0114-KDIP1-3.4012.712.2021.1.MPE - VAT od prowizji związanej ze sprzedażą w systemie TAX FREE

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 2 lutego 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-3.4012.712.2021.1.MPE VAT od prowizji związanej ze sprzedażą w systemie TAX FREE

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części uznania, że otrzymywana przez Państwa część prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie przez Państwa usług na rzecz podróżnych i jest nieprawidłowe w części uznania, że otrzymywana przez Państwa część prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie przez Państwa usług na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu i w związku z tym może być dokumentowana notą księgową.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 listopada 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy rozliczenia otrzymywanej przez Państwa części prowizji pobieranej od podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu. Wniosek został uzupełniony pismem z 16 grudnia 2021 r. (data wpływu 16 grudnia 2021 r. oraz pismem z 17 stycznia 2022 r. (data wpływu 17 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka prowadzi działalność w zakresie sprzedaży detalicznej towarów za pośrednictwem sieci sklepów (...) zlokalizowanych na terytorium Polski oraz poprzez dwa sklepy internetowe. W asortymencie sklepów prowadzonych przez Spółkę znajduje się m.in.: sprzęt komputerowy, sprzęt audio-wideo, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt telekomunikacyjny, sprzęt fotograficzny oraz akcesoria. Spółka świadczy również usługi towarzyszące dokonywanym zakupom.

Klientami Spółki dokonującymi zakupów w sklepach są m.in. osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania poza terytorium Polski spełniające warunki wskazane w art. 126 ustawy o VAT (dalej: Podróżni). Dokonując zakupu towarów Podróżni nie działają jako podatnicy VAT, lecz jako konsumenci.

Spółka, do obsługi zwrotów VAT od zakupów dokonywanych w jej sklepach, zaangażowała uprawniony wyspecjalizowany podmiot zewnętrzny (dalej: Podmiot Dokonujący Zwrotu), o którym mowa w art. 127 ust. 5 i 8 ustawy o VAT nie będący sprzedawcą, którego przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotu VAT na rzecz Podróżnych.

Obecnie Wnioskodawca współpracuje z Podmiotem Dokonującym Zwrotu na podstawie umowy z 4 lipca 2007 r. w zakresie zwrotu podatku od towarów i usług nr (...). Planowane jest jednak zawarcie nowej umowy o współpracy w tym zakresie pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu (dalej: Umowa). Zawarcie Umowy podyktowane jest zmianami w systemie TAX FREE, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2022 r., m.in. wprowadzeniem obowiązku wystawiania dokumentów TAX FREE w formie elektronicznej, co oznacza konieczność dostosowania zasad współpracy do nowych przepisów. Zawarcie Umowy jest wymagane przez art. 127 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

Umowa określi szczegółowy zakres obowiązków Spółki i Podmiotu Dokonującego Zwrotu w zakresie zwrotu podatku VAT Podróżnym. Zgodnie z jej zapisami Spółka będzie zobowiązana w szczególności do:

1.

wystawiania dokumentów TAX FREE,

2.

oznaczenia punktów sprzedaży znakiem informującym o możliwości zakupu towarów w ramach procedury TAX FREE,

3.

udostępnienia Podróżnemu materiałów przekazanych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu zgodnie z regulacjami prawnymi dotyczącymi zasad "Tax Free",

4.

zapewnienia by dokumenty TAX FREE były prawidłowo wystawiane zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami przekazanymi przez Podmiot Dokonujący Zwrotu oraz by były przekazywane podróżnym bez obciążania ich jakąkolwiek opłatą z tego tytułu przez Spółkę,

5.

prowadzenia wymaganej prawem ewidencji danych zawartych w dokumencie Tax Free w sposób należyty w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu określonej w paragrafie 2 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Finansów i Polityki Regionalnej z 22 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji prowadzonej w systemie TAX FREE (Dz. U. z 2021 r. poz. 1363),

6.

niezwłocznego zawiadamiania Podmiotu Dokonującego Zwrotu o wszelkich zmianach danych (nazwy, numeru NIP, adresu itp.) lub zmianach dotyczących sklepów tak aby dokumenty Tax Free mogły być zawsze wystawiane zgodnie z obowiązującym prawem na moment ich wystawiania,

7.

współpracy w przypadku konieczności wyjaśnień będących przedmiotem kontroli organów kontrolnych o ile będą dotyczyły przedmiotu Umowy.

Do obowiązków Podmiotu Dokonującego Zwrotu wynikających z Umowy będą w szczególności należeć następujące czynności:

1.

dostarczenie Spółce materiałów z informacją dla Podróżnych o zasadach zwrotu podatku w ramach systemu TAX FREE,

2.

zapewnienie Spółce dostępu do Systemu Podmiotu Dokonującego Zwrotu (tj. systemu przeznaczonego do wystawiania Dokumentów Tax Free w sklepach sprzedawcy, zgodnego z wymogami i współpracującego z systemem Krajowej Administracji Skarbowej, który może obejmować urządzenia z oprogramowaniem, oprogramowanie lub rozwiązanie internetowe),

3.

informowanie Spółki o awariach Systemu Podmiotu Dokonującego Zwrotu oraz o dokonywanych w nim zmianach,

4.

zapewnienie personelowi sklepów Spółki, każdorazowo na wniosek Spółki, odpowiednich szkoleń i instrukcji dotyczących świadczenia usługi zwrotu VAT,

5.

wypłacenie Podróżnym kwot VAT po uprzedniej weryfikacji dokumentów TAX FREE oraz zweryfikowanie potwierdzenia wywozu towarów przez organy celno-skarbowe,

6.

przechowywanie w cyfrowym magazynie dokumentów i udostępnianie na żądanie sprzedawcy dokumentów TAX FREE lub ich wydruków (w przypadku gdy Podróżny otrzyma potwierdzenie wywozu towaru z innego niż Polska kraju UE) oraz potwierdzenie refundacji Kwoty Zwrotu VAT, zgodnie z art. 129 ustawy o VAT,

7.

prowadzenie i udostępnianie Spółce wymaganej prawem ewidencji w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu (rozporządzenie Ministra Finansów i Polityki Regionalnej z 22 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji prowadzonej w systemie TAX FREE Dz. U. z 2021 r. poz. 1363),

8.

zapewnienie dostępu dla Spółki do cyfrowego magazynu dokumentów zgodnie z wymogami prawa,

9.

współpraca w przypadku konieczności wyjaśnień tematów będących przedmiotem kontroli organów kontrolnych o ile będą dotyczyły przedmiotu Umowy.

Aby uzyskać zwrot VAT Podróżny będzie otrzymywał od Spółki dokument potwierdzający dokonanie zakupu w jednym ze sklepów Spółki (dalej: Dokument TAX FREE). Dokument ten będzie okazywany przez Podróżnego organom celnym na granicy Unii Europejskiej celem uzyskania potwierdzenia wywozu towarów poza terytorium Wspólnoty. Następnie Dokument TAX FREE zawierający potwierdzenie wywozu towarów będzie udostępniany przez Podróżnego Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu. Na tej podstawie Podmiot Dokonujący Zwrotu wypłaci Podróżnemu kwotę zwrotu podatku VAT pomniejszoną o prowizję, o której mowa w art. 128 ust. 6 ustawy o VAT (dalej: Prowizja).

Po wypłaceniu Podróżnemu kwoty zwrotu VAT pomniejszonej o Prowizję, Podmiot Dokonujący Zwrotu przekaże Spółce część Prowizji - w wartości uzgodnionej w Umowie jako tzw. prowizję sprzedawcy. Zgodnie z art. 128 ust. 7 ustawy o VAT Umowa określi zasady podziału Prowizji pomiędzy strony. Umowa określi także czynności jakie każda ze stron powinna wykonać, aby umożliwić Podróżnym uzyskiwanie zwrotu VAT, przy czym Spółce przypadną do wykonania czynności, które zgodnie z regulacjami przewidzianymi w Rozdziale 6 ustawy o VAT powinni wykonać sprzedawcy (np. wystawienie Podróżnym Dokumentów TAX FREE, oznaczenie sklepów znakami informującymi o możliwości uzyskania zwrotu VAT, informowanie Podróżnych o zasadach dokonywania zwrotu VAT przy zakupach dokonywanych w sklepach Spółki).

Przekazanie uzgodnionej w Umowie części Prowizji zostanie udokumentowane notą księgową (uznaniową) wystawioną przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na Spółkę. Nota nie będzie zawierała podatku VAT.

W ramach zawartej Umowy Spółka będzie zobowiązana do ponoszenia na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu zryczałtowanej opłaty za każdą zrefundowaną transakcję TAX FREE (tzw. processing fee) na podstawie faktury wystawionej przez Podmiot Dokonujący Zwrotu. Jednakże opłata ta nie jest przedmiotem niniejszego wniosku.

