0114-KDIP3-3.4011.498.2018.1.MS2 - PIT w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Pisma urzędowe
Status:  Nieaktualne

Pismo z dnia 21 grudnia 2018 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP3-3.4011.498.2018.1.MS2 PIT w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2018 r. (data wpływu 24 października 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 października 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest matką samotnie wychowującą dwie córki w wieku 9 i 6 lat. W marcu 2016 r. Wnioskodawczyni uzyskała rozwód. Sąd Cywilny wyrokiem rozwiązał formalnie małżeństwo i powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, natomiast miejsce zamieszkania ustalił każdorazowo przy matce. Sąd przyznał alimenty na dzieci w łącznej kwocie 1.000 zł. Sąd nie orzekł o sposobie wykonywania kontaktów ojca z dziećmi. Orzeczenie sądu o rozwodzie było tylko potwierdzeniem stanu faktycznego. Na co dzień to Wnioskodawczyni wychowuje dzieci oraz sprawuje wyłączną opiekę nad nimi. Samodzielnie dba o dzieci oraz zapewnia im byt oraz zaspakaja ich codzienne potrzeby. Z uwagi na problemy lokalowe, Wnioskodawczyni dopiero w grudniu 2017 r. wraz z córkami wyprowadziła się z lokalu mieszkalnego, w którym mieszkał ojciec, co ostatecznie wyłączyło ojca z codziennych kontaktów z dziećmi. Należy zauważyć, że pomimo tego, że po rozwodzie Wnioskodawczyni mieszkała wraz z mężem przez kilkanaście miesięcy w jednym lokalu mieszkalnym, kontakty ojca z dziećmi i tak były sporadyczne, gdyż większość czasu ojciec spędzał poza domem. Ojciec dzieci ma obywatelstwo brytyjskie i nie posługuje się językiem polskim. Z dziećmi rozmawia jedynie po angielsku. Sąd nie orzekł o sposobie wykonywania kontaktów ojca z dziećmi, gdyż podczas sprawy rozwodowej ojciec nie był w stanie zobowiązać się do jakichkolwiek kontaktów z nimi. Podkreślał, że nie wie czy znajdzie dla nich czas. Nie był zainteresowany, aby po rozwodzie w sposób sformalizowany ustalić sposób i częstotliwość kontaktowania się z córkami. Obecnie ojciec widuje się z dziećmi 1-2 razy w tygodniu, jednak nie pomaga w ich wychowaniu. Ze względu na barierę językową, nie pomaga dzieciom w odrabianiu zadań domowych, nie chodzi na zebrania do szkoły/przedszkola, nie uczestniczy w życiu społecznym dzieci, nie chodzi z nimi do lekarza, nie opiekuje się nimi podczas choroby. Wszystkie ww. rzeczy spoczywają na Wnioskodawczyni, jako na matce dzieci. Wnioskodawczyni jest zatrudniona na umowę o pracę. Zarówno w stosunku do Wnioskodawczyni jak i do jej małoletnich dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przepisy ustawy o podatku tonażowym, jak również przepisy ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozliczeniu podatkowym za 2018 rok?

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tzw. wspólnego rozliczenia z dzieckiem może skorzystać osoba rozwiedziona, która samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów - rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku, do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

a.

małoletnie,

b.

bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

c. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej - podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wskazane powyżej regulacje wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. Aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowującą dziecko należy spełniać warunki określone w stosownych przepisach. Ustawodawca uzależnił zatem prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

1.

posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,

2.

wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),

3.

nie uzyskiwania przez dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą) oraz

4.

wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia osoby samotnie wychowującej dziecko wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie sama, czyli bez udziału drugiej osoby zajmuje się wychowywaniem dziecka i dzieci, samodzielnie troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Wskazany przepis wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta - w roku podatkowym - musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia wychowywać, w celu definicji tego pojęcia należy odwołać się do jego definicji słownikowych. Wychowywać w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego prezentowany jest pogląd, że aby uznać rodzica lub opiekuna prawnego za osobę samotnie wychowującą dziecko nie wystarczy, by była stanu wolnego (lub w stosunku, do której orzeczono separację, albo osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), musi również faktycznie samotnie wychowywać dziecko. W ocenie NSA samotnie oznacza bez udziału innej osoby. Ponadto, co podkreśla się w orzecznictwie, uzasadnienie wprowadzenia ulgi (wykładnia celowościowa) świadczy wyraźnie o tym, że ustawodawca kierował ją wyłącznie do tych osób, które samotnie troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka, nie zaś do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale nie pełni codziennej (samotnej) pieczy nad dzieckiem. Innymi słowy, nie każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w komentowanym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko (wyroki NSA: z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1266/05, z dnia 24 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK1452/05, II FSK 644/06, II FSK 1549/05, II FSK 1534/05, II FSK 1548/05, z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 617/07 i II FSK 371/07, z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 279/08, z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II FSK 2474/10).

Pewne problemy przy ocenie, czy dana osoba jest osobą samotnie wychowującą dziecko, może sprawiać fakt, że w niektórych przypadkach samotnie wychowywane dziecko ma nadal dwoje rodziców czy też opiekunów. Żadne z nich bowiem nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej. W niektórych przypadkach powstawać mogą wątpliwości, która z tych osób jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Zaznaczyć przy tym należy, że tylko jedna osoba (spośród obydwu rodziców lub opiekunów) może być uznana za samotnie wychowującą to samo dziecko w danym czasie (wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 2693/06, LEX nr 220525). W takim wypadku osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która faktycznie, w pojedynkę - w pełni albo w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny, ale także rozwój emocjonalny dziecka.

Przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Pojęcie to uszczegółowił NSA w wyroku z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 30/10, który w uzasadnieniu stwierdził, że wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

W praktyce, wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego utrzymania, czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim bądź zapewniania dziecku rozlicznych atrakcji, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju. Użycie określenia osoba samotnie wychowująca dzieci oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do wspólnego rozliczenia dochodów z małoletnim dzieckiem temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko, a nie zajmuje się jedynie dzieckiem w czasie określonym mu sądownie do dyspozycji. Powyższe znajduje również potwierdzenie w odpowiedzi na interpelację nr 20584 w sprawie ulg dla rodziców samotnie wychowujących dzieci, wydanej dnia 4 kwietnia 2018 r., przez Podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.

Odpowiedź na pytanie, czy Wnioskodawczyni może być zatem opodatkowana, jako osoba samotnie wychowująca dzieci, należy zatem wywieść z ustalenia, czy w rzeczywistości Wnioskodawczyni ponosi trud ich wychowania.

Tak jak już wcześniej Wnioskodawczyni wspomniała, jest rozwódką, która samodzielnie i samotnie wychowuje dwójkę małoletnich dzieci. Od grudnia 2017 r. ojciec ma ograniczony kontakt z dziećmi. Od tego czasu to Wnioskodawczyni sprawuje samodzielną opiekę nad córkami, dba o zabezpieczenie ich codziennych potrzeb, zapewnia im byt oraz ponosi ciężar ich utrzymania. W trudzie wychowywania córek jest osamotniona. Dodatkowo, wysokość otrzymywanych alimentów na dzieci jest bardzo skromna i w praktyce wystarcza na pokrycie najbardziej elementarnych potrzeb dzieci. Zatem de facto również ciężar ekonomiczny wychowania dzieci spoczywa na Wnioskodawczyni, jako matce dzieci.

