0113-KDWPT.4011.37.2020.2.MH - Zwolnienie z PIT odsetek zasądzonych na podstawie wyroku sądowego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2020 r. (data wpływu 19 maja 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 czerwca 2020 r. (data wpływu 16 czerwca 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odsetek zasądzonych na podstawie wyroku sądowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 maja 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 3 czerwca 2020 r., nr 0113-KDWPT.4011.37.2020.1.MH, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 4 czerwca 2020 r. (data doręczenia 8 czerwca 2020 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 15 czerwca 2020 r. (data wpływu 16 czerwca 2020 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 15 czerwca 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w 2010 r. uległ wypadkowi. Wyrokiem Sądu z 2019 r. od strony pozwanej zasądzono na rzecz Wnioskodawcy odsetki za opóźnienie w wysokości 34 424 zł 71 gr. Pismem z dnia 3 lutego 2020 r. X przesłało Wnioskodawcy dokument PIT-11 za 2019 r. powołując się na podstawy prawne, w tym między innymi na wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 stycznia 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 2673/15 oraz interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 czerwca 2018 r., nr 0115-KDIT2-2.4011.184.2018.1.MD.

Wnioskodawca posługuje się przykładem wskazując, że w ostatnim okresie bardzo głośne są roszczenia tzw. "frankowiczów". Zdecydowana większość z nich ma zawarte w swoich umowach z bankami klauzule abuzywne. Wyrok TSUE w tej sprawie jest ukierunkowany na korzyść pożyczkobiorców. Wydawałoby się, że rozstrzygnięcia sporów przed sądami powszechnymi będą oczywiste na korzyść klientów banków. Sytuacja jest jednak inna. Każda sprawa w sądzie musi być rozpatrywana indywidualnie. Wyroki zapadają na korzyść i niekorzyść "frankowiczów", ponieważ sądy pomimo klauzul abuzywnych biorą również pod uwagę między innymi okoliczności przed zawarciem umowy z bankami, tj. udzielone informacje o kredycie, czy był oferowany kredyt złotówkowy, czy była podana informacja o ryzyku kursowym, czy klient podpisywał oświadczenie o ryzyku kursowym.

Wnioskodawca przytacza ten przykład, ponieważ zastanawia się, czy w przypadku ogromnej liczby procesów odszkodowawczych brane są pod uwagę okoliczności i los poszkodowanych, np. po uprawomocnieniu wyroku. W przytoczonym przykładzie sprawa jest prosta i oczywista, ponieważ okoliczności przed zawarciem umowy już zaistniały, można je przeanalizować i podjąć decyzję. Okoliczności i los poszkodowanych po wyroku sądowym nie są dokładnie znane, ale w pewnych przypadkach mogą być przewidziane. W trakcie procesu sądowego ustalanych jest dużo faktów przez lekarzy biegłych o różnej specjalizacji. Na podstawie tych informacji można łatwo przewidzieć, jaki los czeka osobę poszkodowaną w przyszłości.

W przypadku Wnioskodawcy przedstawia się następująco:

1. Przez 7 lat (tyle trwał proces) gromadzono materiał, w tym m.in. opinie lekarzy biegłych - ortopedy, chirurga naczyniowego, rehabilitanta, kardiologa, psychiatry.

2. Od początku Wnioskodawca ponosił wszystkie koszty związane z procesem leczeniem.

3. W opiniach lekarzy biegłych pojawiały się zapisy o treści, np. "Rokowania na przyszłość nie są optymistyczne", "Nie rokuje pełnego wyleczenia", "Wymaga długoterminowego leczenia", itp. Te zapisy już sugerują, że proces leczenia najprawdopodobniej nie zakończy się po 7 latach.

4. Wnioskodawca otrzymał zwrot kosztów leczenia i rehabilitacji zgodnie z fakturami przedstawionymi sądowi do dnia złożenia pozwu, tj. 2 626 zł 42 gr.

5. Wnioskodawca otrzymał zwrot kosztów dojazdu na leczenie i rehabilitację w wysokości 1 875 zł 77 gr zgodnie z dostarczoną do sądu tabelą przejechanych kilometrów (tj. w przybliżeniu 1 zł/k.m.).

6. Faktycznie na podstawie faktur, które Wnioskodawca posiada koszty leczenia i rehabilitacji od dnia wypadku do dnia dzisiejszego wynoszą 6 675 zł 34 gr, a koszty dojazdu na leczenie i rehabilitację według tabeli - 3 686,8 km (tj. 3 686 zł 8 gr).

7. Sumarycznie koszty Wnioskodawcy do dnia dzisiejszego wynoszą 6 675 zł 34 gr + 3 686 zł 80 gr = 10 362 zł 14 gr.

8. Wnioskodawca otrzymał zwrot w wysokości 2 626 zł 42 gr + 1 875 zł 77 gr = 4 502 zł 19 gr.

9. Na dzień dzisiejszy Wnioskodawca poniósł dodatkowe koszty w wysokości 10 362 zł 14 gr - 4 502 zł 19 gr =5 859 zł 95 gr (bez w zdecydowanej większości kosztów środków leczniczych - Wnioskodawca nie pobierał faktur).

10. Zasądzono ustawowe odsetki za opóźnienie w wysokości 34 424 zł 71 gr.

11. Po zakończeniu procesu w dalszym ciągu Wnioskodawca korzysta z porad lekarskich (w tym również płatnych), rehabilitacji. Ponosi koszty dojazdu, koszty środków leczniczych związanych z wypadkiem.

12. Dalsze koszty Wnioskodawca może realizować w pierwszej kolejności z kwoty zasądzonych odsetek. Kwota odszkodowania i zadośćuczynienia jest kwotą za trwały procentowy uszczerbek na zdrowiu i poniesione krzywdy (np. cierpienie, brak możliwości realizacji wielu przedsięwzięć, itd.) i jest wyłącznie rekompensatą dla poszkodowanego.

