0114-KDIP3-2.4011.586.2019.1.JK3 - Przychód z tytułu zwrotu środków za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2019 r. (data wpływu 13 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwrotem zryczałtowanych kwot za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach lokalnych asystentowi rodziny i kierownikowi - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 listopada 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku ze zwrotem zryczałtowanych kwot za używanie samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach lokalnych asystentowi rodziny i kierownikowi.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

G. jest samodzielną jednostką organizacyjną utworzoną na podstawie art. 110 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507 z późn. zm.). Rada Gminy tworząc jednostkę organizacyjną nadała statut, z którego zapisów § 20I 21 wynika, że G. zarządza kierownik, reprezentuje go na zewnątrz, zapewniając właściwą realizację zadań G. Kierownik zarządzając G. nie posiada pełnomocnictw lub innych dokumentów, z których wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego, ponieważ posiada takie prawo na mocy statutu G.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy, wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość zwrotu tych kosztów, wynika wprost z przepisów innych ustaw.

Wnioskodawca zatrudnia asystenta rodziny, który zgodnie z ustawą wykonuje swoją pracę głównie w terenie. Wnioskodawca nie jest w stanie zapewnić pojazdu służbowego, dlatego z pracownikiem tym podpisano umowę o użytkowanie własnego samochodu w jazdach lokalnych. Przyznany został ryczałt, którego wypłata dokonywana jest na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Asystent rodziny nie jest pracownikiem socjalnym. Zatrudniony jest zgodnie z wymogami ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Charakter pracy asystenta rodziny odpowiada pracy pracownika socjalnego. Jego praca wiąże się ze świadczeniem opieki nad klientami pomocy społecznej zamieszkałymi na terenie całej gminy. Fakt zatrudnienia go na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, a nie ustawy o pomocy społecznej nie powinien wpływać na brak uprawnień do zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 23b.

Wnioskodawca nie dysponuje własnym środkiem transportu. Wnioskodawca zatrudnia pracowników socjalnych i asystentów rodziny, którzy w czasie wykonywania swoich czynności zawodowych musza jeździć na terenie całej gminy, na którym mieszkają podopieczni. Do tych celów z każdym pracownikiem dysponującym własnym samochodem osobowym pracodawca podpisał umowę na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2012 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.). Koszty przejazdu wypłacane są w postaci miesięcznych ryczałtów za jazdy lokalne, na podstawie oświadczeń składanych przez pracowników socjalnych i asystentów rodziny. Ryczałt na podstawie oświadczenia jest także wypłacany kierownikowi G., który dysponuje własnym samochodem osobowym do celów służbowych, najczęściej wykorzystuje go do lustrowania środowiska w jakich żyją klienci Wnioskodawcy, często pracuje w terenie z klientem. Kierownik również otrzymuje ryczałt samochodowy do jazd lokalnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolniony jest z podatku zwrot kosztów wypłaconych asystentowi rodziny w formie miesięcznego ryczałtu z tytułu użytkowania własnego samochodu za pracę na terenie gminy?

2. Czy kwota ryczałtu samochodowego wypłacanego kierownikowi G. z tytułu używania własnego samochodu osobowego do celów służbowych, który nie jest zatrudniony na stanowisku pracownika socjalnego jest wolna od podatku dochodowego w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy,

Wnioskodawca odprowadza do urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych od ryczałtów z tytułu używania samochodów prywatnych do celów służbowych wypłacanych asystentom rodziny i kierownikowi G.

Zdaniem Wnioskodawcy, charakter pracy asystenta rodziny i kierownika G. odpowiada pracy pracownika socjalnego i wiąże się z pracą w terenie między innymi dojazd do klienta pomocy społecznej na terenie całej gminy. Fakt zatrudnienia asystenta rodziny na podstawie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, a nie ustawy o pomocy społecznej nie powinien wpływać na brak uprawnień do zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zarówno praca pracownika socjalnego, asystenta rodziny i kierownika ma charakter pracy socjalnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści przywołanego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

