0114-KDIP1-2.4012.353.2019.1.IG - Ustalenie w zakresie opodatkowania zbycia wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacji.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 czerwca 2019 r. (data wpływu 14 czerwca 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacji - jest prawidłowe.

W dniu 14 czerwca 2019 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia wierzytelności w ramach umowy sekurytyzacji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") rozważa zawarcie umowy o sekurytyzację (dalej: "Umowa o sekurytyzację") ze spółką, która będzie zarejestrowana w Luksemburgu (dalej: "SPV") w celu pozyskania przez Spółkę finansowania dla prowadzonej działalności i zarządzania jej płynnością finansową.

SPV:

(1) Będzie posiadała siedzibę w Luksemburgu.

(2) Będzie podlegała w Luksemburgu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągnięcia.

(3) Nie będzie prowadziła działalności za pośrednictwem zakładu zagranicznego ("permanent establishment") w Polsce.

(4) Będzie zarejestrowana dla celów VAT w Luksemburgu.

(5) Nie będzie zarejestrowana dla celów VAT w Polsce.

(6) Nie będzie miała stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Spółka:

(1) Jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce.

(2) Podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych od całości dochodów, niezależnie od miejsca ich osiągnięcia.

(3) Jest zarejestrowana dla celów VAT w Polsce.

(4) Nie jest zarejestrowana dla celów VAT w Luksemburgu.

(5) Nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Luksemburgu.

Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie udzielania niezabezpieczonych pożyczek osobom fizycznym niewykonującym działalności gospodarczej i osobom fizycznym wykonującym działalność gospodarczą. Spółka jest w związku z udzielanymi pożyczkami uprawniona do otrzymania w szczególności spłat kapitału pożyczki, zapłaty opłat przygotowawczych, administracyjnych, wstępnych, opłat miesięcznych i odsetek od pożyczkobiorców (dalej łącznie: "Wierzytelności").

Na podstawie Umowy o sekurytyzację, Spółka będzie zbywała za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakiety Wierzytelności (z uwzględnieniem opłat przygotowawczych oraz administracyjnych należnych za cały okres trwania danej umowy pożyczki). Celem Umowy o sekurytyzację jest zapewnienie Spółce finansowania i poprawa płynności finansowej, zbycie wierzytelności wynikających z umów pożyczek i pozyskanie środków na udzielenie kolejnych pożyczek oraz pokrycie kosztów związanych z udzielaniem pożyczek i bieżącą działalnością Spółki.

Umowa o sekurytyzację będzie oparta na następujących założeniach:

(1) Przeniesienie Wierzytelności nastąpi w wykonaniu ramowej, odnawialnej umowy zawartej pomiędzy Spółką i SPV. Spółka będzie dokonywała cesji Wierzytelności w ustalonych terminach (np. co tydzień lub co miesiąc).

(2) Wierzytelności będą spełniać ustalone wcześniej kryteria kwalifikujące je do sekurytyzacji (eligibility criteria). W szczególności, przedmiotowe Wierzytelności będą Wierzytelnościami tzw. performującymi (na moment przeniesienia Wierzytelności), czyli niestanowiącymi złych długów.

(3) W zamian za nabyte Wierzytelności, SPV będzie zobowiązana do zapłaty ceny nabycia. Cena nabycia będzie równa sumie nominalnej wartości kapitału danej pożyczki, opłat przygotowawczych i administracyjnych.

(4) Wierzytelności zostaną przeniesione wraz z należnościami ubocznymi (zarówno o charakterze pieniężnym, jak i niepieniężnym).

(5) W celu sfinansowania nabycia Wierzytelności, SPV wyemituje obligacje (senior notes), (dalej: "Obligacje"). SPV wyemituje również obligacje podporządkowane (subordinated notes), (dalej: "Obligacje Podporządkowane"). Zarówno Obligacje, jak i Obligacje Podporządkowane, będą wyemitowane na podstawie prawa angielskiego. Obligacje ustanowione na rzecz obligatariuszy będą zabezpieczone (zabezpieczenie będą stanowiły, w szczególności, (1) aktywa SPV, w tym Wierzytelności oraz (2) akcje (udziały) SPV).

(6) Obligacje pozwolą na sfinansowanie części ceny nabycia Wierzytelności. Obligatariusze dokonają płatności na poczet obligacji na rzecz SPV, a SPV następnie przeleje te kwoty na rzecz Spółki jako wynagrodzenie za nabyte Wierzytelności.

(7) Obligacje zostaną wyemitowane na rzecz obligatariuszy będących podmiotami niepowiązanymi z SPV i Spółką. Natomiast Obligacje Podporządkowane zostaną objęte przez Spółkę ze względu na unijne przepisy wymagające od inicjatora sekurytyzacji (tu: Spółki) zachowania określonego procentu ryzyka w odniesieniu do spłaty Wierzytelności. Spółka będzie obejmowała wyłącznie Obligacje Podporządkowane.

