0114-KDIP4-1.4012.445.2022.3.DP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

- nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT zawartego w fakturach zakupu dotyczących budowy podziemnego zbiornika retencyjnego na wody opadowe (zadanie G) oraz

- prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku VAT zawartego w fakturach zakupu dotyczących pozostałych zadań wskazanych we wniosku, którymi są:

A. Przebudowa oczyszczalni ścieków w A,

B. Przebudowa stacji uzdatniania wody w A,

C. Przebudowa stacji uzdatniania wody w B,

D. Przebudowa ujęcia wody w C,

E. Przebudowa stacji uzdatniania wody w C,

F. Budowa i przebudowa sieci wodociągowej w miejscowościach Gminy C,

H. Budowa sieci kanalizacji tłocznej w D.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy odzyskania podatku VAT zawartego w fakturach zakupu towarów i usług w ramach realizacji projektu pn. " (...)".

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwania - pismem z 29 września 2022 r. (wpływ 30 września 2022 r.) oraz pismem z 18 października 2022 r. (wpływ 19 października 2022 r. oraz 25 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją zadań finansowanych z funduszy europejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW na lata 2014-2020).

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego utworzoną z mocy ustawy powstałą 27 maja 1990 r. i działającą w oparciu o ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95). Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych. Działania związane z zaopatrzeniem w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniem ścieków są kierowane do mieszkańców oraz właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy.

W ramach ww. zadań własnych Gmina ubiega się o dofinasowanie przebudowy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na terenie Gminy oraz budowy podziemnego zbiornika retencyjnego na wody opadowe.

W wyniku realizacji projektu z ulepszonej sieci wodociągowej będzie mogło korzystać dodatkowych 11 klientów indywidualnych, a z ulepszonej sieci kanalizacyjnej będą mogły korzystać 144 osoby. Długość sieci wodociągowej zaopatrzenia w wodę zwiększy się o 3,43 km (budowa 0,085, przebudowa 3,35), natomiast sieci kanalizacji sanitarnej o 0,385 km

Projekt wpłynie na poprawę warunków społecznych, gospodarczych i przyrodniczych gminy poprzez wzrost wyposażenia terenów w system kanalizacji sanitarnej i wody pitnej oraz poprawę warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, w tym agroturystyki.

Budowa i przebudowa sieci wodociągowej ma na celu uporządkowanie gospodarki wodnej na terenie gminy, dzięki czemu poprawi się jakość dostarczanej wody i niezawodność w jej dostawie, a tym samym stan sanitarny mieszkańców.

Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej przyczyni się do ograniczenia procesu przedostawania się niebezpiecznych substancji zagrażających życiu i zdrowiu ludzi do wody i gleby.

W zakresie kosztów kwalifikowanych ujęto następujące elementy:

- Przebudowa oczyszczalni ścieków w A,

- Przebudowa stacji uzdatniania wody w A, B, C,

- Przebudowa ujęcia wody w C,

- Budowa i przebudowa sieci wodociągowej,

- Budowa podziemnego zbiornika na wody opadowe,

- Budowa sieci kanalizacji tłocznej w D

- oraz wydatki na sporządzenie dokumentacji technicznej, (...), Analiza.

Wykonawca zostanie wybrany w trybie przepisów ustawy - Prawo zamówień publicznych. Operacja będzie realizowana w jednym etapie. Projekt spełnia wymogi wynikające z obowiązujących przepisów.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2015 r. poz. 1223), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ponadto, zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada nie wyklucza zatem możliwości dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Projekt, po jego realizacji, będzie przynosił dochody w postaci opłat za zużytą wodę oraz odprowadzone ścieki. Dokonane w ramach projektu zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ze środków PROW na lata 2014-2020 gmina zamierza uzyskać dotację do kosztów kwalifikowalnych. W przypadku podmiotów, które nie mogą odliczyć podatku VAT od zapłaconych faktur, kosztami kwalifikowalnymi są ceny brutto (z podatkiem VAT). W przypadku Gminy, tj. podmiotu, który może odliczyć podatek VAT od zapłaconych faktur, można ubiegać się o dofinansowanie do kosztów kwalifikowalnych netto, tj. bez podatku VAT, dlatego też składając wniosek o przyznanie pomocy Gmina uznała podatek VAT za niekwalifikowalny.

