0114-KDIP3-1.4011.846.2022.4.MS2 - Opłacenie przez spółkę składek z tytułu ubezpieczenia OC członków zarządu jako ich przychód

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z opłaceniem przez Spółkę składek z tytułu ubezpieczenia OC członków Zarządu. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 8 listopada 2022 r., (wpływ 15 listopada 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka jest osobą prawną prowadzącą działalność gospodarczą i posiada siedzibę oraz rezydencję podatkową na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka zamierza zawrzeć z Ubezpieczycielem umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym na rzecz członków swojego zarządu (dalej: bądź Umowy). Objęty polisą członek zarządu również przez cały okres czasu, w którym będzie objęty pozostanie polskim rezydentem podatkowym.

W ramach Polis składki opłacać będzie (Spółka), która będzie właścicielem każdej z Polis. Polisy będą miały charakter ochronno-inwestycyjny, zaś składka opłacana przez Spółkę składać się będzie z dwóch części: składki ochronnej (podstawowej), która obowiązkowo wpłacana będzie na subkonto podstawowe, oraz dobrowolnej składki dodatkowej (kapitałowej), która wpłacana będzie na subkonto dodatkowe. Zakres Polis obejmować będzie wyłącznie ryzyka z 1, 3 i 5 działu I oraz z grupy 1 i 2 działu II, w klasyfikacji wymienionej w załączniku do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, bądź będzie i obejmie jedynie niektóre z wyżej wymienionych ryzyk (nie obejmie jednak w żadnym wypadku innych, niewskazanych tu ryzyk).

Wykup całkowity Polisy, tj. obejmujący wszystkie środki, w tym środki zgromadzone na subkoncie podstawowym, wiązać się będzie z koniecznością poniesienia przez Spółkę opłat likwidacyjnych. Jednakże środki zgromadzone na subkoncie dodatkowym (kapitałowym) będą miały charakter wolny, zaś ich wykup częściowy bądź całkowity będzie możliwy bez uiszczania opłat likwidacyjnych. Co istotne, jedynym podmiotem uprawnionym do dokonania częściowej bądź całkowitej wypłaty z polisy będzie Spółka - będzie ona mogła upoważnić inny podmiot, w tym również ubezpieczonego członka zarządu, do wypłaty środków z subkonta dodatkowego w imieniu Spółki (podkreślić trzeba, że upoważniony podmiot nie będzie dokonywał wypłaty w swoim imieniu). Jedynym uprawionym do otrzymania świadczeń z ubezpieczenia w przypadku ziszczenia się jednego ze zdarzeń (np. śmierci ubezpieczonego pracownika, bądź dożycia przez niego określonego wieku) będzie ubezpieczony członek zarządu, bądź wskazana przez niego inna osoba uposażona, inna niż Spółka. Podkreślenia wymaga fakt, że członek zarządu nie będzie miał żadnej materialnej korzyści z faktu, iż Spółka opłaca polisę, a korzyść taką osiągnie dopiero w chwili, gdy dokonana zostanie wypłata środków zgromadzonych na polisie.

Przedmiotowe Umowy w okresie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym je zawarto lub odnowiono, będą wykluczać: wypłatę przez kogokolwiek kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od Umowy (rozumianą jako całkowita wartość Polisy, tj. łącznie ze środkami z konta podstawowego), możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia przez ubezpieczonego wieku oznaczonego w umowie.