(8) Spółka i SPV zawrą umowę o administrowanie Wierzytelnościami, na podstawię której Spółka będzie działać jako administrator (servicer) Wierzytelności. Na podstawie umowy o administrowanie Wierzytelnościami, Spółka będzie zobowiązania do obsługi, przyjmowania płatności i administrowania przeniesionymi Wierzytelnościami, do przyjmowania spłat Wierzytelności w imieniu SPV i do wykonywania wszystkich wynikających z tego obowiązków w taki sposób i z zachowaniem tej samej staranności, jak w przypadku obsługi własnych wierzytelności. W szczególności, Spółka będzie świadczyła następujące usługi:

(a) przyjmowanie wszelkich płatności dokonywanych przez pożyczkobiorców;

(b) identyfikowanie płatności i kwot płatności;

(c) przekazywanie kwot płatności na rzecz SPV;

(d) prowadzenie ewidencji w odniesieniu do Wierzytelności i przygotowywanie okresowych raportów dla SPV;

(e) prowadzenie ewidencji dla celów podatkowych;

(f) wsparcie audytorów SPV i dostarczenie im w uzasadnionym zakresie (i z uwzględnieniem przepisów o ochronie danych osobowych) wymaganych informacji;

(g) w razie wyznaczenia administratora zastępczego, przekazanie SPV i administratorowi zastępczemu ewidencji i dokumentów wymaganych dla wykonania usług przez administratora zastępczego.

(9) W określonych sytuacjach, wyznaczony administrator zastępczy (back up servicer) przejmie obowiązki Spółki jako administratora Wierzytelności. Taką sytuacją będzie, w szczególności, upadłość Spółki lub zaprzestanie wykonywania przez Spółkę czynności wynikających z umowy o administrowanie Wierzytelnościami.

(10) Zarówno Spółka (działająca jako administrator Wierzytelności), jak i administrator zastępczy będą uprawnieni do wynagrodzenia za wykonywane usługi.

(11) Jest możliwe, że w pewnych okolicznościach Spółka będzie zobowiązana do odkupu Wierzytelności, które nie spełniały w momencie przeniesienia ich na rzecz SPV lub przestały spełniać ustalone w Umowie o sekurytyzację kryteria. Zobowiązanie do odkupu wystąpi, w szczególności w sytuacji, gdy dana Wierzytelność była tzw. złym długiem lub gdy dana umowa pożyczki była nieważna.

(12) Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia z tytułu odkupu Wierzytelności.

Kwoty otrzymane tytułem spłat Wierzytelności przez Spółkę i przekazane następnie do SPV zostaną wykorzystane do zapłaty kosztów działania SPV, spłaty odsetek i opłat wynikających z Obligacji oraz spłaty kwot na rzecz obligatariuszy. Jako obligatariusz Obligacji Podporządkowanych, Spółka będzie uprawniona do otrzymania płatności zgodnie z ustaloną hierarchią spłat uwzględniającą: (i) spłatę odsetek naliczonych na Obligacjach Podporządkowanych i (ii) spłatę kapitału Obligacji Podporządkowanych. Każda spłata kapitału Obligacji Podporządkowanych będzie skutkowała zmniejszeniem salda tego kapitału. Po całkowitej spłacie kwot wynikających z obligacji podporządkowanych, dojdzie do ich wygaśnięcia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku ze zbywaniem za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację po stronie Spółki wystąpi obowiązek zapłaty podatku należnego w podatku VAT?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze zbywaniem za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku należnego w podatku VAT.

Zdaniem Spółki, zbywanie na rzecz SPV za wynagrodzeniem pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację nie będzie się wiązało się z koniecznością zapłaty należnego podatku VAT przez Spółkę, gdyż zbywanie pakietów Wierzytelności będzie czynnością wchodzącą w skład kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Spółki, która to usługa będzie podlegała zwolnieniu z VAT.

A. SEKURYTYZACJA JAKO KOMPLEKSOWA USŁUGA ŚWIADCZONA PRZEZ SPV

Zdaniem Wnioskodawcy, nabywanie Wierzytelności przez SPV będzie stanowiło element kompleksowej usługi świadczonej przez SPV, której celem będzie zapewnienie Spółce finansowania. SPV w ramach realizacji zawartej ze Spółką Umowy o Sekurytyzację będzie zobowiązana do wykonania szeregu ściśle ze sobą powiązanych czynności (m.in. nabycie wierzytelności, emisja dłużnych papierów wartościowych). Czynności te łącznie będą składały się na świadczoną przez SPV usługę kompleksową, mającą na celu zapewnienie Spółce wymaganego finansowania.

