0113-KDIPT3.4011.262.2019.3.JR - 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń nauczyciela akademickiego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 26 lipca 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT3.4011.262.2019.3.JR 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń nauczyciela akademickiego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2019 r. (data wpływu 21 maja 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 lipca 2019 r. (data wpływu 5 lipca 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń nauczyciela akademickiego - (...) z tytułu:

* nagród, nagród jubileuszowych, nagród rocznych, świadczeń (...) - jest nieprawidłowe;

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 maja 2019 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 i 14f § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 24 czerwca 2019 r., nr 0113-KDIPT3.4011.262.2019.1.JR, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 24 czerwca 2019 r. (data doręczenia 27 czerwca 2019 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 3 lipca 2019 r. (data wpływu 5 lipca 2019 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 4 lipca 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Organizację i zakres działania Wyższej Szkoły (...) (zwanej dalej: Wnioskodawcą lub Uczelnią), jako szkoły wyższej reguluje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, 2024 i 2245) oraz (...).

Wnioskodawca jest uczelnią publiczną oraz (...). Główne zadania to: prowadzenie studiów wyższych pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oraz studiów podyplomowych, kursów i szkoleń. Uczelnia prowadzi szkolenia i kursy zawodowe dla (...) i pracowników (...) oraz (...) i pracowników innych formacji i jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego (...) oraz szkolenia i doskonalenie zawodowe dla (...) i pracowników innych (...) i podmiotów, realizujących zadania w zakresie (...), na warunkach i zasadach określonych odrębnie.

Pracownikami uczelni są nauczyciele akademiccy i osoby niebędące nauczycielami akademickimi. Nauczycielami akademickimi są pracownicy zatrudnieni na stanowiskach: profesora, profesora uczelni, adiunkta, starszego wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora.

Do zakresu obowiązków dydaktycznych nauczyciela akademickiego zalicza się w szczególności:

1.

prowadzenie zajęć dydaktycznych na studiach, studiach podyplomowych, kursach i szkoleniach w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie,

2.

prowadzenie zajęć dydaktycznych na szkoleniu i doskonaleniu zawodowym dla (...) i pracowników (...) oraz (...),

3.

przygotowywanie pomocy dydaktycznych, w tym podręczników, prezentacji multimedialnych i innych opracowań na potrzeby prowadzonych zajęć dydaktycznych,

4.

opracowywanie i aktualizowanie programów kształcenia,

5.

kierowanie przygotowaniem prac dyplomowych,

6.

sprawowanie opieki nad studentami studiującymi według indywidualnego planu studiów i programu kształcenia oraz indywidualnej organizacji studiów,

7.

sprawowanie opieki nad kołami funkcjonującymi w (...),

8.

przeprowadzanie zaliczeń, egzaminów oraz udział w egzaminach komisyjnych,

9.

sprawdzanie prac kontrolnych,

10.

recenzowanie prac dyplomowych,

11.

udział w komisjach przeprowadzających egzaminy dyplomowe,

12.

indywidualne konsultacje,

13.

ćwiczenia terenowe.

Zgodnie ze Statutem Uczelni czas (...) nauczyciela akademickiego będącego (...) określa ustawa (...).

Należy zaznaczyć, że nauczyciele akademiccy będący (...) prowadzą również zajęcia dydaktyczne na kursach i szkoleniach zawodowych dla pracowników i (...) oraz (...). Nie są one zaliczane do tzw. "pensum", tj. rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych.

Uposażenie (...) składa się z uposażenia zasadniczego i z dodatków do uposażenia. Zgodnie z art. (...).

Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia o charakterze stałym są płatne miesięcznie z góry w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca, przy czym minister właściwy (...) może określić w drodze rozporządzenia inne terminy płatności dodatków do uposażenia.

(...), na podstawie ustawy (...) przysługują również inne świadczenia pieniężne, m.in. (...).

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że przedmiotowy wniosek dotyczy stanu faktycznego tj. okresu od dnia 1 października 2018 r., czyli okresu, w którym obowiązuje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z uwagi na brak interpretacji ogólnej Wnioskodawca nie stosuje 50% kosztów uzyskania przychodów do całości uposażenia (...) - nauczycieli akademickich.