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, a nabywane w ramach operacji towary i usługi w ramach zadań własnych będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT i Gmina będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT zawartego w fakturach zakupu.

Gmina będzie świadczyć usługi doprowadzenia wody i odbioru ścieków samodzielnie za pomocą własnej infrastruktury.

Stąd też w przypadku niniejszego projektu podatek VAT stanowi w całości koszt niekwalifikowany.

Gmina planuje złożenie wniosku o płatność końcową, do którego obligatoryjnym załącznikiem jest interpretacja indywidualna Izby Skarbowej dotyczącą możliwości odzyskania podatku VAT w ramach projektu. Brak stosownego dokumentu z Izby Skarbowej uniemożliwi rozliczenie projektu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Projekt pn. (...) będzie obejmować następujące zakresy i zakupy:

A. Przebudowa oczyszczalni ścieków w A: kontener oczyszczalni (kom. 1), pompy, agregat prądotwórczy (kpl. 1), studnia pompowni ścieków (kpl. 1), budynek sterowni (kpl. 1), dostawa, montaż i uruchomienie skrzynka ICZE (kpl. 1), przebudowa biobloku (kpl. 1),

B. Przebudowa stacji uzdatniania wody w A: roboty remontowe zewnętrzne (kpl. 1), roboty rozbiórkowe (kpl. 1), roboty tynkowe i okładzinowe ścian i stropów (kpl. 1), podłogi i posadzki (kpl. 1), zestaw pompowy, chlorator agregat prądotwórczy (kpl. 1), dostawa, montaż i uruchomienie skrzynka ICZE (kpl. 1),

C. Przebudowa stacji uzdatniania wody w B: dostawa i montaż zestawu hydroforowego (kpl. 1), roboty budowlane wewnętrzne (kpl. 1), dostawa, montaż i uruchomienie skrzynka ICZE (kpl. 1),

D. Przebudowa ujęcia wody w C: instalacja wodna (kpl. 1), instalacja elektryczna (kpl. 1), prace przygotowawcze (kpl. 1), czyszczenie i malowanie (kpl. 1), prace towarzyszące (kpl. 1), agregat prądotwórczy, szafa sterująca, lampa UV (kpl. 1), dostawa, montaż i uruchomienie skrzynka ICZE (kpl. 1),

E. Przebudowa stacji uzdatniania wody w C: dostawa i montaż urządzeń (kpl. 1), roboty budowlane wewnętrzne (kpl 1), dostawa montaż i uruchomienie skrzynka ICZE (kpl. 1), zestaw hydroforowy C (kpl. 1),

F. Budowa i przebudowa sieci wodociągowej: (...) (wg kosztorysu) (kpl. 1),

G. Budowa podziemnego zbiornika na wody opadowe: roboty ziemne (kpl. 1), roboty żelbetowe (kpl. 1), sieć wodociągowa - roboty ziemne (kpl. 1), sieć wodociągowa - roboty montażowe (kpl. 1), sieć deszczowa - roboty ziemne (kpl. 1), sieć deszczowa - roboty instalacyjne (kpl. 1),

H. Budowa sieci kanalizacji tłocznej w D: sieć kanalizacyjna - roboty ziemne (kpl. 1), sieć kanalizacyjna - roboty montażowe (kpl. 1),

Koszty ogólne (Ko): Dokumentacja tech. (kpl. 1), Nadzór budowlany (kpl. 1), (...) (szt. 1), Analiza (szt. 1). Wszystkie ww. wydatki są objęte zapytaniem.

Z odbiorcami korzystającymi z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej zawierane są umowy cywilnoprawne. Będą nimi mieszkańcy, obiekty oświatowe.