Poza sprawowaniem codziennej pieczy nad dziećmi Wnioskodawczyni otacza je ciepłem, tworzy więź uczuciową w rodzinie, przekazuje córkom określone wartości, pomaga im w nauce, uczy odpowiednich zachowań, czyli kształtuje je jako ludzi oraz przygotowuje do startu w dorosłe życie. Można zatem powiedzieć, że tylko Wnioskodawczyni kształtuje dzieci w sferze intelektualnej, duchowej i psychicznej oraz zapewnia im codzienne podstawy rozwoju (byt). Ojciec córek jest gościem w domu Wnioskodawczyni. Przy tak sporadycznych wizytach, nie da się zbudować więzi z dziećmi, nie da się im przekazać określonych wartości oraz postaw życiowych. Jest to proces długotrwały, wymagający zaangażowania czasowego i emocjonalnego.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że to Wnioskodawczyni (matka dzieci) faktycznie w roku podatkowym 2018 samotnie bez wsparcia drugiego z małżonków wychowywała małoletnie dzieci, sprawowała nad nim stałą opiekę, zamieszkując z nimi - w związku z czym po zgłoszeniu swojej woli we wniosku wyrażonym w zeznaniu rocznym, złożonym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, Wnioskodawczyni będzie miała prawo do opodatkowania w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

W ocenie Wnioskodawczyni, odpowiedź na pytanie wskazane w stanie faktycznym powinna brzmieć następująco: Wnioskodawczyni, w rozliczeniu podatkowym za 2018 r. może skorzystać ze sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1.

małoletnie,

2.

bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3. do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej; - podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Warunkiem obliczenia podatku, na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, jest zatem posiadanie określonego stanu cywilnego oraz samotne wychowywanie dziecka. Te dwa warunki muszą być spełnione łącznie, co potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych, w którym - w odniesieniu do stanu prawnego do 2010 r. - wykształcił się jednolity pogląd, że aby uznać rodzica lub opiekuna prawnego za osobę samotnie wychowującą dziecko nie wystarczy, by była stanu wolnego (lub w stosunku do której orzeczono separację, albo osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), ale musi faktycznie samotnie wychowywać dziecko.

Ustawa o podatku dochodowym od fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji. Dla ustalenia znaczenia "samotnie" oraz "wychowywać" należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN, samotny to: (1) żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół, (2) znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam, (3) spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa, (4) znajdujący się na odludziu. Z kolei, wychować - wychowywać to: (1) zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności, (2) przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie.

W świetle powyższego przez samotne wychowywanie, o mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, należy rozumieć wychowywanie w pojedynkę, tj. bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym dziecka.

Takie znaczenie jest zgodne z potocznym rozumieniem tego pojęcia oraz z orzecznictwem sądów administracyjnych, zgodnie z którym samotnie oznacza bez udziału innej osoby (wyroki NSA z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1266/05, z dnia 24 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1474/05, z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1267/05, z dnia 30 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1452/05, II FSK 644/06, II FSK 1549/05, II FSK 1534/05, II FSK 1548/05, z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 617/07 i II FSK 371/07, z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 279/08, z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II FSK 2474/10).

Potwierdza je również wyliczenie osób, które mogą skorzystać z preferencyjnego sposobu opodatkowania, a które to osoby powinny być traktowane (zgodnie z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP) jednakowo. Osobą samotnie wychowującą dzieci są osoby stanu wolnego: wdowa, wdowiec, które - z oczywistych względów - nie mogą korzystać z pomocy drugiego z rodziców w wychowaniu dziecka, ale także osoby pozostające w związku małżeńskim, które jednakże z uwagi na pozbawienie drugiego rodzica praw rodzicielskich czy też pozbawienie go wolności, także sprawują pieczę na dzieckiem bez udziału współmałżonka - wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 września 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 3874/14.

Do tych samych wniosków prowadzi wykładnia celowościowa i historyczna.

Celem art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych jest bowiem wspieranie rodzin niepełnych, w których rodzic lub opiekun dziecka sprawuje nad nim ciągłą opiekę, samotnie. W ten sposób ustawodawca zrównał opodatkowanie dochodów małżonków z opodatkowaniem dochodów rodziców, którzy posiadając dzieci wychowują je w pojedynkę.