13. Podatek dochodowy od zasądzonych odsetek wynosi 19% x 34 424 zł 71 gr = 6 540 zł 69 gr.

14. Z powyższego wynika, że na dalsze ponoszone koszty leczenia i dojazdu związane z wypadkiem, z pokaźnej kwoty 34 424 zł 71 gr do wykorzystania pozostaje 34 424 zł 71 gr -5 859 zł 95 gr - 6 540 zł 69 gr = 22 024 zł 07 gr (tj. o 12 400 zł 64 gr mniej).

15. Wnioskodawca tuż przed wypadkiem miał być zatrudniony w jednej z firm jako kierowca - konwojent. Po wypadku z racji niesprawności już nie miał możliwości zatrudnienia w tej firmie.

16. W lipcu 2014 r. Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności sądząc, że być może takie orzeczenie pomoże Mu znaleźć dodatkową pracę, ponieważ z racji ograniczenia ruchowego miał duże problemy z jej uzyskaniem. Od lipca 2014 r. do listopada 2018 r. zaliczono Wnioskodawcę do stopnia niepełnosprawności - umiarkowanego ze wskazaniem zatrudnienia jedynie w warunkach pracy chronionej. Wnioskodawca udał się do jednej z firm, która zatrudniała osoby niepełnosprawne. Okazało się, że firma zatrudni Wnioskodawcę, ale jako emeryt musiałby mieć orzeczoną niepełnosprawność w stopniu znacznym. Wnioskodawca odpowiedział, że taki stopień uzyskałby gdyby miał nogę amputowaną i jeszcze do końca nie jest o tym przekonany. Poinformowano Wnioskodawcę, że firmie nie opłaca się zatrudnić Wnioskodawcę, tzn. emeryta z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, ponieważ nie przysługuje jej wtedy dofinansowanie z PFRON. Nadmieniono również, że z taką odpowiedzią musi się liczyć w każdym zakładzie pracy chronionej.

17. Nie zważając na orzeczenie, które zupełnie nie było potrzebne Wnioskodawca zatrudnił się w firmie na umowę zlecenie jako kierowca, która dysponowała wyłącznie autami z automatyczną skrzynią biegów (z racji niesprawności kończyny dolnej prowadzenie pojazdu z manualną skrzynią biegów było ryzykowne dla Wnioskodawcy i innych uczestników ruchu drogowego). Wysokości uzyskiwanych dochodów w tej firmie (praca na telefon w razie potrzeby jazdy) przedstawiona jest w rocznych zeznaniach podatkowych Wnioskodawcy (średnio 300-400 zł miesięcznie, w 2019 r. średnio 100 zł miesięcznie).

18. W związku z zaistniałą sytuacją utraty możliwości rozpoczęcia planowanej pracy (sąd zasądził na rzecz Wnioskodawcy 20 826 zł 60 gr za utracone korzyści (zarobki) za okres 20 miesięcy (czas od kiedy miał rozpocząć pracę do dnia wniesienia pozwu), tj. 1 041 zł 33 gr netto miesięcznie.

19. Na podstawie zeznań podatkowych Wnioskodawcy za lata 2012 (od wniesienia pozwu) do 2018 r. można łatwo obliczyć dodatkowe dochody uzyskane z racji wykonywanej ww. pracy na umowie zlecenie i przyjmując kwotę miesięczną ustaloną przez sąd obliczyć ile utracił korzyści (zarobków) realnie z racji braku możliwości zatrudnienia na otwartym rynku pracy przez wypadek.

20. Jak Wnioskodawca wcześniej wskazał z zasądzonych odsetek pozostało Mu do wykorzystania 22 024 zł 72 gr. Uwzględniając ww. rzeczywistą utratę korzyści zarobkowych wynika, że dalsze Jego koszty leczenia będzie pokrywał już z kwoty otrzymanej jako odszkodowanie i zadośćuczynienie, aż do wyczerpania.

21. Biorąc pod uwagę powyższe fakty, Wnioskodawca stwierdza istnienie bardzo dużego prawdopodobieństwa, że z zasądzonej całej kwoty będzie miał w rzeczywistości jedyną korzyść - zwrot poniesionych z "własnej kieszeni" pieniędzy i w części strat zarobkowych, które mógłby osiągną gdyby do wypadku nie doszło. Żadnej rekompensaty związanej z odszkodowaniem i zadośćuczynieniem.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony stan faktyczny pokazuje najlepiej, że tak naprawdę nie ma znaczenia, czy jest to należność główna czy odsetki, ponieważ w konsekwencji jedna i druga kwota będzie przeznaczona na dalsze koszty leczenia i pokrycie poniesionych strat (gdyby do wypadku nie doszło). Trudno jest więc zrozumieć, że w tych okolicznościach jedna należność jest zwolniona z podatku dochodowego, a druga nie.

Wnioskodawca jest obywatelem w pełni odpowiedzialnym za losy naszego kraju. Zdecydowanie bardziej w sytuacji, która aktualnie dotknęła cały świat. Ma świadomość, że nasze państwo potrzebuje w tym wyjątkowym okresie dużo większych nakładów finansowych. Z drugiej strony jednak trudno jest zrozumieć Wnioskodawcy sytuację poszkodowanych, którzy znaleźli się w okolicznościach przestawionych powyżej lub podobnych. Wnioskodawca ma blisko 60 lat. Jego pragnieniem jest funkcjonować jak najdłużej bez ponoszenia dalszych kosztów związanych z wypadkiem przez kolejne lata, ale może się zdarzyć (rokowania nie są optymistyczne), że sytuacja okaże się dla Niego zupełnie niekomfortowa.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku z dnia 15 czerwca 2020 r. doprecyzował opis stanu faktycznego wskazując, że w dniu 27 września 2010 r. jako klient uległ wypadkowi w jednej z... firm. Doznał skomplikowanego, otwartego, trójkostkowego złamania prawej kończyny (przeprowadzono dwie operacje). Firma, w której Wnioskodawca uległ wypadkowi była ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej dla klienta korporacyjnego w X z siedzibą w.... Po wniesieniu roszczeń w dniu 14 lutego 2012 r., X przyznało Wnioskodawcy: 18 000 zł tytułem zadośćuczynienia (ryzyko podstawowe), 1 800 zł ryczałtu za koszty związane z leczeniem (ryzyko podstawowe), 880 zł tytułem opieki (ryzyko podstawowe). Łącznie 20 680 zł. Kwotę tą pomniejszono o 500 zł tzw. franszyzy redukcyjnej. X wypłaciło Wnioskodawcy łącznie 20 180 zł. Po bezskutecznej prośbie o ponowne rozpatrzenie roszczenia w kwestii przyznanego odszkodowania, pełnomocnik prawny Wnioskodawcy w dniu 15 czerwca 2012 r. skierował sprawę do sądu. Wyrok zapadł w dniu 5 marca 2019 r. i został uprawomocniony w dniu 27 marca 2019 r.