Niezależnie od rozliczenia Prowizji, Podmiot Dokonujący Zwrotu obciąży Spółkę kwotą podatku VAT wynikającą z Dokumentów TAX FREE, będących podstawą dokonanego zwrotu na rzecz Podróżnych. Spółka natomiast działając zgodnie z wymogami przewidzianymi w art. 129 ustawy o VAT, dokona korekty sprzedaży dokonanej na rzecz Podróżnego, poprzez zastosowanie stawki 0% VAT, w miejsce uprzednio zastosowanej stawki krajowej. Dzięki tej korekcie Spółka może uzyskać zwrot podatku VAT z urzędu skarbowego lub zmniejszyć swoje zobowiązanie podatkowe z tytułu VAT, zapewniając w ten sposób środki finansowe przeznaczone na zrefundowanie (zrefinansowanie) Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu kwoty podatku VAT wypłaconej uprzednio przez ten podmiot na rzecz Podróżnych. Efektem działań podejmowanych przez Spółkę i Podmiot Dokonujący Zwrotu będzie przekazanie kwoty podatku VAT przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na rzecz Podróżnych. Na tej podstawie Podmiot Dokonujący Zwrotu dokona rozliczenia wypłaconej kwoty podatku VAT ze Spółką, z kolei Spółka dokona stosownego rozliczenia zwróconej kwoty podatku VAT z urzędem skarbowym. Jednocześnie, w przypadku ww. rozliczeń zarówno Spółka jak i Podmiot Dokonujący Zwrotu zapewnią przejściowe finansowanie dokonanego przekazania środków pieniężnych, a mianowicie: Podmiot Dokonujący Zwrotu będzie przekazywał Podróżnemu kwotę VAT z własnych środków, finansując w ten sposób przejściowo zwrot podatku do czasu rozliczenia wypłaconych kwot ze Spółką. Z kolei Spółka, w ramach rozliczenia z Podmiotem Dokonującym Zwrotu będzie przekazywała mu kwoty podatku VAT z własnych środków, finansując w ten sposób przejściowo dokonaną wypłatę do czasu rozliczenia dokonanego zwrotu z urzędem skarbowym (wskutek zastosowania 0% stawki VAT do sprzedaży na rzecz Podróżnych w miejsce uprzednio zastosowanej stawki krajowej).

Przekazanie kwoty zwrotu VAT dla Podróżnego będzie dokonywane przez Podmiot Dokonujący Zwrotu w formie bezgotówkowej (przelewem na rachunek karty płatniczej) lub gotówkowej - za pośrednictwem tzw. punktów refundacyjnych tj. specjalnie utworzonych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu punktów obsługi Podróżnych lub zaangażowanych do tego przedsiębiorców zajmujących się działalnością kantorową.

Z kolei rozliczenie dokonanego zwrotu podatku VAT pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu będzie dokonywane każdorazowo w formie bezgotówkowej - za pośrednictwem przelewu z rachunku bankowego Spółki na rachunek Bankowy Podmiotu Dokonującego Zwrotu).

Współpracując ze sobą zarówno Spółka jak i Podmiot Dokonujący Zwrotu będą podejmowały czynności umożliwiające Podróżnemu uzyskanie zwrotu VAT zgodnie z wymogami przewidzianymi w ustawie o VAT, w tym także zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. W szczególności forma dokumentu TAX FREE oraz forma dokonywanego potwierdzenia wywozu (elektroniczna lub papierowa) będą dostosowane do wymogów przewidzianych w przepisach obowiązujących zarówno przed jak i od 1 stycznia 2022 r.

Pytania

1. Czy prawidłowo Spółka uznaje, że otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu?

2. Czy prawidłowo Spółka uznaje, że wypłata na rzecz Spółki prowizji sprzedawcy może być dokumentowana notą księgową nie zawierającą kwoty podatku VAT i czy w związku z tym Spółka nie będzie musiała wystawiać Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu faktury VAT?

3. Czy prawidłowo Spółka uznaje, że otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Podróżnych?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług opodatkowanych VAT na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. W zamian za otrzymywaną kwotę będącą częścią prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu z racji dokonywanego zwrotu kwoty podatku VAT Spółka nie wykonuje żadnych świadczeń na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. W związku z tym, że w tym przypadku mamy do czynienia z czynnością techniczną jaką jest podział prowizji, a nie z generowaniem dodatkowej dostawy lub świadczenia, wynagrodzenie to nie stanowi przedmiotu opodatkowania VAT.

2. Część Prowizji przypadająca na Spółkę i wypłacana Spółce przez Podmiot Dokonujący Zwrotu (prowizja sprzedawcy) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług opodatkowanych VAT świadczonych przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu, przez co nie powinna być dokumentowana wystawianą na Podmiot Dokonujący Zwrotu fakturą VAT. W konsekwencji, przekazanie części Prowizji Spółce przez Podmiot Dokonujący Zwrotu, jako działanie nie związane w żaden sposób z usługą wykonywaną przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu, będzie mogło być dokumentowane notą księgową wystawianą przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na Spółkę, nie zawierającą kwoty podatku VAT.

3. Otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie przez Spółkę usług na rzecz Podróżnych. W zamian za otrzymywaną kwotę będącą częścią prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu z racji dokonywanego zwrotu kwoty podatku VAT Spółka nie wykonuje żadnych czynności na rzecz Podróżnych będących przedmiotem opodatkowania VAT. Wnioskodawca dokonuje jedynie obsługi procesu zwrotu VAT dla Podróżnych w związku z realizacją obowiązków wynikających z przepisów ustawy o VAT.

UZASADNIENIE

Ad 1

Przedmiotem opodatkowania VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT są odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Za odpłatną dostawę towarów należy rozumieć przede wszystkim, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z definicją przedstawioną w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Jak jednak wskazuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych opartym na wyrokach Trybunału Sprawiedliwości UE, aby dana czynność mogła stanowić świadczenie usług, muszą w stosunku do niej być spełnione następujące przesłanki:

a.

dochodzi do konkretnego świadczenia (możliwego do zdefiniowania),

b.

usługa ta jest świadczona na rzecz konkretnego, indywidualnie określonego, beneficjenta usługi,

c.

istnieje bezpośredni związek między świadczoną usługą i otrzymywanym wynagrodzeniem,

d.

świadczenie wynika ze stosunku prawnego łączącego strony,

e.

występuje wzajemność (ekwiwalentność) świadczeń.

W rezultacie, łączne występowanie wymienionych powyżej przesłanek sprawia, że mamy do czynienia ze świadczeniem usługi. Kluczowym, z perspektywy sytuacji opisanej w stanie faktycznym, jest występowanie bezpośredniego i wyraźnego związku pomiędzy daną czynnością a otrzymanym w zamian za nią wynagrodzeniem. Jeśli wypłacanemu wynagrodzeniu nie towarzyszy świadczenie wzajemne to czynność ta nie może zostać uznana za usługę. Natomiast brak możliwości zidentyfikowania świadczenia rzutuje na niemożność spełnienia pozostałych przesłanek. Nieuzasadnione są więc próby identyfikacji beneficjenta usługi, w przypadku, gdy usługa nie występuje.

Natomiast w kwestii zwrotu kwot podatku VAT zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium kraju, zgodnie z art. 126 ust. 1 ustawy o VAT prawo to przysługuje osobom fizycznym niemającym stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej, którzy dokonali nabycia towarów, a następnie ich wywozu poza terytorium Unii Europejskiej w bagażu osobistym.

Zwrotów na rzecz podróżnych mogą dokonać sprzedawcy, którzy są, zgodnie z art. 127 ust. 1 ustawy o VAT, zarejestrowani jako podatnicy VAT, prowadzą ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz zawarli umowę w sprawie zwrotu podatku VAT z podmiotem prowadzącym działalność w zakresie zwrotów VAT. Ostatni z warunków nie wymaga spełnienia, jeśli sprzedawca samodzielnie dokonuje zwrotów podatku Podróżnym.

Zgodnie z art. 127 ust. 4 ustawy o VAT sprzedawcy są zobowiązani poinformować pisemnie urząd skarbowy, że są sprzedawcami, zapewnić podróżnym dostęp do informacji o zasadach zwrotu kwot podatku VAT w czterech, wskazanych w ustawie językach, oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu towarów, od których przysługuje zwrot podatku VAT oraz o zawartych z podmiotami umowach o zwrot podatku.

Do dokonywania zwrotów kwot podatku VAT, zgodnie z art. 127 ust. 5 ustawy o VAT uprawnione są, obok sprzedawców, podmioty, których przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotów kwot podatku VAT.