Efekty projektu będą tylko w części wykorzystywane na własne potrzeby. Czynności niepodlegające opodatkowaniu będą dotyczyć jedynie zadania G. Budowa podziemnego zbiornika na wody opadowe na kwotę brutto 1.117.515,68 zł. Woda opadowa będzie wykorzystywana do podlewania, a w przypadku jej nadmiaru będzie odprowadzana do cieku wodnego zgodnie z uzyskanym pozwoleniem wodno-prawnym.

Co do zasady zakupy objęte zapytaniem będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, z wyjątkiem zakupów dotyczących zbiornika retencyjnego. W związku z tym kwota brutto 1.117.515,68 zł odpowiada wydatkom związanym z budową podziemnego zbiornika na wody opadowe i będzie odpowiadać czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Gmina C ma możliwość odzyskania podatku VAT zawartego w fakturach zakupu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Powyższe wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Na mocy art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowane fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz jednostką samorządu terytorialnego. Gmina realizuje samodzielnie zadania własne dotyczące m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych. Działania związane z zaopatrzeniem w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniem ścieków są kierowane do mieszkańców oraz właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy, mają również charakter cywilnoprawny (są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych). Z infrastruktury korzystać będą mieszkańcy gminy lub użytkownicy nieruchomości z terenu gminy.

Projekt, po jego realizacji będzie przynosił dochody w postaci opłat za zużytą wodę oraz odprowadzone ścieki. Dokonane w ramach projektu zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Gmina będzie świadczyć usługi doprowadzenia wody i odbioru ścieków samodzielnie za pomoc własnej infrastruktury. Gmina ma możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT zawartego w fakturach zakupu tzn. z tytułu świadczonych usług Gminie będzie przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) - zwanej dalej "ustawą" lub "ustawą o VAT". W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Z art. 86 ust. 1 wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki, tzn.:

- odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz

- towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. W celu odliczenia podatku naliczonego podatnik w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z czynnościami opodatkowanymi.

Wyjątki od zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy określone zostały w art. 88 ustawy. Przepis ten określa przesłanki negatywne, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj.:

- gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz

- gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.).

Artykuł 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Artykuł 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Artykuł 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności, zadania własne obejmują sprawy m.in. wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (...).

Artykuł 9 ust. 1 i ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

1. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

2. Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Wskazali Państwo, że w ramach realizacji zadań własnych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym realizują Państwo projekt pn. " (...)", który obejmuje następujące elementy:

A. Przebudowa oczyszczalni ścieków w A,

B. Przebudowa stacji uzdatniania wody w A,

C. Przebudowa stacji uzdatniania wody w B,

D. Przebudowa ujęcia wody w C,

E. Przebudowa stacji uzdatniania wody w C,

F. Budowa i przebudowa sieci wodociągowej w miejscowościach Gminy C,

G. Budowa podziemnego zbiornika na wody opadowe,

H. Budowa sieci kanalizacji tłocznej w D.

Poniosą Państwo również wydatki na sporządzenie dokumentacji technicznej, nadzór budowlany, (...) i analizę.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy Gmina ma możliwość odliczenia i zwrotu podatku VAT zawartego w fakturach zakupu towarów i usług w ramach realizacji ww. Projektu.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W celu dokonania odliczenia podatku naliczonego, należy określić, jaka część poniesionych wydatków na zakup towarów i usług związana jest z czynnościami opodatkowanymi, i wówczas tylko w tej części podatek naliczony podlega odliczeniu. Należy tu uwzględnić wszystkie ponoszone wydatki, zarówno bezpośrednio ponoszone na budowę/przebudowę poszczególnych części infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej, jak również wydatki ogólne, związane z całością realizowanego zadania (np. przygotowanie dokumentacji, nadzór budowlany). Odliczeniu będzie podlegać tylko ta część wydatków związanych z realizacją Projektu, która jest związana z wykonywanymi przez Państwa czynnościami opodatkowanymi, natomiast podatek naliczony wynikający z tej części wydatków, która będzie związana z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT, nie będzie podlegał odliczeniu.

