0114-KDIP3-1.4011.524.2021.3.MG

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z25 czerwca 2021 r. (data wpływu 28 czerwca 2021 r.), uzupełnionym pismem z 10 września 2021 r. (data wpływu 13 września 2021 r.) na wezwanie tut. Organu z 3 sierpnia 2021 r. znak 0114-KDIP3-1.4011.524.2021.2.MG oraz 0114-KDIP2-2.4010.180.2021.3.AG o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych realizacji Opcji Call oraz odpłatnego zbycia akcji Holdingu - jest:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej powstania po stronie Wnioskodawczyni przychodu z tytułu przeniesienia na rzecz Holdingu własności udziałów w spółce z o.o., powstałej z połączenia spółek kapitałowych, w wykonaniu Opcji Call oraz kosztów uzyskania przychodów związanych z tym przeniesieniem,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej rozpoznania jako koszt uzyskania przychodów wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o. ustalonej na dzień ich przeniesienia na rzecz Holdingu, w związku z realizacją Opcji Call oraz zaliczenia jako koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztów notarialnych i obsługi prawnej związanych z transakcją zbycia akcji Holdingu,

* prawidłowe - w pozostałym zakresie.

W dniu 28 czerwca 2021 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych realizacji Opcji Call oraz odpłatnego zbycia akcji Holdingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym, pełniącym funkcję Prezesa Zarządu w spółce X Sp. z o.o. (dalej: "X"). X. powstała na skutek połączenia spółki Y. Sp. z o.o. (dalej: "Y." lub "Spółka Przejmowana") z Z. Sp. z o.o. (dalej: "Z." lub "Spółka Przejmująca"). Wnioskodawczyni przed połączeniem była wspólnikiem oraz członkiem zarządu w obu łączących się spółkach, a każda z nich prowadziła działalność wzajemnie komplementarną, stąd połączenie spółek było naturalnym działaniem zmierzającym do uproszczenia i ułatwienia prowadzenia biznesu z istotnym również ograniczeniem kosztów ich funkcjonowania, a poza tym był to również krok upraszczający strukturę z racji wskazanych poniżej planów pozyskania inwestora strategicznego.

Zgodnie z planem połączenia spółek, Z przejęło Y w trybie przewidzianym w art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h., tj. w drodze przeniesienia majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą z jednoczesnym podwyższeniem kapitału zakładowego spółki przejmującej. Nowo utworzone udziały Spółka Przejmująca wydała wspólnikom Spółki Przejmowanej, według określonego w planie połączenia parytetu wymiany.

W związku z połączeniem, kapitał zakładowy Z został podwyższony z kwoty 50.000 PLN do 60.000 PLN, w drodze utworzenia 200 nowych udziałów o wartości nominalnej 50 PLN każdy.

Proces połączenia jednocześnie obejmował zmianę wartości nominalnej udziałów Z z kwoty 500 zł do kwoty 50 zł. W procesie połączenia wspólnikom Y na podstawie ustalonego parytetu wymiany przyznano zatem nowe udziały w podwyższonym kapitale zakładowym Z. Wskutek połączenia do 1000 udziałów w Z dodano 200 nowych udziałów Z utworzonych w związku z podwyższeniem kapitału Z w celu ich wydania w zamian za 100 udziałów Y, stąd łączna liczba udziałów w X (nowa nazwa spółki) wyniosła 1200 udziałów.

W efekcie, Wnioskodawczyni uprzednio posiadając 80 udziałów w Z oraz 33 udziały w Y (objętych po cenie równej wartości nominalnej), po rejestracji połączenia w KRS posiadała 866 udziałów w X (800 udziałów zostało objętych po wartości nominalnej za gotówkę, natomiast 66 objęto w procesie połączenia spółek w zamian za udziały y).

Po rejestracji połączenia spółek w KRS Wnioskodawczyni otrzymała od małżonka w drodze darowizny 150 udziałów X. Również po dokonaniu połączeniu spółek na skutek uzgodnień z innym ze wspólników X Wnioskodawczyni sprzedała na jego rzecz 95 udziałów X. Ostatecznie więc Wnioskodawczyni jest obecnie właścicielem 921 udziałów w X.

Z uwagi na istniejące powiązania kapitałowe i osobowe (poprzez jednego ze wspólników spółki - osoba fizyczna będąca rezydentem podatkowym w Szwajcarii, który jest również wspólnikiem innych spółek w innych krajach) X należy do grupy spółek Y funkcjonujących na całym świecie. Z uwagi na ww. przynależność do międzynarodowej grupy spółek Y oraz mając na względzie rozwój tej grupy, w tym również rozwój spółki X ustalono, że zostaną rozpoczęte działania zmierzające do pozyskania strategicznego inwestora na nabycie pakietu udziałów w całej grupy spółek Y. W tym celu została zawiązana spółka holdingowa z siedzibą w Szwajcarii (dalej Holding), do której zostaną przeniesione udziały X oraz pozostałych spółek w grupie Y.

W związku z tym wspólnicy wszystkich spółek z grupy Y zawarli porozumienie określające warunki założenia Holdingu oraz procesu poszukiwania inwestora zainteresowanego nabyciem pakietu akcji Holdingu. Poprzez przystąpienie do ww. porozumienia wraz z pozostałymi udziałowcami X (dalej: Porozumienie) Wnioskodawczyni ze względu na zbliżający się wiek emerytalny oraz względy zdrowotne, planuje wziąć udział w planowanym procesie pozyskania inwestora, poprzez przeniesienie swoich udziałów do spółki holdingowej w Szwajcarii, aby ostatecznie w wyniku tego procesu dokonać zbycia akcji spółki Holdingowej docelowemu inwestorowi. Sprzedaż akcji Holdingu będzie możliwa do realizacji po znalezieniu zainteresowanego inwestora i według harmonogramu ustalonego z docelowym inwestorem. Brak decyzji po stronie Wnioskodawczyni o przystąpieniu do Porozumienia mógłby się wiązać z ryzykiem wystąpienia ze spółki X wspólnika ze Szwajcarii, a co za tym idzie utrata możliwości działania w ramach międzynarodowej grupy spółek Y, a przez to potencjalne ryzyko utraty możliwości na zbycie w przyszłości swojego pakietu udziałów w X na korzystnych finansowo warunkach.

W związku z tak rozważaną transakcją, już wystąpiły lub wystąpią następujące etapy prawne procesu:

1. Założenie Holdingu z siedzibą w Szwajcarii przez jednego ze wspólników X mającego rezydencję podatkową w tym kraju - ten etap został już zrealizowany,

2. Podwyższenie kapitału zakładowego Holdingu oraz umożliwienie wszystkim wspólnikom X (w tym Wnioskodawczyni) objęcia akcji w Holdingu w jego podwyższonym kapitale zakładowym - etap zrealizowany. Akcje w Holdingu zostały objęte po cenie nominalnej w zamian za wkład pieniężny oraz agio w postaci przyznania na rzecz Holdingu prawa do realizacji opcji nabycia udziałów X (dalej: Opcja Call), co będzie możliwe (realizacja opcji call) dopiero w momencie pozyskania inwestora strategicznego dla Holdingu. Biznesowym uzasadnieniem dla wybrania takiej formy przeniesienia praw do udziałów X na rzecz Holdingu jest wola utrzymania przez Wnioskodawczynię, będącą większościowym wspólnikiem X, pełnej kontroli nad tą spółką z zachowaniem praw do dywidendy z X do czasu znalezienia inwestora zewnętrznego, nabywającego akcje Holdingu, a poprzez to wszystkie spółki z międzynarodowej grupy Fast Lane.

3. Dopiero po znalezieniu przez Holding inwestora strategicznego nastąpi realizacja ww. Opcji Call co będzie oznaczać nieodpłatne przeniesienie przez Wnioskodawczynię wszystkich posiadanych przez nią udziałów w X na rzecz Holdingu.

4. Z tytułu dokonania przeniesienia udziałów w X na rzecz Holdingu (a zatem realizacji Opcji Call), Wnioskodawczyni nie będzie więc przysługiwało odrębne wynagrodzenie. Zyski z przeniesienia udziałów zostaną de facto odzwierciedlone w cenie sprzedaży akcji Holdingu, których wartość istotnie wzrośnie ponad pierwotną ich cenę nominalną na skutek, tj. ulegnie podwyższeniu o wartość przeniesionych do Holdingu udziałów X.