Zgodnie z art. 128 ust. 6 ustawy o VAT prawo do pobrania od Podróżnych prowizji od zwracanej kwoty podatku VAT przysługuje sprzedawcy oraz podmiotowi dokonującemu zwrotu podatku VAT. W związku z brzmieniem tego przepisu prawo do pobrania prowizji od dokonywanego zwrotu przysługuje, na gruncie przedstawianej we wniosku sprawy, zarówno Spółce jak i Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu.

Skoro działania obydwu podmiotów łącznie prowadzą do osiągnięcia przez nie celu współpracy, jakim jest dokonanie zwrotu VAT na rzecz Podróżnych, to następcze przekazanie części prowizji na rzecz Spółki przez Podmiot Dokonujący Zwrotu nie stanowi wynagrodzenia za wykonanie jakiejkolwiek dodatkowej usługi świadczonej przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Podział Prowizji jest jedynie czynnością techniczną, w ramach której dwa podmioty dzielą się przychodem uzyskanym w związku ze zwrotem VAT na rzecz Podróżnych. Podróżny nie uzyskałby zwrotu VAT w związku z zakupami dokonanymi w sklepach Spółki, gdyby oprócz oczywiście dokonania tych zakupów nie skorzystał z dalszych etapów procesu zwrotu obsługiwanych głównie przez Podmiot Dokonujący Zwrotu.

Dodatkowo Spółka podkreśla, iż zgodnie z art. 127 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o VAT, sprzedawcy którzy zgłosili się do systemu TAX FREE, niezależnie od tego czy sami dokonują zwrotów, czy też za pośrednictwem wyspecjalizowanych podmiotów, mają obowiązek:

* zapewnić podróżnym pisemną informację o zasadach zwrotu podatku w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim,

* oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku (tzw. logo TAX FREE).

Z kolei art. 128 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że sprzedawca ma obowiązek wystawić podróżnemu dokument TAX FREE, na którym urząd celno-skarbowy potwierdzi wywóz towarów stemplem zaopatrzonym w numerator oraz przymocować do niego paragon z kasy rejestrującej.

Natomiast od 1 stycznia 2022 r. art. 128 ust. 2 ustawy o VAT będzie stanowił, że podstawą do dokonania zwrotu podatku jest dokument elektroniczny TAX FREE wraz z elektronicznym potwierdzeniem przez urząd celno-skarbowy wywozu towarów ujętych w tym dokumencie. Dokument TAX FREE, zgodnie z art. 127a ust. 1 ustawy o VAT, będzie wystawiany przez sprzedawcę z wykorzystaniem systemu TAX FREE jako dokument elektroniczny i przesyłany podróżnemu w sposób z nim uzgodniony. W niektórych przypadkach Spółka będzie zobowiązana do stosowania wydruku dokumentu elektronicznego TAX FREE. Również od 1 stycznia 2022 r., na podstawie art. 109 ust. 11f ustawy o VAT, sprzedawcy będą zobowiązani do prowadzenia w formie elektronicznej w systemie TAX FREE ewidencji pozwalającej na prawidłowe rozliczenia w ramach zwrotu podatku VAT podróżnym.

Wymienione wyżej obowiązki zostały nałożone na Wnioskodawcę bezpośrednio na podstawie art. 127 i art. 128 ustawy o VAT i wynikają z uczestnictwa Spółki w systemie TAX FREE. Niektóre z nich zostaną zmodyfikowane od 1 stycznia 2022 r. Analogiczny katalog obowiązków nałoży na Spółkę Umowa.

Podkreślenia wymaga również to, że działając w oparciu o art. 127 i art. 128 ustawy o VAT i Umowę, Spółka nie będzie świadczyć na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu jakiejkolwiek usługi opodatkowanej VAT, która byłaby wynagradzana w postaci prowizji sprzedawcy.

Zobowiązanie Podmiotu Dokonującego Zwrotu do przeniesienia na rzecz Spółki części Prowizji pobranej od podróżnego z racji dokonania zwrotu podatku VAT Podróżnym wynika z ustaleń przewidzianych w Umowie, a nie z otrzymania od Spółki świadczenia wzajemnego. Jest to jedynie transfer wartości pieniężnych mający postać podziału wynagrodzenia. Sprzedawca w zamian za wypłaconą kwotę stanowiącą część prowizji z tytułu zwrotu podatku VAT Podróżnym nie wykonuje żadnych świadczeń na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Nie można również mówić o ekwiwalentności czynności wykonanych przez Spółkę i Podmiot Dokonujący Zwrotu, który przejmuje na siebie cały organizacyjny ciężar obsługi procesu zwrotu VAT. Tym samym, Wnioskodawca dokonujący zwrotu podatku VAT na rzecz Podróżnych nie dokonuje na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu odpłatnego świadczenia usług.

Spółka zwraca uwagę, iż omawiane stanowisko potwierdzają także interpretacje indywidualne wydane przez Ministra Finansów w stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych podobnych do zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 października 2013 r., sygn. IPPP2/443-727/13-2/AO, w której organ wskazał, że: "Zobowiązanie Wnioskodawcy do przeniesienia na rzecz sprzedawcy części prowizji związanej z prowizją pobraną od podróżnego wynikającą ze zwrotu podatku VAT podróżnym, której wysokość wynika z ustaleń określonych przez nich w zwartych umowach, nie dotyczy świadczenia mającego charakter usługi. Jest to świadczenie pieniężne mające postać podziału wynagrodzenia z tytułu dokonanego zwrotu podatku VAT podróżnym. Sprzedawca w zamian za wypłaconą kwotę stanowiącą część prowizji z tytułu zwrotu podatku VAT podróżnym nie wykonuje żadnych świadczeń na rzecz Wnioskodawcy."

Analizując naturę czynności polegającej na przekazaniu części prowizji przez wyspecjalizowany podmiot zajmujący się zwrotem VAT na rzecz sprzedawcy w zacytowanej interpretacji indywidualnej z 11 października 2013 r., Minister Finansów wskazał, że: "otrzymywana przez sprzedawcę płatność to nie zapłata za świadczenie, lecz wyłącznie przeniesienie części pobranej od podróżnego prowizji". Zdaniem Ministra Finansów: "Zobowiązanie Wnioskodawcy do przeniesienia na rzecz sprzedawcy części prowizji związanej z prowizją pobraną od podróżnego wynikającą ze zwrotu podatku VAT podróżnym, której wysokość wynika z ustaleń określonych przez nich w zwartych umowach, nie dotyczy świadczenia mającego charakter usługi. Jest to świadczenie pieniężne mające postać podziału wynagrodzenia z tytułu dokonanego zwrotu podatku VAT podróżnym. Sprzedawca w zamian za wypłaconą kwotę stanowiącą część prowizji z tytułu zwrotu podatku VAT podróżnym nie wykonuje żadnych świadczeń na rzecz Wnioskodawcy".

Mając powyższe na uwadze, w stanie faktycznym, który legł u podstaw wydania ww. interpretacji indywidualnej z 11 października 2013 r. Minister Finansów uznał również, iż: "przeniesienie części prowizji pobranej od podróżnego związanej ze zwrotem podatku VAT podróżnemu od nabytych przez niego towarów nie będzie świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, iż przedmiotowa czynność nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, która byłaby wskazana w art. 5 ust. 1 cyt. ustawy, to nie należy jej dokumentować fakturą VAT. Jak bowiem wynika z art. 106 ust. 1 i art. 2 pkt 22 cyt. ustawy faktura stwierdza w szczególności m.in. dokonanie sprzedaży, czyli dokumentuje odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług. W konsekwencji powyższego, czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez Spółkę z tytułu świadczonej na rzecz podróżnych usługi zwrotu podatku VAT stanowi podział wynagrodzenia i może być dokumentowana za pomocą noty księgowej". W rezultacie organ potwierdził, że przeniesienie części prowizji pobranej od podróżnego w związku z dokonaniem zwrotu kwoty VAT od nabytych przez niego towarów na rzecz sprzedawcy nie będzie świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, lecz podziałem wynagrodzenia i może zostać udokumentowane za pomocą noty księgowej.

Analogiczny pogląd został zaprezentowany w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 marca 2014 r. sygn. IPPP2/443-1327/13-2/AO, gdzie organ dokonując kwalifikacji prawno-podatkowej przekazania części prowizji sprzedawcy przez wyspecjalizowany podmiot zajmujący się zwrotem VAT, na podstawie łączącej strony umowy, stwierdził, iż: "W świetle art. 7 oraz art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług należy uznać, że przekazanie środków pieniężnych (części prowizji) nie stanowi czynności, która dla celów ustawy o VAT mogłaby zostać zakwalifikowana jak dostawa towarów bądź świadczenie usług tj. czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższe wynika z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że przekazanie pieniędzy stanowi świadczenie usług. Konsekwentnie takie przekazanie nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług".

W związku z tym w ww. interpretacji z 6 marca 2014 r. uznano, iż: "przeniesienie części prowizji pobranej od podróżnego związanej ze zwrotem podatku VAT podróżnemu od nabytych przez niego towarów nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, która byłaby wskazana w art. 5 ust. 1 cyt. ustawy. Tym samym, nie należy jej dokumentować fakturą VAT, gdyż jak wynika z art. 106b ust. 1 i art. 2 pkt 22 cyt. ustawy faktura VAT dokumentuje sprzedaż, czyli odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług. W konsekwencji, czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez Spółkę z tytułu dokonania zwrotu podatku VAT na rzecz podróżnych stanowi podział wynagrodzenia i nie może być dokumentowana fakturą VAT". Organ podatkowy potwierdził więc, że czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez podmiot dokonujący na rzecz podróżnych zwrotu kwoty VAT z tytułu dokonania tego zwrotu stanowi podział wynagrodzenia i nie może być dokumentowana fakturą VAT.

Dodatkowo Spółka wskazuje, iż podział Prowizji pomiędzy Spółkę a Podmiot Dokonujący Zwrotu znajduje swoje uzasadnienie w treści art. 128 ust. 6 ustawy o VAT. Zgodnie z omawianym przepisem prawo do otrzymania Prowizji przysługuje zarówno sprzedawcy jak i wyspecjalizowanemu podmiotowi, zajmującemu się zwrotem VAT (nie będącemu sprzedawcą). Oznacza to, iż zarówno Spółka jak i Podmiot Dokonujący Zwrotu będą bezpośrednio uprawnieni do uzyskania Prowizji i w związku z tym podział Prowizji pomiędzy Spółkę a Podmiot Dokonujący Zwrotu oraz wynikające z tego podziału przekazanie części Prowizji do Spółki nie będą stanowiły zapłaty za jakąkolwiek usługę wykonaną przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu.

Sytuacja Spółki opisana w zdarzeniu przyszłym będzie zatem podobna do sytuacji podmiotu uczestniczącego w umowie wspólnego przedsięwzięcia, w ramach której wykonane czynności nie stanowią usługi świadczonej na rzecz innej strony tej umowy (np. konsorcjanta), lecz stanowią rodzaj świadczenia, którego odbiorcą jest podmiot trzeci. W takich przypadkach, zgodnie z powszechnym podejściem organów podatkowych oraz sądów administracyjnych strony będące uczestnikami takich umów, w szczególności umów mających charakter konsorcjum, nie powinny traktować czynności wykonywanych wspólnie (np. wewnątrz konsorcjum) jako wykonywanych wzajemnie świadczeń opodatkowanych VAT i w związku z tym czynności te nie powinny być dokumentowane fakturami VAT, lecz innymi dowodami takimi jak noty księgowe. Omawiane stanowisko zostało wyrażone m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

- interpretacji z 9 lutego 2021 r. sygn. IPPP2/443-859/15-4/MT,

- interpretacji z 1 czerwca 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-2.4012.81.2021.3.MC,

- interpretacji z 25 maja 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.202.2021.2.APR,

- interpretacji z 7 kwietnia 2021 r. sygn. 0114-KDIP4-1.4012.82.2021.1.RMA,

- interpretacji z 18 stycznia 2021 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.858.2020.2.JM,

- interpretacji z 16 września 2020 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.233.2020.2.JŻ,

- interpretacji z 11 września 2020 r. sygn. 0112-KDIL1-3.4012.241.2020.2.TK,

- interpretacji z 3 września 2019 r. sygn. 0112-KDIL2-1.4012.289.2019.1.AWA,

- interpretacji z 7 listopada 2018 r. sygn. 0111-KDIB3-2.4012.595.2018.1.AZ.

Podobne stanowisko w omawianej kwestii zajmuje Naczelny Sąd Administracyjny, który także wskazuje na niezasadność stosowania faktur VAT w rozliczeniach pomiędzy podmiotami będącymi stronami wspólnego przedsięwzięcia i dopuszczalność w takich przypadkach stosowania not obciążeniowych.

Stanowisko to zostało wyrażone w stosunku do rozliczeń wspólnych przedsięwzięć realizowanych w ramach konsorcjum m.in. w następujących orzeczeniach NSA:

- z 15 listopada 2018 r. sygn. I FSK 1947/16,

- z 6 czerwca 2018 r. sygn. I FSK 961/16,

- z 29 października 2015 r. sygn. I FSK 1352/14,

- z 12 sierpnia 2015 r. sygn. I FSK 1373/14,

- z 10 października 2014 r. sygn. I FSK 1418/13,

- z 25 czerwca 2014 r. sygn. I FSK 1072/13.

Zdaniem Wnioskodawcy, na szczególną uwagę w omawianej kwestii zasługuje wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 stycznia 2021 r., sygn. I FSK 1685/20, gdzie operator udostępniał internetowy system porównywania ubezpieczeń agentowi sprzedającemu pokazane w nim ubezpieczenia klientom, a obydwa podmioty dzieliły się prowizją uzyskaną przez agenta od zakładu ubezpieczeń. W wyroku tym sąd wskazał, że czynności między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia nie są opodatkowane VAT. Sąd uznał, że "wypłata części zysku, w postaci prowizji wypłacanych przez zakłady ubezpieczeń, nie odzwierciedla wartości faktycznie wykonywanych przez spółkę czynności, jak wynika z kwestionowanego orzeczenia, a jest jedynie ekonomicznym rezultatem współpracy oraz połączenia gospodarczych potencjałów obu podmiotów (s. 12 skargi kasacyjnej). Trudno tym samym przyjąć w okolicznościach sprawy, iż przekazywanie części zysku spółce przez pośrednika ubezpieczeniowego jest czym innym, aniżeli niepodlegającym VAT wewnętrznym rozliczeniem pomiędzy konsorcjantami, z tytułu czynności dokonywanych w ramach konsorcjum, których beneficjentem są zakłady ubezpieczeniowe. (...) Prawidłowo wskazuje przy tym spółka na niemożność określenia zysku w chwili zawierania konsorcjum. Nie można bowiem w takiej sytuacji wskazać jednego z kluczowych elementów konstytuujących domniemaną usługę, a mianowicie skonkretyzowanej korzyści po stronie dostawcy (operatora) (...)." Również więc w odniesieniu do rozliczeń między Spółką i Podmiotem Dokonującym Zwrotu należy uznać, że podział Prowizji wynikającej ze zwrotu VAT podróżnym jest jedynie czynnością techniczną (wewnętrzną) między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia.

Mając na uwadze powyższe orzecznictwo oraz stanowiska organów podatkowych należy stwierdzić, iż podział Prowizji i przekazanie jej części do Spółki, podobnie jak rozliczenia pomiędzy stronami umów dotyczących wspólnego przedsięwzięcia nie powinny być traktowane jako wynagrodzenie za usługi wykonane przez Spółkę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Umowa zawarta pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu nie zobowiązuje Spółki do dokonania jakiejkolwiek czynności będącej przedmiotem opodatkowania podatkiem VAT na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Czynności, do dokonania których Spółka jest zobowiązana mają na celu wyłącznie realizację jej obowiązków jako sprzedawcy w procesie zwrotu podatku VAT na rzecz Podróżnych. Z racji tego, że podejmowane przez Spółkę czynności nie mieszczą się w definicji świadczenia usług, o której mowa w art. 8 ustawy o VAT, otrzymana przez Spółkę część prowizji nie stanowi zapłaty za świadczenie wzajemne.

Ad 2

Obowiązek dokumentowania świadczeń fakturą został uregulowany w art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi m.in. o tym, że fakturą podatnik powinien udokumentować sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. Z kolei sprzedaż w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Zasadniczo więc, pomijając transakcje międzynarodowe, w transakcjach między podatnikami obowiązek wystawienia faktury powstaje w sytuacji dokonania odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju. Jeśli natomiast dana czynność nie jest odpłatną dostawą towarów, ani odpłatnym świadczeniem usług, to w związku z ich wykonaniem nie powstaje obowiązek dokumentacyjny w postaci wystawienia faktury.

Skoro więc w opisanym zdarzeniu przyszłym, jak wykazano wcześniej, Spółka nie świadczy usług opodatkowanych VAT na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu, to w stosunku do tych czynności nie powstanie po stronie Spółki obowiązek wystawienia faktury. Konsekwentnie, ponieważ część Prowizji przypadająca na Spółkę i wypłacana Spółce przez Podmiot Dokonujący Zwrotu (prowizja sprzedawcy) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług opodatkowanych VAT, zatem nie powinna być dokumentowana wystawianą na Podmiot Dokonujący Zwrotu fakturą VAT.

