0114-KDIP3-3.4011.441.2017.2.JK3 - Pięcioletni termin w związku z opodatkowaniem przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 października 2017 r. (data wpływu 13 października 2017 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 grudnia 2017 r. (data nadania 21 grudnia 2017 r., data wpływu 27 grudnia 2017 r.) na wezwanie z dnia 27 listopada 2017 r. Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.441.2017.1.JK3 (data nadania 28 listopada 2017 r., data doręczenia 21 grudnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 13 października 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr 0114-KDIP3-3-3.4011.441.2017.1.JK3 z dnia 27 listopada 2017 r. (data nadania 28 listopada 2017 r., data doręczenia 21 grudnia 2017 r.) tutejszy organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku.

Pismem z dnia 21 grudnia 2017 r. (data nadania 21 grudnia 2017 r., data wpływu 27 grudnia 2017 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

1. Dnia 11 września 2005 r. Monika T. i Marek S. zawarli związek małżeński.

2. Dnia 21 listopada 2005 r. w obecności notariusza (na podstawie aktu notarialnego) Monika i Marek małżonkowie S. (na zasadach obowiązującej ich małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej) kupili 1/20 (jedną dwudziestą) części we współwłasności lokalu niemieszkalnego - garażu wielostanowiskowego (księga wieczysta) wraz z prawem do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego oznaczonego nr 13.

3. Dnia 27 września 2016 r. Sąd Okręgowy Wydział Cywilny w sprawie orzekł rozwód związku małżeńskiego Moniki S. (Wnioskodawczyni) i Marka S.

4. Dnia 24 lutego 2017 r. nastąpił podział majątku wspólnego Wnioskodawczyni i Marka S. w obecności notariusza (na podstawie aktu notarialnego). W skład majątku wspólnego małżonków wchodziło miejsce postojowe/garażowe Nr 13 w garażu wielostanowiskowym oraz ruchomości wchodzące w skład wyposażenia mieszkania, które to wyposażenie zostało podzielone przez małżonków według zapotrzebowania w równych częściach.

Przedmiotem podziału majątku było tylko i wyłącznie miejsce postojowe oznaczone Nr 13 w garażu wielostanowiskowym. W wyniku podziału majątku Wnioskodawczyni nabyła bez żadnych spłat i dopłat prawo do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego/garażowego oznaczonego Nr 13 (w miejsce Moniki S. i Marka S.), natomiast Marek S. utracił prawo do korzystania z tegoż miejsca postojowego. Po podziale majątku miejsce to w 100% należy zatem do Wnioskodawczyni (wcześniej udział każdego z małżonków w przedmiotowej nieruchomości odpowiadał 1/2 udziału w majątku wspólnym czyli oboje małżonkowie mieli równe sobie udziały w majątku wspólnym - każdy po 1/2). Wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię (Monikę S.) składników majątku w wyniku podziału majątku jest równy udziałowi w majątku wspólnym małżonków. Wniosek ten płynie z porównania wartości nabytych składników majątku otrzymanych w wyniku podziału majątku wspólnego (w tym miejsca postojowego/garażowego) z wartością posiadanego udziału w majątku wspólnym Moniki i Marka małżonków S. na dzień dokonania podziału majątku. Podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty. Mąż Wnioskodawczyni nie nabył żadnych innych składników z majątku wspólnego małżonków.

Dnia 26 kwietnia 2017 r. w obecności notariusza (na podstawie aktu notarialnego) Wnioskodawczyni sprzedała Cezaremu i Dorocie małżonkom D. cały przysługujący jej udział wynoszący 1/20 (jedną dwudziestą) części we współwłasności lokalu niemieszkalnego-garażu wielostanowiskowego (księga wieczysta) wraz z prawem do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego oznaczonego Nr 13 za cenę w kwocie 15.000,00 zł (piętnaście tysięcy złotych). Od dnia 26 kwietnia 2017 r. miejsce to w 100% należy do Cezarego i Doroty małżonków D. (w miejsce Wnioskodawczyni).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż w dniu 26 kwietnia 2017 r. nieruchomości nabytej i włączonej do majątku wspólnego w 2005 r., a po rozwodzie 27 września 2016 r. ponownie włączonej do majątku osobistego Wnioskodawczyni w dniu 24 lutego 2017 r. podlega PIT?

Zdaniem Wnioskodawczyni, uzyskany 26 kwietnia 2017 r. dochód nie podlega opodatkowaniu, ponieważ sprzedana nieruchomość była w Jej posiadaniu powyżej 5 lat od pierwotnej daty zakupu w 2005 r., a w dniu 24 lutego 2017 r. Wnioskodawczyni jedynie uzyskała nieodpłatnie pełne prawo do własności w okresie krótszym niż 5 lat (w 2005 r. udział Wnioskodawczyni w majątku wspólnym wynosił 1/2 i w 2017 r. udział w przedmiotowej nieruchomości był równy udziałowi w majątku wspólnym małżonków).

W związku z powyższym Wnioskodawczyni uważa, że nie nabyła nieruchomości w dwóch datach: w 2005 r. w części odpowiadającej Jej udziałowi w majątku wspólnym (czyli 1/2) i w 2017 r. w części równej Jej udziałowi w majątku wspólnym (czyli 1/2). Uważa, że nabyła nieruchomość tylko raz, w 2005 r. Wnioskodawczyni uznaje zatem, że od drugiej części nie powinna płacić PIT. Dnia 24 lutego 2017 r. nastąpiła tylko czynność organizacyjna, a nie nowe nabycie wywołujące negatywne skutki podatkowe.

Interpretacja Wnioskodawczyni jest zgodna z interpretacją Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu i NSA (sygnatura akt: II FSK 1937/15) - więcej informacji w załączniku. Podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty. Zgodnie zatem z linią orzecznictwa NSA nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 o podatku dochodowym od osób fizycznych nabyciem nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego jeśli podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub jeśli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub praw nie przekracza jego udziału w majątku wspólnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy zapis ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości lub ww. praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i ww. praw majątkowych istotne jest ustalenie daty nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 25 listopada 2005 r. Wnioskodawczyni razem z mężem zakupiła aktem notarialnym (na zasadach obowiązującej ich małżeńskiej majątkowej wspólności ustawowej) 1/20 (jedną dwudziestą) części we współwłasności lokalu niemieszkalnego - garażu wielostanowiskowego wraz z prawem do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego oznaczonego nr 13. Dnia 27 września 2016 r. Sąd Okręgowy orzekł rozwód związku małżeńskiego Wnioskodawczyni i Jej męża. Dnia 24 lutego 2017 r. nastąpił podział majątku wspólnego Wnioskodawczyni i Jej Męża w obecności notariusza. Przedmiotem nabycia w wyniku podziału majątku było tylko i wyłącznie miejsce postojowe oznaczone nr 13 w garażu wielostanowiskowym. W wyniku podziału majątku Wnioskodawczyni nabyła bez żadnych spłat i dopłat prawo do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego oznaczonego nr 13 (w miejsce Wnioskodawczyni i jej męża), natomiast mąż Wnioskodawczyni utracił prawo do korzystania z tegoż miejsca postojowego. Po podziale majątku miejsce to w 100% należy zatem do Wnioskodawczyni (wcześniej udział każdego z małżonków w przedmiotowej nieruchomości odpowiadał 1/2 udziału w majątku wspólnym, czyli oboje małżonkowie mieli równe sobie udziały w majątku wspólnym - każdy po 1/2). Wartość otrzymanych przez Wnioskodawczynię składników majątku w wyniku podziału majątku jest równy udziałowi w majątku wspólnym małżonków. Wniosek ten płynie z porównania wartości nabytych składników majątku otrzymanych w wyniku podziału majątku wspólnego (w tym miejsca garażowego) z wartością posiadanego udziału w majątku wspólnym Moniki i Marka małżonków S. na dzień dokonania podziału majątku. Podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty.

Dnia 26 kwietnia 2017 r. w obecności notariusza na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawczyni sprzedała cały przysługujący jej udział wynoszący 1/20 (jedną dwudziestą) części we współwłasności lokalu niemieszkalnego-garażu wielostanowiskowego wraz z prawem do wyłącznego korzystania z jednego miejsca postojowego oznaczonego nr 13 za cenę w kwocie 15.000,00 zł.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez NSA uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w uchwale II FPS 2/17 są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w lokalu dojdzie po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej w wyniku ustania małżeństwa przez rozwód i wydania przez sąd powszechny postanowienia o podziale majątku wspólnego. Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej wobec śmierci jednego z małżonków następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tą datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego oraz uchwałę NSA należy stwierdzić, że za datę nabycia przez Wnioskodawczynię udziałów w lokalu niemieszklanym - garażu wielostanowiskowym, nabytych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, jak i udziałów nabytych w drodze podziału majątku wspólnego należy uznać 2005 r., kiedy to ww. prawo do lokalu niemieszkalnego zostało nabyte do majątku wspólnego małżonków.

Zatem sprzedaż udziału w omawianym lokalu niemieszkalnym - garażu dokonana w 2017 r. nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca 2005 r., w którym nastąpiło nabycie. W związku z powyższym, nie powstał u Wnioskodawczyni obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu z tej sprzedaży, ani obowiązek wykazania ww. przychodu w jakimkolwiek zeznaniu podatkowym.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawczynię wyroku sądu administracyjnego, wskazać należy, że stanowisko przyjęte w tym orzeczeniu nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej stanowiska tut. Organu. Powyższe wynika przede wszystkim z przeszkód natury formalnoprawnej. Zgodnie bowiem z art. 153 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Należy jednocześnie zaznaczyć, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. W postępowaniu o wydanie interpretacji indywidualnej organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ogranicza się do dokonania subsumcji przedstawionego przez stronę stanu faktycznego pod określony przepis prawa podatkowego i wyjaśnienia przyczyn, dla których w określonym stanie faktycznym dany przepis ma zastosowanie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 24, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.