0114-KDIP3-3.4011.30.2018.2.AK - Określenie skutków podatkowych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2018 r. (data wpływu 16 stycznia 2018 r.) uzupełnione pismem z dnia 14 lutego 2018 r. (data nadania 15 lutego 2018 r., data wpływu 16 lutego 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-3.4011.30.2018.1.AK z dnia 8 lutego 2018 r. (data nadania8 lutego 2018 r., data doręczenia 13 lutego 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 8 lutego 2018 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.30.2018.1.AK (data nadania 8 lutego 2018 r., data doręczenia 13 lutego 2018 r.), wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 14 lutego 2018 r. (data nadania 15 lutego 2018 r., data wpływu 16 lutego 2018 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 27 czerwca 1995 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński z Sylwią P., który został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego Wydział Cywilny, dnia 7 października 2010 r. W dniu 6 sierpnia 1996 r. Wnioskodawca wraz z żoną zakupił nieruchomość - działkę Nr 1019/7 o powierzchni ewidencyjnej 0,1308 ha. W wyniku podziału majątku wspólnego, Sąd Rejonowy, postanowieniem częściowym z dnia 13 stycznia 2016 r. dokonał podziału działki Nr 1019/7 na trzy działki: 1019/10, 1019/9, 1019/8. Wartość nieruchomości wyceniono na kwotę 453.200 zł, z czego ustalono wartość działki: Nr 1019/10 na kwotę 25.450 zł, Nr 1019/9 wraz z budynkiem na kwotę 360.660 zł i Nr 1019/8 wraz z budynkiem na kwotę 67.090 zł. Sąd ww. postanowieniem częściowym z dnia 13 stycznia 2016 r. przyznał na wyłączną własność Wnioskodawcy działki Nr 1019/10 i 1019/8, natomiast byłej żonie Wnioskodawcy przyznał działkę Nr 1019/9 i zasądził od Niej na rzecz Wnioskodawcy dopłatę w kwocie 134.060 zł. Następnie Sąd Okręgowy Wydział Cywilny Odwoławczy w dniu 26 października 2016 r. wydał postanowienie, w którym Sąd przyznał Wnioskodawcy tylko jedną działkę o Nr 1019/10, niezabudowaną, o powierzchni 0,0507 ha. Natomiast była żona Wnioskodawcy otrzymała dwie działki zabudowane o Nr 1019/8 i 1019/9. W wyniku tego postanowienia Sąd zasądził od byłej żony Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy, kwotę spłaty w wysokości 201.150 zł. W dniu 29 grudnia 2017 r. Wnioskodawca sprzedał działkę Nr 1019/10, będącą wyłączną własnością Wnioskodawcy, Państwu Barbarze i Zygmuntowi W. aktem notarialnym za kwotę 42.000 zł. Akt notarialny został sporządzony przez notariusza. Z ww. uzyskanej przez Wnioskodawcę kwoty, zapłacił On kwotę 2.030 zł do Biura Nieruchomości z tytułu umowy pośrednictwa sprzedaży na zasadach wyłączności i związanych z tym kosztów.

Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym w Niemczech, ponieważ zamieszkuje i pracuje w Niemczech i tam płaci podatki.

W uzupełnieniu Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny o następujące informacje:

W dniu zakupu działki Nr 1019/7 między małżonkami panował ustrój wspólności majątkowej - działka została zakupiona przez małżonków do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Wnioskodawca nie jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Działka Nr 1019/10 nie była wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej oraz sprzedaż działki Nr 1019/10 nie nastąpiła w ramach działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Kiedy nastąpił moment nabycia przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości i czy Wnioskodawca jest prawnie zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego od sprzedaży działki o Nr 1019/10 dokonanej w dniu 29 grudnia 2017 r., do Urzędu Skarbowego?