Należy więc uznać, że przekazanie części Prowizji Spółce przez Podmiot Dokonujący Zwrotu, jako działanie nie związane w żaden sposób ze świadczeniem usług w rozumieniu przepisów o VAT, będzie mogło być dokumentowane notą księgową wystawianą przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na Spółkę, nie zawierającą kwoty podatku VAT.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji otrzymanej przez Podmiot Dokonujący Zwrotu, tj. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 października 2013 r., sygn. IPPP2/443-727/13-2/AO, w której organ wskazał, że: "przeniesienie części prowizji pobranej od podróżnego związanej ze zwrotem podatku VAT podróżnemu od nabytych przez niego towarów nie będzie świadczeniem usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, iż przedmiotowa czynność nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, która byłaby wskazana w art. 5 ust. 1 cyt. ustawy, to nie należy jej dokumentować fakturą VAT. Jak bowiem wynika z art. 106 ust. 1 i art. 2 pkt 22 cyt. ustawy faktura stwierdza w szczególności m.in. dokonanie sprzedaży, czyli dokumentuje odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług. W konsekwencji powyższego, czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez Spółkę z tytułu świadczonej na rzecz podróżnych usługi zwrotu podatku VAT stanowi podział wynagrodzenia i może być dokumentowana za pomocą noty księgowej".

Również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 marca 2014 r. sygn. IPPP2/443-1327/13-2/AO, uznano, że: "przeniesienie części prowizji pobranej od podróżnego związanej ze zwrotem podatku VAT podróżnemu od nabytych przez niego towarów nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu, która byłaby wskazana w art. 5 ust. 1 cyt. ustawy. Tym samym, nie należy jej dokumentować fakturą VAT, gdyż jak wynika z art. 106b ust. 1 i art. 2 pkt 22 cyt. ustawy faktura VAT dokumentuje sprzedaż, czyli odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług. W konsekwencji, czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez Spółkę z tytułu dokonania zwrotu podatku VAT na rzecz podróżnych stanowi podział wynagrodzenia i nie może być dokumentowana fakturą VAT". Organ podatkowy potwierdził więc, że czynność przekazania na rzecz sprzedawców części prowizji pobranej przez podmiot dokonujący na rzecz podróżnych zwrotu kwoty VAT z tytułu dokonania tego zwrotu stanowi podział wynagrodzenia i nie może być dokumentowana fakturą VAT.

Ad 3

W ocenie Spółki nieprawidłowe byłoby uznanie, iż wypełniając obowiązki nałożone regulacjami art. 127 i art. 128 ustawy o VAT i dodatkowo wskazane/doprecyzowane w Umowie, Wnioskodawca świadczy usługę na rzecz Podróżnych, za które otrzymuje wynagrodzenie w postaci prowizji sprzedawcy, tj. części prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu. Czynności jakie Spółka wykonuje względem Podróżnych nie mają na celu wystąpienia po ich stronie przysporzenia majątkowego stanowiącego efekt tych czynności, ale wynikają przede wszystkim z obowiązujących przepisów prawa podatkowego.

Jak bowiem wynika z art. 127 ust. 4 pkt 2 i 3 ustawy o VAT, sprzedawcy którzy zgłosili się do systemu TAX FREE, niezależnie od tego czy sami dokonują zwrotów, czy też za pośrednictwem wyspecjalizowanych podmiotów, mają obowiązek:

* zapewnić podróżnym pisemną informację o zasadach zwrotu podatku w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim,

* oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku (tzw. logo TAX FREE).

Z kolei art. 128 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że sprzedawca ma obowiązek wystawić podróżnemu dokument TAX FREE, na którym urząd celno-skarbowy potwierdzi wywóz towarów stemplem zaopatrzonym w numerator oraz przymocować do niego paragon z kasy rejestrującej.

Natomiast od 1 stycznia 2022 r. art. 128 ust. 2 ustawy o VAT będzie stanowił, że podstawą do dokonania zwrotu podatku jest dokument elektroniczny TAX FREE wraz z elektronicznym potwierdzeniem przez urząd celno-skarbowy wywozu towarów ujętych w tym dokumencie. Dokument TAX FREE, zgodnie z art. 127a ust. 1 ustawy o VAT, będzie wystawiany przez sprzedawcę z wykorzystaniem systemu TAX FREE jako dokument elektroniczny i przesyłany podróżnemu w sposób z nim uzgodniony. W niektórych przypadkach Spółka będzie zobowiązana do stosowania wydruku dokumentu elektronicznego TAX FREE. Również od 1 stycznia 2022 r., na podstawie art. 109 ust. 11f ustawy o VAT, sprzedawcy będą zobowiązani do prowadzenia w formie elektronicznej w systemie TAX FREE ewidencji pozwalającej na prawidłowe rozliczenia w ramach zwrotu podatku VAT podróżnym.

Wymienione wyżej obowiązki zostały nałożone na Wnioskodawcę bezpośrednio na podstawie art. 127 i art. 128 ustawy o VAT i wynikają z uczestnictwa Spółki w systemie TAX FREE. Niektóre z nich zostaną zmodyfikowane od 1 stycznia 2022 r. Analogiczny katalog obowiązków nałoży na Spółkę Umowa.

Dlatego też zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że charakter czynności wykonywanych przez Spółkę jako sprzedawcę, obejmujących: wystawianie Podróżnym dokumentów będących podstawą zwrotu według ściśle ustalonych przez ustawodawcę zasad, zapewnianie pisemnej informacji o zasadach zwrotu, oznaczenie sklepów znakami informującymi o możliwości uzyskania zwrotu oraz prowadzenie związanej z tym ewidencji - wskazuje na to, że są one wykonywane w celu realizacji obowiązków wynikających z ustawy o VAT w zakresie umożliwienia uzyskania przez Podróżnych zwrotu podatku VAT. Będą one wprawdzie doprecyzowane w Umowie dla potrzeb współpracy z Podmiotem Dokonującym Zwrotu, jednak nie zmieni to okoliczności, iż źródłem obowiązku ich wykonania jest nie tyle Umowa pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu, lecz bezpośrednio przepisy ustawy o VAT, które wymagają od sprzedawców podjęcia ww. czynności w przypadku dokonywania przez nich zwrotu podatku VAT na rzecz Podróżnych, niezależnie od tego, czy sprzedawcy sami dokonują zwrotu, czy też korzystają z usług wyspecjalizowanego podmiotu.

Niezasadne byłoby więc uznanie, że wypełniając obowiązki nałożone regulacjami art. 127 i art. 128 ustawy o VAT, znajdującymi odzwierciedlenie w Umowie, Wnioskodawca świadczy na rzecz Podróżnych usługę podlegającą opodatkowaniu VAT.

Potwierdza to również sam cel zawarcia Umowy, jakim jest zlecenie Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu procesu obsługi zwrotów VAT w systemie TAX FREE. Na skutek tego zlecenia nie można zdaniem Spółki twierdzić, że Spółka wykonuje na rzecz Podróżnych czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Jedyne usługi wykonywane na podstawie Umowy dotyczą obsługi procesu zwrotów VAT przez Podmiot Dokonujący Zwrotu w zamian za "processing fee".

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza cytowana wcześniej interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 października 2013 r., sygn. IPPP2/443-727/13-2/AO, w której organ podatkowy wskazał, że prowizja pobierana w związku ze zwrotem podatku w ramach procedury TAX FREE nie może być traktowana jako wynagrodzenie za świadczenie usług na rzecz Podróżnych, podkreślając, że: "Zauważyć należy, że otrzymany przez podróżnego zwrot podatku VAT jest ściśle związany z nabytym przez niego towarem, który w stanie nienaruszonym został wywieziony poza terytorium Unii Europejskiej. Zwrot podatku, po spełnieniu warunków określonych w przepisach, przysługuje podróżnemu z mocy prawa. (...) Zatem zwrot podatku podróżnym jest rezultatem jednostronnego wywiązania się przez sprzedawcę z ciążących na nim obowiązków. Otrzymana kwota prowizji nie jest ekwiwalentem za usługę, lecz konsekwencją zdarzenia wcześniejszego, tj. nabycia towaru".