Z przedstawionych przez Państwa okoliczności wynika, że efekty projektu będą tylko w części wykorzystywane na własne potrzeby. Co do zasady zakupy objęte zapytaniem, z wyjątkiem zakupów dotyczących zbiornika retencyjnego, będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wskazali Państwo, że podziemny zbiornik retencyjny na wody opadowe będzie wykorzystywany do czynności niepodlegających opodatkowaniu. Woda opadowa będzie wykorzystywana do podlewania, a w przypadku jej nadmiaru będzie odprowadzana do cieku wodnego zgodnie z uzyskanym pozwoleniem wodno-prawnym. Wydatkom związanym z budową podziemnego zbiornika na wody opadowe odpowiada kwota brutto 1.117.515,68 zł.

W przypadku zadania G nie jest więc spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy. Zatem nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur związanych z budową podziemnego zbiornika na wody opadowe. W związku z tym nie przysługuje Państwu także prawo do zwrotu różnicy podatku na zasadach określonych w art. 87 ust. 1 ustawy.

W odniesieniu do pozostałych wydatków poniesionych w ramach realizacji Projektu należy raz jeszcze podkreślić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wskazali Państwo we wniosku, że Projekt, po jego realizacji będzie przynosił dochody w postaci opłat za zużytą wodę oraz odprowadzone ścieki. Dokonane w ramach projektu zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Wyjątkiem jest tu analizowane powyżej zadanie G - Budowa podziemnego zbiornika na wody opadowe, które nie jest związane z dostarczaniem wody i odprowadzaniem ścieków i którego efekty będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Świadczenie usług dostarczania wody oraz odprowadzenia ścieków na rzecz klientów indywidualnych (mieszkańców) jest czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), zatem dla tych czynności Gmina występuje w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Czynności wykonywane na podstawie zawartych przez Gminę umów cywilnoprawnych nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

W rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione:

- Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT,

- wydatki ponoszone w ramach realizowanej inwestycji będą miały związek z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług - tj. z odpłatnym świadczeniem usług w zakresie dostawy wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności sprawy oraz przywołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu pn. " (...)", z wyjątkiem wydatków związanych z budową podziemnego zbiornika retencyjnego na wody opadowe. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy. W związku z tym, Gminie będzie również przysługiwało prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na rachunek bankowy lub obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy.

We wniosku zajęli Państwo stanowisko, że Gmina ma możliwość odzyskania podatku naliczonego, zawartego w fakturach zakupu.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika jednak, że część towarów i usług zakupionych w ramach projektu będzie wykorzystywana do czynności niepodlegających opodatkowaniu, a część do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur na kwotę 1.117.515,68 zł, dokumentujących wydatki związane z budową podziemnego zbiornika na wody opadowe, bo nie będą go Państwo wykorzystywać do czynności opodatkowanych.

Natomiast w pozostałym zakresie ponoszone w ramach Projektu wydatki mają związek z czynnościami opodatkowanymi, tj. świadczeniem odpłatnych usług w zakresie dostawy wody oraz odbioru i oczyszczania ścieków na podstawie umów cywilnoprawnych. Gminie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących te wydatki.

A zatem, Państwa stanowisko jest:

- nieprawidłowe w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku zawartego w fakturach zakupu dotyczących wydatków związanych z budową podziemnego zbiornika retencyjnego na wody opadowe (zadanie G) oraz

- prawidłowe w zakresie prawa do odliczenia i zwrotu podatku zawartego w fakturach zakupu dotyczących pozostałych zadań wskazanych we wniosku, którymi są:

G. Przebudowa oczyszczalni ścieków w A,

H. Przebudowa stacji uzdatniania wody w A,

I. Przebudowa stacji uzdatniania wody w B,

J. Przebudowa ujęcia wody w C,

K. Przebudowa stacji uzdatniania wody w C,

L. Budowa i przebudowa sieci wodociągowej w miejscowościach Gminy,

H. Budowa sieci kanalizacji tłocznej w D.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).