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje uposażenie wyłącznie na podstawie ustawy (...). Zgodnie z art. (...).

Obowiązki (...) jako nauczyciela akademickiego określa art. 115 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Uposażenie otrzymuje on jednak wyłącznie na podstawie wskazanej wyżej ustawy (...) i rozporządzenia, co wynika również wprost z art. (...) ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Jego uposażenie jako (...) - nauczyciela akademickiego jest wypłacane w całości na podstawie ustawy (...). Jest to w całości uposażenie, o którym mowa w art. (...).

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym na podstawie art. (...).

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje pozostałe świadczenia pieniężne m.in. nagrody jubileuszowe, nagrody roczne na podstawie ustawy (...).

Nauczyciel akademicki - (...) w trakcie urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowego otrzymuje w pełnej wysokości uposażenie na podstawie (...) natomiast przebywając na zwolnieniu lekarskim zgodnie z (...) ww. ustawy otrzymuje 80% uposażenia.

Do innych okresów nieobecności wskazanych w pytaniu nr 3 niewymienionych w (...), Wnioskodawca wskazał delegacje służbowe oraz udzielone na podstawie (...).

Wnioskodawca wskazał, że na podstawie art. 116 ust. 1 i ust. 4 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz art. 247 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, pracownicy zatrudnieni na stanowisku profesora, profesora uczelni, adiunkta, starszego wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora są nauczycielami akademickimi.

Wnioskodawca wyjaśnił, że do innych okresów nieobecności wskazanych w pytaniu nr 3, niewymienionych w (...) wskazuje delegacje służbowe oraz udzielone na podstawie (...).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w świetle obecnie obowiązującej od dnia 1 października 2018 r. ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, mając na uwadze jednoczesne wykonywanie przez nauczyciela akademickiego - (...) Uczelni obowiązków związanych z kształceniem studentów i słuchaczy studiów podyplomowych oraz prowadzeniem zajęć na szkoleniach zawodowych dla (...), można zastosować 50% koszty uzyskania przychodu od całości uposażenia i dodatków o charakterze stałym?

2. Czy do przychodu dla którego można zastosować 50% koszty uzyskania przychodu zasadniczego oprócz uposażenia i dodatków do niego o charakterze stałym można zaliczyć inne należności osobowe otrzymywane przez (...), takie jak nagrody, nagrody jubileuszowe, nagrody roczne, świadczenia (...), odszkodowania, itp.?

3. Czy prawo do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu od całości uposażenia i dodatków o charakterze stałym obejmuje również okresy nieobecności w pracy, w szczególności okres urlopu wypoczynkowego i dodatkowego, okres przebywania na zwolnieniu lekarskim, okres opieki nad dzieckiem, nad dorosłym członkiem rodziny i inne okresy nieobecności w pracy?

4. Czy nauczyciel akademicki będący (...), mimo tego że płatnik-pracodawca nie uwzględnia w informacji PIT-11 - 50% kosztów uzyskania przychodu do całości przychodów ze stosunku pracy, ma prawo samodzielnie uwzględnić w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu w danym roku podatkowym koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% uzyskanych przychodów, począwszy od dnia 1 października 2018 r.?

Przedmiotem interpretacji jest odpowiedź na pytania nr 1, nr 2 w zakresie nagród, nagród jubileuszowych, nagród rocznych, świadczeń (...) i pytania nr 3, natomiast wniosek w zakresie pytania nr 2 w części dotyczącej odszkodowań i pytania nr 4 zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w dniu 1 października 2018 r. weszła w życie reforma prawa szkolnictwa wyższego, w tym powołana ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, której art. 116 ust. 7 stanowi: "Wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 i 1293)". Jednocześnie w dniu 1 października 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 3 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, której art. 19 wprowadza zmianę w art. 22 ust. 9b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, 1540, 1552 i 1629).

