0113-KDIPT2-3.4011.1.2022.3.RR - Realizacja darowanych wierzytelności jako niestanowiąca przychodu

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 kwietnia 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0113-KDIPT2-3.4011.1.2022.3.RR Realizacja darowanych wierzytelności jako niestanowiąca przychodu

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 4 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest obywatelką Niemiec i posiada miejsce stałego pobytu w Polsce. Wnioskodawczyni podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości

swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce.

Ojciec Wnioskodawczyni, niemiecki rezydent podatkowy, planuje dokonać darowizny na rzecz Wnioskodawczyni. Darowizna będzie obejmować środki pieniężne oraz wierzytelność z tytułu pożyczki udzielonej spółce lub osobie fizycznej. Środki pieniężne zostaną przekazane Wnioskodawczyni na jej rachunek bankowy. Wartość majątku nabytego łącznie od ojca Wnioskodawczyni w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpi dokonanie darowizny doliczona do wartości darowizny przekroczy kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Umowa darowizny nie zostanie zawarta w formie aktu notarialnego albo w tej formie nie zostanie złożone oświadczenie woli jednej ze stron. Darowizna będzie podlegała opodatkowaniu w Niemczech.

Otrzymana przez Wnioskodawczynię darowizna powiększy Jej majątek osobisty. Zarówno otrzymane środki pieniężne, jak i wierzytelność z tytułu pożyczki, nie będą składnikami majątku związanymi z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą. Spłata wierzytelności nabytej przez Wnioskodawczynię w drodze darowizny nastąpi już na rzecz nowego wierzyciela, tj. Wnioskodawczyni.

Możliwe jest, że spółka lub osoba fizyczna (przyszły dłużnik Wnioskodawczyni) udzieli jej pożyczki. W takim przypadku będzie mogło dojść do potrącenia wierzytelności Wnioskodawczyni (nabytej w drodze darowizny) z wierzytelnością spółki lub osoby fizycznej wobec Wnioskodawczyni.

Możliwe jest również, że w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności rezydencja podatkowa Wnioskodawczyni ulegnie zmianie (tj. Wnioskodawczyni przestanie podlegać w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania).

Pytania

1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawczynię darowizny od ojca będzie wiązało się z obowiązkiem zapłaty podatku od spadków i darowizn?

2. Czy późniejsza spłata wierzytelności na rzecz Wnioskodawczyni będzie skutkowała powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych?

3. Czy potrącenie wierzytelności Wnioskodawczyni z wierzytelnością spółki lub osoby fizycznej będzie skutkowało powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawczyni?

4. Czy w przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez Wnioskodawczynię w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności po Jej stronie powstanie obowiązek zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków od tego składnika jej majątku?

Niniejsza interpretacja stanowi udzielenie odpowiedzi w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na pytania nr 2-4 wniosku, natomiast w zakresie podatku od spadków i darowizn (pytanie nr 1 wniosku) zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pani stanowisko w sprawie

Ad 2

Późniejsza spłata wierzytelności na rzecz Wnioskodawczyni nie będzie skutkowała powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad 3

Potrącenie wierzytelności Wnioskodawczyni z wierzytelnością spółki lub osoby fizycznej nie będzie skutkowało powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawczyni.

Ad 4

W przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez Wnioskodawczynię w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności, po Jej stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków od tego składnika Jej majątku.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawczyni

Ad 2

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawczyni otrzyma od ojca darowiznę wierzytelności z tytułu pożyczki udzielonej spółce lub osobie fizycznej. Nabycie przez

