podstawie delegacji ustawowej zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 1988 z późn. zm.).

Zgodnie z § 1 rozporządzenia:

Rozporządzenie określa:

Na mocy tego rozporządzenia został wprowadzony obowiązek wykazywania w ewidencji m.in. odpowiedniego symbolu oznaczającego określoną procedurę podatkową.

Zgodnie z treścią § 10 ust. 3 pkt 1 lit. j ww. rozporządzenia:

Poza danymi, o których mowa w ust. 1 i 2, ewidencja zawiera następujące oznaczenia dotyczące dostawy budynków, budowli i gruntów oraz ich części i udziałów w prawie własności, w tym również zbycia praw, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy - oznaczenie "GTU 10".

Jak wyżej wskazano, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntów w prawo własności nieruchomości z mocy ustawy o przekształceniu należy traktować jako przeniesienie prawa własności do towaru w zamian za odszkodowanie, które stanowi odrębną od oddania w użytkowanie wieczyste czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Spełniona jest zatem przesłanka, o której mowa w ww. § 10 ust. 3 pkt 1 lit. j rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (dostawy towaru w postaci gruntu).

Zatem w sytuacji wystawienia faktury Powiat oznacza przekształcenie ustanowionego przed 1 maja 2004 r. prawa użytkowania wieczystego w prawo własności gruntów kodem GTU_10 w składanej ewidencji JPK_V7M.

Stanowisko w zakresie pytania nr 6 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga w zakresie pytań nr 5-6, w pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).