Definicja Usługi

Spółka pragnie w pierwszej kolejności wskazać na bogate orzecznictwo (zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - dalej: "TSUE" jak i sądów polskich), określające warunki niezbędne do stwierdzenia, że określona transakcja stanowi usługę w rozumieniu VAT. Zgodnie z jednolitym stanowiskiem w tym zakresie, co do zasady, warunkami koniecznymi do uznania świadczenia za usługę dla celów VAT są:

(1) działanie w charakterze podatnika w ramach danej transakcji, czyli konieczność uznania danej czynności za wykonaną w ramach działalności gospodarczej,

(2) odpłatność, czyli istnienie bezpośredniego związku między świadczeniem a płatnością,

(3) istnienie konsumenta danej usługi, czyli podmiotu odnoszącego korzyść w wyniku jej wyświadczenia,

(4) istnienie stosunku prawnego będącego podstawą realizacji danej usługi (por.m.in. w komentarzu "VAT 2010" J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, C.H. Beck, Warszawa 2010, str. 70).

Analiza przedstawionego w opisie zdarzenia przyszłego świadczenia w postaci sekurytyzacji prowadzi do wniosku, że wszystkie wyżej wymienione przesłanki wymagane do uznania go za usługę w rozumieniu Ustawy o VAT zostaną spełnione.

Ad (1)

SPV jest podmiotem profesjonalnie zajmującym się świadczeniem usług sekurytyzacji oraz innych usług w zakresie finansowania, a świadczenie usługi sekurytyzacji na rzecz Spółki bezwzględnie będzie miało miejsce w ramach prowadzonej przez SPV działalności gospodarczej. Z uwagi na fakt, że to SPV, poprzez nabycie Wierzytelności, emisję obligacji i zaciągnięcie pożyczek lub kredytów, zorganizuje finansowanie i przekaże je Spółce tytułem ceny za Wierzytelności, podmiotem świadczącym przedmiotową usługę będzie SPV.

Ad (2)

W ramach planowanej sekurytyzacji wystąpi również element odpłatności, gdyż SPV uzyska od Spółki korzyść ekonomiczną za przystąpienie i zaangażowanie w transakcję sekurytyzacyjną. Wynagrodzenie to przyjmie formę pożytków z przenoszonej Wierzytelności. Podstawą prawną do wzajemnych rozliczeń będą odpowiednie umowy i dokumenty transakcyjne regulujące wzajemne obowiązki stron.

Ad (3)

Zadaniem SPV, jako spółki celowej (emisyjnej), będzie zapewnienie Spółce finansowania przed datą wymagalności Wierzytelności. Finansowanie to zostanie Spółce zapewnione poprzez odpłatne nabycie Wierzytelności przez SPV od Spółki. Spółka, uzyskując przedmiotowe środki finansowe, będzie zatem nabywcą usługi świadczonej przez SPV.

Ad (4)

SPV będzie świadczyła usługi sekurytyzacji na rzecz Spółki w oparciu o zawartą przez strony Umowę o Sekurytyzację.

Konkludując, SPV będzie świadczyła na rzecz Spółki usługę - usługę sekurytyzacji. Pomimo wielości składających się na tą usługę czynności (w tym procesu odpłatnego nabywania Wierzytelności), z punktu widzenia VAT będzie ona w istocie stanowiła jedno kompleksowe świadczenie.

Kompleksowość usługi sekurytyzacji

TSUE w orzeczeniach dotyczących opodatkowania VAT świadczeń kompleksowych wielokrotnie zaznaczał, że jeżeli dwa lub więcej świadczeń (czynności) dokonanych przez podatnika na rzecz usługobiorcy są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w sensie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej. Stanowisko takie zostało wyrażone m.in. w orzeczeniu w sprawie C-349/96, w którym TSUE stwierdził, że "pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej".

Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku TSUE w sprawie C-2/95, jak też w wyroku C-41/04. Także w wyroku z 15 maja 2001 r. w sprawie C-34/99 skład orzekający stwierdził: "(...) z orzecznictwa Trybunału wynika, że w przypadku, gdy transakcja składa się z kilku elementów, stanowią one jedną dostawę, w szczególności w przypadku, gdy jeden element należy postrzegać jako stanowiący usługę podstawową, podczas gdy pozostałe należy traktować jako usługi pomocnicze, traktowane pod względem podatkowym tak jak usługa podstawowa". Konkluzje przedstawione przez Trybunał w tym wyroku mogą znaleźć bezpośrednie przełożenie na opisane przez Spółkę zdarzenie przyszłe. Zasadniczym elementem usług świadczonych przez SPV jest zapewnienie Spółce finansowania, podczas gdy pozostałe elementy mają w stosunku do niego jedynie charakter pomocniczy. Mając na uwadze wykładnię Trybunału uznać należy, że w takim przypadku ma miejsce jedna usługa kompleksowa.

Kwestię rozróżnienia zasadniczego i pomocniczego charakteru poszczególnych czynności TSUE podniósł m.in. w uzasadnieniu wyroku w sprawie C-572/07, gdzie wskazano, że: "(...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne". W opinii TSUE, powyższe znajduje zastosowanie np. "w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (...)".

W ocenie Wnioskodawcy, jak już wskazano powyżej, zaprezentowana w opisie zdarzenia przyszłego sekurytyzacja będzie stanowić jedną kompleksową usługę finansową świadczoną przez SPV na rzecz Spółki. W jej rezultacie Spółka uzyska od SPV finansowanie potrzebne do prowadzenia działalności gospodarczej.

Powyższa konkluzja znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych, jak i rozstrzygnięciach organów podatkowych, zapadłych w sprawach wprost dotyczących sekurytyzacji. Tytułem przykładu wskazać można:

(1) Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: "NSA") z 2 grudnia 2010 r. (sygn. akt: I FSK 669/10), w którym uznano, że usługi świadczone przez spółkę celową w ramach procesu sekurytyzacji, jako usługi finansowe, podlegają zwolnieniu od podatku VAT. NSA podkreślił także kompleksowy charakter sekurytyzacji stwierdzając: "Mając na uwadze powyższe oraz przedstawiony przez podatnika stan faktyczny, stwierdzić należy, że realizowane przez spółkę celową C. czynności w ramach wskazanego we wniosku o udzielenie interpretacji procesu stanowią kompleksową usługę o złożonym charakterze. Organ w wydanej interpretacji, koncentrując uwagę przede wszystkim na aspekcie cesji wierzytelności, nie uwzględnił wszystkich elementów stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, które mogły mieć wpływ na określenie właściwego charakteru usług świadczonych przez Spółkę celową na rzecz V".

(2) Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (dalej: "WSA") w Warszawie z dnia 18 lipca 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 39/14, podobnie w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 25 listopada 2009 r., sygn. akt: I SA/Wr 1564/09, w którym wskazano, że "Wyjaśniając w największym skrócie pojęcie sekurytyzacji, należy wskazać, że jest to proces ekonomiczny, którego celem jest emisja papierów wartościowych na podstawie zespołu wierzytelności (patrz: 1. Raczkowska, Sekurytyzacja wierzytelności bankowych, Warszawa 2001 r.s. 13-14)". Jak z tego wynika, czynności podejmowane przez spółkę celową w ramach sekurytyzacji nie sprowadzają się do samego nabycia wierzytelności w ramach cesji, lecz cesja stanowi jedynie element świadczonej przez spółkę celową - szerszej (kompleksowej) usługi pośrednictwa finansowego, związanego z nabywaniem wierzytelności oraz redystrybucją środków finansowych i ograniczeniem ryzyka niewypłacalności dłużników.

(3) Wyroki WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2012 r. (sygn. akt: III SA/Wa 3030/11) oraz z 6 sierpnia 2012 r. (sygn. akt: III SA/Wa 3009/11) prezentujące stanowisko analogiczne do powyższego.

(4) Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 18 lipca 2013 r. (nr ILPP4/443-185/13-4/EWW) dotyczącą transakcji sekurytyzacyjnej, w której spółka celowa z siedzibą w Irlandii brała udział w sekurytyzacji wierzytelności. W odpowiedzi na zapytanie podatnika organ jednoznacznie wskazał, że: "Ekonomicznym celem opisanej transakcji jest bowiem nabycie wierzytelności, które stanowić będą podstawę dokonanej emisji papierów wartościowych (obligacji), a więc pozyskanie środków na rynku kapitałowym. W istotny sposób odróżnia to taką transakcję cesji wierzytelności od nabycia wierzytelności zrealizowanej w celu odzyskania reprezentowanych przez nie wartości pieniężnych. (...) W związku z powyższym stwierdzić należy, że import usług świadczonych przez SPV na rzecz Wnioskodawcy w ramach umowy sekurytyzacji stanowić będzie usługi finansowe w zakresie długów, zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy".

(5) Powyższe stanowisko powtórzono w późniejszych rozstrzygnięciach organów podatkowych, np. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 24 stycznia 2014 r. (nr ILPP4/443-500/13-2/BA) oraz interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 stycznia 2015 r. (nr IPPP3/443-1099/14-2/JF), które prezentują identyczne stanowisko do wyżej przedstawionego. Należy przy tym podkreślić, że interpretacje te dotyczą analogicznej transakcji do tej, która jest planowana przez Spółkę, tj. sekurytyzacji wierzytelności.

W przytoczonych powyżej orzeczeniach podkreślany jest kompleksowy charakter usługi sekurytyzacji. W szczególności, sekurytyzacja wierzytelności nie obejmuje jedynie cesji wierzytelności przez inicjatora sekurytyzacji na podmiot celowy (podmiot emisyjny), lecz zawiera ona także inne elementy i działania, które są konieczne i typowe dla tego rodzaju czynności.