2. Czy Wnioskodawca ma obowiązek składania do Urzędu Skarbowego PIT-39 do dnia 30 kwietnia 2018 r.?

3. Czy właściwym dla Wnioskodawcy Urzędem Skarbowym jest Urząd Skarbowy Poznań?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest rozstrzygnięcie w zakresie pytania Nr 1 i Nr 2 dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie pytania Nr 3 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na względzie charakter wspólności ustawowej małżeńskiej nabycie liczy się już od momentu faktycznego nabycia nieruchomości przez małżonków, a nie z momentem dokonania podziału majątku. Wobec tego Wnioskodawca uważa, że istotna jest data nabycia majątku wspólnego - w przypadku Wnioskodawcy data 6 sierpnia 1996 r., tj. data zakupu przez Wnioskodawcę i jego byłą małżonkę działki Nr 1019/17. Wtedy zapłacili podatek od zakupu nieruchomości. Według Wnioskodawcy, nie powinien On uiszczać podatku dochodowego do urzędu skarbowego, ponieważ sprzedał działkę o Nr 1019/10 po upływie 5 lat podatkowych od daty nabycia ww. nieruchomości, tj. od dnia 6 sierpnia 1996 r. Ponadto, po podziale majątku uzyskana przez Wnioskodawcę wartość z podziału majątku nie przekroczyła wartości udziału 50% z całkowitej masy majątku. Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż działki nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości. Wnioskodawca uważa również, że nie ma obowiązku składania do Urzędu Skarbowego PIT-39 do dnia 30 kwietnia 2018 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a cytowanej ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę, która nie posiada miejsca zamieszkania w Polsce uważa się, zgodnie z art. 3 ust. 2b pkt 4 ww. ustawy, dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczypospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym w Niemczech, ponieważ zamieszkuje i pracuje w Niemczech i tam płaci podatki.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisaną w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90), dochód, osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochód z gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, może być opodatkowany w tym drugim Państwie.

Określenie "majątek nieruchomy" ma takie znaczenie, jakie nadaje mu prawo tego Umawiającego się Państwa, na terytorium którego dany majątek jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których zastosowanie mają przepisy prawa powszechnego dotyczące nieruchomości gruntowych, prawa użytkowania nieruchomości, jak również prawa do stałych lub zmiennych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji złóż mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych; statki morskie, statki żeglugi śródlądowej i statki powietrzne nie stanowią majątku nieruchomego (art. 6 ust. 2 ww. umowy).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 umowy, zyski osiągane przez osobę mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, z przeniesienia własności majątku nieruchomego w rozumieniu artykułu 6 i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użycie w umowie sformułowania "może być opodatkowany" oznacza, że dochód z majątku nieruchomego jest opodatkowany w Polsce, o ile polskie ustawy podatkowe przewidują ich opodatkowanie. Wobec tego należy stwierdzić, że w świetle powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz polsko-niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przychody ze sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce przez osobę zamieszkałą w Niemczech podlegają opodatkowaniu w Polsce, według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy zapis ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości lub ww. praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości i ww. praw majątkowych istotne jest ustalenie daty nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 6 sierpnia 1996 r. Wnioskodawca wraz z żoną zakupił nieruchomość - działkę Nr 1019/7 do wspólności majątkowej małżeńskiej. Związek małżeński został rozwiązany przez rozwód wyrokiem sądu w dniu 7 października 2010 r. W wyniku podziału majątku wspólnego, Sąd postanowieniem częściowym z dnia 13 stycznia 2016 r. dokonał podziału działki Nr 1019/7 na trzy działki: 1019/10, 1019/9, 1019/8 i przyznał na wyłączną własność Wnioskodawcy działki Nr 1019/10 i 1019/8, natomiast byłej żonie Wnioskodawcy przyznał działkę Nr 1019/9 i zasądził od Niej na rzecz Wnioskodawcy dopłatę w kwocie 134.060 zł. Następnie Sąd Okręgowy w dniu 26 października 2016 r. wydał postanowienie, w którym Sąd przyznał Wnioskodawcy tylko jedną działkę o Nr 1019/10, niezabudowaną, o powierzchni 0,0507 ha. Natomiast była żona Wnioskodawcy otrzymała dwie działki zabudowane o Nr 1019/8 i 1019/9. W wyniku tego postanowienia Sąd zasądził od byłej żony Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy, kwotę spłaty w wysokości 201.150 zł. W dniu 29 grudnia 2017 r. Wnioskodawca sprzedał działkę Nr 1019/10, będącą wyłączną własnością Wnioskodawcy.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w uchwale II FPS 2/17 są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w nieruchomości (działce) dojdzie po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej w wyniku ustania małżeństwa przez rozwód i wydania przez sąd powszechny postanowienia o podziale majątku wspólnego. Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej wobec śmierci jednego z małżonków następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tę datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego oraz uchwałę NSA należy stwierdzić, że za datę nabycia przez Wnioskodawcę udziałów w nieruchomości - działce, nabytych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, jak i udziałów nabytych w drodze podziału majątku wspólnego należy uznać 1996 r., kiedy to ww. prawo nieruchomości (działki) zostało nabyte do majątku wspólnego małżonków.

Zatem sprzedaż nieruchomości (działki) dokonana w dniu 29 grudnia 2017 r. nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca 1996 r., w którym nastąpiło nabycie. W związku z powyższym, nie powstał u Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu z tej sprzedaży, ani obowiązek złożenia zeznania podatkowego PIT-39 do Urzędu Skarbowego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.