0114-KDIP1-1.4012.15.2020.2.AKA - Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży działki wraz z rozpoczętą budową domu jednorodzinnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 stycznia 2020 r. (data wpływu 10 stycznia 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 3 lutego 2020 r. (data wpływu 6 lutego 2020 r.) na wezwanie z dnia 29 stycznia 2020 r. Nr 0114-KDIP1-1.4012.15.2020.1.AKA (data doręczenia 3 lutego 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki wraz z rozpoczętą budową domu jednorodzinnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 stycznia 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki wraz z rozpoczętą budową domu jednorodzinnego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca planuje (wraz z małżonką - małżeńska wspólność majątkowa) sprzedać działkę wraz z wybudowanym na niej, niedokończonym domem. Dnia 9 lipca 2018 r. Wnioskodawca wraz z żoną, jako osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej kupili od osoby fizycznej działkę budowlaną. Na niej w 2019 r. Wnioskodawca wraz z żoną zbudowali dom, który jest obecnie w stanie surowym, tzn.: na zewnątrz jest otynkowany, zadaszony, zamontowano okna, w środku są "gołe" mury, bez rozprowadzonych instalacji ani tynków - stan daleki do oddania do użytkowania, działka, na której znajduje się dom jest niezagospodarowana (brak nasadzeń itp.). Wnioskodawca wraz z żoną nie mogą kontynuować tej budowy i chcą wspomnianą działkę wraz z niedokończonym domem sprzedać. Nabyta działka wraz z domem nie były wykorzystywane do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych, nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze. Chcąc dokonać przedmiotowej sprzedaży Wnioskodawca planuje zamieścić ogłoszenie prezentujące tę nieruchomość na serwisach internetowych.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że w 2018 r. wraz z małżonką kupił działkę i rozpoczęli na niej budowę domu jednorodzinnego z przeznaczeniem wyłącznie na użytek własny - czyli na własne potrzeby mieszkaniowe. Niestety względy rodzinne zmusiły Wnioskodawcę i jego żonę do podjęcia decyzji i planu sprzedaży.

Wnioskodawca potwierdza, że wraz z małżonką sprzedali mieszkanie oraz udział w gruncie rolnym (obie transakcje odbyły się po ponad 5 latach od zakupu wspomnianych nieruchomości) i z tytułu tej sprzedaży Wnioskodawca nie był (ani jego żona) podatnikiem podatku VAT.

W celu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości - jako osoba nie mająca na to czasu (razem z żoną Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w ogóle, a tym bardziej o tym charakterze), ani nie znająca się na tego typu czynnościach, a tym bardziej nie zajmująca się tym na co dzień profesjonalnie i z tego tytułu nie poszukująca aktywnie potencjalnych nabywców - Wnioskodawca ograniczył się do zamieszczenia ogłoszenia na portalu internetowym, zawieszenia informacji na ogrodzeniu nieruchomości oraz podpisał umowę z agencją nieruchomości, która ma w tym względzie doświadczenie. Planowana sprzedaż jest zdarzeniem jednorazowym i okazjonalnym, spowodowanym względami prywatnymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku jako pytanie pierwsze):

Czy planowana przez Wnioskodawcę (wraz z małżonką - małżeńska wspólność majątkowa) sprzedaż działki budowlanej wraz ze znajdującym się na niej niedokończonym domem podlega opodatkowaniu VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, jako osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, sprzedając przedmiotową nieruchomość innej osobie fizycznej w pojęciu Wnioskodawcy i jego żony, nie płacą podatku VAT (od towarów i usług), ponieważ osoba/-y kupująca/-e dokonują płatności podatku od czynności cywilno-prawnych - p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W tym miejscu należy wskazać, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielne kilku osobom - art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.).

Zaznaczenia wymaga, że stosownie do treści art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne, w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości, wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na podstawie art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca planuje (wraz z małżonką - małżeńska wspólność majątkowa) sprzedać działkę wraz z wybudowanym na niej, niedokończonym domem. W 2018 r. Wnioskodawca wraz z żoną, jako osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej kupili od osoby fizycznej działkę budowlaną. Na niej w 2019 r. Wnioskodawca wraz z żoną zbudowali dom z przeznaczeniem wyłącznie na użytek własny - czyli na własne potrzeby mieszkaniowe, który jest obecnie w stanie surowym, tzn.: na zewnątrz jest otynkowany, zadaszony, zamontowano okna, w środku są "gołe" mury, bez rozprowadzonych instalacji ani tynków - stan daleki do oddania do użytkowania, działka, na której znajduje się dom jest niezagospodarowana (brak nasadzeń itp.). Wnioskodawca wraz z żoną nie mogą kontynuować tej budowy i chcą wspomnianą działkę wraz z niedokończonym domem sprzedać. Względy rodzinne zmusiły Wnioskodawcę i jego żonę do podjęcia decyzji i planu sprzedaży.

Wnioskodawca wraz z małżonką sprzedali wcześniej mieszkanie oraz udział w gruncie rolnym (obie transakcje odbyły się po ponad 5 latach od zakupu wspomnianych nieruchomości) i z tytułu tej sprzedaży Wnioskodawca nie był (ani jego żona) podatnikiem podatku VAT.

Nabyta działka wraz z domem nie były wykorzystywane do wykonywania jakichkolwiek czynności opodatkowanych, nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze. Chcąc dokonać przedmiotowej sprzedaży Wnioskodawca planuje zamieścić ogłoszenie prezentujące tę nieruchomość na serwisach internetowych (np.:..).

W celu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawca ograniczył się do zamieszczenia ogłoszenia na portalu internetowym, zawieszenia informacji na ogrodzeniu nieruchomości oraz podpisał umowę z agencją nieruchomości, która ma w tym względzie doświadczenie. Planowana sprzedaż jest zdarzeniem jednorazowym i okazjonalnym, spowodowanym względami prywatnymi.

Wnioskodawca ma wątpliwość czy planowana sprzedaż działki budowlanej wraz ze znajdującym się na domem w stanie surowym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Podkreślić należy, że nie każda czynność która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wyżej powołane przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika VAT, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne więc dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Z ww. orzeczenia TSUE wynika, że w wypadku gdy dana osoba podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy, wówczas należy ją uznać za podatnika z tytułu sprzedaży nieruchomości, gdyż sprzedaż nie następuje w ramach zarządu jego majątkiem prywatnym.

W konsekwencji, w kwestii zaliczenia transakcji sprzedaży nieruchomości przez osoby fizyczne jako wykonywanej w ramach działalności gospodarczej kryterium decydującym jest podejmowanie aktywnych działań angażujących środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców. Podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak podział gruntu na mniejsze działki, wydzielenie dróg wewnętrznych, wystąpienie do właściwego organu o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i uzyskanie takiej decyzji przed sprzedażą, wykonywanie czynności zmierzających do podniesienia wartości nieruchomości, np. uzbrojenie terenu, świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną). Przy czym, na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. W konsekwencji, dostawę nieruchomości należy uznać za objętą podatkiem VAT pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z tak przedstawionych okoliczności sprawy wynika zatem, że w przypadku Wnioskodawcy nie mamy do czynienia z ciągiem celowo prowadzonych działań, których efektem końcowym miałaby być sprzedaż działki, zabudowanej budynkiem w stanie surowym zamkniętym. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że względy rodzinne zmusiły Wnioskodawcę do podjęcia decyzji o sprzedaży nieruchomości. Zatem dopiero od tego momentu mamy do czynienia z działaniami ukierunkowanymi na sprzedaż działki wraz z wybudowanym na niej, niedokończonym domem w stanie surowym. Przy czym, jak przedstawił to Wnioskodawca, ma to być zdarzenie jednorazowe i okazjonalne, spowodowane względami prywatnymi. W tej sytuacji mamy do czynienia jedynie z pojedynczymi czynnościami, które nie tworzą ciągu, wskazującego na aktywne działania Wnioskodawcy jak handlowca, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obrotu nieruchomościami. W przedmiotowej sprawie, powyższego nie zmienia fakt, że Wnioskodawca wraz z małżonką sprzedali wcześniej mieszkanie oraz udział w gruncie rolnym (obie transakcje odbyły się po ponad 5 latach od zakupu wspomnianych nieruchomości) i z tytułu tej sprzedaży Wnioskodawca nie był (ani jego żona) podatnikiem podatku VAT.

Mając na uwadze treść powołanych uregulowań prawnych na tle opisu sprawy należy stwierdzić, że planowana sprzedaż działki budowlanej wraz z wybudowanym na niej, niedokończonym domem w stanie surowym, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż stanowi ona majątek prywatny, a Wnioskodawca nie wykorzystywał ww. działki i niewykończonego domu do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji Wnioskodawca nie wystąpi dla tej czynności w charakterze podatnika, tym samym planowana sprzedaż ww. działki wraz z domem w stanie surowym jest sprzedażą majątku osobistego Wnioskodawcy, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania.

W świetle powyższych okoliczności należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że nie jest On zobowiązany do odprowadzenia podatku VAT z tytułu sprzedaży działki budowlanej wraz z wybudowanym na niej nieukończonym domem w stanie surowym, gdyż sprzedaż ta stanowi transakcję, która nie mieści się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Nie można zgodzić się jednak z poglądem, że brak obowiązku odprowadzenia podatku VAT z tytułu tej czynności spowodowany jest faktem, że osoba/osoby kupująca/kupujące dokonują płatności podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z tego powodu, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy, należy uznać je za nieprawidłowe.

W zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Końcowo tut. Organ wskazuje, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem przedmiotowa interpretacja rozstrzyga jedynie w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem Wnioskodawcy. Przedmiotowa interpretacja nie rozstrzyga natomiast w zakresie zastosowania przepisów regulujących podatek od towarów i usług względem małżonki Wnioskodawcy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.