Celem zawarcia tego typu Umów byłaby motywacja członków zarządu Spółki do lepszej pracy. Spółka przewiduje, że zawarcie umów ubezpieczenia na życie członków zarządu pozytywnie wpłynie na efektywność wykonywanych przez nich zadań oraz spowoduje zwiększenie stosunku lojalności członka zarządu spółki - a doprowadzi do umocnienia więzi danego członka zarządu z przedsiębiorstwem prowadzonym przez Spółkę i będzie służyć podtrzymywaniu stosunku łączącego strony (tj. Spółkę oraz członka zarządu). W konsekwencji Spółka przewiduje zwiększenie możliwości produkcyjnych swojego przedsiębiorstwa, co bezpośrednio przełoży się na dochody Spółki. Podkreślić trzeba, że wobec obecnej sytuacji na rynku występują deficyty związane z kompetentnymi osobami, które mogłyby pełnić funkcję członka zarządu spółki i fakt ten powoduje, że konieczne jest stosowanie dodatkowych zachęt, które zmotywują takie osoby do pozostania w Spółce.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Członkowie zarządu nie są zatrudnieni w Spółce na podstawie umowy o pracę, lecz stosunek łączący ich ze Spółka to umowa cywilnoprawna tzw. kontrakt menadżerski.

Decyzję o wypłaceniu środków z części inwestycyjnej podejmuje Spółka, która do momentu ich wypłaty pozostaje ich współwłaścicielem. Spółka nie dokona wypłat środków zgromadzonych na polisie na swoją rzecz.

Członkowie zarządu Spółki są jednocześnie jej udziałowcami (wspólnikami).

Prawo do dodatkowych świadczeń dla członków zarządu w postaci ubezpieczenia na życie nie wynika z uchwały zgromadzenia wspólników.

Pytania

- Czy w opisanym przyszłym stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć składkę dodatkową (kapitałową), wpłaconą przez niego nieobowiązkowo na subkonta składek dodatkowych w ramach umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym zawartych na rzecz członków zarządu Wnioskodawcy, do kosztów uzyskania przychodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej?

- Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu opłaconej na rzecz członka zarządu składki ubezpieczeniowej w części inwestycyjnej lub środków wypłaconych z części inwestycyjnej polisy na rzecz członka zarządu?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 2 w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W zakresie pytania Nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem w chwili przekazania środków na polisę, członek zarządu nie osiąga przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem dysponentem środków pozostaje nadal Spółka.

Podkreślić należy również, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Wskazane w opisie faktycznym niniejszego wniosku ubezpieczenia nie podlegają żadnemu z wymienionych tu wyjątków.

Z jednej więc strony mamy do czynienia z sytuacją, w której w momencie przekazania przez Spółkę członek zarządu nie staje się właścicielem ani dysponentem środków, a jednocześnie w momencie ich wypłaty.

Do przysporzenia majątkowego dojdzie dopiero w chwili wypłaty środków przez Spółkę, a ta z kolei będzie zakwalifikowana jako świadczenie ubezpieczeniowe, które nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tych okoliczności nie powinni Państwo odprowadzać zaliczek na poczet podatku dochodowego od dopłaty składek na polisy, którymi mają być objęcie członkowie zarządu.

Stanowisko to potwierdzone jest między innymi wyrokiem WSA w Bydgoszczy z dnia 13 kwietnia 2021 r. w sprawie I SA/Bd 61/21 oraz wyrokiem WSA w Łodzi z dnia 19 października 2019 r. w sprawie 8I SA/Łd 726/17.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.),

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Ponieważ przepisy ustawy nie zawierają legalnej definicji pojęcia "nieodpłatne świadczenia", należy przyjąć takie rozumienie tego terminu, jakie ukształtowało się w orzecznictwie sądowo-administracyjnym. Pojęcie "nieodpłatne świadczenie" było m.in. przedmiotem interpretacji Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w uchwale podjętej w składzie siedmiu sędziów w dniu 18 listopada 2002 r., sygn. akt FSP 9/02 stwierdził, iż "dla celów podatkowych pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" (...) ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu/działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony - por. art. 353 k.c., ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2002 r., III RN 106/01, jeszcze nie publ., a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 1999 r., III RN 31/99 - OSNAPU 2000 nr 13 poz. 496)."

Zgodnie z art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że przychodem członka zarządu z działalności wykonywanej osobiście są m.in. opłacone przez Państwa składki w części ochronnej polisy o charakterze ochronno-inwestycyjnym, gdzie ubezpieczonym jest członek zarządu. Przychód powstaje w momencie zapłacenia przez Państwa składki, gdyż wskazany w umowie członek zarządu prawa wynikające z polisy nabywa z chwilą zawarcia przez Państwa umowy ubezpieczenia.

