0113-KDIPT3.4011.488.2018.2.KK - Określenie skutków podatkowych odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 23 października 2018 r. (data wpływu 24 października 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 6 listopada 2018 r. (data wpływu 8 listopada 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 24 października 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 2 listopada 2018 r., nr 0113-KDIPT3.4011.488.2018.1.k.k., na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 2 listopada 2018 r. (data doręczenia 6 listopada 2018 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 6 listopada 2018 r. (data wpływu 8 listopada 2018 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 7 listopada 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 15 marca 1993 r. Wnioskodawczyni wraz ze swoim małżonkiem nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na podstawie przydziału nr 349/93 ze spółdzielni mieszkaniowej "Spółdzielnia" w...... na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. Postanowieniem z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. akt..... Sąd Okręgowy dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przyznał w całości Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie w dniu 16 listopada 2016 r. (akt notarialny Rep. A nr.....).

W piśmie z dnia 6 listopada 2018 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawczyni podała, że związek małżeński został zawarty w dniu 1 grudnia 1990 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w...., nr..... Związek małżeński został rozwiązany w dniu 28 lipca 2009 r. wyrokiem Sądu Okręgowego w...., sygn. akt..... W czasie trwania związku małżeńskiego strony obowiązywała ustawowa wspólność majątkowa małżeńska zniesiona w dniu 23 marca 2009 r. umową majątkową małżeńską ustanawiającą rozdzielność (akt notarialny Rep. A nr.....). W dniu 15 marca 1993 r., w czasie trwania związku małżeńskiego strony wspólnie nabyły majątek w postaci lokalu mieszkalnego w warunkach spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, dla którego Sąd Rejonowy dla W..... prowadzi księgę wieczystą nr..... Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie została dokonana w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie, ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku:

Czy odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię przedmiotowej nieruchomości i praw majątkowych w listopadzie 2016 r. nabytych do majątku wspólnego w marcu 1993 r., a później postanowieniem Sądu z kwietnia 2016 r. o podziale majątku przyznanych w całości i wyłącznie Wnioskodawczyni podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, ostatecznie doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku, datą nabycia składnika majątku - nieruchomości - jest dzień faktycznego nabycia do majątku wspólnego małżonków. Późniejsze przyznanie praw majątkowych w wyniku podziału majątku nie jest momentem nabycia. Data podziału majątku nie ma znaczenia. Zatem, odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię lokalu mieszkalnego zostało dokonane po upływie 5 lat od nabycia, dokładnie po 23 latach i w wyżej przedstawionym przypadku nie rodzi obowiązku podatkowego w postaci zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 3 listopada 2011 r., sygn. akt I Sa/Wr 1215/11 orzekł: "Nabycie nieruchomości następuje, nie z momentem dokonania podziału majątku, a już z momentem faktycznego nabycia nieruchomości przez małżonków."

Za datę nabycia przedmiotowej nieruchomości Wnioskodawczyni uważa datę nabycia jej do majątku wspólnego. Późniejsze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia. Wspólność małżeńska jest wspólnością bezudziałową. Skoro nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawa majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej, bądź daty następującego w następstwie ustania tej wspólności podziału majątku wspólnego. Dlatego, w przypadku Wnioskodawczyni za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć 1993 r. Zatem, zbywając nieruchomość w 2016 r. po upływie okresu 5-letniego liczonego od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie Wnioskodawczyni sprzedała ww. nieruchomość bez konsekwencji podatkowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2016 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

c. prawa wieczystego użytkowania gruntów, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 15 marca 1993 r. Wnioskodawczyni wraz ze swoim małżonkiem nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na podstawie przydziału ze spółdzielni mieszkaniowej na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej. Związek małżeński został zawarty w dniu 1 grudnia 1990 r. Następnie, został rozwiązany w dniu 28 lipca 2009 r. W czasie trwania związku małżeńskiego strony obowiązywała ustawowa wspólność majątkowa małżeńska zniesiona w dniu 23 marca 2009 r. umową majątkową małżeńską ustanawiającą rozdzielność. Postanowieniem z dnia 20 kwietnia 2016 r. Sąd Okręgowy dokonał podziału majątku wspólnego byłych małżonków w ten sposób, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przyznał w całości Wnioskodawczyni. W dniu 16 listopada 2016 r. Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie. Sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie została dokonana w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 682, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe - zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości lub prawa majątkowego oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której wskazano, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w ww. uchwale są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w prawie do lokalu mieszkalnego dojdzie np. po ustanowieniu rozdzielności i podziale majątku wspólnego. Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego, jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej np. poprzez rozwód następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tą datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Zatem, w przedmiotowej sprawie za datę nabycia przez Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego należy uznać datę nabycia tego prawa do ustawowej wspólności majątkowej, tj. 1993 r. Zatem, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z dniem 31 grudnia 1998 r.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego oraz uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17 należy stwierdzić, że nabycie przez Wnioskodawczynię spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, będącego przedmiotem umowy sprzedaży zawartej w 2016 r., nastąpiło w 1993 r., kiedy to ww. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte do majątku wspólnego małżonków.

Zatem, odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, dokonane przez Wnioskodawczynię w dniu 16 listopada 2016 r., nie stanowi dla Niej źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca 1993 r., w którym nastąpiło jego nabycie.

W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze sprzedażą ww. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Końcowo, mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie organ podatkowy wydając interpretację indywidualną przepisów prawa opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego.

Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we...................., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.