B. MIEJSCE ŚWIADCZENIA USŁUGI SEKURYTYZACJI

W kontekście przedstawionego zdarzenia przyszłego, w celu ustalenia czy Spółka ma obowiązek zapłaty należnego podatku VAT, należy ustalić miejsce świadczenia usług. Z treści art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT wynika, iż opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Oznacza to, że opodatkowaniu VAT w Polsce podlegają tylko takie usługi, których miejscem świadczenia jest Polska (terytorium kraju).

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług określają art. 28a-28o Ustawy o VAT. Zgodnie z art. 28a Ustawy o VAT, na potrzeby określania miejsca świadczenia usług, ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

Podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług (art. 28a pkt 2 Ustawy o VAT).

Wskazany powyżej art. 28a Ustawy o VAT, wprowadza zatem drugą definicję podatnika do ustawy o VAT. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług.

Zdaniem Spółki, mając na uwadze charakter usługi świadczonej przez SPV oraz to, że Spółka spełnia definicję podatnika w rozumieniu art. 28a Ustawy o VAT, miejsce świadczenia usługi sekurytyzacji należy ustalić na podstawie art. 28b Ustawy o VAT. Z art. 28b ust. 1 Ustawy o VAT wynika, iż miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a Ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (art. 28b ust. 2 Ustawy o VAT).

Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług.

Wobec powyższego, mając na uwadze, że Spółka jest usługobiorcą usługi sekurytyzacyjnej świadczonej przez SPV, miejscem świadczenia przedmiotowej usługi będzie Polska, jako kraj, w którym Spółka ma siedzibę działalności gospodarczej.

C. PODMIOT ZOBOWIAZĄNY DO ROZLICZENIA VAT OD USŁUGI SEKURYTYZACJI

Zdaniem Wnioskodawcy, podmiotem zobowiązanym do rozliczenia VAT z tytułu usług sekurytyzacji świadczonych przez SPV będzie Spółka.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Z uwagi na to, że:

a. Spółka będzie podatnikiem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce, oraz

b. Spółka będzie usługobiorcą usługi sekurytyzacji, której miejsce świadczenia dla potrzeb VAT określa się na podstawie art. 28b Ustawy VAT, oraz

c. Usługodawcą usługi sekurytyzacji będzie SPV - podatnik nieposiadający w Polsce siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (a dodatkowo niezarejestrowany dla celów VAT w Polsce) - Spółka będzie podatnikiem z tytułu nabywanej usługi sekurytyzacji, zobowiązanym do rozliczenia VAT od tej usługi.

D. WYSOKOŚĆ OPODATKOWANIA

Zdaniem Spółki, nabywane usługi sekurytyzacji będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Jednocześnie, jak stanowi art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT, - ww. zwolnienie nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Charakter czynności wykonywanych przez SPV na rzecz Spółki w ramach kompleksowej usługi sekurytyzacji wskazuje, że celem świadczenia SPV nie jest wyłącznie nabywanie Wierzytelności w celu ich odzyskania od dłużników. Celem usług sekurytyzacji jest bowiem zapewnienie Spółce finansowania. Przez nabycie Wierzytelności, SPV zapewnia Spółce środki niezbędne do jej funkcjonowania na rynku i poprawę jej płynności finansowej. W konsekwencji, usługę którą miałaby świadczyć SPV, a polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy VAT.

Do powyższej usługi nie będzie miało zastosowania wyłączenie wskazane w art. 43 ust. 15 Ustawy o VAT. Wymieniony artykuł wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT w zakresie "czynności ściągania długów, w tym factoringu". Oznacza to, że opodatkowanie VAT przewidziano jedynie dla zdarzeń, z którymi wiąże się podejmowanie czynności mających na celu ściągnięcie długu, co jak wskazano powyżej, nie jest celem usług sekurytyzacji świadczonych przez SPV.

Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach organów podatkowych. Tytułem przykładu można wskazać następujące interpretacje:

(1) Interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 kwietnia 2017 r. (nr 1462-IPPP1.4512.110.2017.1.MPE): "W analizowanej sprawie charakter czynności wykonywanych przez SPV na rzecz Spółki wskazuje, że SPV poprzez nabycie wierzytelności udziela Spółce finansowania i poprawia jej płynność finansową. W efekcie przeprowadzonej sekurytyzacji upłynnione zostaną wierzytelności w stosunku do leasingobiorców poprzez ich wprowadzenie do obrotu w zmienionej formie - w postaci papierów wartościowych. Zatem celem transakcji zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką nie będzie czynność zbycia wierzytelności (uwolnienie się od konieczności odzyskania środków pieniężnych od dłużników), lecz uzyskanie przez Spółkę finansowania. W konsekwencji, usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę w zakresie długów, która korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Do powyższej usługi nie mają zastosowania wyłączenia wskazane w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT".