5. Ostatni etap transakcji zakłada sprzedaż akcji Holdingu przez jego akcjonariuszy (w części lub w całości) na rzecz inwestora zewnętrznego, w tym sprzedaż przez Wnioskodawczynię ponad 50% akcji, które znajdą się w posiadaniu Wnioskodawczyni.

Zgodnie z uchwałą o podwyższeniu kapitału zakładowego w Holdingu, nabycie akcji imiennych w Holdingu przez Wnioskodawczynię jest uwarunkowane wniesieniem: wkładu pieniężnego, równego wartości nominalnej nabywanych akcji oraz wkładu niepieniężnego stanowiącego ustanowienie na rzecz Holdingu Opcji Call nabycia udziałów w X. Z uwagi na fakt, że realizacja Opcji Call jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym (tj. jej ziszczenie jest zależne od faktycznego pozyskania przez Holding inwestora strategicznego) - to wartość tego prawa na moment obejmowania akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu określono na 1 CHF (1 frank szwajcarski). Zgodnie z treścią umowy objęcia akcji Wnioskodawczyni zobowiąże się do bezwarunkowego przekazania wskazanych wkładów, a nabycie udziałów X, będące następstwem realizacji prawa Opcji Call, nie będzie wiązało się z wypłatą dodatkowego wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawczyni. Wartość wkładu niepieniężnego o wartości 1 CHF została wniesiona jako agio. Zawarcie umowy prawa opcji zmierza (warunkowo) do przeniesienia prawa własności udziałów w X na Holding w momencie pojawienia się inwestora zewnętrznego, gotowego nabyć akcje Holdingu. Wnioskodawczyni zachowa zatem prawa własności udziałów w X do dnia realizacji Opcji Call.

Pismem z 3 września 2021 r. znak 0114-KDIP3-1.4011.524.2021.2.MG oraz 0114-KDIP2-2.4010.180.2021.3.AG organ podatkowy wezwał do uzupełnienia braków formalnych wniosku m.in. poprzez:

1. Jednoznaczne wskazanie jakich skutków podatkowych dotyczy pytanie Nr 1, ponieważ z jego treści oraz ze stanowiska Wnioskodawczyni do tego pytania nie można jednoznacznie wywieść jakich skutków podatkowych po stronie Wnioskodawczyni dotyczy to pytanie o treści:

"Czy przekazanie udziałów X na rzecz Holdingu, z uwagi na brak dodatkowego wynagrodzenia dodatkowego z tego tytułu płatnego na sam moment przenoszenia prawa własności przedmiotowych udziałów, powinno zostać potraktowane na gruncie prawa podatkowego jako nieodpłatne świadczenie na rzecz Holdingu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 1 ustawy o CIT?"

Czy dotyczy ono skutków podatkowych po stronie Wnioskodawczyni w związku z przekazaniem udziałów X na rzecz Holdingu w wyniku samego ustanowieniem przez Wnioskodawczynię na rzecz Holdingu Opcji Call, czy też tak jak Wnioskodawczyni wskazała w stanowisku do tego pytania dotyczy przekazania udziałów w wykonaniu Opcji Call, a więc skutków po stronie Wnioskodawczyni ich realizacji: "W opinii Wnioskodawcy, przekazanie udziałów X na rzecz Holdingu w wykonaniu Opcji Call nie powinno zostać potraktowane jako nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 1 ustawy o CIT." - którego to zagadnienia dotyczy pytanie Nr 2 wniosku odnoszące się do skutków podatkowych przeniesieniu udziałów X w wykonaniu Opcji Call.

Tym samym organ podatkowy prosi o ponowne jednoznaczne sformułowanie pytania Nr 1 i przedstawienie jednoznacznego stanowiska do tego pytania.

2. Doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego poprzez wyjaśnienie:

a) Czy Opcja Call, o której mowa we wniosku stanowi instrument finansowy w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 328), tj.:

* papier wartościowy, o którym mowa w art. 3 pkt 1 ww. ustawy (art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), czy też

* pochodny instrument finansowy, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ww. ustawy (art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)?

b) Czy też Opcja Call stanowi inne prawo majątkowe (jakie)?

c) Czy Opcja Call jest zbywalna?

d) Czy nabycie przez Panią akcji w Holdingu, nastąpiło za wkład pieniężny po cenie nominalnej akcji z dnia ich nabycia oraz za wkład niepieniężny w postaci ustanowionej na rzecz spółki holdingowej Opcji Call uprawniającej do nabycia w przyszłości przez spółkę holdingową udziałów w spółce X, gdzie nadwyżka ponad wartość nominalną akcji (tutaj wartość Opcji Call) została przekazana na kapitał inny niż zakładowy spółki holdingowej (tzw. agio)?

e) Czy też w odniesieniu do ustanowionej na rzecz Holdingu Opcji Call mamy do czynienia z odrębnym od nabycia akcji za wkład pieniężny wniesieniem przez Panią w drodze aportu do spółki holdingowej prawa w postaci Opcji Call? (Wątpliwość organu w tym zakresie wynika z treści uzasadnienie Pani stanowiska odnośnie pytania Nr 3).

Pismem z 10 września 2021 r. (data wpływu 13 września 2021 r.) Wnioskodawczyni wskazała, że:

Ad. pkt II ust. 2 lit. a

W ocenie Wnioskodawczyni przedmiotowe prawo w postaci Opcji Call nie stanowi instrumentu finansowego, o którym mowa w ww. Ustawie o obrocie instrumentami finansowym (dalej jako "Ustawa o obrocie"). Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów, opcje, o których mowa w Ustawie o obrocie, stanowią instrumenty pochodne, o określonych instrumentach bazowych (wyliczenie ustawowe). Jednocześnie w doktrynie przyjmuje się, że katalog instrumentów finansowych obejmuje wyłącznie prawa, które są przedmiotem obrotu na rynkach finansowych (Przypis: Tak T. Sójka (w:) M. Fedorowicz, M. Mataczyński, A. Michór, T. Nieborak, A. Skoczylas, R. Zawłocki, T. Sójka, Komentarz do ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (w:) Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, Warszawa 2015, art. 2.).

Wskazuje się, iż przepisy o instrumentach finansowych stanowią transpozycję dyrektywy MiFID I (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/39/WE z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniającą dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/ EWG (Dz.Urz.UE.L 145 z 30 kwietnia 2004 r., s. 263.) oraz dyrektywy o nadużyciach (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/57/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie sankcji karnych za nadużycia na rynku (dyrektywa w sprawie nadużyć na rynku), (Dz.Urz.UE.L 173/179 z 12.6.2014), z których jasno wynika, iż szeroka definicja instrumentów finansowych, obejmuje "wszelkie instrumenty dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w Państwie Członkowskim lub ubiegające się o zezwolenie o dopuszczenie do obrotu na takim rynku" (Tak T. Sójka (w:) M. Fedorowicz, M. Mataczyński, A. Michór, T. Nieborak, A. Skoczylas, R. Zawłocki, T. Sójka, Komentarz do ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (w:) Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, Warszawa 2015, art. 2).

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie są instrumentem bazowym, o którym mowa powyżej. Nie znajdują się w ww. katalogu ustawowym. Należy również zwrócić uwagę na treść art. 174 § 6 Kodeksu Spółek Handlowych, zgodnie z którym "na udziały lub prawa do zysku w spółce nie mogą być wystawiane dokumenty na okaziciela, jak równie: dokumenty imienne lub na zlecenie", co wyłącza je z obrotu zorganizowanego.

Ad. pkt II ust. 2 lit. b

W ocenie Wnioskodawczyni Opcja Call stanowi prawo podmiotowe majątkowe, w sposób oczywisty uwarunkowane interesem ekonomicznym obu stron transakcji. Jest to prawo podmiotowe względne, a więc skuteczne wyłącznie wobec określonych osób. W doktrynie przyjmuje się - w przeciwieństwie do praw podmiotowych bezwzględnych, które są skuteczne wobec wszystkich (erga omnes) wobec których ustawodawca przewidział zamknięty katalog (numerus clausus bezwzględnych praw podmiotowych) - że prawa podmiotowe względne mogą być kreowane przez strony przy zawiązywaniu między sobą stosunków zobowiązaniowych. Strony regulują bowiem wyłącznie swoją własną sytuacją prawną i dlatego nie są ograniczone ustawowymi typami tych praw podmiotowych (Tak Z. Radwański (w]: Prawo cywilne - część ogólna, 5. Wydanie, C.H. Beck 2002, s. 94).

