0113-KDIPT2-3.4011.784.2022.1.JŚ - Obowiązki płatnika związanych z wypłatą kelnerom napiwków

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z wypłatą kelnerom napiwków.

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (zwany dalej również Spółką) prowadzi na terytorium Polski działalność w zakresie usług restauracyjnych. Jest On czynnym podatnikiem VAT.

Usługi oferowane Klientom rozliczane są w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) lub z umów (imprezy zorganizowane) z Klientem, w oparciu o te umowy. Kwoty te zawierają w sobie podatek VAT naliczony zgodnie z obowiązującymi w danym czasie przepisami. Częstą praktyką w punktach gastronomicznych Spółki jest przyznawanie przez Klientów napiwków obsługującym ich pracownikom. W przypadku Klientów Spółki kwoty te mają charakter dobrowolny. Ich przyznanie zależy tylko i wyłącznie od uznania Klienta, jego oceny i dobrej woli. Klient decyduje, czy zamierza przyznać dobrowolny napiwek w dowolnej wysokości.

Przyznanie takiej uznaniowej kwoty będącej formą wyrazu satysfakcji z obsługi ma miejsce w różnej formie (sytuacje):

1. Pozostawienie reszty lub innej kwoty gotówki po rozliczeniu rachunku gościa, jeśli Klient zdecyduje o wyższej lub niższej wysokości dobrowolnego napiwku;

2. Na prośbę Klienta przy dokonywaniu płatności za rachunek. Klient mówi ile chce przyznać napiwku, a Kelner dolicza kwotę poprzez jej doliczenie przy płatności terminalem (kwota z rachunku plus kwota napiwku). W takiej sytuacji, kwotę napiwku po dokonaniu obciążenia pobiera za zgodą managera w gotówce z kasy restauracji. Pobrane w ten sposób kwoty są rejestrowane przez managera poprzez wpisanie imienia i nazwiska kelnera, kwoty przekazanego napiwku, daty i numeru transakcji oraz podpisu kelnera. Na zestawieniu podpisywanym przez kelnera musi być wyraźnie napisane, że sumaryczna, roczna kwota pobranych przez kelnera napiwków w jakiejkolwiek formie stanowi jego "dochód z innych źródeł", który jest zobowiązany ująć w swojej rocznej deklaracji podatkowej i opodatkować.

Miesięczne zestawienie tak pobranych napiwków manager przekazuje do księgowości. Warunkiem niezbędnym do takiego postępowania jest bezwzględne przypisanie każdego pobranego w ten sposób napiwku, w całości jednemu kelnerowi obsługującemu danego klienta oraz wskazana wyżej rejestracja takiego zdarzenia. Stosowane przez Spółkę systemy sprzedażowe pozwalają określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych przydzielonych napiwków konkretnym pracownikom.

Kelnerzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę oraz są polskimi rezydentami podatkowymi.

Pytania

1. Czy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, otrzymany przez Kelnera napiwek stanowi po jego stronie przychód z innych źródeł?

2. Czy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, w przypadku otrzymania przez Kelnera napiwku?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, otrzymane przez Kelnerów napiwki stanowią przychód z innych źródeł. Wnioskodawca nie jest zobowiązany do pobrania zaliczek na podatek dochodowy od przychodu podatnika pochodzącego z tytułu otrzymanego napiwku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Natomiast w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Napiwki otrzymane przez pracowników zawsze stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mogą jednak stanowić przychód ze stosunku pracy (art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), bądź przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1 tej ustawy). O zakwalifikowaniu napiwków do jednego z wyżej wymienionych źródeł decyduje sposób ich otrzymania.

W przypadku, gdy rachunek wystawiony dla klienta nie zawiera kwoty napiwku, który jest wręczany pracownikowi bezpośrednio przez klienta, to napiwek stanowi dla pracownika przychód z innych źródeł (art. 20 ww. ustawy o podatku dochodowym) wykazywany w rocznym zeznaniu podatkowym, łącznie z dochodami z pozostałych źródeł (por. interpretację Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego...z dnia 27 lutego 2004 r...).

Napiwki uiszczone kartą bankową również mogą być kwalifikowane jako przychody z innych źródeł. Przy czym w takiej sytuacji należy spełnić pewne szczególne warunki, w szczególności konieczna jest alokacja danego napiwku do konkretnego kelnera. Wprowadzenie systemu alokacji środków do konkretnych osób wskazanych przez klienta spowoduje, że otrzymane przez kelnerów napiwki traktowane będą jako indywidualny przychód kelnera. Powyższe przychody nie będą traktowane jako przychód pracodawcy (Spółki), a co za tym idzie nie będą rodziły po jego stronie żadnych obowiązków podatkowych w momencie ich wpłacenia przez klienta, jak i w podatku dochodowym od osób fizycznych w momencie ich przekazania kelnerowi (por. pismo z dnia 7 lipca 2008 r. Izby Skarbowej w Warszawie IPPB1/415-430/08-2/JK).

W orzecznictwie przyjmuje się, że o zakwalifikowaniu napiwku do wynagrodzenia z umowy o pracę mogą zdecydować również postanowienia regulaminu wynagrodzenia, czy też umowy o pracę (por. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 r. I SA/Gd 46/08 (LEX nr 479876). Jeśli są one wyłączone z wynagrodzenia z umowy o pracę winny być opodatkowane jako przychód z innych źródeł.

Reasumując można przyjąć, że możliwość alokacji napiwku do konkretnego pracownika powoduje, że kwota ta będzie uznawana za przychód z innych źródeł.

Z uwagi na fakt, że zgodnie z opisanym stanem faktycznym napiwki będą kwalifikowane jako przychody z innych źródeł, Wnioskodawca uważa, że kelnerzy (jego pracownicy) powinni sami rozliczyć podatek z tego tytułu. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w tym zakresie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że przychód stanowią m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Przez termin "otrzymane", zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN - 1998 r., wydanie I, tom II, str. 253) należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast "postawionymi do dyspozycji" są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest:

stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są:

inne źródła.

Artykuł 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych doprecyzowuje, że:

za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Napiwki otrzymane przez pracowników zawsze stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Mogą jednak stanowić przychód ze stosunku pracy (art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), bądź przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1 tej ustawy). O zakwalifikowaniu napiwków do jednego z wyżej wymienionych źródeł decyduje sposób ich otrzymania.

Ponadto wskazać należy, że W myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego prowadzą Państwo na terytorium Polski działalność w zakresie usług restauracyjnych. Usługi oferowane Klientom rozliczane są w oparciu o ogólnodostępny cennik (menu) lub z umów (imprezy zorganizowane) z Klientem, w oparciu o te umowy. Kwoty te zawierają w sobie podatek VAT naliczony zgodnie z obowiązującymi w danym czasie przepisami. Częstą praktyką w Państwa punktach gastronomicznych jest przyznawanie przez Klientów napiwków obsługującym ich pracownikom. W przypadku Państwa Klientów kwoty te mają charakter dobrowolny. Ich przyznanie zależy tylko i wyłącznie od uznania Klienta, jego oceny i dobrej woli. Klient decyduje, czy zamierza przyznać dobrowolny napiwek w dowolnej wysokości.

Przyznanie takiej uznaniowej kwoty będącej formą wyrazu satysfakcji z obsługi ma miejsce w różnej formie (sytuacje):

1. Pozostawienie reszty lub innej kwoty gotówki po rozliczeniu rachunku gościa, jeśli Klient zdecyduje o wyższej lub niższej wysokości dobrowolnego napiwku;

2. Na prośbę Klienta przy dokonywaniu płatności za rachunek. Klient mówi ile chce przyznać napiwku, a Kelner dolicza kwotę poprzez jej doliczenie przy płatności terminalem (kwota z rachunku plus kwota napiwku). W takiej sytuacji, kwotę napiwku po dokonaniu obciążenia pobiera za zgodą managera w gotówce z kasy restauracji. Pobrane w ten sposób kwoty są rejestrowane przez managera poprzez wpisanie imienia i nazwiska kelnera, kwoty przekazanego napiwku, daty i numeru transakcji oraz podpisu kelnera. Na zestawieniu podpisywanym przez kelnera musi być wyraźnie napisane, że sumaryczna, roczna kwota pobranych przez kelnera napiwków w jakiejkolwiek formie stanowi jego "dochód z innych źródeł", który jest zobowiązany ująć w swojej rocznej deklaracji podatkowej i opodatkować.

Miesięczne zestawienie tak pobranych napiwków manager przekazuje do księgowości. Warunkiem niezbędnym do takiego postępowania jest bezwzględne przypisanie każdego pobranego w ten sposób napiwku, w całości jednemu kelnerowi obsługującemu danego klienta oraz wskazana wyżej rejestracja takiego zdarzenia. Stosowane przez Państwa systemy sprzedażowe pozwalają określić i jednoznacznie przypisać kwoty poszczególnych przydzielonych napiwków konkretnym pracownikom.

Kelnerzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę oraz są polskimi rezydentami podatkowymi.

Państwa wątpliwości w opisanych we wniosku okolicznościach budzi fakt powstania obowiązków płatnika w sytuacji gdy:

- Kelner otrzymuje napiwek od klienta poprzez pozostawienie reszty lub innej kwoty gotówki po rozliczeniu rachunku gościa, jeśli Klient zdecyduje o wyższej lub niższej wysokości dobrowolnego napiwku;

- Na prośbę Klienta, który mówi ile chce przyznać napiwku, Kelner dolicza kwotę przy dokonywaniu płatności za rachunek terminalem (kwota z rachunku plus kwota napiwku).

Podkreślenia wymaga, że określenie prawidłowego źródła przychodów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związanego z otrzymanym przez pracownika napiwkiem uzależnione zostało od formy otrzymania napiwku, tj. czy otrzymanie napiwku odbywa się za pośrednictwem, czy bez pośrednictwa pracodawcy. W praktyce napiwki mogą być bowiem bezpośrednio otrzymywane przez pracowników od klientów lub też są gromadzone przez pracodawcę, a następnie dzielone pracownikom według określonych reguł.

Biorąc zatem pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy wskazać należy, że w sytuacji, gdy klient przekazuje bezpośrednio kelnerowi kwotę napiwku (i nie jest ona przekazywana do pracodawcy/Państwa), to wówczas napiwki te stanowią dla kelnera przychód z innych źródeł, a w konsekwencji na Państwu nie będzie ciążył obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Natomiast w sytuacji gdy wartość napiwku doliczana jest do płatności terminalem, zaś kelner kwotę napiwku po dokonaniu obciążenia pobiera za zgodą managera w gotówce z kasy restauracji czyli napiwek najpierw trafia do pracodawcy, a następnie wypłacany jest kelnerowi, napiwki te stanowią przychód ze stosunku pracy i podlegają opodatkowaniu łącznie z wynagrodzeniami za pracę kelnera, zaś Państwo - jako płatnik - mają obowiązek pobrania od tych napiwków zaliczki na podatek zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, Państwa stanowisko uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako: "p.p.s.a.".

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).