(2) Interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 marca 2017 r. (nr 3063-ILPP1- 3.4512.52.2017.1.KB) wydaną dla polskiej spółki występującej w charakterze inicjatora sekurytyzacji. Organ potwierdził, że zakup wierzytelności przez SPV w ramach transakcji sekurytyzacji podlega zwolnieniu z opodatkowania VAT.

(3) Interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 maja 2017 r. (nr 0114-KDIP1- 2.4012.93.2017.1.IG) oraz Interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 czerwca 2017 r. (nr 0114-KDIP4.4012.114.2017.1.k.r.), wydane w stanach faktycznych bardzo podobnych do zdarzenia przyszłego opisanego w niniejszym wniosku, gdzie organ podatkowy potwierdził, że spółka celowa powołana dla celów sekurytyzacji świadczy na rzecz banku usługę zwolnioną od VAT.

PODSUMOWANIE

Reasumując, w związku ze zbywaniem za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek zapłaty należnego podatku VAT, gdyż:

1. Zbywanie pakietów Wierzytelności będzie wchodziło w skład kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Spółki na podstawie Umowy o Sekurytyzację;

2. Usługi sekurytyzacji świadczone przez SPV na rzecz Spółki będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Jednocześnie, skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług, określone w art. 8 ust. 1 ustawy.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm.) - zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego - wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego - wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność.

W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Natomiast pojęcie sekurytyzacji zawarte zostało w przepisach ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355) oraz w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2187, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 pkt 30-32 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi - ilekroć w ustawie jest mowa o:

* puli wierzytelności - rozumie się przez to przynoszącą regularny dopływ kapitału grupę jednolitych rodzajowo wierzytelności, posiadanych i wyodrębnionych przez inicjatora sekurytyzacji, z których każda z wierzytelności stanowiących łącznie co najmniej 75% grupy przynosi regularny dopływ kapitału oraz każda wierzytelność spełnia kryteria określone w statucie funduszu (pkt 30);

* inicjatora sekurytyzacji - rozumie się przez to jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności (pkt 31);

* sekurytyzowanych wierzytelnościach - rozumie się przez to wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami (pkt 32).

Szczegółowe zasady dotyczące funkcjonowania funduszów sekurytyzacyjnych zawiera Rozdział III ustawy o funduszach inwestycyjnych (...).

W literaturze istnieje wiele definicji "sekurytyzacji", uzależnionych od przyjętego modelu. Można jednakże przyjąć, że sekurytyzacja wierzytelności to proces, podczas którego zostaje wydzielona określona pula wierzytelności, a następnie przekazana spółce specjalnego przeznaczenia (Special Purpose Vehicle, SPV), która następnie refinansuje zakupioną pulę wierzytelności przez emisję papierów wartościowych. Najważniejszym celem procesu sekurytyzacji jest pozyskanie kapitałów na prowadzenie dalszej działalności oraz rozwój. Wówczas najczęściej stosowana jest sekurytyzacja wierzytelności przyszłych, a więc takich, które jeszcze nie powstały, natomiast istnieją przesłanki ich prawnego i ekonomicznego ukonstytuowania się w przyszłości.

W przypadku świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi.

Regulacje prawne obowiązujące w tym zakresie, zostały zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V "Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług".

W myśl art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z generalną zasadą dotyczącą miejsca świadczenia usług określoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W świetle regulacji przepisu art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przy czym stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od dostawcy spoza terytorium Polski. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Warunkiem zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy względem usług jest spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, na podstawie art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy - zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Przy czym jak stanowi art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka rozważa zawarcie Umowy o sekurytyzację ze spółką, która będzie zarejestrowana w Luksemburgu (SPV) w celu pozyskania przez Spółkę finansowania dla prowadzonej działalności i zarządzania jej płynnością finansową. SPV będzie posiadała siedzibę w Luksemburgu oraz będzie zarejestrowana dla celów VAT w Luksemburgu. Natomiast nie będzie zarejestrowana dla celów VAT w Polsce oraz nie będzie miała stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Spółka jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce oraz jest zarejestrowana dla celów VAT w Polsce. Natomiast nie jest zarejestrowana dla celów VAT w Luksemburgu oraz nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Luksemburgu. Spółka jest podmiotem prowadzącym działalność w zakresie udzielania niezabezpieczonych pożyczek osobom fizycznym niewykonującym działalności gospodarczej i osobom fizycznym wykonującym działalność gospodarczą. Spółka jest w związku z udzielanymi pożyczkami uprawniona do otrzymania w szczególności spłat kapitału pożyczki, zapłaty opłat przygotowawczych, administracyjnych, wstępnych, opłat miesięcznych i odsetek od pożyczkobiorców.