"Modelem praw względnych są stosunki zobowiązaniowe, w których wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, polegającego na różnego rodzaju zachowaniach" (Ibidem).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że mamy do czynienia z "innym prawem podmiotowym majątkowym", którego treść określona została przez strony.

Ad. pkt II ust. 2 lit. c

Zdaniem Wnioskodawczyni, Opcja Call ustanowiona na rzecz Holdingu stanowi prawo zbywalne, jednak, z istoty stosunku prawnego pomiędzy stronami transakcji, nie będzie podlegało ono zbyciu na rzecz osób/podmiotów trzecich. Jest to związane z celem transakcji i jej istotą. Z treści umowy Opcji, która określa warunki Opcji Call, wynika, że wykonanie uprawnienia będzie dokonane na rzecz oznaczonego podmiotu (Holdingu).

Należy również wskazać, jako uzupełnienie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, że podwyższenie kapitału zakładowego Holdingu zostało skutecznie zarejestrowane przez sąd rejestrowy w Szwajcarii.

Ad. pkt II ust. 2 lit. d

Akcje w Holdingu zostały objęte po cenie nominalnej z dnia ich objęcia w zamian za wkład pieniężny oraz wkład niepieniężny w postaci Opcji Call. Opcja Call jako prawo majątkowe przyznaje Holdingowi prawo do realizacji w przyszłości prawa nabycia udziałów X (dalej: Opcja Call). Przy czym realizacja tego prawa jest warunkowa i będzie możliwa dopiero w momencie pozyskania inwestora strategicznego dla Holdingu.

Z uwagi na fakt, że realizacja praw z Opcji Call, tj. faktyczne przeniesienie praw z udziałów w X na rzecz Holdingu jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym (tj. ich realizacja jest zależna od faktycznego pozyskania przez Holding inwestora strategicznego) - to wartość tego prawa majątkowego (wartość Opcji Call) na moment obejmowania akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu określono na 1 CHF (1 frank szwajcarski). Wartość agio (wartość Opcji Call na moment jej ustanowienia), stanowiąca nadwyżkę ponad wartość nominalną akcji, została przekazana na kapitał inny niż kapitał zakładowy Holdingu.

Samo ustanowienie Opcji Call na rzecz Holdingu i przekazanie tytułem aportu do tej spółki ze względu na warunkowy charakter Opcji nie stanowi jeszcze przeniesienia udziałów w spółce X na rzecz Holdingu. W sytuacji, gdy Holding nie pozyska inwestora strategicznego - realizacja praw z Opcji Call nie nastąpi, a tym samym udziały X nie zostaną przeniesione na rzecz Holdingu.

Do czasu więc ziszczenia się warunku Opcji (tj. znalezienia inwestora) i zawarcia odrębnej umowy przeniesienia udziałów w X na rzecz Holdingu (jako realizacja praw z Opcji Call), Wnioskodawczyni będąca większościowym udziałowcem zachowuje pełnię praw wynikających z posiadanych przez nią udziałów w X, ma pełną kontrolę nad tą spółką, z zachowaniem praw do wykonywania prawa głosu oraz prawa do dywidendy z X.

Należy również podkreślić, że Wnioskodawczyni w związku z realizacją praw z Opcji Call na rzecz Holdingu, tj. na moment przeniesienia udziałów X na rzecz Holdingu nie otrzyma dodatkowych akcji w Holdingu (realizacja prawa z Opcji Call nie jest wniesieniem odrębnego aportu do Holdingu) ani wynagrodzenia w formie gotówkowej. Zyski z przeniesienia udziałów zostaną de facto odzwierciedlone w cenie sprzedaży akcji Holdingu, których wartość wzrośnie ponad pierwotną ich cenę nominalną na skutek powiększenia majątku Holdingu o udziały X. Przy czym istotnym jest, że Wnioskodawczyni nie objęłaby akcji w Holdingu, gdyby nie wspomniany obowiązek wniesienia obok wkładów gotówkowych również wkładu niepieniężnego w postaci ustanowionej Opcji Call.

Ad. pkt II ust. 2 lit. e

W odniesieniu do ustanowionej na rzecz Holdingu Opcji Call nie mamy do czynienia z odrębnym od nabycia akcji za wkład pieniężny wniesieniem przez Wnioskodawczynię w drodze aportu do spółki holdingowej prawa w postaci Opcji Call.

Jak wskazano powyżej Wnioskodawczyni obejmie ustaloną ilość sztuk akcji Holdingu w zamian za wniesiony wkład pieniężny i niepieniężny (w postaci ustanowionej Opcji Call).

Tym samym należy podkreślić, że Wnioskodawczyni nie obejmie dodatkowych czy też odrębnych akcji w Holdingu, które byłyby pokryte tylko wkładem niepieniężnym w postaci ustanowionej Opcji Call.

Sytuację tę można zobrazować następującym przykładem:

Uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki przewiduje dla nowego akcjonariusza objęcie przez niego 50.000 akcji o wartości nominalnej 1 CHF każda, w zamian za wniesiony przez niego wkład pieniężny w wys. 50.000 CHF oraz wkład niepieniężny (prawo Opcji Call) o wartości 1 EUR.

W takiej sytuacji nowy akcjonariusz (Wnioskodawczyni) obejmie 50.000 akcji, a spółka wykaże 50.000 CHF jako podwyższony kapitał podstawowy, natomiast 1 CHF wykaże na innych kapitałach jako agio.

Ad. pkt II ust. 1 - w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych

Wnioskodawczyni formułując pytanie nr 1 chciała uzyskać informację czy w sytuacji, gdy nastąpi realizacja Opcji Call, a więc powstanie po stronie Wnioskodawczyni zobowiązanie do przeniesienia udziałów spółki X na rzecz Holdingu - to czynność ta - zważywszy na opis transakcji przedstawiony w stanie faktycznym - będzie stanowiła dokonanie przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego świadczenia na rzecz Holdingu.

Wnioskodawczyni w zakresie tego pytania odwołała się do art. 11 ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 1 ustawy i CIT - ponieważ w obu tych ustawach następuje odwołanie do przychodów uzyskiwanych z tytułu otrzymania nieodpłatnego świadczenia, a w transakcji będącej przedmiotem interpretacji otrzymującym świadczenie w ramach wykonania Opcji Call jest spółka kapitałowa.

Ustalenie czy przeniesienie udziałów w wykonaniu Opcji Call ma charakter nieodpłatny ma znaczenie dla Wnioskodawczyni z punktu widzenia zasad ustalania kosztów uzyskania przychodów dla potencjalnej przyszłej transakcji sprzedaży przez Wnioskodawczynię akcji Holdingu na rzecz inwestora strategicznego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przekazanie udziałów X na rzecz Holdingu w wykonaniu Opcji Call, oznacza na gruncie prawa podatkowego dokonanie przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego świadczenia na rzecz Holdingu, a tym samym czy w związku z tym Wnioskodawczyni nie uzyska z tego tytułu żadnego przychodu podatkowego, w szczególności na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT?

2. Czy przeniesienie własności udziałów X w wykonaniu Opcji Call będzie wiązało się z powstaniem przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawcy, a w związku z tym Wnioskodawczyni będzie miała prawo do wykazania kosztu uzyskania wskazanego przychodu równego historycznym wpłatom na kapitał zakładowy Z oraz - w zakresie udziałów objętych w wyniku połączenia - historycznym wydatkom poniesionym na nabycie udziałów w Fast Lane?

3. Jakiego rodzaju wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię w celu objęcia akcji Holdingu będą mogły być przez Wnioskodawczynię rozpoznane jako koszt uzyskania przychodów, w sytuacji gdy doszłoby ostatecznie do sprzedaży akcji Holdingu przez Wnioskodawczynię na rzecz inwestora strategicznego? W szczególności, czy Wnioskodawczyni będzie uprawniona do rozpoznania jako koszt podatkowy wartości rynkowej udziałów w spółce X ustalonej na dzień ich przeniesienia na rzecz Holdingu w związku z realizacją praw z Opcji Call (tj. w wysokości przychodu podatkowego, o którym mowa w pytaniu nr 2)?