Przychód powstaje również w sytuacji, gdy zgodnie z umową ubezpieczenia jesteście Państwo opłacającym składkę w części inwestycyjnej, natomiast uprawnionym do wypłaty środków może być członek zarządu. Przy czym jedynie w przypadku, gdy z umowy ubezpieczenia jednoznacznie wynika, że beneficjentem wypłaconych z polisy świadczeń jest członek zarządu, przychód powstaje w momencie wpłaty środków (składki) przez ubezpieczającego (czyli przez Państwa). Natomiast, gdy do czasu wystąpienia o wypłatę przez ubezpieczającego nie wiadomo, na czyją rzecz ostatecznie nastąpi wypłata (na rzecz Państwa czy członka zarządu), momentem otrzymania przez członka zarządu przychodów z działalności wykonywanej osobiście jest moment przyznania prawa do świadczenia z polisy z tym, że nie w wysokości wartości tego prawa, lecz w wysokości opłaconych przez Państwa składek na tę polisę.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że opłacana przez Państwa (Ubezpieczającego) składka w ramach umowy indywidualnego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym za członków zarządu stanowi przychód członka zarządu, o którym mowa w art. 13 ust. 7 tej ustawy, w dacie poniesienia przez Państwa wydatku, czyli w dacie zapłaty składki firmie ubezpieczającej. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem jednoznacznie, że to członkowie zarządu będą ubezpieczonymi, a więc podmiotami uprawnionymi z umowy ubezpieczenia oraz że wypłata jest możliwa tylko na ich rzecz.

Zatem skoro członek zarządu zostaje objęty ochroną ubezpieczeniową i to on jest uprawniony do otrzymania ubezpieczenia, wówczas ma miejsce przysporzenie majątkowe po jego stronie. Zatem w momencie opłacenia przez Państwa składek ubezpieczeniowych członek Zarządu uzyskuje przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 13 pkt 7 tej ustawy.

Powyższe oznacza, ze Państwo jak płatnik, od opłaconych za członków zarządu składek ubezpieczeniowych w części inwestycyjnej, będzie zobowiązany do obliczenia, pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy z ww. tytułu.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Analizując skutki podatkowe otrzymania przez członków zarządu środków wypłaconych z części inwestycyjnej zauważyć należy, że otrzymane środki z umowy ubezpieczeniowej - do wysokości uprzednio zapłaconych przez Państwa składek ubezpieczeniowych w części inwestycyjnej - nie będą stanowić dla członka zarządu przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w sytuacji, gdy - w związku z wykupem polisy ubezpieczeniowej członek zarządu otrzyma kwoty przekraczające wysokość uprzednio zapłaconych przez Państwa składek ubezpieczeniowych w części inwestycyjnej, wówczas członek zarządu uzyska dochód, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Według art. 24 ust. 15a tej ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, zawartą na podstawie odrębnych przepisów, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest:

1) ustalane na podstawie określonych indeksów lub innych wartości bazowych albo

2) równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik - jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a składką wpłaconą do zakładu ubezpieczeń.

Natomiast na mocy art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Wobec powyższego, dochód z polisy, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegać będzie opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 tej ustawy.

Natomiast wypłacone ubezpieczonemu członkowi zarządu środki z umowy ubezpieczeniowej - do wysokości uprzednio zapłaconych przez Państwa składek - nie będą stanowić przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ww. ustawy, a w konsekwencji późniejsza wypłata środków zgromadzonych w Funduszu - poza dochodem, o którym mowa w art. 24 ust. 15 - nie spowoduje powstania przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie nie będzie mogła być objęta zwolnieniem przedmiotowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 cytowanej ustawy, gdyż stosowanie tego zwolnienia ma charakter wtórny w stosunku do powstania przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).