Konsekwencją uznania, że Wnioskodawca nie wykonuje na rzecz Podróżnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT jest również brak powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku wystawienia faktury, ani też ewidencjonowania obrotu z wykorzystaniem kasy rejestrującej i wydania paragonów Podróżnym. Wspomniane obowiązki ewidencyjne i dokumentacyjne, a w szczególności wystawienie i wydanie paragonu fiskalnego na rzecz podróżnego byłoby w praktyce niemożliwe do wykonania. W momencie dokonywania przez Podróżnego zakupów w sklepach Spółki nie jest bowiem pewne, czy Podróżny skutecznie skorzysta z procedury TAX FREE oraz jaka kwota zostanie mu ostatecznie zwrócona, może przykładowo nie uzyskać potwierdzenia wywozu wszystkich zakupionych towarów. Ze względu również na to, że zwrot podatku VAT następuje później niż zakupy, a zwroty nie są wypłacane w sklepach Spółki, lecz przez Podmiot Dokonujący Zwrotu, Podróżny nie mógłby otrzymać paragonu na kwotę Prowizji w chwili zakupów. Spółka nie widzi również możliwości wysyłania do Podróżnych paragonów pocztą, ponieważ nie jest pewne czy odbiorą oni korespondencję pod adresem podanym przez nich w dokumentach TAX FREE. Okoliczności te również przemawiają przeciwko uznaniu, że w opisanym zdarzeniu przyszłym Spółka będzie świadczyć usługę na rzecz Podróżnych.

Dodatkowo należy wskazać, że gdyby ustawodawca zakładał świadczenie usług podlegających opodatkowaniu VAT między sprzedawcą a Podróżnymi, to ze względu na specyfikę procedury zwrotu VAT TAX FREE, stanowiącą jedną z procedur szczególnych uregulowanych w ramach działu XII ustawy o VAT "Procedury szczególne", przewidziałby wprost w tym zakresie dodatkowe obowiązki i regulacje co do sposobu ich wykonania.

Reasumując, nie można uznać, że Spółka świadczy usługi na rzecz Podróżnych, gdyż wykonuje ona jedynie swoje obowiązki jako sprzedawcy w procesie zwrotu VAT dla Podróżnych. W związku z powyższym, otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług opodatkowanych VAT na rzecz Podróżnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe w części nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o,

sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o,

towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o VAT zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy o VAT. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie sprzedaży detalicznej towarów za pośrednictwem sieci sklepów (...) zlokalizowanych na terytorium Polski oraz poprzez dwa sklepy internetowe. Spółka świadczy również usługi towarzyszące dokonywanym zakupom. Klientami Spółki są m.in. osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania poza terytorium Polski spełniające warunki wskazane w art. 126 ustawy o VAT (Podróżni). Dokonując zakupu towarów Podróżni nie działają jako podatnicy VAT, lecz jako konsumenci.

Spółka, do obsługi zwrotów VAT od zakupów dokonywanych w jej sklepach, zaangażowała uprawniony wyspecjalizowany podmiot zewnętrzny (Podmiot Dokonujący Zwrotu), o którym mowa w art. 127 ust. 5 i 8 ustawy o VAT nie będący sprzedawcą, którego przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotu VAT na rzecz Podróżnych.

Obecnie Wnioskodawca współpracuje z Podmiotem Dokonującym Zwrotu na podstawie umowy z 4 lipca 2007 r. w zakresie zwrotu podatku od towarów i usług. Planowane jest jednak zawarcie nowej umowy o współpracy w tym zakresie pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu. Zawarcie Umowy podyktowane jest zmianami w systemie TAX FREE, które będą obowiązywać od 1 stycznia 2022 r., m.in. wprowadzeniem obowiązku wystawiania dokumentów TAX FREE w formie elektronicznej, co oznacza konieczność dostosowania zasad współpracy do nowych przepisów. Umowa określi szczegółowy zakres obowiązków Spółki i Podmiotu Dokonującego Zwrotu w zakresie zwrotu podatku VAT Podróżnym. Zgodnie z jej zapisami Spółka będzie zobowiązana w szczególności do:

1.

wystawiania dokumentów TAX FREE,

2.

oznaczenia punktów sprzedaży znakiem informującym o możliwości zakupu towarów w ramach procedury TAX FREE,

3.

udostępnienia Podróżnemu materiałów przekazanych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu zgodnie z regulacjami prawnymi dotyczącymi zasad "Tax Free",

4.

zapewnienia by dokumenty TAX FREE były prawidłowo wystawiane zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami przekazanymi przez Podmiot Dokonujący Zwrotu oraz by były przekazywane podróżnym bez obciążania ich jakąkolwiek opłatą z tego tytułu przez Spółkę,

5.

prowadzenia wymaganej prawem ewidencji danych zawartych w dokumencie Tax Free w sposób należyty w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu określonej w paragrafie 2 ust. 1. Rozporządzenia Ministra Finansów i Polityki Regionalnej z 22 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji prowadzonej w systemie TAX FREE (Dz. U. z 2021 r. poz. 1363),

6.

niezwłocznego zawiadamiania Podmiotu Dokonującego Zwrotu o wszelkich zmianach danych (nazwy, numeru NIP, adresu itp.) lub zmianach dotyczących sklepów tak aby dokumenty Tax Free mogły być zawsze wystawiane zgodnie z obowiązującym prawem na moment ich wystawiania,

7.

współpracy w przypadku konieczności wyjaśnień będących przedmiotem kontroli organów kontrolnych o ile będą dotyczyły przedmiotu Umowy.

Do obowiązków Podmiotu Dokonującego Zwrotu wynikających z Umowy będą w szczególności należeć następujące czynności:

1.

dostarczenie Spółce materiałów z informacją dla Podróżnych o zasadach zwrotu podatku w ramach systemu TAX FREE,

2.

zapewnienie Spółce dostępu do Systemu Podmiotu Dokonującego Zwrotu (tj. systemu przeznaczonego do wystawiania Dokumentów Tax Free w sklepach sprzedawcy, zgodnego z wymogami i współpracującego z systemem Krajowej Administracji Skarbowej, który może obejmować urządzenia z oprogramowaniem, oprogramowanie lub rozwiązanie internetowe),

3.

informowanie Spółki o awariach Systemu Podmiotu Dokonującego Zwrotu oraz o dokonywanych w nim zmianach,

4.

zapewnienie personelowi sklepów Spółki, każdorazowo na wniosek Spółki, odpowiednich szkoleń i instrukcji dotyczących świadczenia usługi zwrotu VAT,

5.

wypłacenie Podróżnym kwot VAT po uprzedniej weryfikacji dokumentów TAX FREE oraz zweryfikowanie potwierdzenia wywozu towarów przez organy celno-skarbowe,

6.

przechowywanie w cyfrowym magazynie dokumentów i udostępnianie na żądanie sprzedawcy dokumentów TAX FREE lub ich wydruków (w przypadku gdy Podróżny otrzyma potwierdzenie wywozu towaru z innego niż Polska kraju UE) oraz potwierdzenie refundacji Kwoty Zwrotu VAT, zgodnie z art. 129 ustawy o VAT,

7.

prowadzenie i udostępnianie Spółce wymaganej prawem ewidencji w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu (rozporządzenie Ministra Finansów i Polityki Regionalnej z 22 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji prowadzonej w systemie TAX FREE Dz. U. z 2021 r. poz. 1363),

8.

zapewnienie dostępu dla Spółki do cyfrowego magazynu dokumentów zgodnie z wymogami prawa,

9.

współpraca w przypadku konieczności wyjaśnień tematów będących przedmiotem kontroli organów kontrolnych o ile będą dotyczyły przedmiotu Umowy.

Aby uzyskać zwrot VAT Podróżny będzie otrzymywał od Spółki dokument potwierdzający dokonanie zakupu w jednym ze sklepów Spółki (Dokument TAX FREE). Dokument ten będzie okazywany przez Podróżnego organom celnym na granicy Unii Europejskiej celem uzyskania potwierdzenia wywozu towarów poza terytorium Wspólnoty. Następnie Dokument TAX FREE zawierający potwierdzenie wywozu towarów będzie udostępniany przez Podróżnego Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu. Na tej podstawie Podmiot Dokonujący Zwrotu wypłaci Podróżnemu kwotę zwrotu podatku VAT pomniejszoną o prowizję, o której mowa w art. 128 ust. 6 ustawy o VAT. Po wypłaceniu Podróżnemu kwoty zwrotu VAT pomniejszonej o Prowizję, Podmiot Dokonujący Zwrotu przekaże Spółce część Prowizji - w wartości uzgodnionej w Umowie jako tzw. prowizję sprzedawcy. Zgodnie z art. 128 ust. 7 ustawy o VAT Umowa określi zasady podziału Prowizji pomiędzy strony. Umowa określi także czynności jakie każda ze stron powinna wykonać, aby umożliwić Podróżnym uzyskiwanie zwrotu VAT, przy czym Spółce przypadną do wykonania czynności, które zgodnie z regulacjami przewidzianymi w Rozdziale 6 ustawy o VAT powinni wykonać sprzedawcy (np. wystawienie Podróżnym Dokumentów TAX FREE, oznaczenie sklepów znakami informującymi o możliwości uzyskania zwrotu VAT, informowanie Podróżnych o zasadach dokonywania zwrotu VAT przy zakupach dokonywanych w sklepach Spółki). Przekazanie uzgodnionej w Umowie części Prowizji zostanie udokumentowane notą księgową (uznaniową) wystawioną przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na Spółkę. Nota nie będzie zawierała podatku VAT.