Stanowisko Wnioskodawcy,

Ad. 1

W opinii Wnioskodawczyni, przekazanie udziałów X na rzecz Holdingu w wykonaniu Opcji Call nie oznacza na gruncie prawa podatkowego dokonania przez Wnioskodawczynię nieodpłatnego świadczenia na rzecz Holdingu.

Ze względu na przedstawiony opis wszystkich etapów transakcji (zarówno tych już zrealizowanych, jak i planowanych) należy uznać, że etap polegający na przeniesieniu udziałów X na rzecz Holdingu w wykonaniu Opcji Call będzie miał charakter odpłatny.

Przychód podatkowy z tego tytułu w wysokości wartości rynkowej tych udziałów powstanie na moment przeniesienia prawa własności udziałów X na rzecz Holdingu.

Podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego z tego tytułu stanowić będzie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a stawy o PIT.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Sam etap transakcji polegający na przeniesieniu udziałów X na rzecz Holdingu oznacza dokonanie świadczenia przez Wnioskodawczynię na rzecz Holdingu w związku z tym istotna jest ocena czy oceniając całokształt transakcji, ten jeden jej etap - ze względu na fakt, iż Wnioskodawczyni nie otrzymuje dodatkowych akcji w Holdingu (realizacja prawa z Opcji Call nie jest realizacją odrębnego aportu do Holdingu) ani wynagrodzenia w formie gotówkowej - może być oceniony jako nieodpłatne świadczenie na rzecz Holdingu, a co za tym idzie nie generujące przychodu podatkowego dla Wnioskodawczyni.

Z uwagi na brak definicji ustawowej pojęcia "nieodpłatnego świadczenia", zasadnym jest odwołanie się do znaczenia tego terminu ukształtowanego w orzecznictwie sądowym. Zgodnie z podejściem sądów administracyjnych, nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych jest zasadniczo każde zdarzenie prawne i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to może polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzenie wydatków). Powyższe znajduje swoje potwierdzenie m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 grudnia 2016 r. (sygn. akt I SA/Go 383/16).

Wobec powyższego, nieodpłatne świadczenie ma zawsze charakter jednostronny, pozbawiony jakiejkolwiek formy ekwiwalentu. Co więcej, jest ono nieodpłatne, a zatem przychód uzyskany przez otrzymującego takie świadczenie nie wiąże się z jakimkolwiek kosztem związanym z jego uzyskaniem. Aby można było zatem mówić o nieodpłatnym świadczeniu stanowiącym źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, musi dojść do pewnego zdarzenia, w wyniku którego jeden podmiot dokona określonego świadczenia, natomiast drugi to świadczenie otrzyma nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody. Powyższe ma swoje potwierdzenie w orzecznictwie, m.in. w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 25 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 501/15.

Ponadto, jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2014 r. (sygn. akt II FSK 2640/12), zakwalifikowanie danego świadczenia jako nieodpłatnego wymaga szczegółowego zbadania stanu faktycznego konkretnej sprawy, przy czym dla uznania, że dane świadczenie stanowi otrzymane przez podatnika nieodpłatne świadczenie nie jest wystarczające stwierdzenie, że świadczący nie uzyskuje wynagrodzenia z tytułu wykonanego świadczenia. Innymi słowy, w każdej sprawie dotyczącej kwestii nieodpłatnego świadczenia konieczne jest uwzględnienie i zbadanie wszelkich okoliczności faktycznych, które pozwolą na ocenę świadczenia jako nieodpłatnego oraz ustalenie wartości tego świadczenia. Szczególne znaczenie ma przy tym ustalenie czy dokonanie danej czynności może wiązać się z korzyścią materialną uzyskaną w przyszłości. Warto przy tym również zwrócić uwagę czy strona obdarowywana jest zobligowana do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. W sytuacji, gdy taka wzajemność występuje, nie sposób uznać, że świadczenie nosi przymioty świadczenia nieodpłatnego. Jak bowiem wskazano w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1133/15, aby uznać dane świadczenie za świadczenie nieodpłatne, musi wystąpić jednostronne przysporzenie po stronie podmiotu, uzyskującego świadczenie, przysporzenie musi mieć charakter majątkowy i jednocześnie nie może ono być powiązane z istnieniem żadnego zobowiązania o charakterze wzajemnym.

Dokonanie świadczenia nieodpłatnego rodzi więc przysporzenie czyli przychód podatkowy tylko po stronie otrzymującego, natomiast u dokonującego takiego świadczenia, z racji braku związku z uzyskaniem jakiegokolwiek przychodu po jego stronie, nie daje możliwości rozpoznania jako kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie czy wykonanie takiego świadczenia nieodpłatnego.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym oraz zdarzeniami przyszłymi, nabycie akcji w Holdingu przez Wnioskodawczynię jest bezpośrednio powiązane z ustanowieniem na rzecz Holdingu prawa do Opcji Call na nabycie w przyszłości udziałów X. Przy czym zgodnie z umową Opcji przewiduje się, że przeniesienie udziałów X na Holding nastąpi pod warunkiem znalezienia inwestora zewnętrznego, zainteresowanego nabyciem akcji Holdingu. Podejmując taki tryb przenoszenia udziałów X do Holdingu w miejsce standardowej procedury wymiany udziałów - Wnioskodawczyni zapewnia sobie utrzymanie pełnej kontroli nad spółką X wraz z prawem do dywidendy z posiadanych udziałów w tej spółce - do czasu faktycznego znalezienia inwestora zewnętrznego zainteresowanego nabyciem pakietu akcji Holdingu, który to Holding posiadać będzie udziały we wszystkich spółkach z grupy Y. Docelowa realizacja Opcji Call przyczyni się do podwyższenia wartości zbywanych akcji Holdingu i tym samym docelowo do powstania wyższego przysporzenia majątkowego (na moment zbywania akcji Holdingu) po stronie Wnioskodawczyni. Realizacja praw z Opcji Call nie spełnia zatem definicji nieodpłatnego świadczenia, bowiem przekazanie udziałów na rzecz Holdingu, pomimo braku występowania wynagrodzenia z tego tytułu przy samym przenoszeniu prawa własności udziałów X na rzecz Holdingu, ma za cel utworzenie realnej grupy kapitałowej ze spółką Holdingową na czele, a przez to do podwyższenia wartości akcji Holdingu, które w następnej kolejności zostaną przez Wnioskodawczynię zbyte na rzecz inwestora. Powyższe wskazuje, że realizacja praw z Opcji Call niesie za sobą korzyść materialną dla Wnioskodawczyni, jaka ma nastąpić w przyszłości.

Samo ustanowienie Opcji Call ze względu na jej warunkowy charakter nie niesie ze sobą istotnej wartości, ponieważ na moment jej ustanowienia na rzecz Holdingu nie następuje jeszcze przeniesienie udziałów w spółce X, tym samym jej wartość (prawa z Opcji Call) nie może być utożsamiana z wartością udziałów X, których dotyczy. W sytuacji, gdy Holding nie pozyska inwestora strategicznego - realizacja praw z Opcji Call nie nastąpi, a tym samym udziały X nie zostaną przeniesione na rzecz Holdingu.

Za brakiem spełnienia definicji nieodpłatnego świadczenia świadczy więc również fakt, że realizacja prawa z Opcji Call nastąpi dopiero w momencie znalezienia inwestora zewnętrznego zainteresowanego nabyciem akcji Holdingu. Powyższe wskazuje, że obie transakcje są ze sobą ściśle powiązane, a treść porozumienia nie przewiduje by przeniesienie prawa własności udziałów X nastąpiło bez znalezienia inwestora zewnętrznego, zdecydowanego na nabycie akcji Holdingu.