Na podstawie Umowy o sekurytyzację, Spółka będzie zbywała za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakiety Wierzytelności z uwzględnieniem opłat przygotowawczych oraz administracyjnych należnych za cały okres trwania danej umowy pożyczki. Celem Umowy o sekurytyzację jest zapewnienie Spółce finansowania i poprawa płynności finansowej, zbycie wierzytelności wynikających z umów pożyczek i pozyskanie środków na udzielenie kolejnych pożyczek oraz pokrycie kosztów związanych z udzielaniem pożyczek i bieżącą działalnością Spółki. Umowa o sekurytyzację będzie oparta na założeniach, że:

Przeniesienie Wierzytelności nastąpi w wykonaniu ramowej, odnawialnej umowy zawartej pomiędzy Spółką i SPV. Spółka będzie dokonywała cesji Wierzytelności w ustalonych terminach (np. co tydzień lub co miesiąc). Wierzytelności będą spełniać ustalone wcześniej kryteria kwalifikujące je do sekurytyzacji. W szczególności, przedmiotowe Wierzytelności będą Wierzytelnościami tzw. performującymi na moment przeniesienia Wierzytelności, czyli niestanowiącymi złych długów. W zamian za nabyte Wierzytelności, SPV będzie zobowiązana do zapłaty ceny nabycia. Cena nabycia będzie równa sumie nominalnej wartości kapitału danej pożyczki, opłat przygotowawczych i administracyjnych. Wierzytelności zostaną przeniesione wraz z należnościami ubocznymi zarówno o charakterze pieniężnym, jak i niepieniężnym. W celu sfinansowania nabycia Wierzytelności, SPV wyemituje obligacje. SPV wyemituje również obligacje podporządkowane. Zarówno Obligacje, jak i Obligacje Podporządkowane, będą wyemitowane na podstawie prawa angielskiego. Obligacje ustanowione na rzecz obligatariuszy będą zabezpieczone m.in. aktywami SPV, w tym Wierzytelnościami oraz akcjami, udziałami SPV. Obligacje pozwolą na sfinansowanie części ceny nabycia Wierzytelności. Obligatariusze dokonają płatności na poczet obligacji na rzecz SPV, a SPV następnie przeleje te kwoty na rzecz Spółki jako wynagrodzenie za nabyte Wierzytelności. Obligacje zostaną wyemitowane na rzecz obligatariuszy będących podmiotami niepowiązanymi z SPV i Spółką. Natomiast Obligacje Podporządkowane zostaną objęte przez Spółkę ze względu na unijne przepisy wymagające od inicjatora sekurytyzacji zachowania określonego procentu ryzyka w odniesieniu do spłaty Wierzytelności. Spółka będzie obejmowała wyłącznie Obligacje Podporządkowane.

Spółka i SPV zawrą umowę o administrowanie Wierzytelnościami, na podstawię której Spółka będzie działać jako administrator Wierzytelności. Na podstawie umowy o administrowanie Wierzytelnościami, Spółka będzie zobowiązania do obsługi, przyjmowania płatności i administrowania przeniesionymi Wierzytelnościami, do przyjmowania spłat Wierzytelności w imieniu SPV i do wykonywania wszystkich wynikających z tego obowiązków w taki sposób i z zachowaniem tej samej staranności, jak w przypadku obsługi własnych wierzytelności. W szczególności w ramach umowy o administrowanie Wierzytelnościami Spółka będzie świadczyła usługi przyjmowania wszelkich płatności dokonywanych przez pożyczkobiorców; identyfikowania płatności i kwot płatności; przekazywania kwot płatności na rzecz SPV; prowadzenia ewidencji w odniesieniu do Wierzytelności i przygotowywania okresowych raportów dla SPV; prowadzenia ewidencji dla celów podatkowych; wsparcia audytorów SPV i dostarczenia im w uzasadnionym zakresie wymaganych informacji; w razie wyznaczenia administratora zastępczego, przekazania SPV i administratorowi zastępczemu ewidencji i dokumentów wymaganych dla wykonania usług przez administratora zastępczego.

W określonych sytuacjach, wyznaczony administrator zastępczy przejmie obowiązki Spółki jako administratora Wierzytelności. Taką sytuacją będzie, w szczególności, upadłość Spółki lub zaprzestanie wykonywania przez Spółkę czynności wynikających z umowy o administrowanie Wierzytelnościami.

Zarówno Spółka działająca jako administrator Wierzytelności, jak i administrator zastępczy będą uprawnieni do wynagrodzenia za wykonywane usługi.

Jest możliwe, że w pewnych okolicznościach Spółka będzie zobowiązana do odkupu Wierzytelności, które nie spełniały w momencie przeniesienia ich na rzecz SPV lub przestały spełniać ustalone w Umowie o sekurytyzację kryteria. Zobowiązanie do odkupu wystąpi, w szczególności w sytuacji, gdy dana Wierzytelność była tzw. złym długiem lub gdy dana umowa pożyczki była nieważna. Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia z tytułu odkupu Wierzytelności.

Kwoty otrzymane tytułem spłat Wierzytelności przez Spółkę i przekazane następnie do SPV zostaną wykorzystane do zapłaty kosztów działania SPV, spłaty odsetek i opłat wynikających z Obligacji oraz spłaty kwot na rzecz obligatariuszy. Jako obligatariusz Obligacji Podporządkowanych, Spółka będzie uprawniona do otrzymania płatności zgodnie z ustaloną hierarchią spłat uwzględniającą: (i) spłatę odsetek naliczonych na Obligacjach Podporządkowanych i (ii) spłatę kapitału Obligacji Podporządkowanych. Każda spłata kapitału Obligacji Podporządkowanych będzie skutkowała zmniejszeniem salda tego kapitału. Po całkowitej spłacie kwot wynikających z obligacji podporządkowanych, dojdzie do ich wygaśnięcia.

Wątpliwości dotyczą tego czy w związku ze zbywaniem za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację, po stronie Spółki wystąpi obowiązek zapłaty podatku należnego w podatku VAT.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku od towarów i usług w okolicznościach niniejszej sprawy uznać należy, że SPV (nabywca Wierzytelności) wyświadczy na rzecz Wnioskodawcy usługę polegającą na zapewnieniu mu środków finansowych. Wskazać należy, że w niniejszej sprawie w przypadku usługi świadczonej przez SPV na rzecz Wnioskodawcy nie będzie miała miejsca transakcja obejmująca wyłącznie sprzedaż Wierzytelności. Nabycie Wierzytelności przez SPV będzie stanowiło element szerszej usługi finansowej, której celem jest uzyskanie przez Wnioskodawcę finansowania przed wymagalnością Wierzytelności. SPV w celu realizacji zawartej z Wnioskodawcą Umowy o Sekurytyzację będzie zobowiązana do wykonania ściśle ze sobą powiązanych czynności (m.in. nabycie Wierzytelności, emisja obligacji), które złożą się na świadczoną usługę, mającą na celu zapewnienie Wnioskodawcy wymaganego finansowania - usługę sekurytyzacji. Celem planowanej sekurytyzacji nie będzie zbycie przez Spółkę Wierzytelności poprzez ich sprzedaż do SPV celem windykacji, lecz wdrożenie szczególnego instrumentu pozwalającego na uzyskanie przez Spółkę środków finansowych przed wymagalnością Wierzytelności, w drodze finansowania zapewnionego przez SPV w oparciu o zabezpieczenie w postaci Wierzytelności.

Jednocześnie z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca spełnia definicję podatnika, o której mowa w art. 28a ustawy. Natomiast gdy SPV świadczy na rzecz Wnioskodawcy wskazane usługi miejscem świadczenia a tym samym opodatkowania usług, stosownie do art. 28 ust. 1 ustawy, jest miejsce w którym Wnioskodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, tj. Polska. Przy tym Wnioskodawca, jako zarejestrowany w Polsce czynny podatnik VAT, spełnia warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy. Co więcej skoro SPV posiada siedzibę w innym kraju niż Polska a jednocześnie nie posiada na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, spełniony jest również warunek określony w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy. Zatem nabycie przez Wnioskodawcę wskazanych usług od SPV stanowi dla Wnioskodawcy import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy. Zatem Wnioskodawca zobowiązany jest, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, opodatkować przedmiotowe usługi, zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami prawa podatkowego.

W analizowanej sprawie charakter czynności wykonywanych przez SPV na rzecz Spółki wskazuje, że SPV poprzez nabycie pakietów Wierzytelności udziela Spółce finansowania i poprawia jej płynność finansową. Celem umowy zawartej pomiędzy SPV a Spółką nie jest czynność zbycia pakietów Wierzytelności (uwolnienie się od konieczności odzyskania środków pieniężnych od dłużników), lecz uzyskanie przez Spółkę finansowania. W opisanej sytuacji zbywanie pakietów Wierzytelności przez Wnioskodawcę będzie wchodziło w skład kompleksowej usługi sekurytyzacji świadczonej przez SPV na rzecz Spółki na podstawie Umowy o Sekurytyzację.

Przez nabycie pakietów Wierzytelności, SPV zapewnia Spółce środki niezbędne do udzielania pożyczek i bieżącej działalności oraz poprawę jej płynności finansowej. W konsekwencji, usługę świadczoną przez SPV polegającą na nabyciu pakietów Wierzytelności i zapewnieniu Spółce finansowania potraktować należy jako usługę korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Zatem w związku ze zbywaniem za wynagrodzeniem na rzecz SPV pakietów Wierzytelności w wykonaniu Umowy o Sekurytyzację po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku należnego w podatku VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.