W świetle art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z art. 12 ust. 4 tej ustawy wynika, że za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika; przepis art. 23 ust. 7 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że miejscem pracy asystenta rodziny i kierownika jest G. i teren całej gminy. Wnioskodawca nie dysponuje własnym środkiem transportu. Wnioskodawca zatrudnia pracowników socjalnych i asystentów rodziny, którzy w czasie wykonywania swoich czynności zawodowych muszą jeździć na terenie całej gminy, na którym mieszkają podopieczni. Koszty przejazdu wypłacane są w postaci miesięcznych ryczałtów za jazdy lokalne, na podstawie oświadczeń składanych przez pracowników socjalnych i asystentów rodziny. Ryczałt na podstawie oświadczenia jest także wypłacany kierownikowi G, który dysponuje własnym samochodem osobowym do celów służbowych, najczęściej wykorzystuje go do lustrowania środowiska w jakich żyją klienci G., często pracuje w terenie z klientem. Kierownik również otrzymuje ryczałt samochodowy do jazd lokalnych.

W związku z tym, że asystent rodziny i kierownik nie są pracownikami socjalnymi Wnioskodawca nalicza i odprowadza od ww. świadczeń zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, Wnioskodawca powziął jednak wątpliwość, czy powyższe świadczenia nie powinny korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważyć należy, że z powołanego art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdu stanowiącego jego własność dla potrzeb zakładu pracy jest wolny od podatku dochodowego, jeżeli samochód jest wykorzystywany w jazdach lokalnych, a obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy, albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Odrębnymi ustawami, do których odsyła powyższy przepis są:

Powyższe zwolnienie obejmuje zatem zwrot kosztów (wypłacenie ryczałtu) tylko niektórym pracownikom, dla których ww. ustawy przewidują możliwość przyznania prawa do zwrotu kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika lub nakładają na pracodawcę obowiązek ich zwrotu. W pozostałych przypadkach ryczałt samochodowy (zwrot kosztów) za tzw. jazdy lokalne jest opodatkowany.

W myśl art. 121 ust. 3c ustawy o pomocy społecznej pracownikowi socjalnemu, do którego obowiązków należy świadczenie pracy socjalnej w środowisku lub przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych poza siedzibą jednostki, przysługuje zwrot kosztów przejazdów z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych, w przypadku braku możliwości zapewnienia dojazdu środkami pozostającymi w dyspozycji zatrudniającego go pracodawcy.

Zacytowany powyżej przepis ustawy o pomocy społecznej odnosi się do zwrotu kosztów przejazdów związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Przewiduje on możliwość przyznania takiego zwrotu w sytuacji, gdy pracodawca nie ma możliwości zapewnienia dojazdu środkami transportu będącymi w jego dyspozycji. Należy zatem stwierdzić, że jest to przepis ustawowy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć również należy, że powyższy przepis obejmuje swoją dyspozycją wyłącznie pracowników socjalnych, o których mowa w ustawie o pomocy społecznej. Natomiast z wniosku wynika, że Wnioskodawca wypłaca ryczałt za używanie prywatnego samochodu na rzecz asystenta rodziny oraz kierownika G., którzy nie są pracownikami socjalnymi w myśl powołanej ustawy o pomocy społecznej.

W ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998 z późn. zm.), określającej zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, w Rozdziale 2 Działu II określone zostały zadania oraz kwestie dotyczące zatrudnienia asystenta rodziny. Z treści tej ustawy nie wynika, by asystentowi rodziny z tytułu używania własnego samochodu dla celów służbowych przysługiwał od zatrudniającego go pracodawcy zwrot kosztów przejazdów do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych.

Z ustawy tej nie wynika również, by kierownikowi G. z tytułu używania własnego samochodu dla celów służbowych przysługiwał zwrot kosztów przejazdów do miejsc wykonywania przez niego czynności zawodowych.

Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że zwrot w formie ryczałtu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych przez asystenta rodziny oraz kierownika stanowi dla tych pracowników przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem prawo do takiego zwrotu nie wynika wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Wobec powyższego kwota ryczałtu wypłacana asystentowi rodziny i kierownikowi w służbowych jazdach lokalnych odbywanych prywatnym samochodem tych osób, Wnioskodawca - jako płatnik - jest zobowiązany doliczyć do pozostałych przychodów uzyskiwanych przez te osoby oraz jest zobowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy od ww. przychodu oraz wykazania tego przychodu w informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.