Tak jak wskazano powyżej, nieodpłatnym świadczeniem jest każde zdarzenie i zjawisko gospodarcze, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, które nie wiąże się z kosztami lub inną formą ekwiwalentu. Może ono przy tym polegać na zwiększeniu majątku (aktywów) lub uniknięciu wydatku. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, co prawda następuje zwiększenie aktywów Holdingu, nie mniej nie odbywa się to kosztem Wnioskodawczyni, w tym sensie, że jej majątek nie ulega uszczupleniu ponieważ wartość przeniesieniach udziałów w X ma swoje odzwierciedlenie w wyższej obiektywnie wartości rynkowej akcji posiadanych na ten moment przez Wnioskodawczynię w Holdingu. Realizacja praw z Opcji Call stanowi bowiem jeden z etapów transakcji, który umożliwia Wnioskodawczyni wejście w struktury akcjonariatu Holdingu. Tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawczyni była zobligowana do uiszczenia wartości nominalnej obejmowanych akcji Holdingu, niemniej to zgoda na wydanie Opcji Call i w jej wykonaniu w przyszłości przeniesienie prawa własności do udziałów X na Holding stanowiło warunek biznesowy objęcia określonej liczby akcji Holdingu. Co istotne, zakłada się, że przysporzenie z przeniesienia udziałów w X zostanie odzwierciedlone w cenie sprzedaży akcji Holdingu, uzyskanej w drodze uzgodnień z inwestorem zewnętrznym.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawczyni należy uznać, że przeniesienie udziałów w spółce X na rzecz Holdingu w wyniku realizacji Opcji Call nie stanowi nieodpłatnego świadczenia realizowanego przez Wnioskodawczynię na rzecz Holdingu.

Wnioskodawczyni z tego tytułu uzyska przychód podatkowy w wysokości wartości rynkowej udziałów X ustalonej na moment przenoszenia udziałów X na rzecz Holdingu w wykonaniu Opcji Call (o ile warunek realizacji prawa z Opcji zostanie przez Holding finalnie spełniony). Podstawę do rozpoznania przychodu podatkowego z tego tytułu stanowić będzie art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT.

Szersze uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni co do podstawy i zasad ustalenia przychodu podatkowego z tego tytułu zawarto w prezentacji stanowiska Wnioskodawczyni do pytania Nr 2.

Ad. pkt III ust. 1)

Wnioskodawczyni wyjaśniła, że nie oczekuje wydania interpretacji w zakresie skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych.

Ad. 2

W opinii Wnioskodawczyni, realizacja Opcji Call na udziały X, biorąc pod uwagę jej powiązanie transakcją zbycia akcji Holdingu, których wartość zostanie podwyższona w wyniku przejęcia przez Holding praw do udziałów w X, wiąże się z powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawczyni na moment przeniesienia prawa własności udziałów X na rzecz Holdingu, w wysokości wartości rynkowej przekazywanych udziałów.

Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, będzie ona miała - w związku z tym - prawo do wykazania kosztu uzyskania przychodu równego:

* historycznym wpłatom na kapitał zakładowy Z - w zakresie w jakim zbycie będzie dotyczyło udziałów objętych w tej spółce przed połączeniem (w spółce przejmującej) oraz

* historycznym wydatkom poniesionym na nabycie udziałów w Y - w zakresie udziałów objętych w wyniku połączenia,

oraz w zakresie zbywanych udziałów X otrzymanych uprzednio w wyniku darowizny od męża - u Wnioskodawczyni nie wystąpią koszty nabycia tych udziałów ze względu na jej nieodpłatny charakter.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych. Co więcej, w myśl art. 17 ust. 1ab ustawy o PIT, przychód ze zbycia udziałów powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych. Przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 (art. 17 ust. 2 ustawy o PIT). Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w wyroku WSA w Warszawie z dnia 11 lipca 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 611/13), żeby mówić o sytuacji "odpłatnego zbycia", uregulowanej w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT, w zamian za świadczenie polegające na wniesieniu aportu, osoba go wnosząca winna otrzymać ekwiwalent świadczenia w postaci zapłaty ceny nabycia.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, wskazana definicja zostanie spełniona, bowiem przeniesienie prawa do udziałów w X łączy się bezpośrednio z transakcją objęcia, a następnie zbycia akcji Holdingu, których wartość zostanie odpowiednio podwyższona o wartość przenoszonych udziałów. Tak jak wskazano powyżej, co prawda następuje zwiększenie aktywów Holdingu, nie mniej nie odbywa się to kosztem Wnioskodawczyni, w tym sensie, że jej majątek nie ulega uszczupleniu ponieważ wartość przeniesionych udziałów w X ma swoje odzwierciedlenie w wyższej obiektywnie wartości rynkowej akcji Holdingu posiadanych na ten moment przez Wnioskodawczynię.

Odwołując się do stanowiska wyrażonego w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 czerwca 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 2520/11), należy wskazać, że określenie "odpłatny", znaczy taki, za który się płaci, wymagający zapłacenia, wymagający zwrotu kosztów. Natomiast termin "zbycie" oznacza każdą formę przeniesienia własności.

W opinii Wnioskodawczyni, wymienione w opisie zdarzenia przyszłego przeniesienie prawa własności do udziałów w X, wiąże się ze zwrotem kosztów ich przekazania, bowiem jest nieodłącznie związane ze sprzedażą akcji Holdingu, w wyniku której Wnioskodawczyni otrzyma przysporzenie, a zatem wskazany powyżej "zwrot kosztów". Co więcej, realizacja Opcji Call wiąże się również ze "zbyciem", bowiem jest jednoznaczna z przeniesieniem własności udziałów X na rzecz Holdingu.

Odnosząc się z kolei do kosztów podatkowych związanych z odpłatnym zbyciem udziałów, należy przytoczyć treść art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e;

W odniesieniu do przywołanego przepisu, w przypadku kosztów uzyskania przychodów związanych z przedmiotową transakcją należy w pierwszej kolejności ustalić, w jaki sposób Wnioskodawczyni weszła w posiadanie zbywanych udziałów, przy czym w sytuacji, gdy podatnik objął udziały będące przedmiotem odpłatnego zbycia w wyniku połączenia z inną spółką kapitałową w drodze przejęcia jej majątku, powinien być on uprawniony do rozpoznania historycznie poniesionych wydatków na objęcie/nabycie udziałów w spółce przejmowanej w momencie zbycia udziałów w spółce przejmującej. Wydatki na objęcie/nabycie udziałów stanowią koszty zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w momencie zbycia tych udziałów. W przypadku braku możliwości identyfikacji zbywanych udziałów lub akcji (nabytych w różnych terminach i po różnej cenie emisyjnej) przyjmuje się, że kolejno są to udziały (akcje) począwszy od nabytych najwcześniej (metoda FIFO) (art. 30a ust. 3 w zw. z art. 30b ust. 7 ustawy o PIT). Kosztem uzyskania przychodów przy transakcji zbycia udziałów w X będzie zatem koszt historyczny objęcia udziałów składających się na kapitał zakładowy X.

Wobec powyższego, przy obliczaniu dochodu ze zbycia udziałów, kosztami uzyskania przychodu będą wydatki na pierwotne objęcie udziałów, a także kwota odpowiadająca wartości, o którą została podniesiona wartość nominalna udziałów w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego.

W związku z powyższym dla Wnioskodawczyni kosztem uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży udziałów w X będzie wartość nominalna udziałów objętych w Z (spółka przejmująca - obecna nazwa X). W przypadku natomiast udziałów objętych w drodze połączenia, kosztem uzyskania przychodów będą wydatki poniesione na nabycie udziałów w Y (spółka przejmowana). W zakresie natomiast przenoszonych na rzecz Holdingu udziałów w X otrzymanych uprzednio w wyniku darowizny od męża - u Wnioskodawczyni nie wystąpią koszty nabycia tych udziałów ze względu na nieodpłatny charakter umowy darowizny. W związku z powyższym, biorąc pod uwagę specyfikę transakcji, która ze względu na swój cel i charakter nosi znamiona odpłatnego zbycia, Wnioskodawczyni na moment dokonywania transakcji przenoszenia własności udziałów na Holding w wyniku realizacji opcji Call winna wykazać przychód w wysokości ceny rynkowej przekazywanych udziałów w X. Z drugiej strony jednak, Wnioskodawczyni będzie miała prawo do wykazania kosztu uzyskania przychodu z tej transakcji w wysokości historycznych wpłat na kapitał zakładowy Z, natomiast w zakresie udziałów objętych w wyniku połączenia - historyczne wydatki poniesione na nabycie udziałów w Y.

Ad. 3

Biorąc pod uwagę biznesowy i ekonomiczny charakter czynności, których cel i etapy zostały zaprezentowane w opisie stanu faktycznego oraz zdarzeń przyszłych, należy uznać, że wydatkami stanowiącymi koszty podatkowe w transakcji sprzedaży akcji Holdingu będą:

* wartość nominalna przedmiotowych akcji (odzwierciedlająca dokonane wpłaty gotówkowe na objęcie tych akcji) oraz

* wartość wniesionego wkładu niepieniężnego w postaci ustanowionej Opcji Call jako wartość agio wnoszona na poczet objęcia akcji pokrywanych w części nominalnej gotówką - w jego wartości z dnia wniesienia określonej w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego, tj. 1 CHF oraz

* wartość rynkowa udziałów w X, z dnia dokonania przeniesienia ich na Holding w ramach realizacji Opcji Call,

* inne koszty bezpośrednio związane z transakcją sprzedaży akcji takie jak koszty notarialne, koszty obsługi prawnej transakcji zbycia akcji.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie udziałów lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 1f pkt 1 ustawy o PIT, w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości określonej zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7ca albo art. 17 ust. 1 pkt 9 - jeżeli zbywane udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w tym również w zamian za wkład niepieniężny w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej.

Należy również pamiętać o generalnej zasadzie wyrażonej w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Powyższa definicja ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub, że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Aby więc wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Przepisy art. 23 ust. 1 ustawy o PIT zawierają enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy wydatek dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów nawet, jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Ustawodawca przewidział bowiem zamknięty katalog wydatków, które mimo, że mają związek z uzyskiwaniem przychodów, z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli więc dany rodzaj wydatków mieści się w katalogu wydatków zawartych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca z mocy prawa wyklucza możliwość ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów.

Tak jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzeń przyszłych, objęcie akcji Holdingu przez Wnioskodawczynię następuje w części za gotówkę, odpowiadającej wartości nominalnej przedmiotowych akcji, oraz w drodze aportu w postaci prawa Opcji Call wnoszonego jako agio na poczet objęcia ww. akcji w podwyższonym kapitale zakładowym. Rzeczywista wartość samej Opcji Call na moment jej ustanowienia nie stanowi istotnej wartości, (została ona określona w wartości 1 CHF), a to ze względu na fakt, że sama realizacji praw z opcji (tj. przeniesienie udziałów w X na rzecz Holdingu) jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, a to ze względu na fakt, iż jej realizacja uzależniona jest od pozyskania przez Holding potencjalnego inwestora strategicznego. Należy jednak pamiętać, że sama realizacja praw z Opcji Call (po ziszczeniu się ww. warunku) poprzez dokonanie przeniesienia udziałów X na Holding stanowi po stronie Wnioskodawczyni dodatkowy, realny wydatek (koszt) poniesiony w związku z zaistniałym wcześniej objęciem akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu. Jako, że realizacja prawa z Opcji Call nieodłącznie wiąże się z transakcją docelowego zbycia akcji Holdingu, bowiem inwestor będzie zainteresowany nabyciem akcji Holdingu tylko wówczas, gdy Holding będzie właścicielem udziałów wszystkich spółek z Grupy Fast Lane (w tym X). Ponadto, dokonanie przez Wnioskodawczynie przeniesienia udziałów X na rzecz Holdingu (w wykonaniu Opcji Call) spowoduje realne podwyższenie wartości przedmiotowych akcji. Tym samym - jak wskazano w stanowisku podatnika do pytania nr 2 - realizacja praw z Opcji Call stanowić będzie w praktyce formę odpłatnego zbycia udziałów w X, z którego korzyść będzie miała finalnie odzwierciedlenie w cenie sprzedaży akcji Holdingu uzyskanej przez Wnioskodawczynię.

Tak jak wskazano w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2017 r., (sygn. akt III SA/Wa 3455/16), o uznaniu za koszt uzyskania przychodu decyduje to, czy transakcje te ad casum można powiązać przyczynowo z celem w postaci uzyskania przychodu, względnie zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Odwołując się natomiast do treści wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 16 października 2013 r. (sygn. akt I SA/Gd 1052/13) należy wskazać, że za koszty uzyskania przychodów należy uznać wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz definitywnie poniesione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, o ile nie zostały one wymienione w katalogu kosztów (wydatków) niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Kluczowym jest przy tym kryterium celu poniesionego kosztu. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła.

Nawiązując do przedstawionego stanu faktycznego i zdarzeń przyszłych - udzielenie, a następnie realizacja Opcji Call pozostaje w związku ze sprzedażą akcji Holdingu, a zatem wiąże się z zamiarem osiągnięcia przychodów przez Wnioskodawczynię. Przeniesienie udziałów na rzecz Holdingu w wyniku realizacji praw z Opcji Call, choć będzie odbywało się bez formalnej zapłaty dodatkowej ceny, nie może w opinii Wnioskodawczyni zostać w związku z tym potraktowane jako świadczenie nieodpłatne. Model transakcji zakłada bowiem, że faktyczne przeniesienie praw do udziałów w X będzie miało miejsce dopiero w momencie znalezienia inwestora zewnętrznego zainteresowanego nabyciem akcji Holdingu. Co więcej, zyski z przeniesienia udziałów w X zostaną odzwierciedlone w cenie sprzedaży akcji Holdingu, które zostaną zbyte na rzecz inwestora zewnętrznego.

Podsumowując, zważywszy że:

* Wnioskodawczyni poniosła wydatki w wysokości wkładu gotówkowego wniesionego na poczet objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym - to wydatki te na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o PIT będą stanowiły dla Wnioskodawczyni koszt uzyskania przychodu dla transakcji zbycia akcji Holdingu.

oraz

* Wnioskodawczyni wniosła wkład niepieniężny w postaci ustanowionej na rzecz Holdingu Opcji Call stanowiące dodatkowy wkład (agio) wniesiony na poczet akcji obejmowanych za gotówkę - to wartość tego wkładu niepieniężnego (wartości opcji Call z dnia wniesienia, określona w uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego - czyli 1 CHF) będzie na podstawie art. 22 ust. 1f pkt 1) ustawy o PIT stanowić dla Wnioskodawczyni koszt uzyskania przychodu dla transakcji zbycia akcji Holdingu. Ta wartość - chociaż obiektywnie niska - będzie bowiem stanowiła przychód podatkowy Wnioskodawczyni na moment objęcia akcji również za tak określony wkład niepieniężny (art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT).

oraz

* Rzeczywista wartość samej Opcji Call na moment jej ustanowienia i wniesienia jako wkład do Holdingu nie stanowi istotnej wartości, (została ona określone w wartości 1 CHF), a to ze względu na fakt, że sama realizacji praw z opcji (tj. przeniesienie udziałów w X na rzecz Holdingu) jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, bowiem jej realizacja uzależniona jest od pozyskania przez Holding potencjalnego inwestora strategicznego. Realizacja praw z Opcji Call (po ziszczeniu się ww. warunku) poprzez dokonanie przeniesienia udziałów X na Holding - stanowić będzie po stronie Wnioskodawczyni dodatkowy, realny wydatek (koszt) poniesiony bezpośrednio w związku z zaistniałym wcześniej objęciem akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu, jako skutek wniesionego aportu w postaci Opcji Call. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawczyni, tak poniesiony wydatek ustalony w wartości rynkowej udziałów X z dnia realizacji praw z Opcji Call (poprzez przeniesienie ich na Holding) będzie stanowił dla Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, koszt uzyskania przychodu dla transakcji zbycia akcji Holdingu.

oraz

* Wnioskodawczyni poniesie inne koszty bezpośrednio związane z transakcją sprzedaży akcji Holdingu takie jak koszty notarialne, koszty obsługi prawnej transakcji - to wydatki te na podstawie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, będą stanowiły koszt uzyskania przychodu dla transakcji zbycia akcji Holdingu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w części dotyczącej powstania po stronie Wnioskodawczyni przychodu z tytułu przeniesienia na rzecz Holdingu własności udziałów w spółce z o.o., powstałej z połączenia spółek kapitałowych, w wykonaniu Opcji Call oraz kosztów uzyskania przychodów związanych z tym przeniesieniem, rozpoznania jako koszt uzyskania przychodów wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o. ustalonej na dzień ich przeniesienia na rzecz Holdingu, w związku z realizacją Opcji Call oraz zaliczenia jako koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztów notarialnych i obsługi prawnej związanych z transakcją zbycia akcji Holdingu, natomiast prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego i jego uzupełnienia wynika, że Wnioskodawczyni jest wspólnikiem polskiej spółki z o.o., powstałej z połączenia dwóch spółek kapitałowych, których Wnioskodawczyni również była wspólnikiem, należącej go określonej grupy spółek na świecie. Połączenie spółek odbyło się w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu spółek handlowych (w drodze przeniesienia majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą), z jednoczesnym podwyższeniem kapitału zakładowego spółki przejmującej, poprzez utworzone nowych udziałów, które zostały wydane wspólnikom spółki przejmowanej. Proces połączenia obejmował także zmniejszenie wartości nominalnej udziałów spółki przejmującej. Po rejestracji połączenia spółek, Wnioskodawczyni otrzymała w drodze darowizny od męża udziały w spółce z o.o. oraz sprzedała określoną ilość udziałów w tej spółce na rzecz innego wspólnika spółki. Z uwagi na przynależność do międzynarodowej grupy spółek oraz mając na względzie rozwój tej grupy, ustalono, że zostaną rozpoczęte działania zmierzające do pozyskanie strategicznego inwestora na nabycie pakietu udziałów całej grupy spółek. W tym celu została zawiązana spółka holdingowa z siedzibą w Szwajcarii (Holding), do której zostaną przeniesione m.in. udziały polskiej spółki z o.o. oraz pozostałych spółek w grupie. W związku z tym wspólnicy wszystkich spółek z grupy (w tym Wnioskodawczyni) zawarli porozumienie określające warunki założenia Holdingu oraz procesu poszukiwania inwestora zainteresowanego nabyciem pakietu akcji Holdingu. Poprzez przystąpienie do ww. porozumienia wraz z pozostałymi udziałowcami spółki z o.o. Wnioskodawczyni planuje przeniesienie udziałów w polskiej spółce z o.o. do spółki holdingowej w Szwajcarii (wspólnik spółki z o.o., posiadający rezydencje podatkową w Szwajcarii założył już Holding z siedzibą w Szwajcarii). Nastąpiło podwyższenie kapitału zakładowego Holdingu oraz umożliwiono wszystkim wspólnikom polskiej spółki z o.o. objęcia akcji w Holdingu w jego podwyższonym kapitale zakładowym. Akcje w Holdingu zostały objęte przez Wnioskodawczynię po cenie nominalnej w zamian za wkład pieniężny oraz wkład niepieniężny stanowiący ustanowienie na rzecz Holdingu Opcji Call nabycia udziałów w spółce z o.o., które będą zrealizowane dopiero w momencie pozyskania inwestora strategicznego dla Holdingu. Realizacji Opcji Call nastąpi poprzez nieodpłatne przeniesienie przez Wnioskodawczynię wszystkich posiadanych przez Nią udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu. Wartość Opcji Call na moment obejmowania akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu określono na 1 frank szwajcarski. Wnioskodawczyni zachowa prawa własności udziałów w spółce z o.o. do dnia realizacji Opcji Call. Z tytułu dokonania przeniesienia udziałów na rzecz Holdingu w wyniku realizacji Opcji, Wnioskodawczyni nie będzie przysługiwało odrębne wynagrodzenie. Jak twierdzi Wnioskodawczyni, zyski z przeniesienia udziałów zostaną odzwierciedlone w cenie sprzedaży akcji Holdingu, których wartość istotnie wzrośnie ponad pierwotną ich cenę nominalną, o wartość przeniesionych do Holdingu udziałów w spółce z o.o. Wnioskodawczyni planuje sprzedaż akcji Holdingu na rzecz inwestora zewnętrznego. Opcja Call stanowi inne prawo podmiotowe majątkowe, którego treść określona została przez strony, uwarunkowane interesem ekonomicznym obu stron transakcji. Jest to prawo podmiotowe względne, a więc skuteczne wyłącznie wobec określonych osób, które nie podlega zbyciu na rzecz osób/podmiotów trzecich. Do czasu ziszczenia się warunku Opcji (tj. znalezienia inwestora) i zawarcia odrębnej umowy przeniesienia udziałów na rzecz Holdingu (jako realizacja praw z Opcji Call), Wnioskodawczyni będąca większościowym udziałowcem zachowuje pełnię praw wynikających z posiadanych udziałów, ma pełną kontrolę nad tą spółką, z zachowaniem praw do wykonywania prawa głosu oraz prawa do dywidendy.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności tych podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" było przedmiotem analizy zarówno ze strony organów podatkowych, jak i sądów administracyjnych. Na uwagę zasługuje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 sierpnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 2958/17). Pojęcie "nieodpłatnego świadczenia", użyte w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., jak również w art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f. nie zostało zdefiniowane w tej ustawie, ale ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko świadczenie w cywilistycznym znaczeniu (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony - art. 353 k.c.), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (por. uchwała NSA z 18 listopada 2002 r. sygn. FPS 9/02, uchwała NSA z 16 października 2006 r. sygn. II FPS 1/6, uchwała NSA z 24 maja 2010 r. sygn. II FPS 1/10).

Także w literaturze przedmiotu podnosi się, że "świadczenia nieodpłatne" to szczególnego rodzaju świadczenia, w przypadku których otrzymujący odnosi określoną korzyść pod tytułem darmym, co oznacza, że nie świadczy nic w zamian. Świadczenie ma charakter nieodpłatny tylko wówczas, gdy otrzymujący w związku z wykonanym na jego rzecz świadczeniem nie świadczy niczego w zamian ani obecnie, ani też w przyszłości (zob. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, PIT. Komentarz, Lex 2009).

W świetle powyższego kluczową cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, ażeby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.

W niniejszej sprawie po stronie Wnioskodawczyni, w związku z przekazaniem na rzecz Holdingu udziałów w spółce z o.o. nie dojdzie do powstania przychodu z nieodpłatnego świadczenia. Jak słusznie Wnioskodawczyni wskazała w uzupełnieniu wniosku na wezwanie organu, " (...) a w transakcji będącej przedmiotem interpretacji otrzymującym świadczenie w ramach wykonania Opcji Call jest spółka kapitałowa".

Tym samym, moment przekazania udziałów na rzecz Holdingu nie będzie rodził po stronie Wnioskodawczyni przychodu z nieodpłatnego świadczenia. Wobec tego stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Potwierdzić nie można natomiast stanowiska Wnioskodawczyni odnośnie pytania Nr 2, dotyczącego skutków podatkowych przeniesienia własności udziałów w spółce z o.o. w wykonaniu Opcji Call na rzecz Holdingu.

Jak twierdzi Wnioskodawczyni, realizacja Opcji Call na udziały spółki z o.o. wiąże się z powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawczyni na moment przeniesienia prawa własności udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu, w wysokości wartości rynkowej przekazywanych udziałów.

Zwrócić jednak należy uwagę, że w niniejszej sprawie realizacja Opcji Call, w sytuacji znalezienia przez Holding inwestora strategicznego, nastąpi poprzez przez Wnioskodawczynię posiadanych udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu.

Tym samym przywołany przez Wnioskodawczynią art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnoszący się do odpłatnego zbycia m.in. udziałów w spółce kapitałowej nie znajduje zastosowania w sprawie.

Zgodnie bowiem z treścią art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Należy podkreślić, że zgodnie z obowiązującą w prawodawstwie polskim zasadą swobody umów, strony transakcji mogą dowolnie kształtować treść zawieranych umów w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. Organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęte w nich ustalenia, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w trakcie przeprowadzonego przez organ pierwszej instancji postępowania podatkowego.

Jak Wnioskodawczyni wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, realizacja Opcji Call nastąpi poprzez nieodpłatne przeniesienie przez Wnioskodawczynię posiadanych udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu, a zatem realizacja Opcji Call będzie miała charakter nieodpłatny, a w konsekwencji nie będzie rodziła skutków podatkowych po stronie Wnioskodawczyni, w postaci uzyskania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

W konsekwencji, w sytuacji braku przychodu podlegającego opodatkowaniu, Wnioskodawczyni nie będzie uprawniona do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów odnoszących się do transakcji nieodpłatnego przeniesienia własności udziałów w spółce z o.o. w wykonania Opcji Call.

Zatem stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania Nr 2 jest nieprawidłowe.

Potwierdzić nie można także w pełni stanowiska Wnioskodawczyni odnośnie pytania Nr 3, którego przedmiotem jest ustalenie, jakiego rodzaju wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię w celu objęcia akcji Holdingu będą mogły być rozpoznane jako koszt uzyskania przychodów, w sytuacji gdy dojdzie do sprzedaży akcji Holdingu na rzecz inwestora strategicznego.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Na mocy art. 17 ust. 2 ww. ustawy, przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. c, pkt 6, 7 i 10 stosuje się odpowiednio przepisy art. 19.