Wyrokiem sądu zasądzono od strony pozwanej, tj. X. zapłatę dla Wnioskodawcy następujących świadczeń:

Suma świadczeń z poz. od 1) do 5) wynosi 59 549 zł 02 gr. Sąd pomniejszył tą kwotę o franszyzę redukcyjną w kwocie 500 zł. Zasądzona kwota do wypłacenia wynosiła 59 049 zł 02 gr. X wszystkie ww. świadczenia wypłacił Wnioskodawcy w dniu 1 kwietnia 2019 r.

Wnioskodawca informuje, że we wniosku z dnia 18 maja 2020 r. omyłkowo w pkt G, poz. 74 pkt 5, 6, 7, 8, 9, 14, 20 podał kwoty, które wynikały z kwot żądanych w pozwie, a nie kwot zasądzonych przez sąd. Po korekcie w punktach tych powinny być następujące kwoty:

* pkt 5 powinno być 836 zł (tj. w przybliżeniu 50 gr/k.m.), a nie 1 875 zł 77 gr i w przybliżeniu 1 zł/k.m.

* pkt 6 powinno być 7 095 zł 34 gr, a nie 6 675 zł 34 gr oraz za koszty dojazdu powinno być 3 686,8 km (tj. 1 843 zł 40 gr, a nie 3 686,8 km (tj. 3686 zł 8 gr).

* pkt 7 powinno być 7 095 zł 34 gr + 1 843 zł 40 gr = 8 938 zł 74 gr, a nie 6 675 zł 34 gr + 3 686 zł 80 gr = 10 362 zł 14 gr.

* pkt 8 powinno być 2 626 zł 42 gr + 836 zł = 3 462 zł 42 gr, a nie 2 626 zł 42 gr + 1 875 zł 77 gr = 4 502 zł 19 gr.

* pkt 9 powinno być 8 938 zł 74 gr - 3 462 zł 42 gr = 5 476 zł 32 gr, a nie 10 362 zł 14 gr - 4 502 zł 19 gr =5 859 zł 95 gr.

* pkt 14 powinno być 34 424 zł 71 gr - 5 476 zł 32 gr - 6 540 zł 69 gr = 22 407 zł 70 gr (tj. o 12 017 zł 01 gr mniej), a nie 34 424 zł 71 gr - 5 859 zł 95 gr - 6 540 zł 69 gr = 2 2024 zł 07 gr (tj. o 12 400 zł 64 gr mniej).

* pkt 20 powinno być 22 407 zł 70 gr, a nie 22 024 zł 07 gr.

Wnioskodawca przytacza kilka cytatów z wyroku Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt... dotyczącego Jego sprawy:

I. W kwestii konsekwencji po wypadku, cyt. ze str. 4 wyroku:

"W wyniku wypadku powód doznał skomplikowanego złamania trójkostkowego podudzia prawego z rozerwaniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego. Następstwem urazu była konieczność przeprowadzenia dwóch zabiegów operacyjnych."

"Wielomiesięczne chodzenie o kuli nasiliło dolegliwości ze strony kręgosłupa wynikające ze zmian zwyrodnieniowych. Dolegliwości bólowe powoda były znacznych rozmiarów." "W operowanej kończynie wystąpiły powikłania zakrzepowe objawiające się zaburzeniem krążenia krwi, zastojem żylnym, obrzękiem i dolegliwościami bólowymi. Doszło także do ograniczenia funkcji stawu. Dolegliwości powoda związane ze złamaniem, w tym dolegliwości bólowe mogą się z czasem powiększać, gdyż w następstwie doznanych obrażeń doszło nie tylko do złamań kości, ale i do uszkodzenia chrząstki stawowej skutkującej zmianami zwyrodnieniowymi. Nadciśnienie tętnicze występowało u powoda już przed wypadkiem jednak wypadek i wynikające z niego permanentne cierpienie i stres mogły prowadzić do nasilenia tej choroby. Powód wymagał także intensywnych nierzadko bolesnych i uciążliwych zabiegów rehabilitacyjnych. Wskazana jest również dalsza rehabilitacja powoda służąca przede wszystkim podtrzymywaniu uzyskanych efektów oraz działaniu przeciwbólowemu."

II. W kwestii wyrządzonej szkody, cyt. ze str. 8 wyroku:

"Stosownie do przepisu art. 361 § 2 k.c naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono."

III. W kwestii zadośćuczynienia, cyt. ze str. 8-9 wyroku:

"Zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie cierpień i to zarówno fizycznych jak i psychicznych tych już doznanych ale także tych, które zapewne wystąpią w przyszłości."

"Zasądzona kwota ma na celu zniwelowanie chociaż w niewielkim zakresie skutków wypadku dotykających poszkodowanego. W ocenie sądu rozmiar krzywdy powoda związanej z poszkodowaniem w wypadku należy uznać za znaczny. Powód doznał poważnego urazu odziaływującego na całe jego funkcjonowanie i sposób życia, a przy tym doświadczył znacznych dolegliwości bólowych. Wypadek spowodował dotkliwe skutki nie tylko w sferze zdrowia fizycznego ale również w zakresie psychiki powoda."