Wnioskodawczynię ww. wierzytelności (prawa majątkowego) podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na zasadach przedstawionych przez Wnioskodawczynię w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 1.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: "Ustawa o PIT"), przepisów tego aktu prawnego nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawczyni, realizacja prawa (spłata wierzytelności z pożyczki nabytej w drodze darowizny) jest neutralna podatkowo, bowiem przychód taki (zarówno w momencie nabycia prawa do spłaty, jak i samej spłaty tego roszczenia), zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Wykładni przepisów, jak również pozostałych norm prawa podatkowego należy dokonywać łącznie, zgodnie z zasadą racjonalnego ustawodawcy i zasadą zupełności unormowania, bacząc, aby zastosowana wykładnia nie pozbawiała sensu części wprowadzonych uregulowań. Celem wyłączenia spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych czynności opodatkowanych podatkiem od spadków i darowizn jest uniknięcie podwójnego opodatkowania tych samych kwot. Potraktowanie przez organ podatkowy poczynionej na rzecz Wnioskodawczyni darowizny jako dwóch czynności prawnych, do których zastosowanie mają inne reżimy prawne, a w konsekwencji odrębne opodatkowanie czynności przekazania darowizny oraz czynności zaspokojenia darowanej wierzytelności zaprzecza celowi wprowadzenia wyżej opisanych rozwiązań derogacyjnych. Skoro wolą ustawodawcy było usytuowanie czynności darowizny w reżimie odpowiedzialności podatkowej regulowanej podatkiem od spadków i darowizn, to unormowanie to odnosi się nie tylko do samej konsensualnej czynności prawnej, ale obejmuje również jej skutki w postaci przeniesienia prawa - czyli zawiera w sobie również późniejszy etap egzekwowania otrzymanego prawa, w tym również wykonanie wierzytelności (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 17 października 2017 r., sygn. akt I SA/Rz 510/17, orzeczenie prawomocne).

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w praktyce organów podatkowych (np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 sierpnia 2020 r.,nr 0115-KDIT3.4011.373.2020.2.PS).

W przypadku uznania przez organ, że choć darowizna w sposób pełny korzysta z wyłączenia zawartego w art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy o PIT, to w sytuacji, gdy wierzyciel decyduje się przekazać tytułem darowizny przysługującą mu niezrealizowaną jeszcze wierzytelność, otwarta pozostaje kwestia jej ewentualnego obciążenia obowiązkiem podatkowym, należy przeanalizować skutki podatkowe spłaty pożyczki. Można wskazywać, że w opisywanym przypadku - mimo że sama darowizna nie podlega reżimowi podatku dochodowego, obdarowany wchodząc w prawa i obowiązki darczyńcy - w efekcie umowy darowizny, obciążony zostanie podatkiem dochodowym stanowiącym immanentną część otrzymanej wierzytelności. Przeciwne stanowisko mogłoby prowadzić bowiem do pozbawienia Skarbu Państwa należności podatkowej z tytułu przychodu darczyńcy. Od powyższej zasady istnieją jednak wyjątki wynikające z uregulowań dotyczących opodatkowania określonych źródeł przychodu.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym darowana wierzytelność będzie wynikała z niespłaconej pożyczki.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, art. 52,

art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Umowa pożyczki uregulowana została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (dalej: "k.c."). Zgodnie z art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Mając na względzie wyżej przywołane przepisy należy stwierdzić, że zarówno samo udzielenie pożyczki, jak i jej późniejsza spłata (w części dotyczącej kwoty głównej) pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkodawcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczkobiorcę obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz ujmując, kwota przenoszona na drugą stronę w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla niej definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem podatkowym.

Tym samym, w przypadku uznania, że przeszkodą do tego, aby u Wnioskodawczyni rozpoznać przychód w momencie spłaty wierzytelności nie jest to, że została ona nabyta w drodze darowizny, to należy wskazać, że przeszkodą będzie to, że spłata pożyczki (w zakresie kwoty głównej) w ogóle nie jest zdarzeniem podatkowym w związku z którym powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Po stronie Wnioskodawczyni nie dojdzie bowiem do żadnego przysporzenia (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 grudnia 2019 r., sygn. akt II FSK 233/18).

Należy również wskazać, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym bez znaczenia pozostaje, czy darowana wierzytelność będzie wierzytelnością wobec spółki, czy wobec osoby fizycznej, gdyż skutki podatkowe spłaty ww. wierzytelności będą tożsame.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawczyni, późniejsza spłata wierzytelności przez spółkę lub osobę fizyczną na rzecz Wnioskodawczyni nie będzie skutkowała powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych po jej stronie.

Ad 3

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym możliwe jest, że spółka lub osoba fizyczna (przyszły dłużnik Wnioskodawczyni) udzieli jej pożyczki. W takim przypadku będzie mogło dojść do potrącenia wierzytelności Wnioskodawczyni (nabytej w drodze darowizny) z wierzytelnością spółki lub osoby fizycznej wobec Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Zgodnie z art. 498 § 2 k.c., w skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W świetle powyższego należy wskazać, że potrącenie jest jedną z form regulowania zobowiązań. W efekcie dokonania potrącenia strony dokonujące potrącenia znajdują się w takiej samej sytuacji prawnej, w jakiej znalazłyby się, gdyby doszło do zapłaty zobowiązań.

Skutki podatkowe potrącenia należy więc rozpoznawać w taki sam sposób, jak gdyby zobowiązania te zostały uregulowane w sposób tradycyjny, tj. poprzez zapłatę.

W ocenie Wnioskodawczyni, zgodnie ze stanowiskiem przedstawionym w uzasadnieniu do pytania nr 2, spłata pożyczki (w zakresie kwoty głównej) w ogóle nie jest zdarzeniem podatkowym, w związku z którym powstaje przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, dokonanie potrącenia wierzytelności pożyczkowych, jako czynności zrównanej w skutkach podatkowych z zapłatą, również nie będzie zdarzeniem podatkowym w związku z którym powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawczyni, potrącenie Jej wierzytelności z wierzytelnością spółki lub osoby fizycznej nie będzie skutkowało powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawczyni.

Ad 4

Wnioskodawczyni obecnie podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym

możliwe jest również, że w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności rezydencja podatkowa Wnioskodawczyni ulegnie zmianie.

Zgodnie z art. 30da ust. 2 pkt 2 Ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków podlega zmiana rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w wyniku której Polska w całości albo w części traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika, w związku z przeniesieniem jego miejsca zamieszkania do innego państwa.

Zgodnie z art. 30da ust. 3 Ustawy o PIT, w przypadku składnika majątku niezwiązanego z działalnością gospodarczą opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków w przypadku, o którym mowa w art. 30da ust. 2 pkt 2 Ustawy o PIT, podlegają tylko składniki majątku stanowiące: ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, udziały w spółce, akcje i inne papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe oraz tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym otrzymana wierzytelność z tytułu pożyczki nie będzie składnikiem majątku związanym z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą. W przypadku składników majątku niezwiązanych z działalnością gospodarczą opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków w przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez podatnika podlegają wyłącznie składniki enumeratywnie wymienione w katalogu zawartym w powołanym wyżej art. 30da ust. 3 Ustawy o PIT. W katalogu tym nie znalazły się wierzytelności. W konsekwencji, należy uznać, że brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków wierzytelności niezwiązanych z działalnością gospodarczą w przypadku zmiany rezydencji podatkowej.

W związku z powyższym, analiza, czy w wyniku zmiany rezydencji podatkowej składnik majątku Wnioskodawczyni mógłby, po zmianie rezydencji podatkowej, pozostawać związany z położonym na terytorium Polski zagranicznym zakładem Wnioskodawczyni (art. 30da ust. 5 Ustawy o PIT), czy też analiza wartości rynkowej wierzytelności dla celów zastosowania art. 30db ust. 1 Ustawy o PIT, jest bezprzedmiotowa.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku zmiany rezydencji podatkowej w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności po Jej stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków od tego składnika Jej majątku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

UZASADNIENIE interpretacji indywidualnej

Instytucja prawna zmiany wierzyciela jest określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm., dalej: "Kodeks cywilny").

Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego:

Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie to w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelność wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta), powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne.

Umowa pożyczki została natomiast uregulowana w art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.):

Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych oraz daninę solidarnościową.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 1a powołanej ustawy:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Odrębnym źródłem przychodów są, wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie zaś do art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

Stwierdzić należy w tym miejscu, że samo udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkobiorcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz biorąc, kwota przenoszona na drugą stronę w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla niej definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem obojętnym pod względem prawnopodatkowym.

Darowizna praw majątkowych (wierzytelności) podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Z 2021 r. poz. 1043).

Zgodnie zaś z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zatem, realizacja prawa (spłata roszczenia pożyczkowego nabytego w drodze darowizny) jest obojętna podatkowo, bowiem przychód taki (zarówno w momencie nabycia prawa do spłaty, jak i samej spłaty tego roszczenia), zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji należy uznać, że spłata części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej przez pożyczkobiorcę (spółkę lub osobę fizyczną) na rzecz Wnioskodawczyni nie spowoduje powstania po Jej stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą również tego, czy potrącenie Jej wierzytelności pożyczkowej z wierzytelnością pożyczkową spółki lub osoby fizycznej będzie skutkowało po Jej stronie powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 498 § 1 Kodeksu cywilnego:

Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

W myśl art. 498 § 2 Kodeksu cywilnego:

Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty.

Skoro jak wskazano powyżej, spłata części kapitałowej wierzytelności pożyczkowej przez pożyczkobiorcę (spółkę lub osobę fizyczną) na rzecz Wnioskodawczyni nie spowoduje powstania po Jej stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to potrącenie wierzytelności pożyczkowej Wnioskodawczyni w zakresie części kapitałowej z wierzytelnością pożyczkową spółki lub osoby fizycznej, jako czynności zrównanej w skutkach podatkowych z zapłatą, również nie będzie zdarzeniem podatkowym, w związku z którym po stronie Wnioskodawczyni powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 3 należy uznać za prawidłowe.

Co obowiązku zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków w przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez Wnioskodawczynię w okresie posiadania niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności, należy zauważyć, że zgodnie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a cytowanej ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)

przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jednym ze źródeł przychodów w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8b ww. ustawy są niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da.

Zgodnie z art. 30da ust. 1 ww. ustawy, podatek od niezrealizowanych zysków wynosi:

1)

19% podstawy opodatkowania - gdy ustalana jest wartość podatkowa składnika majątku;

2)

3% podstawy opodatkowania - gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku.

Na podstawie art. 30da ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków podlega:

1)

przeniesienie składnika majątku poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w wyniku którego Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika majątku, przy czym przenoszony składnik majątku pozostaje własnością tego samego podmiotu;

2)

zmiana rezydencji podatkowej przez podatnika podlegającego w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, w wyniku której Rzeczpospolita Polska traci prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia składnika majątku będącego własnością tego podatnika, w związku z przeniesieniem jego miejsca zamieszkania do innego państwa.

Artykuł 30da ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

W przypadku składnika majątku niezwiązanego z działalnością gospodarczą opodatkowaniu podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, podlegają tylko składniki majątku stanowiące: ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, udziały w spółce, akcje i inne papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe oraz tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych, zwane dalej "majątkiem osobistym", jeżeli podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej.

Zgodnie z treścią cytowanego już art. 30da ust. 3 ww. ustawy, do składników majątku osobistego objętych opodatkowaniem podatkiem od dochodów z niezrealizowanych zysków należą wyłącznie: ogół praw i obowiązków w spółkach niebędących osobami prawnymi, udziały w spółkach, akcje i inne papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe i tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

W przepisie tym nie zostały wymienione wierzytelności.

A zatem, powyższe przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będą miały zastosowania do posiadanych na moment zmiany rezydencji podatkowej składników majątku osobistego Wnioskodawczyni, tj. wierzytelności pożyczkowej.

W konsekwencji, w przypadku zmiany rezydencji podatkowej przez Wnioskodawczynię po Jej stronie nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków, w związku z posiadaniem niespłaconej lub spłaconej częściowo wierzytelności pożyczkowej stanowiącej składnik majątku osobistego Wnioskodawczyni.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

POUCZENIE o funkcji ochronnej interpretacji

* Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

* Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)

z zastosowaniem art. 119a;

2)

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

* Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

POUCZENIE o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako "p.p.s.a.").

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 p.p.s.a.). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 p.p.s.a.):

* w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 p.p.s.a.), albo

* w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a p.p.s.a.).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a p.p.s.a.).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 z późn. zm.).

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl