0114-KDIP3-3.4011.344.2017.1.LZ - Darowizna między małżonkami w majątku wspólnego do majątku odrębnego jako nabycie na gruncie PIT.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2017 r. (data wpływu 23 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 5 stycznia 1983 r. Wnioskodawczyni z własnych środków finansowych nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego nr 39, znajdującego się w budynku o powierzchni użytkowej 28,10 m². Wnioskodawczyni podpisywała umowę kupna tego lokalu, tylko Wnioskodawczyni była członkiem spółdzielni i była tam zameldowana do maja 2017 r. Ponieważ Wnioskodawczyni była mężatką od grudnia 1980 r. mąż automatycznie nabył prawo do lokalu na zasadach majątkowej małżeńskiej wspólności ustawowej. W 2010 r. Wnioskodawczyni zachorowała na raka piersi. Chemia i herceptyna drastycznie pogorszyły stan zdrowia Wnioskodawczyni i spowodowały wiele chorób (tarczycy, nadnerczy, a przede wszystkim serca).

W 2014 r. mąż opuścił Wnioskodawczynię, pozostawiając bez środków do życia. Zadośćuczynieniem z Jego strony był akt notarialny umowy darowizny ze stycznia 2015 r., w którym w § 2 wskazano "Piotr M. za zgodą swojej żony - Izabelli M. oświadcza, że daruje swojej żonie Izabelli M. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu numer 39, stanowiącego lokal mieszkalny, zaś Izabella M. oświadcza, że powyższą darowiznę przyjmuje". Przez cały okres małżeństwa (37 lat) Wnioskodawczyni wspierała męża w Jego rozwoju zawodowym zaniedbując swój własny (historyk sztuki). Emerytura Wnioskodawczyni wynosi 672 zł. W lipcu 2017 r. Wnioskodawczyni była zmuszona sprzedaż lokal mieszkalny. Ponieważ skończyły się zasoby finansowe na utrzymanie i leczenie pieniądze ze sprzedaży opisanej nieruchomości muszą wystarczyć Wnioskodawczyni do końca życia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy uzyskany przychód ze sprzedaży w dniu 14 lipca 2017 r. lokalu mieszkalnego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat?

Zdaniem Wnioskodawcy, w dniu 15 maja 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął następująca uchwałę: "dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), nabytych przez współmałżonków w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości, praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. Macierzysty urząd skarbowy kierując się uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2017 r. oraz tym, że w akcie darowizny z 2015 r. nie jest dookreślone darowanie Wnioskodawczyni przez męża spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stoi na stanowisku, że nabycie lokalu nastąpiło w 1983 r. Kierując się uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r. oraz stanowiskiem I Urzędu Skarbowego w Warszawie Wnioskodawczyni uważa, że sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Żeby się upewnić w swoim stanowisku i nie być narażoną na karne odsetki na które Wnioskodawczyni nie byłoby stać kieruje Ona swoje pytanie do Krajowej Informacji Skarbowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i ww. praw majątkowych decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu, ma moment ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że, w grudniu 1980 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. W 1983 r. Wnioskodawczyni nabył - do majątku objętego ustawową wspólnością majątkową lokal mieszkalny. W 2014 r. mąż porzucił Wnioskodawczynię. W lipcu 2015 r., aktem notarialnym mąż darował Wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do ww. lokalu mieszkalnego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycie" należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, z późn. zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy - Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Natomiast stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis, darowiznę chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 ww. ustawy).

W wyroku z dnia 13 grudnia 2016 r., sygn. akt II FSK 3003/14, który zapadł w analogicznej sprawie, tj. dotyczył skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej w części od małżonka w drodze darowizny Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że: nie ulega wątpliwości w orzecznictwie oraz literaturze, że przez nabycie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym następuje odpłatne zbycie, w tym m.in. prawa majątkowego w postaci udziału w nieruchomości, o którym stanowi ten przepis przyjmować należy potoczne i dość szerokie rozumienie tego pojęcia. Oznacza ono każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy lub określonego prawa majątkowego w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości (por. np. wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., II FSK 313/14, publ. CBOSA; T. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, C.H. Beck, 2008, str. 165-166). Akcentuje się jednocześnie, że nie wszystkie temu podobne czynności prawne stanowią przedmiot nabycia w rozumieniu analizowanego przepisu. (...) w orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono wprost pogląd, że mimo, iż małżeńska wspólność majątkowa jest wspólnością bezudziałową (art. 31 k.r.o.), to darowanie przez małżonków przedmiotu wchodzącego w skład ich majątku wspólnego pozwala na przyjęcie, że małżonek-darczyńca, rozporządził udziałem wynoszącym 1/2 część przedmiotu darowizny (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2000 r., II CKN 542/00, publ. LEX nr 559927).

Jeżeli zatem małżonkowie pozostający w ustroju wspólności ustawowej tak rozporządzili posiadanym przez siebie udziałem w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, że Wnioskodawczyni na skutek darowizny dokonanej na jej rzecz stała się jedynym właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, to przedmiot majątkowy wchodzący w skład majątku wspólnego małżonków stał się majątkiem odrębnym Wnioskodawczyni. Przy czym, okoliczność ta nie świadczy bynajmniej o tym, że Wnioskodawczyni stała się właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego tylko i wyłącznie na skutek zawarcia umowy darowizny, albowiem w momencie dokonania darowizny była już współwłaścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej. Dokonano zatem jedynie przesunięcia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Wobec powyższego ww. darowizna stanowi nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w części przekraczającej udział, jaki posiadała Wnioskodawczyni w majątku wspólnym.

Powyższe oznacza, że Wnioskodawczyni nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w dwóch etapach, czyli:

* w 1983 r., kiedy to ww. prawo zostało nabyte do majątku wspólnego małżonków - w część mieszczącej się w jej udziale w majątku wspólnym,

* w 2015 r., kiedy to na mocy umowy darowizny małżonek darował Wnioskodawczyni ww. prawo - w części przekraczającej udział Wnioskodawczyni w majątku wspólnym.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że przychód ze sprzedaży w 2017 r. ww. lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 1983 r. w trakcie trwania małżeństwa, nie podlega w ogóle opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału przez Wnioskodawczynię upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym sprzedaż tego udziału nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast sprzedaż udziału w ww. nieruchomości, który Wnioskodawczyni nabyła w 2015 r. na skutek darowizny od małżonka została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie - będzie stanowiła źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś dochód ze sprzedaży tego udziału będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym.

Stosownie bowiem do art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. W myśl natomiast jego ust. 2 podstawą obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 1 jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Na mocy art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Stosownie do art. 30e ust. 5 tej ustawy, dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Zgodnie z art. 30e ust. 7 ww. ustawy, w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Artykuł 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Reasumując stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego została dokonana przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym Wnioskodawczyni na skutek darowizny uzyskanej od męża stała się jedynym właścicielem tego prawa, opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym będzie podlegał dochód uzyskany ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, który przekraczał udział Wnioskodawczyni w majątku wspólnym, a który nabyła na skutek ww. darowizny.

Podatek ten należy wyliczyć w sposób wskazany w zacytowanych powyżej przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wyjaśnić przy tym należy, że uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, na którą powołuje się Wnioskodawczyni, nie znajduje w przedmiotowej sprawie zastosowania, albowiem czynności darowizny nie można utożsamiać z nabyciem spadku.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.