IV. W kwestii utraconych dochodów, cyt. ze str. 11 wyroku:

"Podkreślić należy, że obowiązek odszkodowawczy w zakresie ograniczenia możliwości zarobkowych dotyczy dochodów, które poszkodowany "mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c). Takie brzmienie przepisu oznacza, że poszkodowany może domagać się odszkodowania nie tyle za dochody, które "mógłby osiągnąć". W konsekwencji poszkodowany nie musi wykazywać, że z całkowitą pewnością dochody by osiągnął, a wystarczy wykazanie, że mógłby te dochody osiągnąć."

V. kwestii odsetek za tytułu opóźnienia, cyt. ze str. 12-13 wyroku:

"Tutejszy sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego reprezentowany w licznym orzecznictwie, że odszkodowanie w tym zadośćuczynienie, w rozmiarze, w jakim należy się ono wierzycielowi w dniu, w którym ma je zapłacić (art. 455 k.c.), powinno być oprocentowane z tytułu opóźnienia (art. 481 § 1 k.c.) od tego dnia, a nie dopiero od daty wyrokowania (...) dotyczy to również zadośćuczynienia".

"Skutki opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego określone są w art. 481 k.c, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie nie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (...) powód zawiadomił stronę pozwaną o szkodzie w 2010 r., następnie w 2011 r. W korespondencji informował o zakresie szkody i wskazywał swoje roszczenia. Ubezpieczyciel popadł w opóźnienie jeszcze przed datą złożenia pozwu. Zasadne było zatem żądanie z tytułu opóźnienia od dnia złożenia pozwu."

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

1. Czy odsetki związane z należnością główną, tj. zadośćuczynieniem i odszkodowaniem, jakie Wnioskodawca otrzymał na podstawie wyroku Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., o sygn. akt... podlegają zwolnieniu przewidzianemu w treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2. Czy Wnioskodawca na podstawie przedstawionych faktów finansowych, tj. ponoszonych dalszych kosztów leczenia i rehabilitacji oraz strat zarobkowych związanych z wypadkiem, któremu uległ może skorzystać ze zwolnienia podatkowego od odsetek za opóźnienie?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1)

W związku ze wskazanym stanem faktycznym wniosku w części G, poz. 74 Wnioskodawca wskazuje, że odsetki zostały zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt..., w oparciu o treść art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W tym względzie Wnioskodawca wskazuje, że odsetki mogą pełnić różne funkcje. A to:

* wynagrodzenia za udostępnienie kapitału,

* waloryzacyjną,

* odszkodowawczą,

* gwarancyjną,

* dyscyplinującą.

Ich charakter jest tym samym uzależniony od okoliczności faktycznych sprawy, zaś analiza całości przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala stwierdzić, że odsetki mogą występować jako przychód w dwóch formach, a to jako przychód podstawowy (samodzielny), jak to ma miejsce choćby w przypadku kapitałów pieniężnych, albo jako przychód o charakterze akcesoryjnym dzielący los przychodu głównego (jak to ma miejsce w niniejszej sprawie).

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zasądzenia odsetek na podstawie wyroku Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., o sygn. akt..., który ustalił kwotę świadczenia głównego tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania, odsetki te mają niewątpliwie charakter odszkodowawczy za opóźnienie dłużnika w wykonaniu zobowiązania pieniężnego, którego wysokość została uprzednio w sposób bezsporny ustalona przez sąd (Wnioskodawca nadmienia, że pozwany X nie składał apelacji w tej sprawie, a zatem w całości zgodził się z treścią wyroku sądu I instancji akceptując zarówno zawarte w nim ustalenia faktyczne jak i prawne. Taki wyrok ma zatem powagę rzeczy osądzonej - res udicata.

W ocenie Wnioskodawcy, skoro w przedmiotowej sprawie odsetki pełnią funkcję odszkodowawczą, a z okoliczności sprawy wynika, ze zostały zasądzone na mocy orzeczenia sądu to należy uznać że dzielą los świadczenia głównego i powinny zostać zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym względzie Wnioskodawca wskazuje, że sam ustawodawca zdecydował, że zadośćuczynienia i odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma zatem wątpliwości, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy zwolnione powinny być z podatku zasądzone na rzecz Wnioskodawcy zarówno odszkodowanie jak i odsetki. W ocenie Wnioskodawcy podejście ubezpieczyciela do interpretacji normy przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest mocno uproszczone i ogranicza się do wskazania, że w przepisie nie zawarto wyraźnie terminu "odsetki", odmiennie jak to uczynił ustawodawca w treści art. 21 ust. 1 pkt 52, pkt 95, pkt 119 i pkt 130 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sąd w wyroku jednoznacznie stwierdził, że w sprawie Wnioskodawcy związek odsetek z odszkodowaniem, a nawet z samym faktem prowadzenia postępowania sądowego, które doprowadziło do zasądzenia odszkodowania jest oczywisty. Trudno w tej sytuacji podzielić pogląd ubezpieczyciela o tym, że na gruncie prawa podatkowego istnieje konieczność odrębnego potraktowania obu świadczeń. Tym bardziej, że szczególne okoliczności przedmiotowej sprawy wskazują, że takie działanie byłoby sprzeczne z zasadą sprawiedliwości społecznej. Należy tym samym uznać, że doszło do naruszenia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zw. z art. 2 Konstytucji RP i art. 71 Konstytucji RP przez ubezpieczyciela poprzez błędną wykładnię przepisów prawa i błędne wystawienie dokumentu w postaci PIT-11 za rok 2019 (opodatkowanie przychodu - odsetek, jakie X wypłacił Wnioskodawcy w związku z wypłatą odszkodowania na podstawie wyroku Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., o sygn. akt...).

Ponadto, Wnioskodawca zaznacza, że zgodnie z art. 2a Ordynacji podatkowej niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Skoro mamy do czynienia z dwiema odmiennymi liniami orzeczniczymi, tj. linia wskazująca na zwolnienie przedmiotowych odsetek (m.in. wyrok NSA z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 289/12, wyrok WSA w Łodzi z dnia 25 marca 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 1414/14 CBOSA) oraz linią przeciwną (m.in. wyrok WSA z dnia 5 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Kr 1205/16, CBOSA i powołane tam orzecznictwo), to należy wszelkie wątpliwości interpretować na korzyść podatnika, a zatem Wnioskodawca uważa, że odsetki związane z należnością główną, tj. odszkodowaniem jakie otrzymał na podstawie wyroku Sądu Okręgowego I Wydział Cywilny z dnia 5 marca 2019 r., o sygn. akt... podlegają zwolnieniu przedmiotowemu przewidzianemu w treści art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad 2)

W pkt G, poz. 74 uzupełnienia wniosku z dnia 15 czerwca 2020 r., w punktach I, II, III, i IV Wnioskodawca zacytował ustalenia sądu w Jego sprawie w kwestiach wypadku i jego konsekwencji wyrządzonej szkody, zadośćuczynienia i utraconych dochodów.

W ocenie Wnioskodawcy, zasądzona kwota zadośćuczynienia, jej cel jest dla Niego "nienaruszalna" w świetle wagi wypadku i konsekwencji, jak to sąd stwierdził cyt.: "Ma na celu zniwelować chociaż w niewielkim zakresie skutków wypadku." Zasądzone kwoty kosztów opieki, kosztów leczenia i rehabilitacji, kosztów dojazdów na leczenie i rehabilitację oraz kosztów procesu są niczym innym jak zwrotem pieniędzy, które wcześniej Wnioskodawca wydał "z własnej kieszeni".

W pkt G, poz. 74 uzupełnienia wniosku w pkt IV Wnioskodawca zacytował stanowisko sądu w Jego sprawie w kwestii utraconych dochodów i dodatkowo cytuje stanowisko sądu (str. 11 wyroku): "Gdyby nie wypadek to powód niewątpliwie by pracował, a tym samym uzyskałby takie dochody". (Przyjęte przez sąd 1 400 zł brutto).

Wnioskodawca wskazuje, że we wniosku z dnia 18 maja 2020 r. opisał szczegółowo problemy związane z poszukiwaniem pracy. Uważa, że na podstawie stanowiska sądu w Jego sprawie może w pełni powołać się na następujące fakty: jako osoba niepełnosprawna w efekcie zatrudnił się na umowę zlecenie w 2014 r. osiągając następujące przychody, w 2014 r. - 345 zł, w 2015 r. - 3 645 zł 94 gr, w 2016 r. - 4 469 zł 96 gr, w 2017 r. - 4 709 zł 11 gr, w 2018 r. - 2 495 zł i w 2019 r. - 1 377 zł 30 gr. Łącznie od 2014 r. do 2019 r. osiągnął dodatkowe przychody w kwocie 17 042 zł 31 gr.

Nie wnikając w szczegóły podwyższania corocznie minimalnej stawki godzinowej i minimalnego wynagrodzenia i przyjmując stawkę miesięcznego wynagrodzenia brutto 1 400 zł jaką zastosował sąd, to za okres od października 2010 r. do maja 2020 r. Wnioskodawca osiągnąłby przychód: 116 miesięcy x 1 400 zł = 162 400 zł.

Zgodnie ze stanowiskiem sądu w Jego sprawie cyt.: "Obowiązek odszkodowawczy w zakresie ograniczenia możliwości zarobkowych dotyczy dochodów, które poszkodowany "mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono" (art. 361 § 2 k.c). Takie brzmienie przepisu oznacza, że poszkodowany może domagać się odszkodowania nie tyle za dochody, które na pewno by osiągnął, ale za utracenie tych dochodów, które "mógłby osiągnąć."

Jedynym świadczeniem, które ewentualnie mogłoby pokrywać Jego koszty i straty zarobkowe są zasądzone odsetki za opóźnienie. W pkt 6, poz. 74 uzupełnienia wniosku Wnioskodawca wykazał, że po opodatkowaniu i poniesieniu dokumentowanych dalszych kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją, kwotą wolną do wykorzystania na dzień dzisiejszy jest 22 407 zł 70 gr. Uwzględniając realne straty zarobkowe w kwocie 162 400 zł, na dzień dzisiejszy Wnioskodawca ponosi całkowitą stratę w kwocie 162 400 zł - 20 180 zł -32 000 zł -20 826 zł 60 gr -22 407 zł 70 gr = 66 985 zł 70 gr.

Reasumując z przedstawionych rzeczywistych i realnych obliczeń wynika, że pomimo wydania wyroku na korzyść Wnioskodawcy, otrzymał On wyłącznie zwrot kosztów, które wcześniej poniósł "z własnej kieszeni". Żadnej rekompensaty z powodu niebłahego wypadku, żadnej rekompensaty z powodu opóźnienia z winy pozwanego, a ponadto jeszcze na dzień dzisiejszy ponosi straty w kwocie 66 985 zł 70 gr.

Wnioskodawca chciałby również nadmienić o istotnej kwestii, cyt.: str. 6 wyroku:

"W umowie ubezpieczenia obejmującej ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (tutaj podana nazwa firmy, w której uległ wypadkowi) na okres obejmujący wypadek powoda określono sumę gwarancyjną na kwotę 80 000 zł na wszystkie i jeden wypadek w okresie ubezpieczenia oraz przewidziano franszyzę redukcyjną w kwocie 500 zł w każdej szkodzie".

Pełnomocnik prawny Wnioskodawcy, w skierowanym pozwie do sądu żądał sporo większego odszkodowania, ale suma gwarancyjna ograniczała sąd, który stwierdził "chociaż w niewielkim zakresie" przed zasądzeniem większej kwoty. Wnioskodawca mógł jedynie skierować kolejną sprawę i pozwać właściciela firmy, ale zrezygnował z racji ochrony zdrowia i czasu trwania procesu.

Wnioskodawca wskazuje, że zadał pytanie nr 2 w celu uzyskania informacji, czy ww. okoliczności w Jego indywidualnej sprawie mogą być uwzględnione przy zwolnieniu z obowiązku podatkowego od przedmiotowych odsetek za opóźnienie i chociaż w części zrekompensować Jego dość znaczne straty finansowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono "inne źródła".

Stosownie do art. 20 ust. 1 powołanej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. Tym samym z faktu, że ustawodawca nie wymienił wprost odsetek jako źródła przychodu nie można wywodzić wniosku, że odsetki nie podlegają opodatkowaniu. Gdyby tak było, to niektóre rodzaje odsetek nie zostałyby wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z opodatkowania.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jako klient uległ wypadkowi w jednej z firm. Doznał skomplikowanego, otwartego, trójkostkowego złamania prawej kończyny (przeprowadzono dwie operacje). Firma, w której Wnioskodawca uległ wypadkowi była ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej dla klienta korporacyjnego. Po wniesieniu roszczeń w dniu 14 lutego 2012 r., przyznano Wnioskodawcy: 18 000 zł tytułem zadośćuczynienia (ryzyko podstawowe), 1 800 zł ryczałtu za koszty związane z leczeniem (ryzyko podstawowe), 880 zł tytułem opieki (ryzyko podstawowe). Łącznie 20 680 zł. Kwotę tą pomniejszono o 500 zł tzw. franszyzy redukcyjnej. Ubezpieczyciel wypłacił Wnioskodawcy łącznie 20 180 zł. Po bezskutecznej prośbie o ponowne rozpatrzenie roszczenia w kwestii przyznanego odszkodowania, pełnomocnik prawny Wnioskodawcy w dniu 15 czerwca 2012 r. skierował sprawę do sądu. Wyrok zapadł w dniu 5 marca 2019 r. i został uprawomocniony w dniu 27 marca 2019 r.

Wyrokiem sądu zasądzono od strony pozwanej zapłatę dla Wnioskodawcy następujących świadczeń:

Suma świadczeń z poz. od 1) do 5) wynosi 59 549 zł 02 gr. Sąd pomniejszył tą kwotę o franszyzę redukcyjną w kwocie 500 zł. Zasądzona kwota do wypłacenia wynosiła 59 049 zł 02 gr. Ubezpieczyciel wszystkie ww. świadczenia wypłacił Wnioskodawcy w dniu 1 kwietnia 2019 r.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zakres zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zatem tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, które nie zostały otrzymane z związku z prowadzoną działalnością gospodarczą lub nie dotyczyły korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono czyli tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą stanowiącą poniesienie straty. Przy tym, chodzi tu zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

Okoliczność, że odsetki stanowią najczęściej swoistą rekompensatę wynikającą z czasookresu jaki upłynął pomiędzy zaistnieniem zdarzeń skutkujących wypłatą zadośćuczynienia/odszkodowania, a skonkretyzowaniem obowiązku naprawienia szkody (krzywdy) w wyroku sądu, nie jest wystarczająca do objęcia zwolnieniem z opodatkowania przedmiotowych odsetek, na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 ustawy - Kodeks cywilny w świetle którego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże, gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego).

Odsetki wypłacone w związku z opóźnieniem wypłaty danego świadczenia nie są wliczane do wartości tego świadczenia. Zgodnie z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1360, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma więc zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Należy przy tym wskazać, że odsetki są świadczeniem ubocznym, pozostającym w ścisłym związku z należnością główną, jednak źródło ich powstania różni się zasadniczo od źródła powstania długu głównego. Dlatego też nie można utożsamiać odsetek z odszkodowaniem, zadośćuczynieniem czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem niewykonania zobowiązań.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem. Potwierdza to orzecznictwo sądów, m.in. Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 24 stycznia 2008 r., sygn. akt II FSK 1629/06 stwierdził " (...) Odsetki należne w razie uchybienia przez dłużnika terminowi świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.) należy traktować jako wynagrodzenie za przedłużone i pozbawione podstaw prawnych korzystanie z cudzego kapitału. Inaczej rzecz ujmując, jest to odszkodowanie za pozbawienie wierzyciela możliwości dysponowania kapitałem, a tym samym pozbawienie go spodziewanych z tego tytułu korzyści (np. przez korzystną lokatę) (...). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono, że głównym motywem legislacyjnym uregulowania takiego jak w art. 481 § 1 k.c. jest uznanie, że wierzyciel ponosi przez opóźnienie co najmniej szkodę w postaci odsetek, na jakie mógłby ulokować otrzymaną w terminie sumę (wyrok z dnia 24 kwietnia 1997 r., sygn. akt II CKN118/97, OSP 1998, Nr 1, poz. 3, z glosą A. Szpunara). Odsetki zatem są kompensatą tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej. Prowadzi to do konkluzji, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.) stanowią odszkodowanie dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych)".

Kwestia odsetek otrzymanych na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego była również przedmiotem analizy w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 sierpnia 2009 r., sygn. akt II FSK 588/2008 oraz w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 9 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Rz 6/10. Także w tych wyrokach sądy administracyjne wyraziły pogląd, że odsetki otrzymane na podstawie wyroku z tytułu opóźnienia dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego (art. 481 § 1 k.c.) stanowią świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono i jako takie nie są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednoznacznie wyłącza ze zwolnienia podatkowego wskazane odszkodowania. Powyższy pogląd w całej rozciągłości podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który w wyroku z dnia 11 lipca 2013 r., sygn. akt I SA/GI 145/13, dodał, że "w żadnej jednostce redakcyjnej przepisu art. 21 u.p.d.o.f. nie została zakodowana norma o charakterze szczególnym statuująca zwolnienie podatkowe obejmujące wyżej opisane odsetki za zwłokę. Normy takiej nie ma również w innych regulacjach wchodzących w skład systemu prawa obowiązującego. W przepisie art. 21 u.p.d.o.f. zostały natomiast zawarte zwolnienia podatkowe dotyczące innego rodzaju odsetek. Wynik wnioskowania a contrario wskazuje, że odsetki, które nie zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, podlegają opodatkowaniu. Sąd wskazuje, że dokonując interpretacji należy mieć na względzie i tę okoliczność, że zwolnienia podatkowe stanowią odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania, co powoduje, że niedopuszczalne byłoby poszerzanie zakresu zwolnień w drodze wykładni; w szczególności wbrew jednoznacznej woli ustawodawcy wyrażonej w przepisie.

Ponadto, w wyroku z dnia 25 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2626/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zauważył, że "To, że w świetle prawa cywilnego odsetki te wiążą się i zależą od zasadności roszczenia głównego, nie zmienia zupełnie odrębnego tytułu, z którego wywodzą się odsetki na gruncie podatkowym. Przychód odsetkowy Skarżącego ma swoje źródło nie w odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, lecz w spóźnieniu dłużnika w wypłacie tego odszkodowania i zadośćuczynienia."

Powyższe potwierdza także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2675/14 w którym Sąd podkreślił, że "podzielić należy ocenę Ministra, iż skoro zasądzone odsetki nie są zwolnione z opodatkowania tylko z tego tytułu, że wykazują związek z kwotą zasadniczą (nie są właściwym odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem), to otwiera się kwestia ich ewentualnego zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy. Tak więc, gdyby nawet zasądzone odszkodowanie uznać za "...inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie...", to zwolnienie z opodatkowania wykluczone byłoby dlatego, że odsetki musiałyby zostać potraktowane jako forma odszkodowania za bezprawne korzystanie z cudzego kapitału, czyli jako "dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;" (art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b) ustawy). W tej sytuacji skutek jest identyczny - brak zwolnienia odsetek od opodatkowania.

Ponadto, powyższe stanowisko potwierdzają także wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 21 maja 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 1234/14 oraz z dnia 20 września 2016 r., sygn. akt I SA/Łd 596/16, w którym to Sąd wskazał, że "należy mieć na uwadze, że przepisy regulujące zwolnienia podatkowe powinny być interpretowane ściśle. Nie należy ich interpretować rozszerzająco. Skoro odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie są ani właściwym odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, to nie mieszczą się w zakresie zwolnienia podatkowego. Dodatkowo można wskazać, że w tych wypadkach, gdy ustawodawca chciał zwolnić od opodatkowania także odsetki, to wyraźnie to zaznaczał, np. w art. 21 ust. 1 pkt 95 u.p.d.o.f.". Stanowisko Organu potwierdza również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 27 października 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 1502/15, w którym stwierdzono, że "Skarżący oparł swoją interpretację na treści ww. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 stycznia 2014 r., II FSK 289/12 i przekonaniu, że odsetki za zwłokę w wypłacie przyznanego przez sąd odszkodowania powinny być traktowane tak samo jak odszkodowanie, a tym samym powinny być zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Skarżący wskazywał też na szczególną funkcję odsetek, co dodatkowo powinno przemawiać za zwolnieniem podatkowym. W ocenie Sądu, skarżący tak naprawdę pomija istniejące w tym zakresie, przepisy podatkowe. Niewątpliwie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia z podatku jedynie "inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie". Nie zostały więc w nim wymienione "odsetki" za zwłokę. Odszkodowanie jest czymś innym niż odsetki związane z opóźnieniem w jego wypłacie. Przyczyną wypłaty odszkodowania jest poniesienie szkody przez uprawnionego; natomiast źródłem obowiązku wypłaty odsetek jest niedotrzymanie terminu wypłaty odszkodowania przez zobowiązanego. Słusznie organ podkreślał, że cywilistycznie rozróżnia się odszkodowanie jako roszczenie główne od odsetek za zwłokę, jako roszczenie uzupełniające (tzw. roszczenie akcesoryjne)".

Za słusznością stanowiska tutejszego Organu, przemawia także uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 23 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/GI 1161/16, w którym stwierdzono że "Rozpatrując kwestię charakteru prawnego roszczenia o odsetki należy opowiedzieć się za powszechnym jego traktowaniem jako roszczenia o świadczenie uboczne względem roszczenia o dług główny, zależne od niego i dzielące jego losy, określane mianem roszczenia akcesoryjnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1992 r., III CZP 86/92, OSNC 1993, nr 1-2, poz. 17). Ich dochodzenie jest uprawnione tylko w razie zasadności dochodzenia długu głównego. Akcesoryjność dotyczy jednak tylko chwili powstania roszczenia o odsetki, później mają już one charakter samodzielny (samoistny) wobec roszczenia głównego i mogą być dochodzone oddzielnie, a nawet niezależnie od wytoczenia powództwa o roszczenie główne (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. akt V CSK 231/14 i przywołany tam wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 1990 r., sygn. akt I PR 168/90; Lex nr 1652407). Zatem odsetki za opóźnienie mają względem kwoty zasadniczej odszkodowania charakter akcesoryjny, ale jako takie, nie są częścią składową odszkodowania zasadniczego gdyż opierają się na odrębnym stanie faktycznym i odrębnej podstawie materialnoprawnej (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1991 r. III CZP 21/91; OSNC z 1991 r., z. 10-12, poz. 121). Powyższa kwalifikacja stanowi argument przemawiający za możliwością odrębnego traktowania odsetek i należności głównej na gruncie prawa podatkowego."

Orzecznictwo w omawianej kwestii nie było jednolite, jednakże wątpliwości co do podatkowej kwalifikacji odsetek zostały ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 6 czerwca 2016 r., sygn. akt II FPS 2/16. Zapadła ona na tle stanu faktycznego dotyczącego odsetek od nieterminowej zapłaty ceny za zbyte akcje, jednakże ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji związanych z zapłatą odsetek od należności głównej, których skutków podatkowych nie przewidziano w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istota uchwały sprowadza się do twierdzenia, że czym innym jest świadczenie główne, a czym innym odsetki za opóźnienie w jego zapłacie, w związku z tym należy je rozliczać oddzielnie i zaliczyć do przychodów z innych źródeł, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Analizując powyższe należy zauważyć, że wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) - wyraźne zwolnienie. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie pomija odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

* pkt 52 - odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. , poz. 776);

* pkt 95 - odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;

* pkt 119 - odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;

* pkt 130 - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

* pkt 130a - odsetki lub dyskonto od listów zastawnych uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a,

* pkt 130b - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego i oferowanych na rynkach zagranicznych, przeznaczonych na finansowanie ustawowych celów działalności Banku Gospodarstwa Krajowego, dotyczących wspierania polityki gospodarczej Rady Ministrów, realizacji rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji, uzyskane przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

Ustawodawca wyraźnie określa, że w tych przypadkach także odsetki od określonych przychodów wolne są od podatku dochodowego, natomiast w stosunku do innych kategorii przychodów zwolnionych od podatku o odsetkach związanych z tymi należnościami nie wspomina, należy uznać że jest to zabieg celowy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawcy zostało zasądzone odszkodowanie i zadośćuczynienie wraz z odsetkami ustawowymi. Sąd zasądził zatem należność główną i świadczenie uboczne w postaci odsetek. Gdyby Sąd uważał, że odsetki są odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, to włączyłby je do świadczenia głównego, powiększając kwotę odszkodowania lub zadośćuczynienia. Skoro tak nie uczynił, to brak jest podstaw, aby traktować odsetki jako odszkodowanie, zadośćuczynienie. Zatem, nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem i zadośćuczynieniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie wskazanego we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak zostało to już wskazane na początku, zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych odsetek przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ustawy zawiera w tym przedmiocie (konkretnie odnosi się do odsetek) - wyraźne zwolnienie. Ustawodawca nie pomija bowiem odsetek w zwolnieniach, jeżeli uznaje zasadność ich zwolnienia w odniesieniu do dóbr, które w ocenie ustawodawcy zasługują na szczególną ochronę.

Zatem, skoro ustawodawca nie zamieścił w katalogu zwolnień odsetek przysługujących od zasądzonego Wnioskodawcy odszkodowania i zadośćuczynienia, to należy stwierdzić, że odsetki te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, otrzymane przez Wnioskodawcę odsetki ustawowe od odszkodowania i zadośćuczynienia, zasądzone wyrokiem Sądu nie podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b jak również pozostałe przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, takiego zwolnienia nie przewidują.

Fakt ponoszenia kosztów leczenia i rehabilitacji oraz strat zarobkowych związanych z wypadkiem również nie uprawnia do zastosowania zwolnienia z opodatkowania otrzymanego świadczenia.

W konsekwencji, odsetki od ww. świadczeń stanowią dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Tym samym, kwotę przychodu uzyskaną z tytułu otrzymanych odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu należy wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym nastąpiła ich wypłata.

Należy pokreślić, że wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym wypadku stosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie opodatkowania odsetek za zwłokę naliczonych od odszkodowania, zadośćuczynienia wypłaconych wraz z należnością główną, zgodnie z zakresem sformułowanych przez Wnioskodawcę we wniosku pytań.

Nadmienić należy, że wydając niniejszą interpretację indywidualną tutejszy Organ zapoznał się z powołanymi przez Wnioskodawcę orzeczeniami WSA i NSA. Zostały one potraktowane jako element stanowiska Wnioskodawcy w sprawie, którego z przyczyn szczegółowo wskazanych w niniejszej interpretacji Organ jednak nie podziela. Jednocześnie zauważyć należy, że w polskim systemie prawnym orzeczenia sądów nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Stosownie do treści art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.), nie są one źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla Organu wydającego interpretację indywidualną. Zatem, powołane przez Wnioskodawcę wyroki nie mają zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.

Ponadto, wyjaśnić należy, że na podstawie art. 2a do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), zgodnie z którym niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika.

Pojęcie "rozstrzygania" występuje w ustawie - Ordynacja podatkowa, w zakresie kwestii podatkowych, w kontekście działania organu. Bezpośrednim adresatem normy wynikającej z przepisu art. 2a ustawy - Ordynacja podatkowa jest więc organ podatkowy rozstrzygający sprawę podatkową i w ramach tego rozstrzygania przyjmujący określone znaczenie przepisów prawa mających zastosowanie w sprawie.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że jeśli organ podatkowy natrafi na wątpliwości co do znaczenia przepisu w konkretnej sytuacji faktycznej, a wątpliwości tych nie będzie można usunąć w trakcie prawidłowo prowadzonej wykładni przepisów prawa podatkowego, to wówczas stosując art. 2a ustawy - Ordynacja podatkowa, powinien przyjąć znaczenie przepisów korzystniejsze dla podatnika.

Jednakże odnosząc się do rozstrzygania na korzyść podatnika wątpliwości co do rozumienia przepisu, należy przywołać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 19 lipca 2007 r., sygn. akt K 11/06, zgodnie z którym "z Konstytucji nie wynika obowiązek przyjmowania przez ustawodawcę, w dziedzinie ciężarów i świadczeń publicznych, wyłącznie rozwiązań korzystnych dla podatników. Nie wynika też z niej obowiązek, by ustawodawca - rozstrzygając wątpliwości wynikające ze stosowania niejasnych przepisów - musiał działać zawsze na korzyść podatników." Natomiast wynikająca z przepisu art. 120 ustawy - Ordynacja podatkowa zasada działania organów podatkowych na podstawie przepisów prawa, obliguje organ podatkowy wydający indywidualną interpretację przepisów prawa do respektowania określonych prawem warunków i zbadania, czy w przedstawionym przez Wnioskodawczynię stanie faktycznym, w świetle obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, jego stanowisko w zakresie jest prawidłowe, czy nie."

W odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawcę art. 2a ustawy - Ordynacja podatkowa, należy wyjaśnić, że powyższa zasada wyrażona w tym przepisie nie została naruszona. Przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy Organ nie miał żadnych wątpliwości co do treści oraz zastosowania przepisów prawa podatkowego. Tym samym, nie zachodzą okoliczności wskazane przez Wnioskodawcę, a także wątpliwości interpretacyjne, które uzasadniałyby zastosowanie art. 2a ustawy - Ordynacja podatkowa.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.