W ramach zawartej Umowy Spółka będzie zobowiązana do ponoszenia na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu zryczałtowanej opłaty za każdą zrefundowaną transakcję TAX FREE (tzw. processing fee) na podstawie faktury wystawionej przez Podmiot Dokonujący Zwrotu. Jednakże opłata ta nie jest przedmiotem niniejszego wniosku.

Niezależnie od rozliczenia Prowizji, Podmiot Dokonujący Zwrotu obciąży Spółkę kwotą podatku VAT wynikającą z Dokumentów TAX FREE, będących podstawą dokonanego zwrotu na rzecz Podróżnych. Spółka natomiast działając zgodnie z wymogami przewidzianymi w art. 129 ustawy o VAT, dokona korekty sprzedaży dokonanej na rzecz Podróżnego, poprzez zastosowanie stawki 0% VAT, w miejsce uprzednio zastosowanej stawki krajowej. Dzięki tej korekcie Spółka może uzyskać zwrot podatku VAT z urzędu skarbowego lub zmniejszyć swoje zobowiązanie podatkowe z tytułu VAT, zapewniając w ten sposób środki finansowe przeznaczone na zrefundowanie (zrefinansowanie) Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu kwoty podatku VAT wypłaconej uprzednio przez ten podmiot na rzecz Podróżnych. Efektem działań podejmowanych przez Spółkę i Podmiot Dokonujący Zwrotu będzie przekazanie kwoty podatku VAT przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na rzecz Podróżnych. Na tej podstawie Podmiot Dokonujący Zwrotu dokona rozliczenia wypłaconej kwoty podatku VAT ze Spółką, z kolei Spółka dokona stosownego rozliczenia zwróconej kwoty podatku VAT z urzędem skarbowym. Jednocześnie, w przypadku ww. rozliczeń zarówno Spółka jak i Podmiot Dokonujący Zwrotu zapewnią przejściowe finansowanie dokonanego przekazania środków pieniężnych, a mianowicie: Podmiot Dokonujący Zwrotu będzie przekazywał Podróżnemu kwotę VAT z własnych środków, finansując w ten sposób przejściowo zwrot podatku do czasu rozliczenia wypłaconych kwot ze Spółką. Z kolei Spółka, w ramach rozliczenia z Podmiotem Dokonującym Zwrotu będzie przekazywała mu kwoty podatku VAT z własnych środków, finansując w ten sposób przejściowo dokonaną wypłatę do czasu rozliczenia dokonanego zwrotu z urzędem skarbowym (wskutek zastosowania 0% stawki VAT do sprzedaży na rzecz Podróżnych w miejsce uprzednio zastosowanej stawki krajowej).

Przekazanie kwoty zwrotu VAT dla Podróżnego będzie dokonywane przez Podmiot Dokonujący Zwrotu w formie bezgotówkowej (przelewem na rachunek karty płatniczej) lub gotówkowej - za pośrednictwem tzw. punktów refundacyjnych tj. specjalnie utworzonych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu punktów obsługi Podróżnych lub zaangażowanych do tego przedsiębiorców zajmujących się działalnością kantorową.

Z kolei rozliczenie dokonanego zwrotu podatku VAT pomiędzy Spółką a Podmiotem Dokonującym Zwrotu będzie dokonywane każdorazowo w formie bezgotówkowej - za pośrednictwem przelewu z rachunku bankowego Spółki na rachunek Bankowy Podmiotu Dokonującego Zwrotu).

Współpracując ze sobą zarówno Spółka jak i Podmiot Dokonujący Zwrotu będą podejmowały czynności umożliwiające Podróżnemu uzyskanie zwrotu VAT zgodnie z wymogami przewidzianymi w ustawie o VAT, w tym także zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. W szczególności forma dokumentu TAX FREE oraz forma dokonywanego potwierdzenia wywozu (elektroniczna lub papierowa) będą dostosowane do wymogów przewidzianych w przepisach obowiązujących zarówno przed jak i od 1 stycznia 2022 r.

Na tle przedstawionego opisu sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy otrzymywana przez Wnioskodawcę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu i czy w związku z tym wypłata na rzecz Spółki prowizji sprzedawcy może być dokumentowana notą księgową i Spółka nie będzie musiała wystawiać Podmiotowi Dokonującemu Zwrotu faktury.

Zgodnie z przepisem art. 126 ust. 1 ustawy,

osoby fizyczne niemające stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej, zwane dalej "podróżnymi", mają prawo do otrzymania zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów na terytorium kraju, które w stanie nienaruszonym zostały wywiezione przez nie poza terytorium Unii Europejskiej w bagażu osobistym podróżnego, z zastrzeżeniem ust. 3 oraz art. 127 i 128.

W myśl art. 126 ust. 2 ustawy,

stałe miejsce zamieszkania, o którym mowa w ust. 1, ustala się na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość.

Stosownie do art. 127 ust. 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

zwrot podatku, o którym mowa w art. 126 ust. 1, przysługuje w przypadku zakupu towarów u podatników, zwanych dalej "sprzedawcami", którzy:

1)

są zarejestrowani jako podatnicy podatku oraz

2)

prowadzą ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, oraz

3)

zawarli umowy w sprawie zwrotu podatku przynajmniej z jednym z podmiotów, o których mowa w ust. 8, oraz

4)

korzystają z systemu TAX FREE.

Jak stanowi art. 127 ust. 2 ustawy,

przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się w przypadku, gdy sprzedawca dokonuje zwrotu podatku podróżnemu.

Zgodnie z art. 127 ust. 4 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

sprzedawcy są obowiązani:

1)

dokonać rejestracji na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych w celu korzystania z systemu TAX FREE;

2)

zapewnić podróżnym sporządzoną na piśmie informację o zasadach zwrotu podatku w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim;

3)

oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku;

4)

(uchylony).

Zatem sprzedawca uprawniony do oferowania towarów w systemie TAX FREE musi spełniać obligatoryjnie warunki tj. sprzedawca taki musi być zarejestrowanym podatnikiem VAT oraz musi prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ponadto sprzedawca taki musi dokonać rejestracji na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych w celu korzystania z systemu TAX FREE oraz zapewnić podróżnym pisemną informację o zasadach zwrotu podatku i oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku.

W myśl art. 127 ust. 5 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

zwrot podatku podróżnym jest dokonywany w złotych przez sprzedawcę lub przez podmioty, których przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotu, o którym mowa w art. 126 ust. 1. Zwrot podatku jest dokonywany w formie wypłaty gotówkowej lub rozliczenia bezgotówkowego w rozumieniu art. 63 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

W odniesieniu do art. 128 ust. 1 ustawy,

zwrot podatku może być dokonany, jeżeli podróżny wywiózł zakupiony towar poza terytorium Unii Europejskiej nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał zakupu.

Zgodnie z art. 128 ust. 2 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

podstawą do dokonania zwrotu podatku jest dokument elektroniczny TAX FREE wraz z elektronicznym potwierdzeniem przez urząd celno-skarbowy wywozu towarów ujętych w tym dokumencie.

Jak stanowi art. 128 ust. 3 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

urząd celno-skarbowy potwierdza wywóz towarów w systemie TAX FREE po sprawdzeniu zgodności danych dotyczących podróżnego, zawartych w dokumencie elektronicznym TAX FREE, z danymi zawartymi w przedstawionym paszporcie lub innym dokumencie stwierdzającym tożsamość. Na żądanie podróżnego urząd celno-skarbowy potwierdza wywóz towarów pieczęcią organu celnego również na wydruku dokumentu elektronicznego TAX FREE.

Stosownie do art. 128 ust. 5 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.),

w przypadku gdy podróżny opuszcza terytorium Unii Europejskiej z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, podstawą do dokonania zwrotu podatku jest wydruk dokumentu elektronicznego TAX FREE, potwierdzony przez właściwy organ celny, przez który towary zostały wywiezione z terytorium Unii Europejskiej.

W myśl art. 128 ust. 6 ustawy,

sprzedawcy oraz podmioty, o których mowa w art. 127 ust. 5, dokonujący zwrotu podatku podróżnemu mają prawo do pobrania od podróżnego prowizji od zwracanej kwoty podatku.

Natomiast zgodnie z art. 128 ust. 7 ustawy,

rozliczenia między podmiotem, który dokonał zwrotu, a sprzedawcą towaru regulują zawarte przez nich umowy.

Z powyższych przepisów wynika, że podróżni, którzy nie mają stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej dokonujący zakupu towarów w Polsce mogą otrzymać zwrot kwoty stanowiącej podatek VAT, który został naliczony przez sprzedawców tych towarów. Prawo do otrzymania zwrotu wynika z art. 126 ust. 1 ustawy i występuje wówczas gdy towary, w stanie nienaruszonym, zostaną wywiezione przez podróżnego poza terytorium Unii Europejskiej w jego bagażu osobistym.

Zwrot podatku może być dokonany przez sprzedawcę, jednakże w sytuacji kiedy sprzedawca samodzielnie nie zwraca podatku VAT podróżnym (nie spełnia wymogów lub nie chce) i zawrze umowę z podmiotem, którego przedmiotem działalności jest dokonywanie zwrotu, wówczas zwrot podatku może być dokonywany przez taki podmiot. Zwrot otrzymywany przez podróżnych od uprawnionych podmiotów będzie pomniejszony o prowizję, gdyż stosownie do ww. art. 128 ust. 6 ustawy dopuszcza się pobieranie prowizji od zwracanych kwot podatku. Dotyczy to zarówno sprzedawców, jak i podatników, których przedmiotem działalności jest zwrot podatku podróżnym.

Dla uznania czynności za opodatkowaną usługę kluczowe znaczenie ma istnienie stosunku prawnego, na podstawie którego między stronami dochodzi do wykonania czynności i powstania zobowiązania do świadczenia wzajemnego. Strony tej czynności są wyznaczone stosunkiem prawnym (umową), w ramach której dochodzi do wykonania czynności (usługi). Czynność opodatkowana powstaje wyłącznie w związku z zaistnieniem stosunku prawnego określonego umową między stronami. Zatem wystąpić musi bezpośredni i niezbędny związek pomiędzy wykonywanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia bazujący na relacjach pomiędzy podmiotami. Przy czym, wynagrodzenie to może pochodzić od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca, do obsługi zwrotów VAT od zakupów dokonywanych w Jego sklepach, zaangażował uprawniony wyspecjalizowany podmiot zewnętrzny (Podmiot Dokonujący Zwrotu). Obecnie Wnioskodawca planuje zawarcie nowej umowy o współpracy w tym zakresie z Podmiotem Dokonującym Zwrotu. Zgodnie z zapisami tej umowy Wnioskodawca będzie zobowiązany m.in. do: udostępnienia Podróżnemu materiałów przekazanych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu zgodnie z regulacjami prawnymi dotyczącymi zasad Tax Free, zapewnienia by dokumenty Tax Free były prawidłowo wystawiane zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami przekazanymi przez Podmiot Dokonujący Zwrotu oraz by były przekazywane podróżnym bez obciążania ich jakąkolwiek opłatą z tego tytułu przez Wnioskodawcę, prowadzenia wymaganej prawem ewidencji danych zawartych w dokumencie Tax Free w sposób należyty w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Podmiot Dokonujący Zwrotu wypłaci Podróżnemu kwotę zwrotu podatku VAT pomniejszoną o prowizję, o której mowa w art. 128 ust. 6 ustawy. Po wypłaceniu Podróżnemu kwoty zwrotu VAT pomniejszonej o prowizję, Podmiot Dokonujący Zwrotu przekaże Wnioskodawcy część Prowizji - w wartości uzgodnionej w umowie jako tzw. prowizję sprzedawcy. Umowa określi zasady podziału prowizji pomiędzy strony. Umowa określi także czynności jakie każda ze stron powinna wykonać, aby umożliwić Podróżnym uzyskiwanie zwrotu VAT, przy czym Wnioskodawcy przypadną do wykonania czynności, które zgodnie z regulacjami przewidzianymi w Rozdziale 6 ustawy o VAT powinni wykonać sprzedawcy (np. wystawienie Podróżnym Dokumentów TAX FREE, oznaczenie sklepów znakami informującymi o możliwości uzyskania zwrotu VAT, informowanie Podróżnych o zasadach dokonywania zwrotu VAT przy zakupach dokonywanych w sklepach Spółki). Przekazanie uzgodnionej w umowie części prowizji zostanie udokumentowane notą księgową (uznaniową) wystawioną przez Podmiot Dokonujący Zwrotu na Wnioskodawcę. Nota nie będzie zawierała podatku VAT.

Z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że Wnioskodawca będzie otrzymywał części prowizji w wartości uzgodnionej w umowie. Umowa określi zasady podziału prowizji pomiędzy strony. Zgodnie z zapisami tej umowy Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykonania również innych czynności, aniżeli tych, które zgodnie z regulacjami przewidzianymi w Rozdziale 6 ustawy o VAT powinni wykonać sprzedawcy. Wnioskodawca będzie zobowiązny m.in. do: udostępnienia Podróżnemu materiałów przekazanych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu zgodnie z regulacjami prawnymi dotyczącymi zasad Tax Free, zapewnienia by dokumenty Tax Free były prawidłowo wystawiane zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami przekazanymi przez Podmiot Dokonujący Zwrotu oraz by były przekazywane podróżnym bez obciążania ich jakąkolwiek opłatą z tego tytułu przez Wnioskodawcę, prowadzenia wymaganej prawem ewidencji danych zawartych w dokumencie Tax Free w sposób należyty w Systemie Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Zatem otrzymanie części prowizji od Podmiotu Dokonującego Zwrotu będzie konsekwencją wykonania przez Wnioskodawcę świadczenia w sposób określony w umowie. Wynagrodzenie to będzie należne za wykonanie tego świadczenia.

Tym samym, w przedmiotowej sprawie będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami a wypłaconym wynagrodzeniem w postaci części prowizji, ponieważ przyznanie wynagrodzenia będzie wynikało ze spełnienia przesłanek ustalonych w umowie. Wobec powyższego, otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie w postaci części prowizji będzie stanowiło wynagrodzenie za świadczone na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu usługi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, które będą podlegać opodatkowaniu, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,

podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W konsekwencji przekazywanie części prowizji na rzecz Wnioskodawcy, jako że będzie stanowić wynagrodzenie Wnioskodawcy z tytułu świadczonych usług należy udokumentować poprzez wystawienie faktury gdyż jak wynika z art. 106b ust. 1 i art. 2 pkt 22 ustawy, faktura dokumentuje sprzedaż, czyli odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług.

Z uwagi na powyższe, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że otrzymywana przez Spółkę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług opodatkowanych VAT na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu i w związku z tym nie powinna być dokumentowana wystawianą na Podmiot Dokonujący Zwrotu fakturą.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą również kwestii, czy otrzymywana przez Wnioskodawcę prowizja sprzedawcy (tj. część Prowizji pobieranej od Podróżnych przez Podmiot Dokonujący Zwrotu) nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz Podróżnych.

W odniesieniu do ww. wątpliwości należy wskazać, że jak wyjaśniono w niniejszej interpretacji otrzymane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie w postaci części prowizji będzie stanowiło wynagrodzenie Wnioskodawcy za usługi świadczone na rzecz Podmiotu Dokonującego Zwrotu. Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wynagrodzenie to nie stanowi wynagrodzenia za świadczenie usług przez Wnioskodawcę na rzecz podróżnych.

Dodatkowe informacje

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna przynosi skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Dodatkowo tutejszy organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu zdarzenia przyszłego, które nie zostały objęte pytaniem i własnym stanowiskiem w sprawie, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa w uzasadnieniu własnego stanowiska interpretacji indywidualnych z 11 października 2013 r., sygn. IPPP2/443-727/13-2/AO oraz z 6 marca 2014 r. sygn. IPPP2/443-1327/13-2/AO należy wskazać, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą w sprawach innych podatników, co jest zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających rozstrzygnięciu. Ponadto wskazać należy, że interpretacje rozbieżne bądź wątpliwe mogą być poddane weryfikacji w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Oznacza to, że interpretacje indywidualne wydane przez upoważniony do tego organ, każdorazowo podlegają analizie i weryfikacji, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zmienić nieprawidłową interpretację indywidualną.

Natomiast odnosząc się do pozostałych przywołanych przez Państwa w uzasadnieniu własnego stanowiska interpretacji oraz wyroków sądów administracyjnych należy wskazać, że nie mogą stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu dokonanym w analizowanej sprawie, gdyż wydane zostały na podstawie odmiennego od przedstawionego przez Państwa zdarzenia przyszłego. Z treści wskazanych interpretacji i wyroków wynika, że dotyczą one rozliczeń pomiędzy członkami konsorcjum realizującymi wspólne przedsięwzięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl