0113-KDWPT.4011.169.2020.2.MH - Preferencyjne rozliczenie PIT przez osobę samotnie wychowującą dziecko.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku złożonym za pomocą platformy ePUAP w dniu 19 sierpnia 2020 r. (identyfikator poświadczenia ePUAP -...), uzupełnionym pismem złożonym za pomocą platformy ePUAP w dniu 13 października 2020 r. (identyfikator poświadczenia ePUAP -...), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca - jest prawidłowe.

W dniu 19 sierpnia 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 5 października 2020 r., nr 0113-KDWPT.4011.169.2020.1.MH, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 5 października 2020 r. (data doręczenia 10 października 2020 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem złożonym za pomocą platformy ePUAP w dniu 13 października 2020 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest matką (dalej: "Matka") samotnie wychowującą 8-letnią córkę (dalej: "Dziecko"). W dniu 27 marca 2018 r. uzyskała rozwód z ojcem Dziecka ("Ojciec"). Sąd Okręgowy - Wydział XIII Cywilny Rodzinny, wyrokiem rozwiązał formalnie małżeństwo Wnioskodawczyni bez orzekania o winie żadnej ze stron i powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom ustalając miejsce zamieszkania Dziecka w każdorazowym miejscu zamieszkania Matki. Sąd przyznał alimenty w kwocie 700 zł na Dziecko, zobowiązując Wnioskodawczynię do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniej córki i do osobistych o nią starań. Jednocześnie nie orzekł o kontaktach Ojca z Dzieckiem. Wnioskodawczyni wraz z Ojcem Dziecka ustaliła sposób kontaktowania się z Dzieckiem, w co drugi weekend miesiąca od piątku po zakończeniu zajęć szkolnych do niedzieli do godziny 18.00 oraz w każdą środę od zakończenia zajęć do rozpoczęcia zajęć dnia następnego. Ze względu na fakt, iż Ojciec widuje się z Dzieckiem raz w tygodniu oraz dwa razy w miesiącu na weekend, Ojciec nie pomaga Dziecku w codziennym odrabianiu zadań domowych, zajęciach terapeutycznych i ćwiczeniach rehabilitacyjnych, nie chodzi na zebrania do szkoły, nie uczestniczy na bieżąco w życiu społecznym Dziecka, nie chodzi z nim do lekarza, ani nie opiekuje się nim podczas choroby. Wszystkie wskazane obowiązki spoczywają na Wnioskodawczyni jako na matce Dziecka. To Wnioskodawczyni zamieszkuje i codziennie sprawuje nad nim faktyczną pieczę i opiekę, tym samym zapewnia wszystkie potrzeby Dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Na co dzień to Wnioskodawczyni wychowuje Dziecko oraz sprawuje wyłączną opiekę nad nimi. Samodzielnie dba o nie oraz zapewnia jemu byt oraz zaspakaja jego codzienne potrzeby.

Jeszcze przed orzeczeniem rozwodu, tj. od dnia 7 marca 2017 r. przez okres pół roku Dziecko mieszkało tylko z Wnioskodawczynią, bowiem Ojciec wyprowadził się ze wspólnego mieszkania. W połowie sierpnia 2017 r. Ojciec ponownie wprowadził się do mieszkania, ale to na barkach Wnioskodawczyni nadal ciążyło utrzymanie Dziecka. Ojciec opłacał córce jedynie przedszkole (ok. 300 zł), nie płacił alimentów, aż do uprawomocnienia się wyroku w sprawie o rozwód, tj. dnia 27 czerwca 2018 r. To Wnioskodawczyni musiała znaleźć nowe mieszkanie pod wynajem i wyprowadzić się z własnego mieszkania. Po orzeczeniu rozwodu ojciec kontaktuje się z Dzieckiem zgodnie z warunkami tych kontaktów ustalonymi wspólnie. Ojciec płaci regularnie zasądzone alimenty i sporadycznie kupuje Dziecku prezenty, czy rzeczy bieżącego użytku. Wnioskodawczyni nadmienia, że Dziecko wymaga z Jej strony szczególnych działań opiekuńczo-leczniczych i pomocy, także ze strony innych osób, ponieważ od urodzenia jest Dzieckiem z niepełnosprawnością. Obecnie ma orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego oraz orzeczenie o niepełnosprawności, symbol N. Od pierwszych miesięcy życia Dziecko było rehabilitowane z uwagi na problemy wynikające z wcześniactwa. W ubiegłym roku zdiagnozowano u niego chorobę - (...) typu 1A. Choroba ta charakteryzuje się powolnym zanikiem mięśni oraz utratą czucia w dolnych odcinkach kończyn. Nie ma leczenia przyczynowego. Postępowanie polega na zapobieganiu wtórnym powikłaniom i utrzymaniem jak najdłużej, jak największej sprawności fizycznej. Dziecko wymaga intensywnej rehabilitacji i wielu konsultacji specjalistycznych oraz stałej troski i opieki. Na co dzień to na Wnioskodawczyni ciążą wszelkie podstawowe obowiązki związane z opieką i wychowaniem Dziecka. To Wnioskodawczyni dba o Dziecko oraz zapewnia mu byt oraz zaspokaja jego codzienne potrzeby. Każdego dnia rano szykuje Dziecko do szkoły, czesze, ubiera, szykuje śniadanie, zawozi do placówki edukacyjnej. To Wnioskodawczyni odbiera je z zajęć, przygotowuje obiad, który wspólnie jedzą i poświęca córce swój wolny czas w ciągu dnia. To Wnioskodawczyni bawi się z Dzieckiem, uczy pisać i czytać, jeździć na rowerze. To Wnioskodawczyni na co dzień uczestniczy w jego rehabilitacji ruchowej, wykonuje zadania zlecone przez logopedę, fizjoterapeutę i psychologa, uczęszcza w wizytach specjalistycznych. Dziecko Wnioskodawczyni jest pod stałą opieką lekarzy: okulisty, dentysty, ortodonty, rehabilitanta, ortopedy, psychologa, neurologa, alergologa, kardiologa, pediatry, nefrologa, laryngologa, genetyka. To do Wnioskodawczyni należy umawianie na wizyty specjalistyczne, kontrolowanie terminów wizyt lekarskich oraz stawiania się z Dzieckiem u lekarzy.

Wnioskodawczyni jest w stałym kontakcie z psychologiem szkolnym, wychowawcą, logopedą i nauczycielami od rehabilitacji. Uczestniczy we wszystkich komisjach lekarskich. Stara się o środki do rehabilitacji córki, pozyskuje dofinansowanie do turnusu rehabilitacyjnego, czy roweru do rehabilitacji. Wnioskodawczyni zorganizowała Dziecku wyjazd na turnus rehabilitacyjny i wraz z nim w nim uczestniczyła. Codziennie wieczorem szykuje córce kolację, myje ją, czyta bajkę i układa do snu. Kupuje prezenty, kiedy córka idzie na urodziny do koleżanki, przygotowuje z nią prace plastyczne na konkursy do przedszkola, szykuje stroje na przedstawienia. Na Wnioskodawczyni również ciążą obowiązki związane z pracami domowymi, takimi jak: pranie, gotowanie, prasowanie, sprzątanie - wszystkie te czynności wykonuje samodzielnie i w tym zakresie samodzielnie zajmuje się córką. Podczas kwarantanny, tj. od dnia 16 marca do dnia 26 czerwca córka pozostawała cały czas pod opieką Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni pracowała zdalnie i jednocześnie codziennie zajmowała się dzieckiem. Odbierała lekcje i e-maile od nauczycieli. Uczyła córkę i odrabiała z nią zadania ze szkoły. Do połowy kwietnia miała wsparcie ojca Dziecka, w postaci zrobienia zakupów, ale po Świętach Wielkanocnych musiała sprawować wszystkie obowiązki domowe sama, w tym robienie zakupów dla Dziecka i siebie (mimo pandemii). Ojciec początkowo przyjeżdżał do córki na 2-3 godziny (2-3 razy w tygodniu), w wolnej chwili. Po świętach Wielkanocnych zabierał ją do siebie w sobotę od godz. 13.00 i odwoził w niedzielę ok. 19.00. Nie w każdy weekend.

Wnioskodawczyni pragnie podkreślić, że to Ona także w ubiegłym roku zmieniła pracę, by móc więcej czasu spędzać z dzieckiem i zapewnić jej stałą opiekę podczas tygodnia nauki i wakacji. Obecnie uzyskuje dochody wyłącznie z umowy o pracę. Nie prowadzi działalności gospodarczej, ani nie uzyskuje dochodów z innych źródeł (najmu, dochodów kapitałowych itd.). Ze względu na wiek Dziecka, Dziecko nie uzyskuje jakichkolwiek samodzielnych dochodów podlegających opodatkowaniu na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ("ustawa o PIT")). Zarówno w stosunku do Wnioskodawczyni jak i do Jej małoletniej córki nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o PIT, przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przepisy ustawy o podatku tonażowym, jak również przepisy ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W uzupełnieniu wniosku złożonym w dniu 13 października 2020 r., Wnioskodawczyni wskazała, że wniosek o wydanie interpretacji dotyczy 2018 r. i 2019 r. Wnioskodawczyni od stycznia 2018 r. do dnia 27 marca 2018 r. była mężatką. W dniu 27 marca 2018 r. otrzymała wyrok Sądu o rozwodzie lecz Jej były mąż złożył prośbę o interpretację wyroku, by opóźnić płacenie alimentów. Dopiero w dniu 27 czerwca 2018 r. wyrok się uprawomocnił, od tego czasu Wnioskodawczyni jest rozwódką. Tata dziecka od dnia 7 marca 2017 r. do dnia 30 czerwca 2018 r. nie płacił alimentów i nie zajmował się dzieckiem. Dopiero od lipca 2018 r. po nałożeniu przez Sąd alimentów zaczął płacić i robi to nadal.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tzw. wspólnego rozliczenia z dzieckiem może skorzystać osoba rozwiedziona, która faktycznie samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT, od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku, do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej - podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o PIT, sposób opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 i 4 ustawy o PIT, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wskazane powyżej regulacje wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. Aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowującą dziecko należy spełniać warunki określone w stosownych przepisach ustawy o PIT.

Ustawodawca uzależnił zatem prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

* posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,

* wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),

* nie uzyskiwania przez dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą) oraz

* wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przepis art. 6 ust. 4 ustawy o PIT nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Z istoty pojęcia osoby samotnie wychowującej dziecko wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie sama, czyli bez udziału drugiej osoby zajmuje się wychowywaniem dziecka i dzieci, samodzielnie troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny. Wskazany przepis wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta - w roku podatkowym - musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o PIT nie zawarł definicji pojęcia wychowywać, w celu definicji tego pojęcia należy odwołać się do jego definicji słownikowych. Wychowywać w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) prezentowany jest pogląd, że aby uznać rodzica lub opiekuna prawnego za osobę samotnie wychowującą dziecko nie wystarczy, by była stanu wolnego (lub w stosunku, do której orzeczono separację, albo osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), musi również faktycznie samotnie wychowywać dziecko. W ocenie NSA samotnie oznacza bez udziału innej osoby. Ponadto, co podkreśla się w orzecznictwie NSA, uzasadnienie wprowadzenia ulgi (wykładnia celowościowa) świadczy wyraźnie o tym, że ustawodawca kierował ją wyłącznie do tych osób, które samotnie troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka, nie zaś do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale nie pełni codziennej (samotnej) pieczy nad dzieckiem. Innymi słowy, nie każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w komentowanym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko (wyroki NSA: z dnia 20 października 2006 r., sygn. akt II FSK 1266/05, z dnia 24 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK1452/05, II FSK 644/06, II FSK 1549/05, II FSK 1534/05, II FSK 1548/05, z dnia 6 maja 2008 r., sygn. akt II FSK 617/07 i II FSK 371/07, z dnia 30 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 279/08, z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II FSK 2474/10).

Pewne problemy przy ocenie, czy dana osoba jest osobą samotnie wychowującą dziecko, może sprawiać fakt, że w niektórych przypadkach samotnie wychowywane dziecko ma nadal dwoje rodziców czy też opiekunów. Żadne z nich bowiem nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej. W niektórych przypadkach powstawać mogą wątpliwości, która z tych osób jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Zaznaczyć przy tym należy, że tylko jedna osoba (spośród obydwu rodziców lub opiekunów) może być uznana za samotnie wychowującą to samo dziecko w danym czasie (wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 2693/06, LEX nr 220525).

W takim wypadku osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która faktycznie, w pojedynkę - w pełni albo w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego z rodziców, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny, ale także rozwój emocjonalny dziecka. Przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Pojęcie to uszczegółowił NSA w wyroku z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt I FSK 30/10, który w uzasadnieniu stwierdził, że wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

W praktyce, wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego utrzymania, czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim bądź zapewniania dziecku rozlicznych atrakcji, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju. Użycie określenia osoba samotnie wychowująca dzieci oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do wspólnego rozliczenia dochodów z małoletnim dzieckiem temu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko, a nie zajmuje się jedynie dzieckiem w czasie określonym mu sądownie do dyspozycji. Powyższe znajduje również potwierdzenie w odpowiedzi na interpelację nr 20584 w sprawie ulg dla rodziców samotnie wychowujących dzieci, wydanej dnia 4 kwietnia 2018 r., przez Podsekretarza stanu Pana... w Ministerstwie Finansów. W odpowiedzi tej wskazano: "W sytuacji, zatem gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany jedynie do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. A contrario, fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

W ocenie Wnioskodawczyni, w tej sytuacji, do rozstrzygnięcia, czy może korzystać z zasad opodatkowania dochodów, jako osoba samotnie wychowująca dziecko, na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o PIT, niezbędne jest ustalenie, czy faktycznie ponosi trud wychowania Dziecka samodzielnie. Jak już wyżej wskazała Wnioskodawczyni od dnia 7 marca 2017 r. samodzielnie i samotnie wychowuję córkę. Od tej daty, ojciec Dziecka wyprowadził się ze wspólnego mieszkania i ma ograniczony kontakt z córką. Ojciec płaci alimenty i doraźnie, raz w tygodniu na kilka godzin oraz dwa razy w miesiącu na weekend zajmuje się Dzieckiem. To Wnioskodawczyni na bieżąco sprawuję samodzielną opiekę nad Dzieckiem, dba o zabezpieczenie jego codziennych potrzeb, zapewnia byt oraz ponosi ciężar jego utrzymania. Poza sprawowaniem codziennej pieczy nad Dzieckiem otacza je ciepłem, tworzy więź uczuciową w rodzinie, przekazuje określone wartości, pomaga w nauce, uczestniczy w jej życiu społecznym, w terapii i rehabilitacji, uczy odpowiednich zachowań czyli kształtuje jako człowieka oraz przygotowuje do startu w dorosłe życie.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni należy uznać, że faktycznie od orzeczenia rozwodu w dniu 27 marca 2018 r. samotnie bez wsparcia drugiego z rodziców wychowuje małoletnie Dziecko, sprawuję nad nim stałą opiekę zamieszkując z nim. W rezultacie, Wnioskodawczyni uważa że ma prawo skorzystać z możliwości rozliczenia swoich rocznych dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, zgodnie z brzemieniem art. 6 ust. 4 ustawy o PIT, gdyż jak przedstawiła powyżej posiada i faktycznie sprawuje swoją władzę rodzicielską nad Dzieckiem poprzez wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym Dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój oraz zabezpieczone są wszystkie potrzeby Dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426, z późn. zm.) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej - podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do treści art. 6 ust. 8 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ww. ustawy).

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

* posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,

* wychowywania samotnie w roku podatkowym dziecka (dzieci),

* nieuzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym określonym w tym przepisie jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia "wychowywać", należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. "Wychowywać" w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Warunek "samotnego wychowywania dzieci" wynika wprost z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca nie dookreślił jednak, jak należy definiować pojęcie "samotnego wychowywania

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN, "samotny" to: (1)"żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół", (2) "znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam", (3) "spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa", (4) "znajdujący się na odludziu". Z kolei, "wychować - wychowywać" to: (1) "zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności", (2) "przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie".

W świetle powyższego przez samotne wychowywanie, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, należy rozumieć wychowywanie w pojedynkę, tj. bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym dziecka.

Zatem, z istoty pojęcia "osoby samotnie wychowującej dziecko" wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Natomiast, zaangażowanie w proces wychowawczy dziecka każdego z rodziców oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Dodatkowo zauważyć należy, że celem art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych jest wspieranie rodzin niepełnych, w których rodzic lub opiekun dziecka sprawuje nad nim ciągłą opiekę, samotnie. W ten sposób ustawodawca zrównał opodatkowanie dochodów małżonków z opodatkowaniem dochodów rodziców, którzy posiadając dzieci wychowują je w pojedynkę.

Pogląd ten potwierdza również wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 kwietnia 2011 r., sygn. akt SK 62/08, w którym Trybunał zauważył, że wprowadzając omawianą preferencję, ustawodawca nie kierował jej do każdego rodzica, który ma władzę rodzicielską i jednocześnie jest stanu wolnego, ale tylko do tych osób spełniających powyższe kryteria, które samotnie i osobiście troszczą się o zaspokajanie codziennych potrzeb dziecka (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 października 2014 r., sygn. akt. I SA/Wr 1917/14).

Jednocześnie należy podkreślić, że wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do jego utrzymania czy czasowego (doraźnego) z nim przebywania bądź zapewniania dziecku rozlicznych atrakcji, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Przez wychowywanie należy rozumieć zapewnienie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Pojęcie to uszczegółowił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 30/10, w uzasadnieniu którego znalazło się następujące stwierdzenie: "Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu oraz systemu wartości oraz postaw emocjonalnych".

W sytuacji zatem, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany jedynie do płacenia alimentów, status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Jednocześnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni od stycznia 2018 r. do dnia 27 marca 2018 r. była mężatką. W dniu 27 marca 2018 r. otrzymała wyrok Sądu o rozwodzie, który uprawomocnił się w dniu 27 czerwca 2018 r. i od tego czasu Wnioskodawczyni jest rozwódką. Tata dziecka od dnia 7 marca 2017 r. do dnia 30 czerwca 2018 r. nie płacił alimentów i nie zajmował się dzieckiem. Dopiero od lipca 2018 r. po nałożeniu przez Sąd alimentów zaczął płacić i robi to nadal. Sąd Okręgowy, wyrokiem rozwiązał formalnie małżeństwo Wnioskodawczyni bez orzekania o winie żadnej ze stron i powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom ustalając miejsce zamieszkania Dziecka w każdorazowym miejscu zamieszkania Matki. Sąd przyznał alimenty w kwocie 700 zł na Dziecko, zobowiązując Wnioskodawczynię do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniej córki i do osobistych o nią starań. Jednocześnie nie orzekł o kontaktach Ojca z Dzieckiem. Wnioskodawczyni wraz z Ojcem Dziecka ustaliła sposób kontaktowania się z Dzieckiem, w co drugi weekend miesiąca od piątku po zakończeniu zajęć szkolnych do niedzieli do godziny 18.00 oraz w każdą środę od zakończenia zajęć do rozpoczęcia zajęć dnia następnego. Ze względu na fakt, iż Ojciec widuje się z Dzieckiem raz w tygodniu oraz dwa razy w miesiącu na weekend, Ojciec nie pomaga Dziecku w codziennym odrabianiu zadań domowych, zajęciach terapeutycznych i ćwiczeniach rehabilitacyjnych, nie chodzi na zebrania do szkoły, nie uczestniczy na bieżąco w życiu społecznym Dziecka, nie chodzi z nim do lekarza, ani nie opiekuje się nim podczas choroby. Wszystkie wskazane obowiązki spoczywają na Wnioskodawczyni jako na matce Dziecka. Po orzeczeniu rozwodu ojciec kontaktuje się z Dzieckiem zgodnie z warunkami tych kontaktów ustalonymi wspólnie. Ojciec płaci regularnie zasądzone alimenty i sporadycznie kupuje Dziecku prezenty, czy rzeczy bieżącego użytku. Wnioskodawczyni uzyskuje dochody wyłącznie z umowy o pracę. Nie prowadzi działalności gospodarczej, ani nie uzyskuje dochodów z innych źródeł (najmu, dochodów kapitałowych itd.). Dziecko nie uzyskuje jakichkolwiek samodzielnych dochodów podlegających opodatkowaniu na gruncie ustawy o PIT. Zarówno w stosunku do Wnioskodawczyni jak i do jej małoletniej córki nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o PIT, przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przepisy ustawy o podatku tonażowym, jak również przepisy ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W związku z powyższym rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia alimentów. W konsekwencji, wykonywanie władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie również wychowywanie dziecka, należy zawsze odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych dotyczących zachowań rodziców wobec dzieci.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni w 2018 r. i 2019 r. jako osoba rozwiedziona, która sama wychowywała małoletnią córkę, sprawowała nad nią wyłączną opiekę, zapewniała jej byt, zaspakajała codzienne potrzeby oraz spełniała pozostałe kryteria określone w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu opodatkowania, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w rozliczeniu podatkowym za 2018 r. i 2019 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto, wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości stanowiska Wnioskodawczyni może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) ustawy - Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r.,poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemiologicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.