Na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego została opublikowana informacja dotycząca sposobu rozumienia zmian w prawie, które weszły w życie w dniu 1 października 2018 r.: "Konstytucja dla Nauki rozwiewa wątpliwości co do możliwości stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu przez wszystkich nauczycieli akademickich. Ich praca stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, do której można stosować podwyższone koszty. Zgodnie z ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, koszty uzyskania przychodu w wysokości 50% związane są z korzystaniem przez twórców z praw autorskich lub rozporządzaniem przez nich tymi prawami, i stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu: działalności badawczo-rozwojowej, naukowo-dydaktycznej, naukowej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej. Wprowadzone rozwiązanie nie narusza ani nie modyfikuje przepisów ustawy o prawie autorskim. Stanowi odrębną regulację, która uwzględnia realia funkcjonowania uczelni i specyfikę pracy nauczycieli akademickich. Zryczałtowane 50% koszty uzyskania przychodów dla nauczycieli akademickich stosuje się również do wynagrodzeń w okresach urlopu lub usprawiedliwionej nieobecności nauczycieli akademickich. (...)".

Nauczyciele akademiccy, zatrudnieni na stanowisku dydaktycznym, badawczym lub badawczo-dydaktycznym, wykonują działalność twórczą w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, z mocy ustawy, ponieważ zgodnie z art. 116 ust. 7 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która weszła w życie w dniu 1 października 2018 r., wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Nauczyciele akademiccy Uczelni odpowiadają nie tylko za kształcenie i wychowywanie studentów, uczestniczenie w kształceniu doktorantów, prowadzenie działalności naukowej zgodnie z ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Prowadzą również zajęcia na kursach i szkoleniach zawodowych dla pracowników i (...), uczestniczą w pracach organizacyjnych na rzecz uczelni.

Wnioskodawca, w zakresie pytania pierwszego wskazał, że w świetle obecnie obowiązującej ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, mając na uwadze jednoczesne wykonywanie przez nauczyciela akademickiego - (...) Uczelni obowiązków związanych z kształceniem studentów i słuchaczy studiów podyplomowych oraz prowadzeniem zajęć na szkoleniach zawodowych dla (...) można zastosować 50% koszty uzyskania przychodu od całości uposażenia i dodatków o charakterze stałym. W związku z wyjaśnieniami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego całość obowiązków wykonywanych przez nauczyciela akademickiego w ramach stosunku pracy stanowi pracę o charakterze twórczym (dzieło).

W zakresie pytania drugiego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie można zastosować 50% kosztów uzyskania przychodu od całości przychodu. Tylko uposażenie i dodatki o charakterze stałym, płatne miesięcznie z góry w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca, można uznać za wynagrodzenie nauczyciela akademickiego. Pozostałe należności przysługują (...) po spełnieniu określonych warunków.

W odniesieniu do trzeciego pytania, Wnioskodawca wskazał, że prawo do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu od całości uposażenia i dodatków o charakterze stałym obejmuje również okresy nieobecności w pracy, co zostało jasno zaznaczone w cytowanym wyżej wyjaśnieniu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Zryczałtowane 50% koszty uzyskania przychodów dla nauczycieli akademickich stosuje się również do wynagrodzeń w okresach urlopu lub usprawiedliwionej nieobecności nauczycieli akademickich".

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku z dnia 3 lipca 2019 r., wskazał, że w świetle obowiązującej ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce powołując się na art. 116 ust. 7 tejże ustawy, wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w ustawie o prawach autorskich i prawach pokrewnych. W nawiązaniu do powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, (...) będąc jednocześnie nauczycielem akademickim ma prawo do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu od całości uposażenia zasadniczego i dodatków o charakterze stałym. Nauczyciel akademicki - (...) z tytułu (...) obligatoryjnie otrzymuje uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym (dodatki te określa (...)).

Natomiast w zadanym pytaniu nr 2, Wnioskodawca wskazał, że pozostałe należności nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje po spełnieniu warunków określonych przepisami (...). Zdaniem Wnioskodawcy nie są to obligatoryjne należności z tytułu (...). Nagrody motywacyjne są przyznawane indywidualnie za (...). Nagroda jubileuszowa jest wypłacana co 5 lat począwszy od 20 lat (...). Nagroda roczna przysługuje jeżeli (...). Natomiast świadczenia (...). Odszkodowanie jest wypłacane w przypadku (...). W związku z powyższym Wnioskodawca podtrzymuje stanowisko zawarte w pytaniu nr 2.

Stosownie do pytania nr 3 Wnioskodawca podtrzymuje stanowisko do stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu od całości uposażenia zasadniczego i dodatków o charakterze stałym bez względu na nieobecności w pracy. Nauczyciel akademicki - (...) w trakcie urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowego otrzymuje w pełnej wysokości uposażenie natomiast przebywając na zwolnieniu lekarskim otrzymuje 80% uposażenia (...). Do innych okresów nieobecności wskazanych w pytaniu nr 3 Wnioskodawca wskazał delegacje służbowe oraz (...) za które również nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje 100% wynagrodzenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie obowiązków płatnika w związku z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń nauczyciela akademickiego - (...) z tytułu:

* nagród, nagród jubileuszowych, nagród rocznych, świadczeń (...) - jest nieprawidłowe;

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi, w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za pracownika w rozumieniu ww. ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).

W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przechodząc do kwestii kosztów uzyskania przychodów, są one uregulowane w przepisach rozdziału 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Osobom posiadającym status pracownika uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy przysługuje co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.

W odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami, mają zastosowanie 50% koszty uzyskanego przychodu.

W takim przypadku, koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami - w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 (art. 22 ust. 9a ww. ustawy).

Ustawą z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2018 r. poz. 1291) wprowadzono zmiany w brzmieniu art. 22 ust. 9b, które weszły w życie z dniem 19 lipca 2018 r. i mają zastosowanie od dnia 1 stycznia 2018 r.

Następnie, ustawą z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1669) wprowadzono zmiany w brzmieniu art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które weszły w życie z dniem 1 października 2018 r.

Zgodnie z art. 22 ust. 9b, który został zmieniony ww. ustawami, przepis ust. 9 pkt 3 stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu:

1.

działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;

2.

działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;

3.

produkcji audialnej i audiowizualnej;

4.

działalności publicystycznej;

5.

działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;

6.

działalności konserwatorskiej;

7.

prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 i 1293), do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;

8.

działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej, badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.

Powyższa regulacja tworzy zamknięty katalog działalności twórczych, do których można stosować 50% koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 22 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Przepisy ust. 5 i ust. 5a pkt 2 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 22 ust. 10a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ust. 10 stosuje się również, jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.

O zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu jako wynagrodzenia za wykonanie czynności (utworu), będącej przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy, takich jak "twórca", "korzystanie przez twórców z praw autorskich" lub pojęć z nimi związanych, jak np. "utwór", natomiast ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W szczególności - jak stanowi ust. 2 tego przepisu - przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1.

wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

2.

plastyczne;

3.

fotograficzne;

4.

lutnicze;

5.

wzornictwa przemysłowego;

6.

architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

7.

muzyczne i słowno-muzyczne;

8.

sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

9.

audiowizualne (w tym filmowe).

Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne (art. 1 ust. 21 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, a ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności (art. 1 ust. 3 i ust. 4 cytowanej ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Natomiast, z przepisu art. 8 ust. 2 tej ustawy, wynika, że domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

W rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej "licencją", obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).

Należy zatem podkreślić, że mimo zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w części dotyczącej podniesienia o 100% limitu stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów (do 85 528 zł rocznie) oraz wskazania dziedzin o charakterze twórczym objętych 50% kosztami, zmianie nie uległa jednak generalna zasada, że 50% koszty mogą być stosowane wyłącznie do przychodów autorów uzyskanych z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Tym samym, aby możliwe było zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów do wynagrodzenia związanego z rozporządzeniem prawami autorskimi, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

* praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,

* pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodu przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub rozporządzania tymi prawami,

* przychody muszą być uzyskiwane z tych rodzajów działalności, o których mowa w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym prowadzonej działalności naukowo-dydaktycznej, a także prowadzonej na uczelni działalności dydaktycznej.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że organizację i zakres działania Uczelni, jako szkoły wyższej reguluje ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (...).

Wnioskodawca jest uczelnią publiczną oraz (...). Główne zadania to: prowadzenie studiów wyższych pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oraz studiów podyplomowych, kursów i szkoleń. Uczelnia prowadzi szkolenia i kursy zawodowe dla (...) i pracowników (...) oraz (...) i pracowników (...) podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego (...) oraz szkolenia i doskonalenie zawodowe dla (...) i pracowników (...) i podmiotów, realizujących zadania w zakresie (...), na warunkach i zasadach określonych odrębnie.

Pracownikami uczelni są nauczyciele akademiccy i osoby niebędące nauczycielami akademickimi. Nauczycielami akademickimi są pracownicy zatrudnieni na stanowiskach: profesora, profesora uczelni, adiunkta, starszego wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora.

Do zakresu obowiązków dydaktycznych nauczyciela akademickiego zalicza się w szczególności:

1.

prowadzenie zajęć dydaktycznych na studiach, studiach podyplomowych, kursach i szkoleniach w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie,

2.

prowadzenie zajęć dydaktycznych na szkoleniu i doskonaleniu zawodowym dla (...) i pracowników (...) oraz (...) nadzorowanych lub podległych ministrowi właściwemu (...),

3.

przygotowywanie pomocy dydaktycznych, w tym podręczników, prezentacji multimedialnych i innych opracowań na potrzeby prowadzonych zajęć dydaktycznych,

4.

opracowywanie i aktualizowanie programów kształcenia,

5.

kierowanie przygotowaniem prac dyplomowych,

6.

sprawowanie opieki nad studentami studiującymi według indywidualnego planu studiów i programu kształcenia oraz indywidualnej organizacji studiów,

7.

sprawowanie opieki nad kołami funkcjonującymi (...),

8.

przeprowadzanie zaliczeń, egzaminów oraz udział w egzaminach komisyjnych,

9.

sprawdzanie prac kontrolnych,

10.

recenzowanie prac dyplomowych,

11.

udział w komisjach przeprowadzających egzaminy dyplomowe,

12.

indywidualne konsultacje,

13.

ćwiczenia terenowe.

Zgodnie ze Statutem Uczelni czas (...) nauczyciela akademickiego będącego (...) określa ustawa (...).

Należy zaznaczyć, że nauczyciele akademiccy będący (...) prowadzą również zajęcia dydaktyczne na kursach i szkoleniach zawodowych dla pracowników i (...) oraz (...) nadzorowanych przez (...). Nie są one zaliczane do tzw. "pensum", tj. rocznego wymiaru zajęć dydaktycznych.

Uposażenie (...) składa się z uposażenia zasadniczego i z dodatków do uposażenia. Zgodnie z (...).

Uposażenie zasadnicze i dodatki do uposażenia o charakterze stałym są płatne miesięcznie z góry w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca, przy czym minister właściwy (...) może określić w drodze rozporządzenia inne terminy płatności dodatków do uposażenia.

(...), na podstawie ustawy (...) przysługują również inne świadczenia pieniężne, m.in. (...)

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje uposażenie wyłącznie na podstawie ustawy (...). Zgodnie z (...)

Obowiązki (...) jako nauczyciela akademickiego określa art. 115 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Uposażenie otrzymuje on jednak wyłącznie na podstawie wskazanej wyżej ustawy (...) i rozporządzenia, co wynika również wprost z (...) ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Jego uposażenie jako (...) - nauczyciela akademickiego jest wypłacane w całości na podstawie ustawy (...). Jest to w całości uposażenie, o którym mowa w (...).

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami o charakterze stałym na podstawie (...).

Nauczyciel akademicki - (...) otrzymuje pozostałe świadczenia pieniężne m.in. nagrody jubileuszowe, nagrody roczne na podstawie ustawy (...).

Nauczyciel akademicki - (...) w trakcie urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowego otrzymuje w pełnej wysokości uposażenie na podstawie (...) natomiast przebywając na zwolnieniu lekarskim zgodnie z (...) ww. ustawy otrzymuje 80% uposażenia.

Do innych okresów nieobecności, niewymienionych w (...), Wnioskodawca wskazał delegacje służbowe oraz udzielone na podstawie (...).

Wnioskodawca wskazał, że art. 116 ust. 1 i 4 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz art. 247 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, że pracownicy zatrudnieni na stanowisku profesora, profesora uczelni, adiunkta, starszego wykładowcy, wykładowcy, lektora, instruktora są nauczycielami akademickimi.

Należy wskazać, że nauczyciele akademiccy, na podstawie art. 114 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz. 1668, z późn. zm.), są zatrudniani w grupach pracowników:

1.

dydaktycznych;

2.

badawczych;

3.

badawczo-dydaktycznych.

Zgodnie z art. 115 ust. 1 ww. ustawy, do podstawowych obowiązków nauczyciela akademickiego będącego pracownikiem:

1.

dydaktycznym - należy kształcenie i wychowywanie studentów lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów;

2.

badawczym - należy prowadzenie działalności naukowej lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów;

3.

badawczo-dydaktycznym - należy prowadzenie działalności naukowej, kształcenie i wychowywanie studentów lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów.

Ponadto, nauczyciel akademicki jest obowiązany do uczestniczenia w pracach organizacyjnych na rzecz uczelni oraz stałego podnoszenia kompetencji zawodowych (art. 115 ust. 2 ww. ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce).

W myśl, art. 116 ust. 7 ww. ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 i 1293).

Z postanowień ww. regulacji wynika, że wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim. Powyższy przepis literalnie wskazuje, że praca nauczyciela akademickiego ma twórczy, indywidualny charakter, a ustawowy zakres obowiązków nauczyciela akademickiego wymaga podejmowania we wszystkich obszarach aktywności zawodowej (całość wykonywanych obowiązków nauczyciela akademickiego) działalności twórczej (utwór) w rozumieniu ustawy o prawie autorskim. Zakresem podmiotowym powyższej regulacji objęto wszystkich nauczycieli akademickich, niezależnie od podstawy prawnej zatrudnienia oraz rodzaju uczelni.

Na podstawie art. 128 ust. 1 ww. ustawy, nauczyciel akademicki, z wyjątkiem rektora, podlega ocenie okresowej, w szczególności w zakresie wykonywania obowiązków, o których mowa w art. 115, oraz przestrzegania przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a także o własności przemysłowej. Ocena okresowa może być pozytywna albo negatywna.

W sprawach dotyczących stosunku pracy pracowników uczelni, nieuregulowanych w ustawie, stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (art. 147 ust. 1 ww. ustawy).

Zgodnie z (...).

W świetle powyższego należy uznać, że wszystkie składniki wynagrodzenia nauczyciela akademickiego - (...), stanowią podstawę do uznania ich jako element wynagrodzenia za pracę twórczą w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Tym samym, na gruncie art. 116 ust. 7 ww. ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, całość obowiązków wykonywanych przez nauczyciela akademickiego - (...) stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa, należy uznać, że całość obowiązków wykonywanych przez nauczyciela akademickiego - (...) w ramach stosunku pracy stanowi pracę o charakterze twórczym, a z uwagi na ten charakter - całość jego wynagrodzenia (tj. wszystkie jego składniki, o których mowa w zapytaniu) uzyskiwanego z tytułu realizacji ww. obowiązków jest wynagrodzeniem za pracę o charakterze twórczym, bez konieczności dokumentowania faktu powstania utworów realizowanych w ramach stosunku pracy.

Zatem, w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawca obliczając i odprowadzając podatek dochodowy od osób fizycznych do całości wynagrodzenia, w tym również do wynagrodzenia za okres nieobecności w pracy, nagród, nagród jubileuszowych, nagród rocznych, świadczeń (...), może zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 9a ustawy, począwszy od dnia 1 października 2018 r., bez konieczności prowadzenia ewidencji lub innej formy dokumentacji, czy też wyceny efektów działalności twórczej o indywidualnym charakterze (utworów).

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika w związku z możliwością zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do wynagrodzeń nauczyciela akademickiego - (...) z tytułu nagród, nagród jubileuszowych, nagród rocznych, świadczeń (...) należało uznać za nieprawidłowe, natomiast w pozostałym zakresie za prawidłowe.

Końcowo, mając na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie Organ podatkowy wydając interpretację indywidualną przepisów prawa opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Do postępowania w sprawie wydania interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego nie mają bowiem zastosowania przepisy o postępowaniu podatkowym, a postępowanie dowodowe jest częścią postępowania podatkowego.

Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy - Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zasinienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1.

z zastosowaniem art. 119a;

2.

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego..., za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl