0114-KDIP1-3.4012.637.2018.2.ISK - VAT w zakresie opodatkowania licytacyjnej sprzedaży nieruchomości.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2018 r. (data wpływu 29 października 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 19 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 7 listopada 2018 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.637.2018.1.ISK (doręczone Stronie w dniu 14 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania licytacyjnej sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełniony pismem z dnia 19 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 7 listopada 2018 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.637.2018.1.ISK (skutecznie doręczonym w dniu 14 listopada 2018 r.), dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania licytacyjnej sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Komornik zawiadamia, że w toku czynności egzekucyjnych dokonano zajęcia nieruchomości dłużników. Nieruchomość stanowi ustawową wspólność majątkową małżeńską dłużników.

* nieruchomość stanowi majątek prywatny;

* dłużnicy oświadczyli, że nie prowadzą działalności gospodarczej pod ww. adresem;

* dłużnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług;

* w stosunku do nieruchomości nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;

* nabycie nieruchomości nie było potwierdzone fakturą VAT;

* nieruchomość nabyta 4 października 1996 r. w formie aktu notarialnego;

* nieruchomość niezabudowana;

* brak ulepszeń przekraczających 30% wartości początkowej.

W uzupełnieniu wniosku Strona wskazała, że w chwili obecnej nieruchomość nie została sprzedana w drodze licytacji nieruchomości, egzekucja z nieruchomości znajduje się na etapie wyznaczonego opisu i oszacowania nieruchomości zgodnie z art. 945 § 1 k.p.c.

Nieruchomość została nabyta do majątku prywatnego dłużników. Dłużnicy nie wykorzystywali nieruchomości do celów prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ nieruchomość wykorzystywana była na cele prywatne.

Przeznaczenie nieruchomości zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego: nieruchomość znajduje się na terenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej w osiedlu zorganizowanym.

Brak jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości gruntu, jest tylko ogrodzenie. Działka obecnie wykorzystywana jako przydomowy ogródek, część powierzchni działki pokrywa oczko wodne.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Komornik Sądowy na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 Ordynacja Podatkowa zwraca się o wydanie interpretacji - czy od nieruchomości określonej w pkt 68 należy obliczyć i odprowadzić podatek VAT, w jakiej wysokości, a także czy na komorniku sądowym spoczywa taki obowiązek w przypadku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości należącej do dłużnika?

Zdaniem Wnioskodawcy, niniejsze zapytanie podyktowane jest faktem, iż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym komornik sądowy jako organ egzekucyjny nie posiada ustawowych kompetencji do ustalenia wysokości podatku VAT od sprzedanej w drodze licytacji przedmiotowej nieruchomości.

Komornik Sądowy składa do Izby Skarbowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w celu ustalenia czy od nieruchomości należy obliczyć i odprowadzić podatek VAT, w jakiej wysokości a także czy na komorniku spoczywa taki obowiązek w przypadku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości. Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów. Z treści przepisu ww. wynika, że komornik jest podatnikiem podatku od dostawy.

Z obowiązujących przepisów wynika także, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika-dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepis art. 5 ustawy i podmiotowym tj. czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Komornik Sądowy przedstawiając stan faktyczny nieruchomości, określając przyczynę złożenia wniosku oraz z uwagi na przedstawione własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem Komornika Sądowego w przedmiotowej sprawie komornik nie jest zobowiązany do wystawienia faktury i odprowadzenia podatku VAT pomniejszenia o jego kwotę kwoty podatku VAT należnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Stosownie do art. 106c ustawy, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

Zatem fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Przepis art. 30 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie "płatnikami" oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność powinna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. "Majątek prywatny" to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że w toku czynności egzekucyjnych dokonano zajęcia nieruchomości niezabudowanej dłużników stanowiącej ustawową wspólność majątkową małżeńską dłużników. Dłużnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W stosunku do nieruchomości nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Nieruchomość została nabyta 4 października 1996 r. w formie aktu notarialnego do majątku prywatnego dłużników. Dłużnicy nie wykorzystywali nieruchomości do celów prowadzenia działalności gospodarczej, ponieważ nieruchomość wykorzystywana była na cele prywatne.

Dłużnicy nie dokonywali jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania własnych środków finansowych zmierzających do podniesienia wartości gruntu, jest tylko ogrodzenie. Działka obecnie jest wykorzystywana jako przydomowy ogródek, część powierzchni działki pokrywa oczko wodne. Przeznaczenie nieruchomości zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego: nieruchomość znajduje się na terenie zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i wielorodzinnej w osiedlu zorganizowanym.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania licytacyjnej sprzedaży nieruchomości.

Analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści powołanych uregulowań prawnych prowadzi do stwierdzenia, że dostawa nieruchomości należącej do Dłużników, o której mowa we wniosku, w drodze postępowania egzekucyjnego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż stanowi ona majątek prywatny, a Dłużnicy nie wykorzystywali nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji małżonkowie nie występują dla tej czynności w charakterze podatników, tym samym sprzedaż licytacyjna jest sprzedażą majątku osobistego Dłużników, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania. Zatem również Wnioskodawca (Komornik Sądowy) nie jest zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług od dokonanej dostawy w zakresie sprzedaży licytacyjnej opisanej we wniosku nieruchomości Dłużników.

W związku z tym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.