W myśl art. 19 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Jak stanowi art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Skupiając się na zagadnieniu kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) należy wskazać, że:

* w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:

* zgodnie natomiast z art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Jak wynika z treści cytowanych przepisów - ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyodrębnia:

* koszty dotyczące objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny (art. 22 ust. 1f);

* wydatki na objęcie udziałów (akcji) w sposób inny niż wkład niepieniężny, czyli na objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład pieniężny (art. 23 ust. 1 pkt 38);

* wydatki na nabycie udziałów (akcji) (art. 23 ust. 1 pkt 38)

i wskazuje jako moment ich podatkowego rozliczenia - moment odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z zastrzeżeniem sytuacji, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 38c, gdy do zbycia dochodzi w ramach wymiany udziałów (czyli w istocie poprzez wniesienie ich aportem do innej spółki).

Stosownie natomiast

Przywołany powyżej przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy posługuje się pojęciem "wydatków na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)". Zgodnie z językowym znaczeniem tego pojęcia, "wydatek" to "suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś" (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, www.sjp.pwn.pl). Synonimami "wydatku" są "nakład, koszt, suma, opłata, wysiłek" (www.synonimy.pl). Wydatki, o których mowa w omawianym przepisie mają być przy tym poniesione na konkretny cel: "na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)".

Dla oceny, co można uznać za "wydatki na objęcie lub nabycie udziałów" można posiłkować się kryterium związku przyczynowego określonym w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak stanowi art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Niemniej jednak, przepis art. 22 ust. 1 ustawy jako przepis o charakterze "ogólnym" (lex generalis) nie może być stosowany w szczególnym trybie opodatkowania uregulowanym art. 30b ustawy jako "samoistna" podstawa dla rozpoznania kosztów uzyskania przychodów, która "rozszerza" katalog kosztów wskazanych przez ustawodawcę w art. 30b ust. 2 cytowanej ustawy.

Co istotne, wszystkie wymienione w art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy koszty uzyskania przychodów, jakie podatnik może uwzględnić przy rozliczaniu dochodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) wynikają z form uzyskania własności tych udziałów (akcji). W każdym z wymienionych przypadków dla celów ustalenia przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) i kosztów uzyskania tych przychodów bierze się pod uwagę czynności: objęcia (nabycia), a następnie zbycia tych samych udziałów (akcji). Ustawodawca normując omawiane zagadnienie uwzględnił zatem bezpośredni związek wydatków, które warunkują posiadanie udziałów (akcji) z możliwością uzyskania przychodów z ich zbycia.

W opisanej we wniosku sytuacji, akcje w spółce Holdingowej Wnioskodawczyni objęła w części po cenie nominalnej za wpłaty gotówkowe, a więc za wkład pieniężny oraz za wkład niepieniężny, w postaci ustanowionej na rzecz spółki Holdingowej Opcji Call, gdzie wartość tego prawa na moment obejmowania akcji w podwyższonym kapitale zakładowym spółki Holdingowej określono na 1 frank szwajcarski i została odniesiona jako agio.

Tym samym powyższe wydatki poniesione przez Wnioskodawczynią na nabycie przedmiotowych akcji spółki Holdingowej będą mogły być uznane za koszty uzyskania przychodów, pomniejszające uzyskany przychód ze zbycia akcji tej spółki.

Za koszt uzyskania przychodów nie będzie można jednak uznać wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o., z dnia dokonania przeniesienia ich na Holding, w ramach realizacji Opcji Call.

Wnioskodawczyni twierdzi, że realizacja praw z Opcji Call (po ziszczeniu się ww. warunku) poprzez dokonanie przeniesienia udziałów spółki z o.o. na Holding - stanowić będzie po stronie Wnioskodawczyni dodatkowy, realny wydatek (koszt) poniesiony bezpośrednio w związku z zaistniałym wcześniej objęciem akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Holdingu, jako skutek wniesionego aportu w postaci Opcji Call, a w konsekwencji tak poniesiony wydatek ustalony w wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o., z dnia realizacji praw z Opcji Call będzie stanowił dla Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, koszt uzyskania przychodu dla transakcji zbycia akcji Holdingu.

Wbrew jednak stanowisku Wnioskodawczyni, wydatek w wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o., z dnia realizacji praw z Opcji Call, nie będzie mógł stanowić kosztu uzyskania przychodu, na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszającego przychód z odpłatnego zbycia akcji spółki Holdingowej.

Jak bowiem rozstrzygnięto w zakresie pytania Nr 2, ponieważ realizacja Opcji Call nastąpi poprzez nieodpłatne przeniesienie przez Wnioskodawczynię posiadanych udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu, zatem realizacja Opcji Call będzie miała charakter nieodpłatny, a w konsekwencji nie będzie rodziła skutków podatkowych po stronie Wnioskodawczyni, w postaci uzyskania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zatem w sytuacji braku po stronie Wnioskodawczyni przychodu na moment nieodpłatnego przeniesienie przez Wnioskodawczynię posiadanych udziałów w spółce z o.o. na rzecz Holdingu, w związku z realizacją Opcji Call, Wnioskodawczyni nie będzie uprawniona do uznania za koszt uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży akcji Holdingu, wartości rynkowej udziałów w spółce z o.o., z dnia dokonania przeniesienia ich na Holding, w ramach realizacji Opcji Call.

Także inne koszty bezpośrednio związane z przyszłą transakcją sprzedaży akcji Holdingu, takie jak poniesione przez Wnioskodawczynię koszty notarialne, koszty obsługi prawnej transakcji zbycia akcji, nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszających kwotę uzyskanego przychodu ze sprzedaży akcji Holdingu.

Jak już podniesiono powyżej, aby określony wydatek można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów musi mieć on wpływ na osiągane przez podatnika przychody, inaczej - musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem z odpłatnego zbycia. Kosztami uzyskania przychodów są wydatki możliwe do powiązania z konkretnym przychodem, który powstał. Taka regulacja nie stoi w sprzeczności z faktem, że niektóre koszty ponoszone są przez podatnika w określonym przedziale czasowym, bez związku z konkretną transakcją. W takim przypadku wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu w momencie uzyskania jakiegokolwiek przychodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) (np. roczne koszty opłaty za prowadzenie rachunku maklerskiego).

Tym samym, jeżeli poniesione przez podatnika wydatki nie są związane bezpośrednio z samym odpłatnym zbyciem, ale pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętym przychodem i nie zostały wymienione w art. 23 ww. ustawy, to mogą one stanowić koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy.

Należy jednak wyraźnie podkreślić, że art. 19 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 2 cytowanej ustawy posługuje się pojęciem "kosztów odpłatnego zbycia", które nie zostało również przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie. Stosować należy zatem językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszt prowizji, koszty wyceny przez rzeczoznawcę majątkowego, wydatki związane ze sporządzeniem umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, notarialne o ile były faktycznie ponoszone przez zbywcę. Przy tym, pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem również musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Podstawowym kryterium pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów odpłatnego zbycia - oprócz bezpośredniego związku ze zbyciem - jest jego obligatoryjny względem zbycia charakter. Istotne jest więc, czy zbywca jest zobowiązany ponieść określony koszt w związku ze zbyciem i czy ten koszt był ze zbyciem bezpośrednio związany. Dopiero stwierdzenie, że zbycie wymaga poniesienia danego kosztu, i że jest on ze zbyciem bezpośrednio związany, może oznaczać zaliczenie tego wydatku do kosztów odpłatnego zbycia.

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie do kosztów odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 19 ust. 1 w zw. z art. 17 ust. 2 ww. ustawy, Wnioskodawczyni będzie mogła zliczyć koszty bezpośrednio związane z przyszłą transakcją sprzedaży akcji Holdingu, takie jak koszty notarialne oraz koszty obsługi prawnej transakcji zbycia akcji, a następnie dopiero tak uzyskany przychód pomniejszyć o poniesione omówione powyżej koszty uzyskania przychodów, faktycznie mogące stanowić ten koszt.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, że powołane wyroki dotyczą konkretnej sprawy podatnika, osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wdania interpretacji indywidualnej.

Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowe nie jest bowiem ustalenie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., ul....,..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.