Pogląd ten potwierdza również wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r. sygn. akt SK 62/08, w którym Trybunał zauważył, że wprowadzając omawianą preferencję, ustawodawca nie kierował jej do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale tylko do tych osób spełniających powyższe kryteria, które samotnie i osobiście troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 października 2014 r., sygn. akt. I SA/Wr 1917/14).

Co istotne, powyższe zapatrywanie sądów administracyjnych i Trybunału Konstytucyjnego, pozostaje aktualne w odniesieniu do brzmienia art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych nadanego ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, ustawy o podatku dochodowym osób od prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. poz. 1478). Zmiana ta nie miała bowiem charakteru nowości normatywnej, ale jedynie doprecyzowała obowiązujący dotychczas przepis (wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 stycznia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 1445/13), co jednoznacznie wynika z uzasadnienia tej nowelizacji (druk Sejmu VI Kadencji nr 3366), w którym wskazano, że zmiana ta, wobec rozbieżności interpretacji przepisów dotychczasowych, zmierza do doprecyzowania pojęcia "osoby samotnie wychowującej dzieci" w taki, aby nie budziło wątpliwości, że prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują te dzieci.

Zważywszy zatem, że słowo samotnie nie nasuwa żadnych wątpliwości interpretacyjnych, a dokonana z dniem 1 stycznia 2011 r. zmiana w zakresie art. 6 ust. 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych miała na celu jedynie wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych przy jednoczesnym zachowaniu intencji ustawodawcy, uznać należy, że zarówno do końca 2010 r., jak i aktualnie, status osoby samotnie wychowującej dziecko może przysługiwać tylko jednemu z rodziców.

Odmienne stosowanie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych byłoby niesprawiedliwe, nieracjonalne lub niweczące ratio legis tego przepisu.

Jednocześnie należy zauważyć, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego utrzymania czy czasowego (doraźnego) z nim przebywania bądź zapewniania dziecku rozlicznych atrakcji, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Przez wychowywanie należy rozumieć zapewnienie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Pojęcie to uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: "Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych".

W sytuacji zatem, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany jedynie do płacenia alimentów, status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

W tym miejscu należy również podnieść, że z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż "Sąd nie orzekł o sposobie wykonywania kontaktów ojca z dziećmi, gdyż podczas sprawy rozwodowej ojciec nie był w stanie zobowiązać się do jakichkolwiek kontaktów z nimi. Podkreślał, że nie wie czy znajdzie dla nich czas. Nie był zainteresowany, aby po rozwodzie w sposób sformalizowany ustalić sposób i częstotliwość kontaktowania się z córkami."

W związku z tym rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia alimentów.

W konsekwencji, wykonywanie władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie również wychowywanie dziecka, należy zawsze odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych dotyczących zachowań rodziców wobec dzieci.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe, zgodnie z którym Wnioskodawczyni jako osoba rozwiedziona, w ciągu roku podatkowego sama wychowuje dzieci, sprawuje nad nimi wyłączną opiekę, zapewnia im byt oraz zaspakaja ich codzienne potrzeby, natomiast ojciec dzieci nie pomaga w ich wychowaniu, uznać należy, że Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozliczeniu podatkowym za 2018 rok.

Prezentując własne stanowisko w sprawie, Wnioskodawczyni odniosła się do terminu na złożenie zeznania rocznego za rok 2018 dla osoby samotnie wychowującej dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże w tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. , poz. 2195), w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w art. 6 uchyla się ust. 10, mówiący o konieczności złożenia zeznania w terminie do dnia 30 kwietnia następującego po roku podatkowym. Zatem ww. termin nie jest terminem obowiązującym w przypadku złożenia zeznania podatkowego dla rozliczenia się osoby samotnie wychowującej dziecko za rok 2018. Jednakże powyższe nie wpłynęło na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy i ocenę stanowiska Wnioskodawczyni.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni dotyczące prawa do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, jest prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl